ਅੰਤੁ ਨਹੀ ਕਿਛੁ ਪਾਰਾਵਾਰਾ ॥
ant nahee kichh paaraavaaraa.
There is no end or limitation of His power.
قدرت او هیچ محدودیت یا پایانی ندارد.
ਹੁਕਮੇ ਧਾਰਿ ਅਧਰ ਰਹਾਵੈ ॥
hukmay Dhaar aDhar rahaavai.
By His order, He established the earth, and He maintains it without any physical support.
به دستور او زمین تاسیس شد و او آن را بدون حمایت فیزیکی نگه می دارد.
ਹੁਕਮੇ ਉਪਜੈ ਹੁਕਮਿ ਸਮਾਵੈ ॥
hukmay upjai hukam samaavai.
What is created by His order, ultimately, merges back into Him by His order.
هرچه که به دستور او ساخته شده است در نهایت به او برمی گردد.
ਹੁਕਮੇ ਊਚ ਨੀਚ ਬਿਉਹਾਰ ॥
hukmay ooch neech bi-uhaar.
It is by his order that people conduct themselves as high or low.
به دستور اوست که افراد خود را بالا یا پایین می بینند.
ਹੁਕਮੇ ਅਨਿਕ ਰੰਗ ਪਰਕਾਰ ॥
hukmay anik rang parkaar.
By His order, many kinds of fun and frolics are performed.
هر سرگرمی و شگفتی به دستور او انجام می شود.
ਕਰਿ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ਅਪਨੀ ਵਡਿਆਈ ॥
kar kar daykhai apnee vadi-aa-ee.
Having created the creation, He beholds His own greatness.
او با خلقت خود، بزرگی خود را نشان می دهد.
ਨਾਨਕ ਸਭ ਮਹਿ ਰਹਿਆ ਸਮਾਈ ॥੧॥
naanak sabh meh rahi-aa samaa-ee. ||1||
O’ Nanak, He is pervading in all. ||1||
ای نانک، او در همه جا شایع است.
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਮਾਨੁਖ ਗਤਿ ਪਾਵੈ ॥
parabh bhaavai maanukh gat paavai.
If it pleases God, mortal attains a high spiritual state.
اگر خدا راضی باشد انسان به موقعیت معنوی بالایی می رسد.
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਤਾ ਪਾਥਰ ਤਰਾਵੈ ॥
parabh bhaavai taa paathar taraavai.
If God so wills, He emancipates even the stone-hearted (brutal) people.
اگر خدا بخواهد، حتی انسان با قلب سنگی را هم رستگار می کند.
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਬਿਨੁ ਸਾਸ ਤੇ ਰਾਖੈ ॥
parabh bhaavai bin saas tay raakhai.
If it pleases God, He keeps a person alive even without breath.
اگر خدا بخواهد فرد را حتی بدون نفس هم زنده نگه می دارد.
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਤਾ ਹਰਿ ਗੁਣ ਭਾਖੈ ॥
parabh bhaavai taa har gun bhaakhai.
If it pleases God, then one sings God’s praises.
اگر خدا بخواهد فرد مناجات او را می خواند.
ਪ੍ਰਭ ਭਾਵੈ ਤਾ ਪਤਿਤ ਉਧਾਰੈ ॥
parabh bhaavai taa patit uDhaarai.
If it pleases God, He saves even the sinners from vices.
اگر خدا بخواهد حتی گناهکار را از گناه نجات می دهد.
ਆਪਿ ਕਰੈ ਆਪਨ ਬੀਚਾਰੈ ॥
aap karai aapan beechaarai.
Whatever He does is according to His own thoughts.
هرکاری که انجام دهد براساس افکار خودش است.
ਦੁਹਾ ਸਿਰਿਆ ਕਾ ਆਪਿ ਸੁਆਮੀ ॥
duhaa siri-aa kaa aap su-aamee.
He Himself is the Master of both worlds (the world here and hereafter).
او خودش قادر هردو جهان است.
ਖੇਲੈ ਬਿਗਸੈ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥
khaylai bigsai antarjaamee.
The knower of all hearts plays the worldly drama and enjoys watching it.
داننده ی قلب ها بازی دنیوی انجام می دهد و از تماشای ان لذت می برد.
ਜੋ ਭਾਵੈ ਸੋ ਕਾਰ ਕਰਾਵੈ ॥
jo bhaavai so kaar karaavai.
Whatever He wishes, He makes the person do that deed.
او هرچه را بخواهد فرد را وادار به انجامش می کند.
ਨਾਨਕ ਦ੍ਰਿਸਟੀ ਅਵਰੁ ਨ ਆਵੈ ॥੨॥
naanak daristee avar na aavai. ||2||
O’ Nanak, I see no other like Him. ||2||
ای نانک، من هیچ کس دیگری مانند او نمی بینم.
ਕਹੁ ਮਾਨੁਖ ਤੇ ਕਿਆ ਹੋਇ ਆਵੈ ॥
kaho maanukh tay ki-aa ho-ay aavai.
Tell me, what can a human being do on his own?
به من بگو انسان چه کاری میتواند به تنهاا انجام دهد؟
ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਕਰਾਵੈ ॥
jo tis bhaavai so-ee karaavai.
Whatever pleases God, He gets that done from the mortals.
هرچه که خدا را راضی کند انسان انجام می دهد.
ਇਸ ਕੈ ਹਾਥਿ ਹੋਇ ਤਾ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਲੇਇ ॥
is kai haath ho-ay taa sabh kichh lay-ay.
If it were in the mortal’s hand, he would grab everything.
اگر در دست انسان بود هر چیزی را تصرف می کرد.
ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਕਰੇਇ ॥
jo tis bhaavai so-ee karay-i.
But God does whatever pleases Him.
اما خدا کاری را می کند که خودش راضی باشد.
ਅਨਜਾਨਤ ਬਿਖਿਆ ਮਹਿ ਰਚੈ ॥
anjaanat bikhi-aa meh rachai.
Because of ignorance, one is engrossed in Maya (worldly illusions).
فرد به دلیل غفلت در مایا غرق می شود.
ਜੇ ਜਾਨਤ ਆਪਨ ਆਪ ਬਚੈ ॥
jay jaanat aapan aap bachai.
If he knew better, he would save himself from it.
اگر بهتر می دانست خود را از آن نجات می داد.
ਭਰਮੇ ਭੂਲਾ ਦਹ ਦਿਸਿ ਧਾਵੈ ॥
bharmay bhoolaa dah dis Dhaavai.
Deluded by doubt, he wanders around in all directions.
او با شک خودش را در تمامی جهت ها سرگردان می کند.
ਨਿਮਖ ਮਾਹਿ ਚਾਰਿ ਕੁੰਟ ਫਿਰਿ ਆਵੈ ॥
nimakh maahi chaar kunt fir aavai.
In a moment the mind circles around the four corners of the world.
در یک لحظه ذهن او در هر چهار گوشه جهان می چرخد.
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਜਿਸੁ ਅਪਨੀ ਭਗਤਿ ਦੇਇ ॥
kar kirpaa jis apnee bhagat day-ay.
Those whom God mercifully blesses with His devotional worship,
کسانی که خداوند بندگی خود را به آنها لطف کرده است
ਨਾਨਕ ਤੇ ਜਨ ਨਾਮਿ ਮਿਲੇਇ ॥੩॥
naanak tay jan naam milay-ay. ||3||
O’ Nanak, they remain merged in Naam. ||3||
ای نانک، آنها در نعم غوطه ور می مانند.
ਖਿਨ ਮਹਿ ਨੀਚ ਕੀਟ ਕਉ ਰਾਜ ॥
khin meh neech keet ka-o raaj.
In an instant, He can make a worm like lowly person a king,
در یک لحظه او می تواند پادشاه را شبیه یک کرم یا انسان فرومایه کند،
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਗਰੀਬ ਨਿਵਾਜ ॥
paarbarahm gareeb nivaaj.
The Supreme God is the Protector of the humbly poor.
خدای برتر مراقب ضعفای فروتن است.
ਜਾ ਕਾ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਕਛੂ ਨ ਆਵੈ ॥
jaa kaa darisat kachhoo na aavai.
Even the one who seems to have no virtues,
حتی کسی که به نظر می رسد هیچ خصوصیتی ندارد
ਤਿਸੁ ਤਤਕਾਲ ਦਹ ਦਿਸ ਪ੍ਰਗਟਾਵੈ ॥
tis tatkaal dah dis paragtaavai.
In an instant God makes him popular everywhere.
در یک لحظه خدا او را در همه جا مشهور می کند.
ਜਾ ਕਉ ਅਪੁਨੀ ਕਰੈ ਬਖਸੀਸ ॥
jaa ka-o apunee karai bakhsees.
The one upon whom He bestows His blessings,
فردی که خدا لطف خود را ارزانی او کند
ਤਾ ਕਾ ਲੇਖਾ ਨ ਗਨੈ ਜਗਦੀਸ ॥
taa kaa laykhaa na ganai jagdees.
The Master of the world does not hold him to his account.
قادر جهان او را به حساب خود واگذار نمی کند.
ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਸਭ ਤਿਸ ਕੀ ਰਾਸਿ ॥
jee-o pind sabh tis kee raas.
Soul and body are all His property bestowed upon a mortal.
روح و جسم دارایی او هستند که به انسان داده است.
ਘਟਿ ਘਟਿ ਪੂਰਨ ਬ੍ਰਹਮ ਪ੍ਰਗਾਸ ॥
ghat ghat pooran barahm pargaas.
Each and every heart is illuminated by the all Pervading Perfect God.
هر قلبی از خدای جاری در همه جا اشباع شده است.
ਅਪਨੀ ਬਣਤ ਆਪਿ ਬਨਾਈ ॥
apnee banat aap banaa-ee.
He has created His creation all by Himself,
او خودش خلقت را ساخته است.
ਨਾਨਕ ਜੀਵੈ ਦੇਖਿ ਬਡਾਈ ॥੪॥
naanak jeevai daykh badaa-ee. ||4||
O’ Nanak, He is rejoicing while beholding His greatness
ای نانک، او بادیدن بزرگی خود احساس شادی می کند
ਇਸ ਕਾ ਬਲੁ ਨਾਹੀ ਇਸੁ ਹਾਥ ॥
is kaa bal naahee is haath.
The mortal’s power is not in his control,
قدرت انسان تحت کنترل او نیست
ਕਰਨ ਕਰਾਵਨ ਸਰਬ ਕੋ ਨਾਥ ॥
karan karaavan sarab ko naath.
the One Master of all is the Doer and the cause of causes.
یک قادر کننده و علت علت هاست.
ਆਗਿਆਕਾਰੀ ਬਪੁਰਾ ਜੀਉ ॥
aagi-aakaaree bapuraa jee-o.
The helpless mortal is subject to His command,
انسان بدون کمک مورد هدف دستور اوست.
ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੋਈ ਫੁਨਿ ਥੀਉ ॥
jo tis bhaavai so-ee fun thee-o.
because ultimately that which pleases Him is what happens.
چون در نهایت اتفاقی می افتد که او را راضی کند.
ਕਬਹੂ ਊਚ ਨੀਚ ਮਹਿ ਬਸੈ ॥
kabhoo ooch neech meh basai.
A human being sometimes is in an optimistic state, and sometimes in a pessimistic mood.
انسان گاهی در حالت بهینه و گاهی در حالت بدبینی است.
ਕਬਹੂ ਸੋਗ ਹਰਖ ਰੰਗਿ ਹਸੈ ॥
kabhoo sog harakh rang hasai.
Sometimes, he appears sad and other times he appears to be laughing with joy.
گاهی او ناراحت است و در بقیه مواقع با لذت می خندد.
ਕਬਹੂ ਨਿੰਦ ਚਿੰਦ ਬਿਉਹਾਰ ॥
kabhoo nind chind bi-uhaar.
Sometimes one indulges in slander and speaks ill of others.
گاهی در تهمت می افتد و در مورد بقیه بد حرف می زند.
ਕਬਹੂ ਊਭ ਅਕਾਸ ਪਇਆਲ ॥
kabhoo oobh akaas pa-i-aal.
Sometimes he feels so elated as if flying high in the sky, and sometimes so depressed as if in the depth of nether-world.
گاهی احساس بزرگی می کند که گویی در اسمان پرواز می کند، و گاهی به قدری افسرده است که انگار در اعماق زمین است.
ਕਬਹੂ ਬੇਤਾ ਬ੍ਰਹਮ ਬੀਚਾਰ ॥
kabhoo baytaa barahm beechaar.
Sometimes he acts as if he knows all about the divine knowledge.
گاهی به گونه ای رفتار می کند که گویی همه چیز را در مورد دانش مقدس می داند.
ਨਾਨਕ ਆਪਿ ਮਿਲਾਵਣਹਾਰ ॥੫॥
naanak aap milaavanhaar. ||5||
O’ Nanak, God Himself unites human beings with Himself. ||5||
ای نانک، خدا خودش انسان را با خود متحد کرده است.
ਕਬਹੂ ਨਿਰਤਿ ਕਰੈ ਬਹੁ ਭਾਤਿ ॥
kabhoo nirat karai baho bhaat.
Sometimes, the mortal dances in various ways.
گاهی انسان به روش های مختلف می رقصد.
ਕਬਹੂ ਸੋਇ ਰਹੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤਿ ॥
kabhoo so-ay rahai din raat.
Sometimes he remain asleep day and night in state of ignorance.
گاهی شب و روز در حالت غفلت می خوابد.
ਕਬਹੂ ਮਹਾ ਕ੍ਰੋਧ ਬਿਕਰਾਲ ॥
kabhoo mahaa kroDh bikraal.
Sometimes he looks dreadful in terrible rage.
گاهی از غضب های وشحتناک می ترسد.
ਕਬਹੂੰ ਸਰਬ ਕੀ ਹੋਤ ਰਵਾਲ ॥
kabahooN sarab kee hot ravaal.
Sometimes he becomes the dust of the feet of all (extremely humble).
گاهی خاک پای همه می شود.
ਕਬਹੂ ਹੋਇ ਬਹੈ ਬਡ ਰਾਜਾ ॥
kabhoo ho-ay bahai bad raajaa.
Sometimes, he poses like a great king.
گاهی مانند یک پادشاه بزرگ رفتار می کند.
ਕਬਹੁ ਭੇਖਾਰੀ ਨੀਚ ਕਾ ਸਾਜਾ ॥
kabahu bhaykhaaree neech kaa saajaa.
Sometimes he assumes the disposition of lowly beggar.
گاهی موقعیت یک گدای فرومایه را فرض می کند.
ਕਬਹੂ ਅਪਕੀਰਤਿ ਮਹਿ ਆਵੈ ॥
kabhoo apkeerat meh aavai.
Sometimes he falls into evil repute (by doing evil deeds).
گاهی در بند شیطان گرفتار می شود.
ਕਬਹੂ ਭਲਾ ਭਲਾ ਕਹਾਵੈ ॥
kabhoo bhalaa bhalaa kahaavai.
Sometimes, he acts in a way that he is praised by all.
گاهی به گونه ای رفتار می کند که همه ستایش می کنند.
ਜਿਉ ਪ੍ਰਭੁ ਰਾਖੈ ਤਿਵ ਹੀ ਰਹੈ ॥
ji-o parabh raakhai tiv hee rahai.
In whatever state God keeps, the mortal lives in that state.
در هر حالتی که خدا نگه دارد انسان در ان حالت زندگی می کند.
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਨਾਨਕ ਸਚੁ ਕਹੈ ॥੬॥
gur parsaad naanak sach kahai. ||6||
O’ Nanak, only a rare person meditates on God by the Guru’s grace.
ای نانک، تنها افراد نادری به لطف معلم مذهبی خدا را عبادت می کنند.
ਕਬਹੂ ਹੋਇ ਪੰਡਿਤੁ ਕਰੇ ਬਖ੍ਯ੍ਯਾਨੁ ॥
kabhoo ho-ay pandit karay bakh-yaan.
Sometimes, as a pundit he preaches others.
گاهی او مانند دانشمند بقیه را موعظه می کند.
ਕਬਹੂ ਮੋਨਿਧਾਰੀ ਲਾਵੈ ਧਿਆਨੁ ॥
kabhoo moniDhaaree laavai Dhi-aan.
Sometimes becoming a silent sage, he enters into meditation.
گاهی عاقل ساکتی می شود که وارد عبادت می گردد.
ਕਬਹੂ ਤਟ ਤੀਰਥ ਇਸਨਾਨ ॥
kabhoo tat tirath isnaan.
At times he resides and bathes at places of pilgrimage.
گاهی در حمام های اماکن زیارتی سکونت می کند.
ਕਬਹੂ ਸਿਧ ਸਾਧਿਕ ਮੁਖਿ ਗਿਆਨ ॥
kabhoo siDh saaDhik mukh gi-aan.
Sometimes as an adept and sometimes as a seeker he talks about spirituality.
گاهی می پذیرد و گاهی در جستجوی صحبت در مورد معنویت است.
ਕਬਹੂ ਕੀਟ ਹਸਤਿ ਪਤੰਗ ਹੋਇ ਜੀਆ ॥
kabhoo keet hasat patang ho-ay jee-aa.
Sometimes, he becomes worm, elephant, or moth,
گاهی کره، فیل یا پروانه می شود.
ਅਨਿਕ ਜੋਨਿ ਭਰਮੈ ਭਰਮੀਆ ॥
anik jon bharmai bharmee-aa.
and confused by doubts he wanders through countless existences.
و توسط شک هایی که از طریق وجود نامحدود او را سرگردان می کنند گیج می شود.