ਨਿਧਿ ਸਿਧਿ ਚਰਣ ਗਹੇ ਤਾ ਕੇਹਾ ਕਾੜਾ ॥
હે ભાઈ! જયારે કોઈ મનુષ્યએ તે પરમાત્માના ચરણ પકડી લીધા જે બધા ખજાનોનો બધી શક્તિઓનો માલિક છે તેને ત્યારે કોઈ ચિંતા-ફિકર રહી જતી નથી.
ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਵਸਿ ਜਿਸੈ ਸੋ ਪ੍ਰਭੂ ਅਸਾੜਾ ॥
કારણ કે હે ભાઈ! અમારા માથા પર તે પરમાત્મા રખેવાળ છે જેના વશમાં દરેક વસ્તુ છે.
ਗਹਿ ਭੁਜਾ ਲੀਨੇ ਨਾਮ ਦੀਨੇ ਕਰੁ ਧਾਰਿ ਮਸਤਕਿ ਰਾਖਿਆ ॥
હે ભાઈ! જે મનુષ્યને હાથથી પકડીને પરમાત્મા પોતાનામાં લીન કરી લે છે જેને પોતાના નામનું દાન આપે છે તેના માથા પર હાથ રાખીને તેને વિકારોથી બચાવી લે છે.
ਸੰਸਾਰ ਸਾਗਰੁ ਨਹ ਵਿਆਪੈ ਅਮਿਉ ਹਰਿ ਰਸੁ ਚਾਖਿਆ ॥
હે ભાઈ! પરમાત્માની કૃપાથી જે મનુષ્યએ આધ્યાત્મિક જીવન દેવાવાળું હરિ-નામનો રસ ચાખી લીધો છે તેના પર સંસાર-સમુદ્ર પોતાનો જોર નાખી શકતું નથી.
ਸਾਧਸੰਗੇ ਨਾਮ ਰੰਗੇ ਰਣੁ ਜੀਤਿ ਵਡਾ ਅਖਾੜਾ ॥
સાધુ-સંગતમાં ટકીને, હરિ-નામના પ્રેમમાં લીન થઈને આ રણ જીતી લીધું છે આ મોટો અખાડો ફતેહ કરી લીધો છે જ્યાં કામાદિક પહેલવાનોથી હંમેશા યુદ્ધ ચાલતું રહે છે.
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਸਰਣਿ ਸੁਆਮੀ ਬਹੁੜਿ ਜਮਿ ਨ ਉਪਾੜਾ ॥੪॥੩॥੧੨॥
નાનક વિનંતી કરે છે, જે મનુષ્ય માલિક પ્રભુની શરણે પડીને રહે છે તેને આ જીવન-યુદ્ધમાં બીજીવાર ક્યારેય યમ પગથી ઉખાડી શકતા નથી. ॥૪॥૩॥૧૨॥
ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
આશા મહેલ ૫॥
ਦਿਨੁ ਰਾਤਿ ਕਮਾਇਅੜੋ ਸੋ ਆਇਓ ਮਾਥੈ ॥
હે ભાઈ! જે કઈ દિવસ રાત દરેક સમય સારા-ખરાબ કામ તે કર્યા છે તે સંસ્કાર-રૂપ બનીને તારા મનમાં ઉતરી ગયા છે.
ਜਿਸੁ ਪਾਸਿ ਲੁਕਾਇਦੜੋ ਸੋ ਵੇਖੀ ਸਾਥੈ ॥
હે ભાઈ! જેનાથી તું પોતાના કરેલા કર્મ છુપાવે છે તે તો તારી સાથે જ બેસેલા દેખાઈ રહ્યા છે.
ਸੰਗਿ ਦੇਖੈ ਕਰਣਹਾਰਾ ਕਾਇ ਪਾਪੁ ਕਮਾਈਐ ॥
હે ભાઈ! વિધાતા દરેક જીવની સાથે બેસીને દરેક કરેલા કર્મ જોતા રહે છે તેથી કોઈ ખરાબ કર્મ કરવા જોઈએ નહીં.
ਸੁਕ੍ਰਿਤੁ ਕੀਜੈ ਨਾਮੁ ਲੀਜੈ ਨਰਕਿ ਮੂਲਿ ਨ ਜਾਈਐ ॥
પરંતુ સારા કર્મ કરવા જોઈએ, પરમાત્માનું નામ સ્મરણ કરવું જોઈએ નામની કૃપાથી નર્કમાં ક્યારેય જતા નથી.
ਆਠ ਪਹਰ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਸਿਮਰਹੁ ਚਲੈ ਤੇਰੈ ਸਾਥੇ ॥
હે ભાઈ! આઠેય પ્રહર પરમાત્માનું નામ સ્મરણ કરતો રહે પરમાત્માનું નામ તારો સાથ આપશે.
ਭਜੁ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਸਦਾ ਨਾਨਕ ਮਿਟਹਿ ਦੋਖ ਕਮਾਤੇ ॥੧॥
નાનક કહે છે, હે ભાઈ! સાધુ-સંગતમાં ટકીને પરમાત્માનું નામ ભજન કર્યા કર ભજન ની કૃપાથી પાછળ કરેલા વિકાર મટી જાય છે. ॥૧॥
ਵਲਵੰਚ ਕਰਿ ਉਦਰੁ ਭਰਹਿ ਮੂਰਖ ਗਾਵਾਰਾ ॥
હે મૂર્ખ! તું બીજા સાથે છેતરપિંડી કરીને પોતાનું પેટ ભરે છે રોજી કમાય છે.
ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਦੇ ਰਹਿਆ ਹਰਿ ਦੇਵਣਹਾਰਾ ॥
તને આ વાત ભુલાઈ ગઈ છે કે હરિ દાતાર બધા જીવોને દરેક વસ્તુ આપી રહ્યા છે.
ਦਾਤਾਰੁ ਸਦਾ ਦਇਆਲੁ ਸੁਆਮੀ ਕਾਇ ਮਨਹੁ ਵਿਸਾਰੀਐ ॥
હે ભાઈ! બધા દાન દેવાવાળા માલિક હંમેશા દયાવાન રહે છે તેને ક્યારેય પણ ભૂલવા જોઈએ નહીં.
ਮਿਲੁ ਸਾਧਸੰਗੇ ਭਜੁ ਨਿਸੰਗੇ ਕੁਲ ਸਮੂਹਾ ਤਾਰੀਐ ॥
હે ભાઈ સાધુ-સંગતમાં બેસીને શરમ ઉતારીને તેનું ભજન કર્યા કર ભજનની કૃપાથી પોતાના આખા કુળનો ઉદ્ધાર કરી લઈશ.
ਸਿਧ ਸਾਧਿਕ ਦੇਵ ਮੁਨਿ ਜਨ ਭਗਤ ਨਾਮੁ ਅਧਾਰਾ ॥
યોગ-સાધનામાં પહોંચેલા યોગી, યોગ-સાધના કરવાવાળા, ભક્ત-દેવતા સમાધિઓ લગાવવાળા-બધાની જિંદગીમાં હરિ-નામ જ સહારો બની રહે છે.
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਸਦਾ ਭਜੀਐ ਪ੍ਰਭੁ ਏਕੁ ਕਰਣੈਹਾਰਾ ॥੨॥
નાનક વિનંતી કરે છે, હે ભાઈ! તે પરમાત્માનું ભજન કરવું જોઈએ જે પોતે જ આખા સંસાર ને ઉત્પન્ન કરનાર છે. ॥૨॥
ਖੋਟੁ ਨ ਕੀਚਈ ਪ੍ਰਭੁ ਪਰਖਣਹਾਰਾ ॥
હે ભાઈ! ક્યારેય કોઈ સાથે દગો કરવો જોઈએ નહીં પરમાત્મા સાચા-ખોટાની ઓળખાણ કરવા માટે સમર્થ છે.
ਕੂੜੁ ਕਪਟੁ ਕਮਾਵਦੜੇ ਜਨਮਹਿ ਸੰਸਾਰਾ ॥
જે મનુષ્યને છેતરવા માટે અસત્ય બોલે છે તે સંસારમાં વારંવાર જન્મતા મરતા રહે છે.
ਸੰਸਾਰੁ ਸਾਗਰੁ ਤਿਨ੍ਹ੍ਹੀ ਤਰਿਆ ਜਿਨ੍ਹ੍ਹੀ ਏਕੁ ਧਿਆਇਆ ॥
હે ભાઈ! જે મનુષ્યએ એક પરમાત્માનું નામ સ્મરણ કર્યું છે, તે સંસાર સમુદ્રથી પાર થઈ ગયા છે
ਤਜਿ ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਅਨਿੰਦ ਨਿੰਦਾ ਪ੍ਰਭ ਸਰਣਾਈ ਆਇਆ ॥
જે કામ-ક્રોધ ત્યાગીને સારા લોકોની નિંદા છોડીને પ્રભુ શરણમાં આવી ગયા છે.
ਜਲਿ ਥਲਿ ਮਹੀਅਲਿ ਰਵਿਆ ਸੁਆਮੀ ਊਚ ਅਗਮ ਅਪਾਰਾ ॥
હે ભાઈ! જે પરમાત્મા પાણીમાં, ધરતીમાં, આકાશમાં દરેક જગ્યાએ હાજર છે જે બધાથી ઉચ્ચ છે, પહોંચથી ઉપર છે અને અનંત છે.
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਟੇਕ ਜਨ ਕੀ ਚਰਣ ਕਮਲ ਅਧਾਰਾ ॥੩॥
નાનક વિનંતી કરે છે કે, તે પોતાના સેવકોની જિંદગીનો સહારો છે, તેમના સોહામણા કોમળ ચરણ સેવકો માટે સહારો છે. ॥૩॥
ਪੇਖੁ ਹਰਿਚੰਦਉਰੜੀ ਅਸਥਿਰੁ ਕਿਛੁ ਨਾਹੀ ॥
હે ભાઈ! આખો સંસાર જે દેખાય રહ્યો છે તેને ધુંવાડાનો પહાડ કરીને જો તેમાં કોઈપણ વસ્તુ હંમેશા કાયમ રહેવાવાળી નથી.
ਮਾਇਆ ਰੰਗ ਜੇਤੇ ਸੇ ਸੰਗਿ ਨ ਜਾਹੀ ॥
માયાના જેટલા પણ મોજ-મેળા છે તે બધા કોઈની સાથે જતા નથી.
ਹਰਿ ਸੰਗਿ ਸਾਥੀ ਸਦਾ ਤੇਰੈ ਦਿਨਸੁ ਰੈਣਿ ਸਮਾਲੀਐ ॥
હે ભાઈ! પરમાત્મા જ તારી સાથે નભવાવાળો સાથી છે દિવસ-રાત દરેક સમય તેને પોતાના હૃદયમાં સાંભળીને રાખવો જોઈએ.
ਹਰਿ ਏਕ ਬਿਨੁ ਕਛੁ ਅਵਰੁ ਨਾਹੀ ਭਾਉ ਦੁਤੀਆ ਜਾਲੀਐ ॥
એક પરમાત્મા વગર બીજું કંઈ પણ હંમેશા ટકી રહેવાવાળું નથી આ માટે પરમાત્મા વગર કોઈ બીજો પ્રેમ સળગાવી દેવો જોઈએ.
ਮੀਤੁ ਜੋਬਨੁ ਮਾਲੁ ਸਰਬਸੁ ਪ੍ਰਭੁ ਏਕੁ ਕਰਿ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥
હે ભાઈ! મિત્ર, યુવાની, ધન, પોતાનું બીજું બધુ-આ બધાના હોવાથી પણ એક પરમાત્માને જ પોતાના મનમાં સમજ.
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕੁ ਵਡਭਾਗਿ ਪਾਈਐ ਸੂਖਿ ਸਹਜਿ ਸਮਾਹੀ ॥੪॥੪॥੧੩॥
નાનક વિનંતી કરે છે, હે ભાઈ! પરમાત્મા ખુબ કિસ્મત થી મળે છે જેને મળે છે તે હંમેશા આનંદમાં આધ્યાત્મિક સ્થિરતામાં લીન રહે છે. ॥૪॥૪॥૧૩॥
ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫ ਛੰਤ ਘਰੁ ੮
આશા મહેલ ૫ છંદ ઘર ૮
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે॥
ਕਮਲਾ ਭ੍ਰਮ ਭੀਤਿ ਕਮਲਾ ਭ੍ਰਮ ਭੀਤਿ ਹੇ ਤੀਖਣ ਮਦ ਬਿਪਰੀਤਿ ਹੇ ਅਵਧ ਅਕਾਰਥ ਜਾਤ ॥
હે ભાઈ! માયા ભટકણમાં નાખવા વાળી દીવાલ છે જેને પરમાત્માથી જીવોની દુરી બનાવી રાખી છે માયા ભટકણમાં નાખવા વાળી અને પ્રભુથી પડદો બનાવી રાખવા વાળી દીવાલ છે, આ માયાનો નશો તેજ છે પરંતુ જીવન માર્ગથી વિરુદ્ધ બાજુ લઈ જવા વાળી છે માયામાં વસવાથી મનુષ્યની ઉંમર વ્યર્થ ચાલી જાય છે.
ਗਹਬਰ ਬਨ ਘੋਰ ਗਹਬਰ ਬਨ ਘੋਰ ਹੇ ਗ੍ਰਿਹ ਮੂਸਤ ਮਨ ਚੋਰ ਹੇ ਦਿਨਕਰੋ ਅਨਦਿਨੁ ਖਾਤ ॥
હે ભાઈ! આ જંગલ એક ભયાનક ગાઢ જંગલ છે અહીં મનુષ્યના હૃદય ઘરને મનુષ્યનું પોતાનું જ ચોર મન લૂંટી રહ્યું છે અને સૂરજ દરેક સમય તેની ઉંમરને સમાપ્ત કરી રહ્યો છે.
ਦਿਨ ਖਾਤ ਜਾਤ ਬਿਹਾਤ ਪ੍ਰਭ ਬਿਨੁ ਮਿਲਹੁ ਪ੍ਰਭ ਕਰੁਣਾ ਪਤੇ ॥
હે ભાઈ! વીતતા જઈ રહ્યા દિવસ મનુષ્યની ઉંમરને ખાતા જાય છે પરમાત્માના ભજન વગર મનુષ્યની ઉંમર વ્યર્થ વીતતી જાય છે.