GUJARATI PAGE 266

ਅਨਿਕ ਜਤਨ ਕਰਿ ਤ੍ਰਿਸਨ ਨਾ ਧ੍ਰਾਪੈ ॥
કારણકે ચતુરાઈ તથા અનેક પ્રયત્ન કરીને માયાની ભૂખ નથી જતી

ਭੇਖ ਅਨੇਕ ਅਗਨਿ ਨਹੀ ਬੁਝੈ ॥
અનેક ધાર્મિક વેષ ધરીને તૃષ્ણા ની આગ નથી બુઝાતી

ਕੋਟਿ ਉਪਾਵ ਦਰਗਹ ਨਹੀ ਸਿਝੈ ॥
એવા કરોડો રીતે વર્તન કરવાથી પ્રભુ ની દરગાહ માં સ્વીકાર નથી થતો

ਛੂਟਸਿ ਨਾਹੀ ਊਭ ਪਇਆਲਿ ॥
આ બધાં પ્રયત્નો થી ભલે આકાશમાં ચઢી જાવ ભલે પાતાળ છુપાઇ જાવ માયાથી બચી નથી શકતો

ਮੋਹਿ ਬਿਆਪਹਿ ਮਾਇਆ ਜਾਲਿ ॥
પરંતુ જે માયાની જાળમાં અને મોહમાં ફસાય જાય છે ફસાતો જ જાય છે

ਅਵਰ ਕਰਤੂਤਿ ਸਗਲੀ ਜਮੁ ਡਾਨੈ ॥
નામ વગર અને બધી કરતૂતો યમરાજ દંડે છે.

ਗੋਵਿੰਦ ਭਜਨ ਬਿਨੁ ਤਿਲੁ ਨਹੀ ਮਾਨੈ ॥
પ્રભુ ના ભજન વગર યમરાજ જરાપણ દયા નથી કરતો

ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਜਪਤ ਦੁਖੁ ਜਾਇ ॥
તેનું દુઃખ પ્રભુનું નામ જપતા ની સાથે જ દૂર થઈ જાય છે

ਨਾਨਕ ਬੋਲੈ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਇ ॥੪॥
હે નાનક! જે મનુષ્ય આત્મિક અડોલતામાં ટકી જાય છે તે પ્રેમથી હરિના નામનું ઉચ્ચારણ કરે છે ||૪||

ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥ ਜੇ ਕੋ ਮਾਗੈ ॥
જો કોઈ મનુષ્ય ધર્મ અર્થ કામ અને મોક્ષ આ ચાર પદાર્થોની અભિલાષી હોય

ਸਾਧ ਜਨਾ ਕੀ ਸੇਵਾ ਲਾਗੈ ॥
તો તેણે ગુરુ ચરણોની સેવા કરવી જોઈએ

ਜੇ ਕੋ ਆਪੁਨਾ ਦੂਖੁ ਮਿਟਾਵੈ ॥
જો કોઈ મનુષ્ય પોતાનું દુઃખ દૂર કરવાની ઈચ્છા કરે

ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਸਦ ਗਾਵੈ ॥
તો પ્રભુનું નામ સદા હૃદયમાં સ્મરણ કરવું જોઈએ

ਜੇ ਕੋ ਅਪੁਨੀ ਸੋਭਾ ਲੋਰੈ ॥
જો કોઈ મનુષ્યે પોતાની શોભા વધારવી હોય

ਸਾਧਸੰਗਿ ਇਹ ਹਉਮੈ ਛੋਰੈ ॥
તો સત્સંગી ની સાથે રહીને અહંકાર નો ત્યાગ કરવો જોઈએ

ਜੇ ਕੋ ਜਨਮ ਮਰਣ ਤੇ ਡਰੈ ॥
જો કોઈ મનુષ્ય જન્મ મરણના ચક્કર થી ડરતો હોય

ਸਾਧ ਜਨਾ ਕੀ ਸਰਨੀ ਪਰੈ ॥
તો તેણે સંતોના ચરણોમાં રહેવું જોઇએ

ਜਿਸੁ ਜਨ ਕਉ ਪ੍ਰਭ ਦਰਸ ਪਿਆਸਾ ॥
જે મનુષ્યની પ્રભુના દર્શનની ઇચ્છા હોય

ਨਾਨਕ ਤਾ ਕੈ ਬਲਿ ਬਲਿ ਜਾਸਾ ॥੫॥
હે નાનક! તેની ઉપર હું હંમેશા કુરબાન જાઉં છું ||૫||

ਸਗਲ ਪੁਰਖ ਮਹਿ ਪੁਰਖੁ ਪ੍ਰਧਾਨੁ ॥
તે મનુષ્ય બધા મનુષ્યોમાં મહાન છે

ਸਾਧਸੰਗਿ ਜਾ ਕਾ ਮਿਟੈ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
સત્સંગમાં રહીને જે મનુષ્ય નો અહંકાર દૂર થઈ જાય છે

ਆਪਸ ਕਉ ਜੋ ਜਾਣੈ ਨੀਚਾ ॥
જે મનુષ્ય પોતે જ પોતાને બધાં થી નાનું કામ વાળો માને છે

ਸੋਊ ਗਨੀਐ ਸਭ ਤੇ ਊਚਾ ॥
તેને બધાંથી સર્વશ્રેષ્ઠ સમજવો જોઇએ

ਜਾ ਕਾ ਮਨੁ ਹੋਇ ਸਗਲ ਕੀ ਰੀਨਾ ॥
જે મનુષ્યનું પોતાને બધાનાં ચરણોની ધૂળ સમજે છે

ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਤਿਨਿ ਘਟਿ ਘਟਿ ਚੀਨਾ ॥
તે મનુષ્યને દરેક શરીરમાં પ્રભુ ની સત્તાનો અનુભવ થાય છે

ਮਨ ਅਪੁਨੇ ਤੇ ਬੁਰਾ ਮਿਟਾਨਾ ॥
જેણે પોતાના મનમાંથી દુષ્ટતા ભગાડી દીધી છે

ਪੇਖੈ ਸਗਲ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਸਾਜਨਾ ॥
તે બધાં જીવોને પોતાનો મિત્ર માને છે

ਸੂਖ ਦੂਖ ਜਨ ਸਮ ਦ੍ਰਿਸਟੇਤਾ ॥
એવા મનુષ્ય સુખ અને દુઃખને એક જેવા સમજે છે

ਨਾਨਕ ਪਾਪ ਪੁੰਨ ਨਹੀ ਲੇਪਾ ॥੬॥
હે નાનક! એટલે તો પાપ અને પુણ્યની તેની ઉપર અસર નથી થતી ||૬||

ਨਿਰਧਨ ਕਉ ਧਨੁ ਤੇਰੋ ਨਾਉ ॥
હે પ્રભુ! કંગાળો ને માટે તારું નામ જ ધન રૂપી છે

ਨਿਥਾਵੇ ਕਉ ਨਾਉ ਤੇਰਾ ਥਾਉ ॥
આશરા વગરના ને તારો જ આશરો છે

ਨਿਮਾਨੇ ਕਉ ਪ੍ਰਭ ਤੇਰੋ ਮਾਨੁ ॥
હે પ્રભુ! નિમાણા ને તારા જ નામ નો સહારો છે આદર અને સન્માન છે

ਸਗਲ ਘਟਾ ਕਉ ਦੇਵਹੁ ਦਾਨੁ ॥
તું બધા જ જીવો ને દાન આપે છે

ਕਰਨ ਕਰਾਵਨਹਾਰ ਸੁਆਮੀ ॥
હે સ્વામી! તું જ બધું કરે છે અને કરાવે છે

ਸਗਲ ਘਟਾ ਕੇ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥
હે બધા પ્રાણીઓના દિલને જાણવા વાળા!

ਅਪਨੀ ਗਤਿ ਮਿਤਿ ਜਾਨਹੁ ਆਪੇ ॥
તુ પોતાનું હાલત અને પોતાની મહિમા ની મર્યાદા પોતે જ જાણે છે

ਆਪਨ ਸੰਗਿ ਆਪਿ ਪ੍ਰਭ ਰਾਤੇ ॥
હે પ્રભુ! તું પોતે પોતાનામાં મગન છે

ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਰੀ ਉਸਤਤਿ ਤੁਮ ਤੇ ਹੋਇ ॥
હે પ્રભુ! તારી મહિમા ના વખાણ તારા દ્વારા જ થઈ શકે છે

ਨਾਨਕ ਅਵਰੁ ਨ ਜਾਨਸਿ ਕੋਇ ॥੭॥
હે નાનક! કોઈ તારી મહિમા નથી જાણતું ।।૭।।

ਸਰਬ ਧਰਮ ਮਹਿ ਸ੍ਰੇਸਟ ਧਰਮੁ ॥
આ ધર્મ બધાં ધર્મો થી શ્રેષ્ઠ છે

ਹਰਿ ਕੋ ਨਾਮੁ ਜਪਿ ਨਿਰਮਲ ਕਰਮੁ ॥
હે મન! પ્રભુના નામનો જાપ કર અને પવિત્ર આચરણ રાખ

ਸਗਲ ਕ੍ਰਿਆ ਮਹਿ ਊਤਮ ਕਿਰਿਆ ॥
આ કામ બીજા બધાં ધાર્મિક રીતિ રિવાજથી ઉત્તમ છે

ਸਾਧਸੰਗਿ ਦੁਰਮਤਿ ਮਲੁ ਹਿਰਿਆ ॥
સત્સંગમાં રહીને ખરાબ મતિ નો મેલ દૂર થાય છે

ਸਗਲ ਉਦਮ ਮਹਿ ਉਦਮੁ ਭਲਾ ॥
આ ઉદ્યોગ બીજા બધાં ઉદ્યોગ કરતાં ભલો છે

ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਜਪਹੁ ਜੀਅ ਸਦਾ ॥
હે મન! સદાય પ્રભુના નામનો જાપ કર

ਸਗਲ ਬਾਨੀ ਮਹਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਨੀ ॥
પ્રભુના યશની આત્મિક જીવન દેવાવાળી વાણી બીજી બધી વાણી થી સુંદર છે

ਹਰਿ ਕੋ ਜਸੁ ਸੁਨਿ ਰਸਨ ਬਖਾਨੀ ॥
પ્રભુનો યશ કાનથી સાંભળ અને જીભથી બોલ

ਸਗਲ ਥਾਨ ਤੇ ਓਹੁ ਊਤਮ ਥਾਨੁ ॥
જે હૃદયમાં પ્રભુનું નામ વસે છે

ਨਾਨਕ ਜਿਹ ਘਟਿ ਵਸੈ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ॥੮॥੩॥
હે નાનક!તે હૃદય ની જગ્યા બીજી બધાં તીર્થસ્થાનો થી પવિત્ર છે ।।૮।।૩।।

ਸਲੋਕੁ ॥
શ્લોક ।।

ਨਿਰਗੁਨੀਆਰ ਇਆਨਿਆ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਸਦਾ ਸਮਾਲਿ ॥
હે અજાણ! હે ગુણ હીન મનુષ્ય! તે માલિકને સદાય યાદ કર

ਜਿਨਿ ਕੀਆ ਤਿਸੁ ਚੀਤਿ ਰਖੁ ਨਾਨਕ ਨਿਬਹੀ ਨਾਲਿ ॥੧॥
હે નાનક! જેણે તને પેદા કર્યો તેને ચિત્તમાં પરોવીને રાખ તે જ તારો સાથ નિભાવશે ।।૧।।

ਅਸਟਪਦੀ ॥
અષ્ટપદી ।।

ਰਮਈਆ ਕੇ ਗੁਨ ਚੇਤਿ ਪਰਾਨੀ ॥
હે જીવ! સુંદર રામનાં ગુણોને યાદ કર

ਕਵਨ ਮੂਲ ਤੇ ਕਵਨ ਦ੍ਰਿਸਟਾਨੀ ॥
જો તો ખરો કેવી રીતે તેણે તને સુંદર બનાવ્યો છે

ਜਿਨਿ ਤੂੰ ਸਾਜਿ ਸਵਾਰਿ ਸੀਗਾਰਿਆ ॥

જે પ્રભુએ તને સુંદર સજાવીને સુંદર કર્યો છે

ਗਰਭ ਅਗਨਿ ਮਹਿ ਜਿਨਹਿ ਉਬਾਰਿਆ ॥
જેણે તારી પેટની આગ થી પણ તને બચાવ્યો છે

ਬਾਰ ਬਿਵਸਥਾ ਤੁਝਹਿ ਪਿਆਰੈ ਦੂਧ ॥
નાનપણની જેણે તેને દૂધ પીવડાવ્યું છે

ਭਰਿ ਜੋਬਨ ਭੋਜਨ ਸੁਖ ਸੂਧ ॥
ભરી યુવાનીમાં તને ભોજન અને સુખની સમજ આપી છે

ਬਿਰਧਿ ਭਇਆ ਊਪਰਿ ਸਾਕ ਸੈਨ ॥
જ્યારે તું ઘરડો થઈ જશે તો સેવા કરવા માટે લોકોની તૈયાર કરી દે છે