ਇਹ ਬਿਧਿ ਸੁਨਿ ਕੈ ਜਾਟਰੋ ਉਠਿ ਭਗਤੀ ਲਾਗਾ ॥
આ રીતે કથાઓ સાંભળીને ધનના જાટ પણ પ્રેરિત થઈને પ્રભુની ભક્તિ કરવા લાગ્યા
ਮਿਲੇ ਪ੍ਰਤਖਿ ਗੁਸਾਈਆ ਧੰਨਾ ਵਡਭਾਗਾ ॥੪॥੨॥
ધન્ના જાટ ભાગ્યવાન થઈ ગયા છે, જે તેને સાક્ષાત ગોસાઈના દર્શન પ્રાપ્ત થયા ॥૪॥૨॥
ਰੇ ਚਿਤ ਚੇਤਸਿ ਕੀ ਨ ਦਯਾਲ ਦਮੋਦਰ ਬਿਬਹਿ ਨ ਜਾਨਸਿ ਕੋਈ ॥
હે મન! તું દયાળુ દામોદર પ્રભુને યાદ કેમ કરતો નથી? પ્રભુ સિવાય કોઈ બીજા સહારાની ઉમ્મીદ ના રાખ
ਜੇ ਧਾਵਹਿ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਖੰਡ ਕਉ ਕਰਤਾ ਕਰੈ ਸੁ ਹੋਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જો તું ખંડ-બ્રહ્માંડ પર પણ ભાગતો-ફરતો રહીશ તો પણ તે જ થશે જે કર્તાર પ્રભુને મંજુર હશે ॥૧॥વિરામ॥
ਜਨਨੀ ਕੇਰੇ ਉਦਰ ਉਦਕ ਮਹਿ ਪਿੰਡੁ ਕੀਆ ਦਸ ਦੁਆਰਾ ॥
પ્રભુએ માતાના ઉદરમાં આપણું દસ દરવાજા વાળું શરીર બનાવ્યું
ਦੇਇ ਅਹਾਰੁ ਅਗਨਿ ਮਹਿ ਰਾਖੈ ਐਸਾ ਖਸਮੁ ਹਮਾਰਾ ॥੧॥
આપનો માલિક પ્રભુ એવો છે કે તે ગર્ભમાં જ આહાર આપીને ગર્ભની અગ્નિથી રક્ષા કરે છે ॥૧॥
ਕੁੰਮੀ ਜਲ ਮਾਹਿ ਤਨ ਤਿਸੁ ਬਾਹਰਿ ਪੰਖ ਖੀਰੁ ਤਿਨ ਨਾਹੀ ॥
કાચબો પાણીમાં જ રહે છે પરંતુ તેના બાળકો પાણીની બહાર જ રહે છે તેની રક્ષા ના તો માતાની પાંખોથી થાય છે અને ના તો તેનું ભરણ-પોષણ તેના દૂધથી થાય છે
ਪੂਰਨ ਪਰਮਾਨੰਦ ਮਨੋਹਰ ਸਮਝਿ ਦੇਖੁ ਮਨ ਮਾਹੀ ॥੨॥
તો પણ પોતાના મનમાં વિચાર-સમજ અને જો કે પૂર્ણ પરમાનંદ મનોહર તેનું ભરણ-પોષણ કરે છે ॥૨॥
ਪਾਖਣਿ ਕੀਟੁ ਗੁਪਤੁ ਹੋਇ ਰਹਤਾ ਤਾ ਚੋ ਮਾਰਗੁ ਨਾਹੀ ॥
પથ્થર માં કીડો છુપાયેલો હોય છે તેના માટે બહાર આવવા-જવા માટે કોઈ રસ્તો હોતો નથી
ਕਹੈ ਧੰਨਾ ਪੂਰਨ ਤਾਹੂ ਕੋ ਮਤ ਰੇ ਜੀਅ ਡਰਾਂਹੀ ॥੩॥੩॥
ધન્ના કહે છે કે તો પણ પ્રભુ તેનો પાલનહાર છે હે જીવ! તું ડર નહીં ॥૩॥૩॥
ਆਸਾ ਸੇਖ ਫਰੀਦ ਜੀਉ ਕੀ ਬਾਣੀ
રાગ આશા શેખ ફરીદ જીની વાણી
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે॥
ਦਿਲਹੁ ਮੁਹਬਤਿ ਜਿੰਨੑ ਸੇਈ ਸਚਿਆ ॥
જે લોકો દિલથી પ્રભુથી પ્રેમ કરે છે તે જ તેના સાચા પ્રેમી છે
ਜਿਨੑ ਮਨਿ ਹੋਰੁ ਮੁਖਿ ਹੋਰੁ ਸਿ ਕਾਂਢੇ ਕਚਿਆ ॥੧॥
જે લોકોના મનમાં બીજું કંઈ છે અને મોં માં બીજું કંઈ છે તેને કાચા તેમજ ખોટા કહેવામાં આવે છે ॥૧॥
ਰਤੇ ਇਸਕ ਖੁਦਾਇ ਰੰਗਿ ਦੀਦਾਰ ਕੇ ॥
જે લોકો ખુદાના પ્રેમમાં રંગાયેલા છે તે તેના દર્શનના રંગમાં મસ્ત રહે છે
ਵਿਸਰਿਆ ਜਿਨੑ ਨਾਮੁ ਤੇ ਭੁਇ ਭਾਰੁ ਥੀਏ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જે લોકો ખુદાના નામને ભુલાવી દે છે તે ધરતી પર બોજ બનીને રહી જાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਆਪਿ ਲੀਏ ਲੜਿ ਲਾਇ ਦਰਿ ਦਰਵੇਸ ਸੇ ॥
જે લોકોને અલ્લાહ પોતાની શરણમાં મેળવી લે છે તેમજ તેના દ્વાર પર સાચા તપસ્વીઓ છે
ਤਿਨ ਧੰਨੁ ਜਣੇਦੀ ਮਾਉ ਆਏ ਸਫਲੁ ਸੇ ॥੨॥
તેને જન્મ દેવાવાળી માતા ધન્ય છે અને તેમનું આ દુનિયામાં આવવું સફળ છે ॥૨॥
ਪਰਵਦਗਾਰ ਅਪਾਰ ਅਗਮ ਬੇਅੰਤ ਤੂ ॥
હે પરવરદીગાર! તું પહોંચી થી ઉપર, અગમ્ય અને અનંત છે
ਜਿਨਾ ਪਛਾਤਾ ਸਚੁ ਚੁੰਮਾ ਪੈਰ ਮੂੰ ॥੩॥
જેમને સત્યને ઓળખી લીધું છે હું તેના પગને ચુંબન કરું છું ॥૩॥
ਤੇਰੀ ਪਨਹ ਖੁਦਾਇ ਤੂ ਬਖਸੰਦਗੀ ॥
હે રક્ષણહાર ખુદા! હું તારી શરણમાં રહું
ਸੇਖ ਫਰੀਦੈ ਖੈਰੁ ਦੀਜੈ ਬੰਦਗੀ ॥੪॥੧॥
શેખ ફરીદ ને ભક્તિનું દાન પ્રદાન ॥૪॥૧॥
ਆਸਾ ॥
રાગ આશા
ਬੋਲੈ ਸੇਖ ਫਰੀਦੁ ਪਿਆਰੇ ਅਲਹ ਲਗੇ ॥
શેખ ફરીદજી કહે છે હે વ્હાલા! તે અલ્લાહની સાથે લાગ
ਇਹੁ ਤਨੁ ਹੋਸੀ ਖਾਕ ਨਿਮਾਣੀ ਗੋਰ ਘਰੇ ॥੧॥
આ શરીર એક દિવસ માટી થઈ જશે તથા તેનું નિવાસ બિચારી કબરમાં હશે ॥૧॥
ਆਜੁ ਮਿਲਾਵਾ ਸੇਖ ਫਰੀਦ ਟਾਕਿਮ ਕੂੰਜੜੀਆ ਮਨਹੁ ਮਚਿੰਦੜੀਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હે શેખ ફરીદ! તારો પ્રભુથી મેળાપ આજે જ થઈ શકે છે જો તું તારા મનને ચંચળ કરવાવાળી ઈન્દ્રીઓ પર અંકુશ લગાવી દે ॥૧॥વિરામ॥
ਜੇ ਜਾਣਾ ਮਰਿ ਜਾਈਐ ਘੁਮਿ ਨ ਆਈਐ ॥
જો એ ખબર છે કે અંતે મૃત્યના વશમાં જ થવાનું છે અને બીજીવાર પાછું આવવાનું નથી
ਝੂਠੀ ਦੁਨੀਆ ਲਗਿ ਨ ਆਪੁ ਵਞਾਈਐ ॥੨॥
આ અસત્ય દુનિયામાં લુપ્ત થઈને પોતાની જાતને બરબાદ કરવું જોઈએ નહીં ॥૨॥
ਬੋਲੀਐ ਸਚੁ ਧਰਮੁ ਝੂਠੁ ਨ ਬੋਲੀਐ ॥
સત્ય તેમજ ધર્મ જ બોલવું જોઈએ તથા અસત્ય ક્યારેય બોલવું જોઈએ નહીં
ਜੋ ਗੁਰੁ ਦਸੈ ਵਾਟ ਮੁਰੀਦਾ ਜੋਲੀਐ ॥੩॥
ગુરુ જે માર્ગ દેખાડે છે ભક્તોને તે જ માર્ગ પર ચાલવું જોઈએ ॥૩॥
ਛੈਲ ਲੰਘੰਦੇ ਪਾਰਿ ਗੋਰੀ ਮਨੁ ਧੀਰਿਆ ॥
છેલ-છબીલા નવયુવાનોને પાર થતા જોઈને સુંદર યુવતીના મનમાં પણ ધૈર્ય થઈ જાય છે
ਕੰਚਨ ਵੰਨੇ ਪਾਸੇ ਕਲਵਤਿ ਚੀਰਿਆ ॥੪॥
જે લોકો સોનાની ઝલકની જેમ વળે છે તેને નર્કમાં આરીથી ચીરવામાં આવે છે ॥૪॥
ਸੇਖ ਹੈਯਾਤੀ ਜਗਿ ਨ ਕੋਈ ਥਿਰੁ ਰਹਿਆ ॥
હે શેખ! કોઈ પણ મનુષ્યનું જીવન આ દુનિયામાં સ્થિર રહેતું નથી
ਜਿਸੁ ਆਸਣਿ ਹਮ ਬੈਠੇ ਕੇਤੇ ਬੈਸਿ ਗਇਆ ॥੫॥
જે આસન પર અત્યારે આપણે બેઠા છીએ અનેક લોકો તેના પર બેસીને ચાલ્યા ગયા છે ॥૫॥
ਕਤਿਕ ਕੂੰਜਾਂ ਚੇਤਿ ਡਉ ਸਾਵਣਿ ਬਿਜੁਲੀਆਂ ॥
જેમ કારતક મહિનામાં પક્ષીઓનું ઉડવું, ચૈત્ર મહિનામાં દાવાગ્નિ, શ્રાવણ મહિનામાં વીજળી ચમકતી દેખાય છે
ਸੀਆਲੇ ਸੋਹੰਦੀਆਂ ਪਿਰ ਗਲਿ ਬਾਹੜੀਆਂ ॥੬॥
શિયાળામાં સુંદર પત્નીની બાહો પતિ-પ્રિયતમના ગળે શોભે છે ॥૬॥
ਚਲੇ ਚਲਣਹਾਰ ਵਿਚਾਰਾ ਲੇਇ ਮਨੋ ॥
તેવી જ રીતે સંસારથી ચાલ્યા જવાવાળા મનુષ્ય શરીર ચાલ્યા જાય છે પોતાના મનમાં અને વિચારી સમજી લ્યો
ਗੰਢੇਦਿਆਂ ਛਿਅ ਮਾਹ ਤੁੜੰਦਿਆ ਹਿਕੁ ਖਿਨੋ ॥੭॥
પ્રાણીઓને બનાવવા માટે છ મહિના લાગે છે પરંતુ તેને તોડવા માટે એક જ ક્ષણ લાગે છે ॥૭॥
ਜਿਮੀ ਪੁਛੈ ਅਸਮਾਨ ਫਰੀਦਾ ਖੇਵਟ ਕਿੰਨਿ ਗਏ ॥
હે ફરીદ! ધરતી આકાશ ને પૂછે છે કે જીવરૂપી કપ્તાન ક્યાં ચાલ્યા ગયા?
ਜਾਲਣ ਗੋਰਾਂ ਨਾਲਿ ਉਲਾਮੇ ਜੀਅ ਸਹੇ ॥੮॥੨॥
આકાશ જવાબ આપે છે કે ઘણા લોકોના શરીર કબરમાં પડ્યા સડી-ગળી રહ્યા છે પરંતુ તેના કર્મોના દોષ આત્મા સહન કરે છે ॥૮॥૨॥