ਸਾਧੂ ਸੰਗੁ ਮਸਕਤੇ ਤੂਠੈ ਪਾਵਾ ਦੇਵ ॥
હે પ્રભુ! જો તું કૃપા કરે, તો મને સાધુ-સંગતિ ની પ્રાપ્તિ થાય અને સેવાનું દાન મળે
ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਵਸਗਤਿ ਸਾਹਿਬੈ ਆਪੇ ਕਰਣ ਕਰੇਵ ॥
હે ભાઈ! દરેક દાન માલિકના પોતાના વ્યવસાયમાં છે. તે બધું જ જાતે કરવા સક્ષમ છે
ਸਤਿਗੁਰ ਕੈ ਬਲਿਹਾਰਣੈ ਮਨਸਾ ਸਭ ਪੂਰੇਵ ॥੩॥
હું મારા સદગુરુ થી કુરબાન જાઉં છું. સદગુરુ મારી બધી જ જરૂરિયાત પૂરી કરશે ।।૩।।
ਇਕੋ ਦਿਸੈ ਸਜਣੋ ਇਕੋ ਭਾਈ ਮੀਤੁ ॥
હે ભાઈ! દુનિયામાં ફક્ત એક પ્રભુ જ સાચો સજ્જન દેખાય છે, તે જ વાસ્તવિક ભાઈ અને મિત્ર છે
ਇਕਸੈ ਦੀ ਸਾਮਗਰੀ ਇਕਸੈ ਦੀ ਹੈ ਰੀਤਿ ॥
દુનિયાની બધી સંપત્તિ તે એક પરમાત્મા દ્વારા જ આપવામાં આવેલી છે. તેની જ મર્યાદા જગત માં ચાલી રહી છે
ਇਕਸ ਸਿਉ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ਤਾ ਹੋਆ ਨਿਹਚਲੁ ਚੀਤੁ ॥
હે નાનક! જ્યારે મનુષ્યનું મન કોઈ પ્રભુ સ્મૃતિમાં રચેલું રહે છે, જ્યારે તેનું મન માયા તરફ ડોલવાથી દૂર થાય છે
ਸਚੁ ਖਾਣਾ ਸਚੁ ਪੈਨਣਾ ਟੇਕ ਨਾਨਕ ਸਚੁ ਕੀਤੁ ॥੪॥੫॥੭੫॥
તે પ્રભુના હંમેશા સ્થિર નામને પોતાની આત્માનો ખોરાક બનાવી લે છે. નામને જ પોતાનો આધ્યાત્મિક પોશાક બનાવે છે અને હંમેશા સ્થિર નામને પોતાના આશ્રયસ્થાન તરીકે બનાવે છે ।।૪।।૫।।૭૫।।
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
શ્રી રાગ મહેલ ૫।।
ਸਭੇ ਥੋਕ ਪਰਾਪਤੇ ਜੇ ਆਵੈ ਇਕੁ ਹਥਿ ॥
જો એક પરમાત્મા મળે, તો વિશ્વના બીજા બધા પદાર્થો મળી જાય છે
ਜਨਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਸਫਲੁ ਹੈ ਜੇ ਸਚਾ ਸਬਦੁ ਕਥਿ ॥
જો હું હંમેશા સ્થિર પ્રભુનો મહિમા ચાલુ રાખું તો આ કિંમતી મનુષ્ય જન્મ સફળ થશે
ਗੁਰ ਤੇ ਮਹਲੁ ਪਰਾਪਤੇ ਜਿਸੁ ਲਿਖਿਆ ਹੋਵੈ ਮਥਿ ॥੧॥
પરંતુ, તે જ મનુષ્ય ને ગુરુ વતી પરમાત્મા ના ચરણોમાં નિવાસ મળે છે, જેના માથા પર સારા ભાગ્ય લખેલા હોય ।।૧।।
ਮੇਰੇ ਮਨ ਏਕਸ ਸਿਉ ਚਿਤੁ ਲਾਇ ॥
હે મન! ફક્ત એક જ પરમાત્મા સાથે ધ્યાન જોડ
ਏਕਸ ਬਿਨੁ ਸਭ ਧੰਧੁ ਹੈ ਸਭ ਮਿਥਿਆ ਮੋਹੁ ਮਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
એક પરમાત્માના પ્રેમ વિના દુનિયાની બધી દોડ-ભાગ જંજાળ બની જાય છે અને માયાનું મોહ પણ અર્થહીન છે ।।૧।। વિરામ।।
ਲਖ ਖੁਸੀਆ ਪਾਤਿਸਾਹੀਆ ਜੇ ਸਤਿਗੁਰੁ ਨਦਰਿ ਕਰੇਇ ॥
જો મારા સદગુરુ મારા પર મેહરની એક નજર કરે, તો હું સમજું છું કે મને લાખો બાદશાહ ની ખુશી મળી ગઈ છે.
ਨਿਮਖ ਏਕ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦੇਇ ਮੇਰਾ ਮਨੁ ਤਨੁ ਸੀਤਲੁ ਹੋਇ ॥
કારણ કે, જ્યારે ગુરુ મને આંખ મીંચી જેટલા સમય માટે પણ પ્રભુનું નામ આપે છે, ત્યારે મારું મન શાંત થઈ જાય છે. મારું શરીર શાંત થાય છે. મારી બધી જ્ઞાનેન્દ્રિયો વિકારની જ્વાળા થી દૂર થાય છે
ਜਿਸ ਕਉ ਪੂਰਬਿ ਲਿਖਿਆ ਤਿਨਿ ਸਤਿਗੁਰ ਚਰਨ ਗਹੇ ॥੨॥
પરંતુ તે જ મનુષ્ય એ સદગુરુ ના પગ પકડ્યા છે, તે જ માણસ સદગુરુ નો આશરો લે છે, જે પાછલા જન્મ ના લેખિત સારા લેખ મેળવે છે, જેનું સૌભાગ્ય જાગૃત થાય છે ।।૨।।
ਸਫਲ ਮੂਰਤੁ ਸਫਲਾ ਘੜੀ ਜਿਤੁ ਸਚੇ ਨਾਲਿ ਪਿਆਰੁ ॥
તે સમય ને સફળ સમજો, તે સમય ને ભાગ્યશાળી જાણો, જેમાં હંમેશા સ્થિર રહેવા વાળા પરમાત્મા સાથે પ્રેમ રહે
ਦੂਖੁ ਸੰਤਾਪੁ ਨ ਲਗਈ ਜਿਸੁ ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਅਧਾਰੁ ॥
જે મનુષ્યને પ્રભુના નામ નો જિંદગીનો આશરો મળે છે, તેને કોઈ દુઃખ નથી, કોઈ દર્દ તેને સ્પર્શ કરી શકશે નહીં
ਬਾਹ ਪਕੜਿ ਗੁਰਿ ਕਾਢਿਆ ਸੋਈ ਉਤਰਿਆ ਪਾਰਿ ॥੩॥
જે મનુષ્ય નો ગુરુ એ હાથ પકડીને વિકારોમાંથી બહાર કાઢ્યો, તેને વિશ્વના સમુદ્ર થી સુરક્ષિત પાર કર્યો ।।૩।।
ਥਾਨੁ ਸੁਹਾਵਾ ਪਵਿਤੁ ਹੈ ਜਿਥੈ ਸੰਤ ਸਭਾ ॥
આ બધા આશીર્વાદ ગુરુના સાધુ-સંગત ના છે, જ્યાં સાધુ-સંગત જોડાય છે તે સ્થાન સુંદર છે, તે શુદ્ધ છે
ਢੋਈ ਤਿਸ ਹੀ ਨੋ ਮਿਲੈ ਜਿਨਿ ਪੂਰਾ ਗੁਰੂ ਲਭਾ ॥
સાધુ-સંગાથે આવીને, જેણે સંપૂર્ણ ગુરુ મેળવ્યો છે, તે જ પ્રભુની હાજરી માં આશ્રય મેળવે છે
ਨਾਨਕ ਬਧਾ ਘਰੁ ਤਹਾਂ ਜਿਥੈ ਮਿਰਤੁ ਨ ਜਨਮੁ ਜਰਾ ॥੪॥੬॥੭੬॥
હે નાનક! મનુષ્યએ પોતાનું એક નિશ્ચિત સ્થાન એવી જગ્યાએ બનાવ્યું જ્યાં આધ્યાત્મિક મૃત્યુ ન હોય, જ્યાં જન્મ અને મરણ નું કોઈ ચક્ર ન હોય, જ્યાં આધ્યાત્મિક જીવન ક્યારેય નબળું હોતું નથી ।।૪।। ૬।। ૭૬।।
ਸ੍ਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
શ્રી રાગ મહેલ ૫।।
ਸੋਈ ਧਿਆਈਐ ਜੀਅੜੇ ਸਿਰਿ ਸਾਹਾਂ ਪਾਤਿਸਾਹੁ ॥
હે આત્મા! તે જ પ્રભુના ચરણોમાં ધ્યાન ધરવું જોઈએ કે જે બધા શાહની ઉપર બાદશાહ છે
ਤਿਸ ਹੀ ਕੀ ਕਰਿ ਆਸ ਮਨ ਜਿਸ ਕਾ ਸਭਸੁ ਵੇਸਾਹੁ ॥
હે મન! ફક્ત તે પ્રભુની સહાયની આશા કર, જેનો સર્વ જીવો વિશ્વાસ કરે છે
ਸਭਿ ਸਿਆਣਪਾ ਛਡਿ ਕੈ ਗੁਰ ਕੀ ਚਰਣੀ ਪਾਹੁ ॥੧॥
હે મન! બધી હોશિયારી છોડી ગુરુના ચરણે પડ, ગુરુના આશ્રયથી જ પ્રભુ સાથે મેળાપ થાય છે ।।૧।।
ਮਨ ਮੇਰੇ ਸੁਖ ਸਹਜ ਸੇਤੀ ਜਪਿ ਨਾਉ ॥
હે મન! આનંદ અને આત્મિક અટળતાંની સાથે પરમાત્મા ના નામ નું સ્મરણ કર
ਆਠ ਪਹਰ ਪ੍ਰਭੁ ਧਿਆਇ ਤੂੰ ਗੁਣ ਗੋਇੰਦ ਨਿਤ ਗਾਉ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
આઠ પ્રહર પ્રભુ ને સ્મરણ કરતો રહે, હંમેશા ગોવિંદના ગુણ ગાતો રહે ।।૧।। વિરામ।।
ਤਿਸ ਕੀ ਸਰਨੀ ਪਰੁ ਮਨਾ ਜਿਸੁ ਜੇਵਡੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਇ ॥
હે મન! તે પ્રભુના શરણે પડ જેની સમાન બીજું કોઈ નથી
ਜਿਸੁ ਸਿਮਰਤ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ਘਣਾ ਦੁਖੁ ਦਰਦੁ ਨ ਮੂਲੇ ਹੋਇ ॥
જેનું નામ યાદ કરવાથી ઘણો આધ્યાત્મિક આનંદ મળે છે, અને કોઈ દુઃખ- દર્દ જરાય પણ નજીક આવતું નથી
ਸਦਾ ਸਦਾ ਕਰਿ ਚਾਕਰੀ ਪ੍ਰਭੁ ਸਾਹਿਬੁ ਸਚਾ ਸੋਇ ॥੨॥
હે મન! પરમાત્મા હંમેશા કાયમ રહેવાવાળા માલિક છે, હંમેશા તેની જ સેવા-ભક્તિ કરતો રહે ।।૨।।
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਹੋਇ ਨਿਰਮਲਾ ਕਟੀਐ ਜਮ ਕੀ ਫਾਸ ॥
સાધુ-સંગતમાં રહેવાથી આચરણ શુદ્ધ થઈ જાય છે, અને યમરાજની ફાંસી કપાઈ જાય છે
ਸੁਖਦਾਤਾ ਭੈ ਭੰਜਨੋ ਤਿਸੁ ਆਗੈ ਕਰਿ ਅਰਦਾਸਿ ॥
જેનું નામ યાદ કરવાથી ઘણો આધ્યાત્મિક આનંદ મળે છે, અને કોઈ દુઃખ- દર્દ જરાય પણ નજીક આવતું નથી
ਮਿਹਰ ਕਰੇ ਜਿਸੁ ਮਿਹਰਵਾਨੁ ਤਾਂ ਕਾਰਜੁ ਆਵੈ ਰਾਸਿ ॥੩॥
કૃપા કરવા વાળો પરમાત્મા જ્યારે મનુષ્ય પર કૃપા ની નજર કરે છે, જયારે તેની મનુષ્ય જીવનની ભારે જવાબદારી પરિપૂર્ણ થાય છે ।।૩।।
ਬਹੁਤੋ ਬਹੁਤੁ ਵਖਾਣੀਐ ਊਚੋ ਊਚਾ ਥਾਉ ॥
દરેક કહે છે કે પ્રભુ ખૂબ ઊંચો છે, ખૂબ જ ઊંચો છે, તેનું ઠેકાણું ખૂબ ઊંચું છે
ਵਰਨਾ ਚਿਹਨਾ ਬਾਹਰਾ ਕੀਮਤਿ ਕਹਿ ਨ ਸਕਾਉ ॥
તે પ્રભુ નો કોઈ ખાસ રંગ નથી, કોઈ વિશેષ રચના નથી. હું તેની કોઈ કિંમત કહી શકતો નથી. વિશ્વમાં કોઈ પણ પદાર્થ ના બદલામાં તેની પ્રાપ્તિ થઇ શકતી નથી
ਨਾਨਕ ਕਉ ਪ੍ਰਭ ਮਇਆ ਕਰਿ ਸਚੁ ਦੇਵਹੁ ਅਪੁਣਾ ਨਾਉ ॥੪॥੭॥੭੭॥
હે પ્રભુ! કૃપા કરી અને મને નાનકને પોતાનું કાયમ રહેનારું નામ આપ કારણ કે, જેને તમારું નામ મળી જાય છે તેનો તમારી સાથે મેળાપ થાય છે ।।૪।। ૭।। ૭૭।।
ਸ੍ਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
શ્રી રાગ મહેલ ૫।।
ਨਾਮੁ ਧਿਆਏ ਸੋ ਸੁਖੀ ਤਿਸੁ ਮੁਖੁ ਊਜਲੁ ਹੋਇ ॥
જે મનુષ્ય પ્રભુનું નામ યાદ કરે છે તે ખુશ રહે છે. તેનો ચહેરો પરલોકમાં તેજસ્વી રહે છે
ਪੂਰੇ ਗੁਰ ਤੇ ਪਾਈਐ ਪਰਗਟੁ ਸਭਨੀ ਲੋਇ ॥|
આ નામ ફક્ત આખા ગુરુ પાસેથી મળે છે. તેમ છતાં નામના માલિક પ્રભુ બધી ઇમારતોમાં પ્રત્યક્ષ વસે છે
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕੈ ਘਰਿ ਵਸੈ ਏਕੋ ਸਚਾ ਸੋਇ ॥੧॥
તે શાશ્વત પ્રભુ સાધુ-સંગતનાં ઘરે વસે છે ।। ૧।