ਨਿਹਚਲ ਆਸਨੁ ਬੇਸੁਮਾਰੁ ॥੨॥
તે અટળ સ્થાનની કીર્તિ અનંત છે ॥૨॥
ਡਿਗਿ ਨ ਡੋਲੈ ਕਤਹੂ ਨ ਧਾਵੈ ॥
તે સ્થાન ક્યારેય પડતું કે ડોલતું નથી
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਕੋ ਇਹੁ ਮਹਲੁ ਪਾਵੈ ॥
પરંતુ ગુરુની કૃપાથી જ કોઈ સ્થાનને પ્રાપ્ત કરે છે
ਭ੍ਰਮ ਭੈ ਮੋਹ ਨ ਮਾਇਆ ਜਾਲ ॥
ત્યાં ભક્તજનોને ભ્રમ, ડર તેમજ મોહ-માયાની જાળ પ્રભાવિત કરતી નથી
ਸੁੰਨ ਸਮਾਧਿ ਪ੍ਰਭੂ ਕਿਰਪਾਲ ॥੩॥
શૂન્ય સમાધિમાં રહેવાવાળા પર પ્રભુ કૃપાળુ થઈ જાય છે ॥૩॥
ਤਾ ਕਾ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ॥
હે મિત્ર! તેનો કોઈ અંત તેમજ આર-પાર નથી
ਆਪੇ ਗੁਪਤੁ ਆਪੇ ਪਾਸਾਰੁ ॥
તે પોતે જ ગુપ્ત છે તેમજ પોતે જ જગત-ફેલાવામાં પ્રગટ થઈ રહ્યો છે
ਜਾ ਕੈ ਅੰਤਰਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਸੁਆਦੁ ॥
જેના અંતરમાં હરિ-નામનો સ્વાદ ઉત્પન્ન થઈ જાય છે
ਕਹਨੁ ਨ ਜਾਈ ਨਾਨਕ ਬਿਸਮਾਦੁ ॥੪॥੯॥੨੦॥
હે નાનક! આવા અદભુત સ્વાદનું વર્ણન કરી શકાતું નથી ॥૪॥૯॥૨૦॥
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
રામકલી મહેલ ૫॥
ਭੇਟਤ ਸੰਗਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਚਿਤਿ ਆਇਆ ॥
હે ભાઈ! સંતોથી મેળાપ કરીને પરબ્રહ્મ યાદ આવ્યા છે
ਸੰਗਤਿ ਕਰਤ ਸੰਤੋਖੁ ਮਨਿ ਪਾਇਆ ॥
તેની સંગતિ કરવાથી મનમાં સંતોષ પ્રાપ્ત થઈ ગયો છે
ਸੰਤਹ ਚਰਨ ਮਾਥਾ ਮੇਰੋ ਪਉਤ ॥
મારુ માથું સંતોના ચરણોમાં જ નમેલું રહે છે
ਅਨਿਕ ਬਾਰ ਸੰਤਹ ਡੰਡਉਤ ॥੧॥
ઘણી વાર તેને દંડવત પ્રણામ કરું છું ॥૧॥
ਇਹੁ ਮਨੁ ਸੰਤਨ ਕੈ ਬਲਿਹਾਰੀ ॥
હે મિત્ર! આ મન સંતજનો પર બલિહાર જાય છે
ਜਾ ਕੀ ਓਟ ਗਹੀ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਰਾਖੇ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જેનો સહારો લઈને સાચું સુખ પ્રાપ્ત થયું છે અને કૃપા કરીને તેણે જ મારી રક્ષા કરી છે ॥૧॥વિરામ॥
ਸੰਤਹ ਚਰਣ ਧੋਇ ਧੋਇ ਪੀਵਾ ॥
હે ભાઈ! હું તો સંતોના ચરણો ધોઈ ધોઈને પીતો રહું છું
ਸੰਤਹ ਦਰਸੁ ਪੇਖਿ ਪੇਖਿ ਜੀਵਾ ॥
તેના દર્શન જોઈ જોઈને જ જીવન મેળવી રહ્યો છું
ਸੰਤਹ ਕੀ ਮੇਰੈ ਮਨਿ ਆਸ ॥
મારા મનમાં સંતોની જ આશા બનેલી છે
ਸੰਤ ਹਮਾਰੀ ਨਿਰਮਲ ਰਾਸਿ ॥੨॥
તેની સેવા જ અમારી નિર્મળ રાશિ છે ॥૨॥
ਸੰਤ ਹਮਾਰਾ ਰਾਖਿਆ ਪੜਦਾ ॥
હે મિત્ર! સંતોએ અમારો પડદો રાખી લીધો છે
ਸੰਤ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਮੋਹਿ ਕਬਹੂ ਨ ਕੜਦਾ ॥
તેની કૃપાથી હું ક્યારેય દુઃખી થતો નથી
ਸੰਤਹ ਸੰਗੁ ਦੀਆ ਕਿਰਪਾਲ ॥
કૃપાળુ પ્રભુએ જ સંતોનો સાથ દીધો છે
ਸੰਤ ਸਹਾਈ ਭਏ ਦਇਆਲ ॥੩॥
દયાળુ સંત મારા સહાયક બની ગયા છે ॥૩॥
ਸੁਰਤਿ ਮਤਿ ਬੁਧਿ ਪਰਗਾਸੁ ॥
હવે અંતરમનમાં બુદ્ધિનો આલોક થઈ ગયો છે
ਗਹਿਰ ਗੰਭੀਰ ਅਪਾਰ ਗੁਣਤਾਸੁ ॥
સંત ગહન ગંભીર તેમજ ગુણોના ભંડાર છે
ਜੀਅ ਜੰਤ ਸਗਲੇ ਪ੍ਰਤਿਪਾਲ ॥
તે બધા જીવોના પ્રતિપાલક છે
ਨਾਨਕ ਸੰਤਹ ਦੇਖਿ ਨਿਹਾਲ ॥੪॥੧੦॥੨੧॥
હે નાનક! હરિ તો સંતોને જોઈને પ્રસન્ન થઈ ગયા છે ॥૪॥૧૦॥૨૧॥
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
રામકલી મહેલ ૫
ਤੇਰੈ ਕਾਜਿ ਨ ਗ੍ਰਿਹੁ ਰਾਜੁ ਮਾਲੁ ॥
હે પ્રાણી! ઘર, રાજ્ય અને ધન સંપત્તિ તારા કોઈ કામનું નથી
ਤੇਰੈ ਕਾਜਿ ਨ ਬਿਖੈ ਜੰਜਾਲੁ ॥
માયારૂપી ઝેરના આ જંજાળ પણ તારા કામ આવવાના નથી
ਇਸਟ ਮੀਤ ਜਾਣੁ ਸਭ ਛਲੈ ॥
આ પણ સમજી લ્યો કે નજીકનો મિત્ર પણ છળ જ છે
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਸੰਗਿ ਤੇਰੈ ਚਲੈ ॥੧॥
માત્ર હરિ-નામ કે તારી સાથે જશે ॥૧॥
ਰਾਮ ਨਾਮ ਗੁਣ ਗਾਇ ਲੇ ਮੀਤਾ ਹਰਿ ਸਿਮਰਤ ਤੇਰੀ ਲਾਜ ਰਹੈ ॥
હે મિત્ર! રામનામનું ગુણગાન કરી લે હરિ-સ્મરણથી જ તારી લાજ રહેશે
ਹਰਿ ਸਿਮਰਤ ਜਮੁ ਕਛੁ ਨ ਕਹੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હરિનું સ્મરણ કરવાથી આ યમ તને હેરાન કરશે નહીં ॥૧॥વિરામ॥
ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਸਗਲ ਨਿਰਾਰਥ ਕਾਮ ॥
પરમાત્માની સ્મૃતિ વગર બધા કાર્ય વ્યર્થ છે
ਸੁਇਨਾ ਰੁਪਾ ਮਾਟੀ ਦਾਮ ॥
સોના, ચાંદી અને રૂપિયા-પૈસા માટી સમાન છે
ਗੁਰ ਕਾ ਸਬਦੁ ਜਾਪਿ ਮਨ ਸੁਖਾ ॥
ગુરુના શબ્દ જપવાથી જ મનને સુખ પ્રાપ્ત થશે
ਈਹਾ ਊਹਾ ਤੇਰੋ ਊਜਲ ਮੁਖਾ ॥੨॥
લોક-પરલોકમાં તારું મુખ ઉજ્જવળ થશે ॥૨॥
ਕਰਿ ਕਰਿ ਥਾਕੇ ਵਡੇ ਵਡੇਰੇ ॥
તારા પૂર્વજો પણ સંસાર ધંધા કરી કરીને થાકી ગયા છે
ਕਿਨ ਹੀ ਨ ਕੀਏ ਕਾਜ ਮਾਇਆ ਪੂਰੇ ॥
પરંતુ માયાએ કોઈનું કાર્ય પૂરું કર્યું નથી
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਪੈ ਜਨੁ ਕੋਇ ॥
પરંતુ જે પણ હરિ-નામનું જાપ કરે છે
ਤਾ ਕੀ ਆਸਾ ਪੂਰਨ ਹੋਇ ॥੩॥
તેની બધી આશાઓ પુરી થઈ જાય છે ॥૩॥
ਹਰਿ ਭਗਤਨ ਕੋ ਨਾਮੁ ਅਧਾਰੁ ॥
હરિના ભક્તોને તેના નામનો જ આશરો છે
ਸੰਤੀ ਜੀਤਾ ਜਨਮੁ ਅਪਾਰੁ ॥
કિંમતી મનુષ્ય જન્મને સંતોએ જ જીત્યું છે
ਹਰਿ ਸੰਤੁ ਕਰੇ ਸੋਈ ਪਰਵਾਣੁ ॥
હરિના સંત જે પણ કરે છે તે મંજૂર થઈ જાય છે
ਨਾਨਕ ਦਾਸੁ ਤਾ ਕੈ ਕੁਰਬਾਣੁ ॥੪॥੧੧॥੨੨॥
દાસ નાનક તે સંતો પર જ બલિહાર જાય છે ॥૪॥૧૧॥૨૨॥
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
રામકલી મહેલ ૫॥
ਸਿੰਚਹਿ ਦਰਬੁ ਦੇਹਿ ਦੁਖੁ ਲੋਗ ॥
હે જીવ! લોકોને દુઃખ દઈને તું ખૂબ ધન એકત્ર કરે છે
ਤੇਰੈ ਕਾਜਿ ਨ ਅਵਰਾ ਜੋਗ ॥
પરંતુ આ તારા કોઈ કામ આવતું નથી પરંતુ બીજાના ઉપયોગ માટે અહીં જ રહી જશે
ਕਰਿ ਅਹੰਕਾਰੁ ਹੋਇ ਵਰਤਹਿ ਅੰਧ ॥
તું ધનમાં આંધળો થઈને ખૂબ અહંકાર કરે છે
ਜਮ ਕੀ ਜੇਵੜੀ ਤੂ ਆਗੈ ਬੰਧ ॥੧॥
પરંતુ યમ ની ફાંસીમાં બાંધીને તને પરલોકમાં લઇ જવામાં આવશે ॥૧॥
ਛਾਡਿ ਵਿਡਾਣੀ ਤਾਤਿ ਮੂੜੇ ॥
હે મૂર્ખ! બીજાની ઈર્ષ્યા કરવાનું છોડી દે
ਈਹਾ ਬਸਨਾ ਰਾਤਿ ਮੂੜੇ ॥
હે મૂર્ખ! તું તારે આ દુનિયામાં માત્ર એક રાત જ રહેવાનું છે
ਮਾਇਆ ਕੇ ਮਾਤੇ ਤੈ ਉਠਿ ਚਲਨਾ ॥
હે માયાના મતવાલા! તારે એક દિવસ અહીંથી ચાલી જવાનું છે
ਰਾਚਿ ਰਹਿਓ ਤੂ ਸੰਗਿ ਸੁਪਨਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તું સપનામાં મગ્ન થઈ રહ્યો છે ॥૧॥વિરામ॥
ਬਾਲ ਬਿਵਸਥਾ ਬਾਰਿਕੁ ਅੰਧ ॥
બાલ્યાવસ્થામાં બાળક જ્ઞાનહીન હોય છે અને
ਭਰਿ ਜੋਬਨਿ ਲਾਗਾ ਦੁਰਗੰਧ ॥
તરુણાવસ્થામાં વિકારોમાં લાગી જાય છે