ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਨਾਨਕ ਸੁਖੁ ਪਾਏ ॥੪॥੨੫॥੩੮॥
હે પ્રભુ! નાનકની વિનંતી છે કે કૃપા કર, કેમ કે સુખ પ્રાપ્ત થાય ॥૪॥૨૫॥૩૮॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૫॥
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਰਹਾ ਕਲਿ ਮਾਹਿ ॥
હે માલિક! આ ગાઢ કળિયુગમાં તારા આશરે જ રહું છું અને
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਤੇਰੇ ਗੁਣ ਗਾਹਿ ॥
તારા આશરે તારા જ ગુણ ગાઉં છું.
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਨ ਪੋਹੈ ਕਾਲੁ ॥
તારો સહારો મેળવવાથી મૃત્યુ પણ મને સ્પર્શ કરતી નથી,
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਬਿਨਸੈ ਜੰਜਾਲੁ ॥੧॥
તારો સહારો મેળવવાથી બધી જંજટ નાશ થઈ ગઈ છે ॥૧॥
ਦੀਨ ਦੁਨੀਆ ਤੇਰੀ ਟੇਕ ॥
ગરીબ-દુનિયાને તારી જ નિર્ભરતા છે અને
ਸਭ ਮਹਿ ਰਵਿਆ ਸਾਹਿਬੁ ਏਕ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
બધામાં ફક્ત માલિક જ વ્યાપક છે ॥૧॥વિરામ॥
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਕਰਉ ਆਨੰਦ ॥
તારા આશરે જ આનંદ કરું છું અને
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਜਪਉ ਗੁਰ ਮੰਤ ॥
તારા આશરે જ ગુરુ-મંત્ર જપું છું.
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਤਰੀਐ ਭਉ ਸਾਗਰੁ ॥
તારા આશરે જ સંસાર- સમુદ્રથી પાર થવાય છે.
ਰਾਖਣਹਾਰੁ ਪੂਰਾ ਸੁਖ ਸਾਗਰੁ ॥੨॥
સંસારનો રખેવાળ પરમાત્મા સંપૂર્ણ સુખોનો સમુદ્ર છે ॥૨॥
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਨਾਹੀ ਭਉ ਕੋਇ ॥
તારો સહારો મેળવવાથી કોઈ ભય નથી,
ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਸਾਚਾ ਸੋਇ ॥
પરમસત્ય પરમાત્મા મનની બધી ભાવનાઓને જાણનાર છે.
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਤੇਰਾ ਮਨਿ ਤਾਣੁ ॥
હે પ્રભુ! તારો સહારો જ મનનું બળ છે અને
ਈਹਾਂ ਊਹਾਂ ਤੂ ਦੀਬਾਣੁ ॥੩॥
અહીં આ લોક ત્યાં પરલોક તું જ અમારો સહારો છે ॥૩॥
ਤੇਰੀ ਟੇਕ ਤੇਰਾ ਭਰਵਾਸਾ ॥
ફક્ત તારો જ આશરો છે અને તારો જ વિશ્વાસ છે,
ਸਗਲ ਧਿਆਵਹਿ ਪ੍ਰਭ ਗੁਣਤਾਸਾ ॥
તેથી બધા લોકો ગુણવાનપ્રભુનું ધ્યાન કરે છે.
ਜਪਿ ਜਪਿ ਅਨਦੁ ਕਰਹਿ ਤੇਰੇ ਦਾਸਾ ॥
તારા ભક્ત તારું નામ જપી-જપીને આનંદ કરી રહ્યા છે.
ਸਿਮਰਿ ਨਾਨਕ ਸਾਚੇ ਗੁਣਤਾਸਾ ॥੪॥੨੬॥੩੯॥
નાનકની વિનંતી છે કે સાચા ગુણોના ભંડાર પરમાત્માનું સ્મરણ કર ॥૪॥૨૬॥૩૯॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૫॥
ਪ੍ਰਥਮੇ ਛੋਡੀ ਪਰਾਈ ਨਿੰਦਾ ॥
પહેલા પારકી નિંદા કરવાનું છોડી દીધું તો
ਉਤਰਿ ਗਈ ਸਭ ਮਨ ਕੀ ਚਿੰਦਾ ॥
આનાથી મનની બધી ચિંતા દૂર થઈ ગઈ.
ਲੋਭੁ ਮੋਹੁ ਸਭੁ ਕੀਨੋ ਦੂਰਿ ॥
આ રીતે લોભ-મોહ વગેરે બધાને દૂર કરી દીધા તો
ਪਰਮ ਬੈਸਨੋ ਪ੍ਰਭ ਪੇਖਿ ਹਜੂਰਿ ॥੧॥
પ્રભુને આજુબાજુ જોઈને પરમ વૈષ્ણવ થયા ॥૧॥
ਐਸੋ ਤਿਆਗੀ ਵਿਰਲਾ ਕੋਇ ॥
સંસારમાં આવો કોઈ દુર્લભ જ ત્યાગી છે,
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਪੈ ਜਨੁ ਸੋਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તે જ મનુષ્ય પ્રભુ નામનું જાપ કરે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਅਹੰਬੁਧਿ ਕਾ ਛੋਡਿਆ ਸੰਗੁ ॥
જ્યારે અહં બુદ્ધિનો સાથ છોડ્યો તો
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਕਾ ਉਤਰਿਆ ਰੰਗੁ ॥
કામ-ક્રોધનો રંગ ઉતરી ગયો.
ਨਾਮ ਧਿਆਏ ਹਰਿ ਹਰਿ ਹਰੇ ॥
હરિ-નામનું ધ્યાન
ਸਾਧ ਜਨਾ ਕੈ ਸੰਗਿ ਨਿਸਤਰੇ ॥੨॥
સાધુ-પુરુષોની સાથે કરી મુક્ત થઈ ગયા ॥૨॥
ਬੈਰੀ ਮੀਤ ਹੋਏ ਸੰਮਾਨ ॥
હવે દુશ્મન તેમજ મિત્ર બંને સમાન થઈ ગયા અને
ਸਰਬ ਮਹਿ ਪੂਰਨ ਭਗਵਾਨ ॥
બધામાં સંપૂર્ણ રૂપથી પરમાત્મા જ દેખાઈ દઈ રહ્યો છે.
ਪ੍ਰਭ ਕੀ ਆਗਿਆ ਮਾਨਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
પ્રભુની આજ્ઞાને માનીને સાચું સુખ પ્રાપ્ત કર્યું છે અને
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜਾਇਆ ॥੩॥
પૂર્ણ ગુરુએ હરિ-નામનું જાપ જ મનમાં દૃઢ કરાવ્યું છે ॥૩॥
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਜਿਸੁ ਰਾਖੈ ਆਪਿ ॥
કૃપા કરીને જેની તે પોતે રક્ષા કરે છે,
ਸੋਈ ਭਗਤੁ ਜਪੈ ਨਾਮ ਜਾਪ ॥
તે જ ભક્ત પ્રભુ-નામનું જાપ કરે છે.
ਮਨਿ ਪ੍ਰਗਾਸੁ ਗੁਰ ਤੇ ਮਤਿ ਲਈ ॥
હે નાનક! ગુરુથી શિક્ષા મેળવીને જેના મનમાં આધ્યાત્મિક રીતે પ્રબુદ્ધ થઈ ગયો છે,
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਤਾ ਕੀ ਪੂਰੀ ਪਈ ॥੪॥੨੭॥੪੦॥
તેનો જીવન-પ્રવાસ સંપૂર્ણ સફળ થઈ ગયો છે ॥૪॥૨૭॥૪૦॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૫॥
ਸੁਖੁ ਨਾਹੀ ਬਹੁਤੈ ਧਨਿ ਖਾਟੇ ॥
વધુ ધન-સંપત્તિ કમાવવામાં પણ સુખ નથી,
ਸੁਖੁ ਨਾਹੀ ਪੇਖੇ ਨਿਰਤਿ ਨਾਟੇ ॥
નૃત્ય અથવા નાટક જોઈને પણ સુખ મળતું નથી.
ਸੁਖੁ ਨਾਹੀ ਬਹੁ ਦੇਸ ਕਮਾਏ ॥
ખૂબ બધા દેશોને જીતવામાં પણ સુખ નથી,
ਸਰਬ ਸੁਖਾ ਹਰਿ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਏ ॥੧॥
વાસ્તવમાં પ્રભુના ગુણ ગાવાથી જ સર્વ સુખ પ્રાપ્ત થાય છે ॥૧॥
ਸੂਖ ਸਹਜ ਆਨੰਦ ਲਹਹੁ ॥
પરમ સુખ તેમજ સાચો આનંદ જ શોધ,
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਪਾਈਐ ਵਡਭਾਗੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਕਹਹੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ખુબ નસીબથી સાધુ-પુરુષોની સંગત પ્રાપ્ત થાય છે. ગુરુમુખ બનીને પ્રભુ-નામનું યશગાન કર ॥૧॥વિરામ॥
ਬੰਧਨ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਬਨਿਤਾ ॥
માતા-પિતા, પુત્ર અથવા પત્ની ફક્ત બંધનોમાં ફસાવી રાખે છે.
ਬੰਧਨ ਕਰਮ ਧਰਮ ਹਉ ਕਰਤਾ ॥
અહં-ભાવનામાં કરેલ ધર્મ-કર્મ બંધન બની જાય છે.
ਬੰਧਨ ਕਾਟਨਹਾਰੁ ਮਨਿ ਵਸੈ ॥
બધા બંધન કાપનાર પ્રભુ મનમાં વસે છે,
ਤਉ ਸੁਖੁ ਪਾਵੈ ਨਿਜ ਘਰਿ ਬਸੈ ॥੨॥
તો જ સુખ પ્રાપ્ત થાય છે અને પોતાના સાચા ઘર પ્રભુમાં જીવ વસી રહે છે ॥૨॥
ਸਭਿ ਜਾਚਿਕ ਪ੍ਰਭ ਦੇਵਨਹਾਰ ॥
ફક્ત પ્રભુ જ આપનાર છે, બધા તેના માત્ર ભિખારી છે.
ਗੁਣ ਨਿਧਾਨ ਬੇਅੰਤ ਅਪਾਰ ॥
તે અનંત, અપાર તેમજ ગુણોનો ભંડાર છે.
ਜਿਸ ਨੋ ਕਰਮੁ ਕਰੇ ਪ੍ਰਭੁ ਅਪਨਾ ॥
જેના પર પ્રભુ પોતાની કૃપા કરે છે,
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਤਿਨੈ ਜਨਿ ਜਪਨਾ ॥੩॥
તે જ પ્રભુ-નામનું જાપ કરે છે ॥૩॥
ਗੁਰ ਅਪਨੇ ਆਗੈ ਅਰਦਾਸਿ ॥
અમારી પોતાના ગુરુ સમક્ષ પ્રાર્થના છે કે
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਪੁਰਖ ਗੁਣਤਾਸਿ ॥
હે પરમપુરુષ, ગુણોના ભંડાર! કૃપા કર.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਤੁਮਰੀ ਸਰਣਾਈ ॥
હે માલિક! નાનકનું કહેવું છે કે તારી શરણમાં આવી ગયો છું,
ਜਿਉ ਭਾਵੈ ਤਿਉ ਰਖਹੁ ਗੁਸਾਈ ॥੪॥੨੮॥੪੧॥
જેમ તું ઇચ્છે છે, તેમ જ મને રાખજે ॥૪॥૨૮॥૪૧॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૫॥
ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਤਿਆਗਿਓ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ॥
ગુરુથી સાક્ષાત્કાર કરી દ્વેતભાવને ત્યાગી દીધો છે,