ਵਾਰੀ ਫੇਰੀ ਸਦਾ ਘੁਮਾਈ ਕਵਨੁ ਅਨੂਪੁ ਤੇਰੋ ਠਾਉ ॥੧॥
હે પ્રભુ! હું હંમેશા તારા પર બલિહાર જાવ છું, તારું અનુપમ સ્થાન કેવું છે ॥૧॥
ਸਰਬ ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਹਿ ਸਗਲ ਸਮਾਲਹਿ ਸਗਲਿਆ ਤੇਰੀ ਛਾਉ ॥
તું બધા જીવોનો પોષક છે, બધાની સંભાળ કરે છે અને તેને તારો જ આશરો છે.
ਨਾਨਕ ਕੇ ਪ੍ਰਭ ਪੁਰਖ ਬਿਧਾਤੇ ਘਟਿ ਘਟਿ ਤੁਝਹਿ ਦਿਖਾਉ ॥੨॥੨॥੪॥
હે નાનકના પ્રભુ! હે પરમપુરુષ વિધાતા! હું દરેક શરીર તને જ જોતો રહું છું ॥૨॥૨॥૪॥
ਕੇਦਾਰਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
કેદારા મહેલ ૫॥
ਪ੍ਰਿਅ ਕੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਿਆਰੀ ॥
પ્રિય પ્રભુનો પ્રેમ ખૂબ પ્રેમાળ છે.
ਮਗਨ ਮਨੈ ਮਹਿ ਚਿਤਵਉ ਆਸਾ ਨੈਨਹੁ ਤਾਰ ਤੁਹਾਰੀ ॥ ਰਹਾਉ ॥
હે પ્રભુ! મનમાં મગ્ન થઈને તારી આશાઓ લગાવી રાખું છું અને આંખોથી તને જોવાની ગાઢ લાલચ લાગેલી છે ॥વિરામ॥
ਓਇ ਦਿਨ ਪਹਰ ਮੂਰਤ ਪਲ ਕੈਸੇ ਓਇ ਪਲ ਘਰੀ ਕਿਹਾਰੀ ॥
તે દિવસ, પ્રહર, મુર્હુત, પળ તેમજ ક્ષણ કેવો હશે,
ਖੂਲੇ ਕਪਟ ਧਪਟ ਬੁਝਿ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਜੀਵਉ ਪੇਖਿ ਦਰਸਾਰੀ ॥੧॥
જયારે તરત દરવાજો ખોલીને તૃષ્ણા ઠરશે અને દર્શન મેળવીને જીવન પ્રાપ્ત થશે ॥૧॥
ਕਉਨੁ ਸੁ ਜਤਨੁ ਉਪਾਉ ਕਿਨੇਹਾ ਸੇਵਾ ਕਉਨ ਬੀਚਾਰੀ ॥
ગુરુ નાનકનું કહેવું છે કે તે કયો પ્રયત્ન, અસરકારક ઉપાય છે, કેવી સેવા તેમજ કયો વિચાર છે,
ਮਾਨੁ ਅਭਿਮਾਨੁ ਮੋਹੁ ਤਜਿ ਨਾਨਕ ਸੰਤਹ ਸੰਗਿ ਉਧਾਰੀ ॥੨॥੩॥੫॥
જેનાથી માન-અભિમાન તેમજ મોહ છોડીને સંતોની સાથે ઉધ્ધાર થઈ શકે છે ॥૨॥૩॥૫॥
ਕੇਦਾਰਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
કેદારા મહેલ ૫॥
ਹਰਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਗੁਨ ਗਾਵਹੁ ॥
દરેક પળ પ્રભુની મહિમા ગાન કર.
ਕਰਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾ ਗੋਪਾਲ ਗੋਬਿਦੇ ਅਪਨਾ ਨਾਮੁ ਜਪਾਵਹੁ ॥ ਰਹਾਉ ॥
હે પરમાત્મા! કૃપા કર અને પોતાના નામનું જ જાપ કરાવ ॥વિરામ॥
ਕਾਢਿ ਲੀਏ ਪ੍ਰਭ ਆਨ ਬਿਖੈ ਤੇ ਸਾਧਸੰਗਿ ਮਨੁ ਲਾਵਹੁ ॥
પ્રભુએ બીજા વિષય-વિકારોથી કાઢી લીધો છે, હવે સાધુ-સંગતમાં મન લીન છે.
ਭ੍ਰਮੁ ਭਉ ਮੋਹੁ ਕਟਿਓ ਗੁਰ ਬਚਨੀ ਅਪਨਾ ਦਰਸੁ ਦਿਖਾਵਹੁ ॥੧॥
ગુરુના વચને ભ્રમ-ભય અને મોહ કાપી દીધો છે, પોતાના દર્શન કરાવી દે ॥૧॥
ਸਭ ਕੀ ਰੇਨ ਹੋਇ ਮਨੁ ਮੇਰਾ ਅਹੰਬੁਧਿ ਤਜਾਵਹੁ ॥
મારુ મન બધાની ચરણ-રજ બની રહે, તેથી મારી અહં-બુદ્ધિ નાશ કરી દે.
ਅਪਨੀ ਭਗਤਿ ਦੇਹਿ ਦਇਆਲਾ ਵਡਭਾਗੀ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਪਾਵਹੁ ॥੨॥੪॥੬॥
હે દયાળુ પરમાત્મા! નાનકનું કહેવું છે કે જેને તું પોતાની ભક્તિ આપે છે, આવો ભાગ્યશાળી તને મેળવી લે છે ॥૨॥૪॥૬॥
ਕੇਦਾਰਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
કેદારા મહેલ ૫॥
ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਜਨਮੁ ਅਕਾਰਥ ਜਾਤ ॥
હે જીવ! પ્રભુ-સ્મરણ વગર તારું જીવન વ્યર્થ જ જઈ રહ્યું છે.
ਤਜਿ ਗੋਪਾਲ ਆਨ ਰੰਗਿ ਰਾਚਤ ਮਿਥਿਆ ਪਹਿਰਤ ਖਾਤ ॥ ਰਹਾਉ ॥
પ્રભુની અર્ચનાને ત્યાગીને બીજા રંગોમાં લીન રહીને તારું ખાવા-પહેરવાનું પણ માત્ર અસત્ય છે ॥વિરામ॥
ਧਨੁ ਜੋਬਨੁ ਸੰਪੈ ਸੁਖ ਭੋੁਗਵੈ ਸੰਗਿ ਨ ਨਿਬਹਤ ਮਾਤ ॥
ધન-સંપત્તિ, યૌવન, સંપત્તિ વગેરે સુખ ભોગવતા રહે છે પરંતુ અંતમાં આ સાથ નિભાવતા નથી.
ਮ੍ਰਿਗ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਦੇਖਿ ਰਚਿਓ ਬਾਵਰ ਦ੍ਰੁਮ ਛਾਇਆ ਰੰਗਿ ਰਾਤ ॥੧॥
હે પાગલ! મૃગતૃષ્ણાને જોઈને તેમાં જ તું મોહિત છે, આ બધા સુખ-સુવિધાઓ જેમાં તું લીન છે, આ તો વૃક્ષનો છાંયો માનિંદ કામચલાઉ છે ॥૧॥
ਮਾਨ ਮੋਹ ਮਹਾ ਮਦ ਮੋਹਤ ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਕੈ ਖਾਤ ॥
હું માન-મોહ તેમજ મહા નશામાં મોહિત છું અને હું વાસના અને ક્રોધમાં ડૂબેલો છું.
ਕਰੁ ਗਹਿ ਲੇਹੁ ਦਾਸ ਨਾਨਕ ਕਉ ਪ੍ਰਭ ਜੀਉ ਹੋਇ ਸਹਾਤ ॥੨॥੫॥੭॥
હે પ્રભુ! દાસ નાનકને હાથ પકડાવીને આમાંથી કાઢવામાં સહાયતા કર ॥૨॥૫॥૭॥
ਕੇਦਾਰਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
કેદારા મહેલ ૫॥
ਹਰਿ ਬਿਨੁ ਕੋਇ ਨ ਚਾਲਸਿ ਸਾਥ ॥
પ્રભુ સિવાય કોઈ પણ અંતકાળમાં સાથ નિભાવતું નથી.
ਦੀਨਾ ਨਾਥ ਕਰੁਣਾਪਤਿ ਸੁਆਮੀ ਅਨਾਥਾ ਕੇ ਨਾਥ ॥ ਰਹਾਉ ॥
હે દીનાનાથ! તું કરુણાપતિ, બધાનો સ્વામી તેમજ અનાથોનો નાથ છે ॥વિરામ॥
ਸੁਤ ਸੰਪਤਿ ਬਿਖਿਆ ਰਸ ਭੋੁਗਵਤ ਨਹ ਨਿਬਹਤ ਜਮ ਕੈ ਪਾਥ ॥
પુત્ર-સંપત્તિ, વિકારોના રસ ભોગ યમના રસ્તા પર સાથ નિભાવી શકતા નથી.
ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਗਾਉ ਗੁਨ ਗੋਬਿੰਦ ਉਧਰੁ ਸਾਗਰ ਕੇ ਖਾਤ ॥੧॥
સુખનિધિ હરિનામ જપ, તે ગોવિંદના ગુણ ગા, છેવટે આ સંસાર-સમુદ્રના ખાડાથી ઉદ્ધાર કરાવે છે ॥૧॥
ਸਰਨਿ ਸਮਰਥ ਅਕਥ ਅਗੋਚਰ ਹਰਿ ਸਿਮਰਤ ਦੁਖ ਲਾਥ ॥
શરણ દેનાર, પૂર્ણ સમર્થ, અકથ્ય, ઈન્દ્રિયાતીત પરમાત્માનું સ્મરણ કરવાથી દુઃખ-ઇજા નિવૃત થઈ જાય છે.
ਨਾਨਕ ਦੀਨ ਧੂਰਿ ਜਨ ਬਾਂਛਤ ਮਿਲੈ ਲਿਖਤ ਧੁਰਿ ਮਾਥ ॥੨॥੬॥੮॥
નાનક ગરીબ સંતજનોની ચરણ-ધૂળની કામના કરે છે, પરંતુ માથા પર નસીબ હોય તો જ આ મળે છે ॥૨॥૬॥૮॥
ਕੇਦਾਰਾ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੫
કેદારા મહેલ ૫ ઘર ૫
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਬਿਸਰਤ ਨਾਹਿ ਮਨ ਤੇ ਹਰੀ ॥
મનથી પ્રભુ ક્યારેય ભૂલાતો નથી,
ਅਬ ਇਹ ਪ੍ਰੀਤਿ ਮਹਾ ਪ੍ਰਬਲ ਭਈ ਆਨ ਬਿਖੈ ਜਰੀ ॥ ਰਹਾਉ ॥
આ પ્રેમ હવે અતુટ થઈ ચુક્યો છે અને બીજા બધા વિકાર દૂર થઈ ગયા છે ॥વિરામ॥
ਬੂੰਦ ਕਹਾ ਤਿਆਗਿ ਚਾਤ੍ਰਿਕ ਮੀਨ ਰਹਤ ਨ ਘਰੀ ॥
જે રીતે બપૈયો ટીપાને છોડી શકતો નથી, માછલી જળ વગર ક્ષણ પણ રહેતી નથી.