ਦੇਹੁ ਦਰਸੁ ਮਨਿ ਚਾਉ ਭਗਤਿ ਇਹੁ ਮਨੁ ਠਹਰਾਵੈ ॥
તમારા દર્શન કરવાની મનમાં ઈચ્છા છે, આ મન તમારી ભક્તિથી સ્થિર થાય છે.
ਬਲਿਓ ਚਰਾਗੁ ਅੰਧੵਾਰ ਮਹਿ ਸਭ ਕਲਿ ਉਧਰੀ ਇਕ ਨਾਮ ਧਰਮ ॥
અંધકારમાં તમારા નામનો દીવો પ્રગટ્યો છે, જેના કારણે કલિયુગના આત્માઓનો ઉદ્ધાર થયો છે અને તમારું નામ યાદ કરવું એ ધર્મ-કર્મ છે.
ਪ੍ਰਗਟੁ ਸਗਲ ਹਰਿ ਭਵਨ ਮਹਿ ਜਨੁ ਨਾਨਕੁ ਗੁਰੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ॥੯॥
પાંચમા ગુરુ જાહેર કરે છે કે પરબ્રહ્મ રૂપ ગુરુ (નાનક) સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રગટ થયા છે || ૯ ||
ਸਵਈਏ ਸ੍ਰੀ ਮੁਖਬਾਕੵ ਮਹਲਾ ੫
સવયે સ્ત્રી મુખવાક્ય મહેલ ૫
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સદગુરૂની કૃપાથી મળે છે
ਕਾਚੀ ਦੇਹ ਮੋਹ ਫੁਨਿ ਬਾਂਧੀ ਸਠ ਕਠੋਰ ਕੁਚੀਲ ਕੁਗਿਆਨੀ ॥
આ દેહ જે નાશ પામનાર છે, તે મોહ – માયામાં ફસાય છે. હું મૂર્ખ, કઠોર, પાપોથી મલિન અને અજ્ઞાની છું.
ਧਾਵਤ ਭ੍ਰਮਤ ਰਹਨੁ ਨਹੀ ਪਾਵਤ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕੀ ਗਤਿ ਨਹੀ ਜਾਨੀ ॥
મન અહીં-તહીં દોડતું રહે છે, તે ઊભું રહી શકતું નથી અને તેણે પરમાત્માનો મહિમા જાણ્યો નથી.
ਜੋਬਨ ਰੂਪ ਮਾਇਆ ਮਦ ਮਾਤਾ ਬਿਚਰਤ ਬਿਕਲ ਬਡੌ ਅਭਿਮਾਨੀ ॥
આ યૌવન, રૂપ અને સૌંદર્ય માયાના નશામાં મશગુલ છે અને હું અત્યંત અભિમાનથી ભટકી રહ્યો છું.
ਪਰ ਧਨ ਪਰ ਅਪਵਾਦ ਨਾਰਿ ਨਿੰਦਾ ਯਹ ਮੀਠੀ ਜੀਅ ਮਾਹਿ ਹਿਤਾਨੀ ॥
પરાઈ સંપત્તિ, પરાયો ઝઘડો, સ્ત્રીઓ તેમજ લોકોની નિંદા મનને મધુર અને સુખદ છે.
ਬਲਬੰਚ ਛਪਿ ਕਰਤ ਉਪਾਵਾ ਪੇਖਤ ਸੁਨਤ ਪ੍ਰਭ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥
હું છુપી રીતે છલ – કપટ તેમજ મક્કારીના ઉપાય કરું છું, પરંતુ આંતરિક પ્રભુ બધા કાર્યોને જોઈ અને સાંભળે છે.
ਸੀਲ ਧਰਮ ਦਯਾ ਸੁਚ ਨਾਸ੍ਤਿ ਆਇਓ ਸਰਨਿ ਜੀਅ ਕੇ ਦਾਨੀ ॥
મારામાં કોઈ નમ્રતા, સદાચાર, દયા, સરળતા વગેરે કંઈ નથી, તેથી હું જીવનદાતા પ્રભુના આશ્રયમાં આવ્યો છું.
ਕਾਰਣ ਕਰਣ ਸਮਰਥ ਸਿਰੀਧਰ ਰਾਖਿ ਲੇਹੁ ਨਾਨਕ ਕੇ ਸੁਆਮੀ ॥੧॥
હે શ્રીધર! તમે કારણનું કારણ છો, સર્વશક્તિમાન છો, હે નાનકના સ્વામી! મને સંસારના બંધનમાંથી બચાવો. || ૧ ||
ਕੀਰਤਿ ਕਰਨ ਸਰਨ ਮਨਮੋਹਨ ਜੋਹਨ ਪਾਪ ਬਿਦਾਰਨ ਕਉ ॥
ઈશ્વરની સ્તુતિ કરવી તેમજ તેમનું શરણ લેવું, બંને કાર્યો પાપોનો નાશ કરનાર છે.
ਹਰਿ ਤਾਰਨ ਤਰਨ ਸਮਰਥ ਸਭੈ ਬਿਧਿ ਕੁਲਹ ਸਮੂਹ ਉਧਾਰਨ ਸਉ ॥
નિરંકાર સંસાર-સમુદ્ર પાર કરાવવાળા છે, તે સર્વ કરવાને સમર્થ છે અને તે સર્વ કુળનો ઉદ્ધારક છે.
ਚਿਤ ਚੇਤਿ ਅਚੇਤ ਜਾਨਿ ਸਤਸੰਗਤਿ ਭਰਮ ਅੰਧੇਰ ਮੋਹਿਓ ਕਤ ਧਂਉ ॥
હે અચેતન મન! સંતોના સંગતમાં ઉપદેશ લેતાં ઈશ્વરનું સ્મરણ કરીને, તે મોહના અંધકારમાં કેમ ભટકે છે.
ਮੂਰਤ ਘਰੀ ਚਸਾ ਪਲੁ ਸਿਮਰਨ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਰਸਨਾ ਸੰਗਿ ਲਉ ॥
તમારી જીભથી, ઘડિયાળ, મુહૂર્ત અથવા એક ક્ષણ માટે રામ નામનું સ્મરણ કરો.
ਹੋਛਉ ਕਾਜੁ ਅਲਪ ਸੁਖ ਬੰਧਨ ਕੋਟਿ ਜਨੰਮ ਕਹਾ ਦੁਖ ਭਂਉ ॥
વ્યર્થ કર્મ ઓછા સુખ આપે છે, કરોડો જન્મોના બંધનમાં ફસાઈને દુઃખ સહન કરવાની તૈયારી કેમ કરો છો?
ਸਿਖੵਾ ਸੰਤ ਨਾਮੁ ਭਜੁ ਨਾਨਕ ਰਾਮ ਰੰਗਿ ਆਤਮ ਸਿਉ ਰਂਉ ॥੨॥
ગુરુ નાનક સમજાવે છે કે સંતોના ઉપદેશ મુજબ પરમાત્માની પૂજા કરો, અંતરમનમાં પ્રભુના રંગમાં લીન થાઓ. || ૨ ||
ਰੰਚਕ ਰੇਤ ਖੇਤ ਤਨਿ ਨਿਰਮਿਤ ਦੁਰਲਭ ਦੇਹ ਸਵਾਰਿ ਧਰੀ ॥
હે જીવ! ઈશ્વરે માતાના ગર્ભમાં પિતાનું થોડું વીર્ય મૂકીને દુર્લભ શરીર બનાવ્યું.
ਖਨ ਪਾਨ ਸੋਧੇ ਸੁਖ ਭੁੰਚਤ ਸੰਕਟ ਕਾਟਿ ਬਿਪਤਿ ਹਰੀ ॥
તમને ખાવા-પીવાનું, ઘણી બધી સુખ-સુવિધાઓ આપી, તમારી મુશ્કેલીઓ દૂર કરીને આફતો દૂર કરી.
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਭਾਈ ਅਰੁ ਬੰਧਪ ਬੂਝਨ ਕੀ ਸਭ ਸੂਝ ਪਰੀ ॥
તમને તમારા માતા-પિતા, ભાઈઓ અને સંબંધીઓને સમજવાની સમજ આપી.
ਬਰਧਮਾਨ ਹੋਵਤ ਦਿਨ ਪ੍ਰਤਿ ਨਿਤ ਆਵਤ ਨਿਕਟਿ ਬਿਖੰਮ ਜਰੀ ॥
ધીમે ધીમે તું દિવસે ને દિવસે મોટો થતો ગયો અને આમ વિચિત્ર વૃદ્ધાવસ્થા નજીક આવી.
ਰੇ ਗੁਨ ਹੀਨ ਦੀਨ ਮਾਇਆ ਕ੍ਰਿਮ ਸਿਮਰਿ ਸੁਆਮੀ ਏਕ ਘਰੀ ॥
હે સદાચારી, ગરીબ, માયાના કીડા! એક ક્ષણ માટે તે સ્વામીને યાદ કરો.
ਕਰੁ ਗਹਿ ਲੇਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਕ੍ਰਿਪਾ ਨਿਧਿ ਨਾਨਕ ਕਾਟਿ ਭਰੰਮ ਭਰੀ ॥੩॥
નાનક પ્રાર્થના કરે છે, હે કૃપાનિધિ ! કૃપા કરીને અમારો હાથ પકડી લો અને મૂંઝવણનું બંડલ કાપી નાખો || ૩ ||
ਰੇ ਮਨ ਮੂਸ ਬਿਲਾ ਮਹਿ ਗਰਬਤ ਕਰਤਬ ਕਰਤ ਮਹਾਂ ਮੁਘਨਾਂ ॥
હે મન! તમારું આચરણ એવું છે, જેમ ઉંદરને દરમાં ગર્વ હોય છે અને મૂર્ખની જેમ વર્તે છે.
ਸੰਪਤ ਦੋਲ ਝੋਲ ਸੰਗਿ ਝੂਲਤ ਮਾਇਆ ਮਗਨ ਭ੍ਰਮਤ ਘੁਘਨਾ ॥
તમે માયાના હીંચકે ઝૂલતા ઝૂલતા તેમાં તલ્લીન થાઓ છો અને ઘુવડની જેમ ભટકી રહ્યા છો.
ਸੁਤ ਬਨਿਤਾ ਸਾਜਨ ਸੁਖ ਬੰਧਪ ਤਾ ਸਿਉ ਮੋਹੁ ਬਢਿਓ ਸੁ ਘਨਾ ॥
પોતાના પુત્ર, પત્ની, મિત્રો તેમજ સંબંધીઓના સુખ સાથે ટેરો મોહ વધી ગયો છે,
ਬੋਇਓ ਬੀਜੁ ਅਹੰ ਮਮ ਅੰਕੁਰੁ ਬੀਤਤ ਅਉਧ ਕਰਤ ਅਘਨਾਂ ॥
તમે જે ઘમંડનું બીજ વાવ્યું હતું તે અંકુરિત થયું અને આખું જીવન પાપોમાં વીત્યું.
ਮਿਰਤੁ ਮੰਜਾਰ ਪਸਾਰਿ ਮੁਖੁ ਨਿਰਖਤ ਭੁੰਚਤ ਭੁਗਤਿ ਭੂਖ ਭੁਖਨਾ ॥
મૃત્યુરૂપી બિલાડી તમારી સામે પહોળા મોં થી જોઈ રહી છે, પરંતુ સંસારના આનંદ ભોગવીને ભૂખી રહે છે.
ਸਿਮਰਿ ਗੁਪਾਲ ਦਇਆਲ ਸਤਸੰਗਤਿ ਨਾਨਕ ਜਗੁ ਜਾਨਤ ਸੁਪਨਾ ॥੪॥
ગુરુ નાનક કહે છે કે સંસારને સ્વપ્ન સમજીને સત્સંગમાં દયાળુ પ્રભુ પૂજા કરો. || ૪ ||