ਮੁੰਧੇ ਕੂੜਿ ਮੁਠੀ ਕੂੜਿਆਰਿ ॥
હે સ્વભાવમાં મસ્ત અને અસત્યની વણઝારણ સ્ત્રી! તને માયાના લૂંટારાએ લૂંટી લીધી છે. આ રીતે પ્રભુ-પતિ સાથે તારો મેળાપ થઈ શકતો નથી.
ਪਿਰੁ ਪ੍ਰਭੁ ਸਾਚਾ ਸੋਹਣਾ ਪਾਈਐ ਗੁਰ ਬੀਚਾਰਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હંમેશા સ્થિર રહેવાવાળા સુહાના પતિ ગુરુએ દેખાડેલા વિચાર અનુસરી ને જ મળે છે ।।૧।। વિરામ।।
ਮਨਮੁਖਿ ਕੰਤੁ ਨ ਪਛਾਣਈ ਤਿਨ ਕਿਉ ਰੈਣਿ ਵਿਹਾਇ ॥
જે જીવંત સ્ત્રીઓ પોતાના મનની પાછળ ચાલે છે, પ્રભુ તેમને ઓળખતા પણ નથી. તેની જીવનરૂપી રાત કેવી રીતે પસાર થતી હશે?
ਗਰਬਿ ਅਟੀਆ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਜਲਹਿ ਦੁਖੁ ਪਾਵਹਿ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ॥
તે અહંકાર માં ભરેલી તૃષ્ણાની અગ્નિમાં બળે છે, તે માયાના પ્રેમમાં પડીને દુ:ખ સહન કરે છે
ਸਬਦਿ ਰਤੀਆ ਸੋਹਾਗਣੀ ਤਿਨ ਵਿਚਹੁ ਹਉਮੈ ਜਾਇ ॥
જે જીવંત સ્ત્રીઓ ગુરુના શબ્દોમાં રંગીન હોય છે તે ભાગ્યશાળી હોય છે, શબ્દની કૃપાથીતેમનાથી અહંકાર દૂર થઈ જાય છે
ਸਦਾ ਪਿਰੁ ਰਾਵਹਿ ਆਪਣਾ ਤਿਨਾ ਸੁਖੇ ਸੁਖਿ ਵਿਹਾਇ ॥੨॥
તે હંમેશાં તેના સ્વામી પતિ ને મળીને રહે છે, તેની ઉંમર સંપૂર્ણ સુખમાં પસાર થાય છે ।।૨।।
ਗਿਆਨ ਵਿਹੂਣੀ ਪਿਰ ਮੁਤੀਆ ਪਿਰਮੁ ਨ ਪਾਇਆ ਜਾਇ ॥
જે જીવંત સ્ત્રી સ્વામી-પતિ સાથે કોઈ ગાઢ સંગત વગર જ રહે, તે સ્વામી-પતિથી ત્યાગેલી રહીજાય છે. તે પ્રભુ-પતિનો પ્રેમ પ્રાપ્ત કરી શકતી નથી
ਅਗਿਆਨ ਮਤੀ ਅੰਧੇਰੁ ਹੈ ਬਿਨੁ ਪਿਰ ਦੇਖੇ ਭੁਖ ਨ ਜਾਇ ॥
અજ્ઞાનતામાં ડૂબેલી જીવ-સ્ત્રીમાં માયાના મોહમાં અંધકાર છવાઈ જાય છે. પતિ-પ્રભુની ના દર્શન વગર એની આ માયાની ભૂખ સંતોષાતી નથી
ਆਵਹੁ ਮਿਲਹੁ ਸਹੇਲੀਹੋ ਮੈ ਪਿਰੁ ਦੇਹੁ ਮਿਲਾਇ ॥
હે સત્સંગી જીવ-સ્ત્રીઓ! આવો, મને મળો અને મને પ્રભુ-પતિ મેળવી આપો
ਪੂਰੈ ਭਾਗਿ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਪਿਰੁ ਪਾਇਆ ਸਚਿ ਸਮਾਇ ॥੩॥
જે જીવ-સ્ત્રીને સદ્ભાગ્યે ગુરુ મળે છે, તે પ્રભુ-પતિ ને મળે છે. તે હંમેશા સ્થિર પ્રભુમાંલીન રહે છે ।।૩।।
ਸੇ ਸਹੀਆ ਸੋਹਾਗਣੀ ਜਿਨ ਕਉ ਨਦਰਿ ਕਰੇਇ ॥
તે સત્સંગી જીવ-સ્ત્રીઓ ભાગ્યશાળી છે જેના પર પ્રભુ-પતિ કૃપા ની નજર કરે છે
ਖਸਮੁ ਪਛਾਣਹਿ ਆਪਣਾ ਤਨੁ ਮਨੁ ਆਗੈ ਦੇਇ ॥
તેણી પોતાના શરીરને, મન ને તેની સામે રાખીને પોતાના પ્રભુ-પતિ માં સમાઈ જાય છે
ਘਰਿ ਵਰੁ ਪਾਇਆ ਆਪਣਾ ਹਉਮੈ ਦੂਰਿ ਕਰੇਇ ॥
જે જીવંત સ્ત્રી પોતાના માંથી અહંકાર દૂર કરે છે, તેણી પોતાના હૃદયમાં જ સ્વામી-પતિને શોધીલે છે
ਨਾਨਕ ਸੋਭਾਵੰਤੀਆ ਸੋਹਾਗਣੀ ਅਨਦਿਨੁ ਭਗਤਿ ਕਰੇਇ ॥੪॥੨੮॥੬੧॥
હે નાનક! તે શોભે તેવું છે, તે ભાગ્યશાળી છે, તે હંમેશા પ્રભુ-પતિની ભક્તિ કરે છે ।।૪।।૨૮।।૬૧।।
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥
શ્રી રાગ મહેલ! ।।૩।।
ਇਕਿ ਪਿਰੁ ਰਾਵਹਿ ਆਪਣਾ ਹਉ ਕੈ ਦਰਿ ਪੂਛਉ ਜਾਇ ॥
ઘણી નસીબદાર જીવ-સ્ત્રીઓ પોતાના સ્વામી પતિને ખુશ કરે છે તેમને જોઈને મારા મનમાં પણઈચ્છા છે કે હું કોની પાસે જઈને સ્વામી પતિને ખુશ કરવાનો ઉપાય પૂછું
ਸਤਿਗੁਰੁ ਸੇਵੀ ਭਾਉ ਕਰਿ ਮੈ ਪਿਰੁ ਦੇਹੁ ਮਿਲਾਇ ॥
મેં શ્રદ્ધાથી પ્રભુનો આશરો લીધો છે અને ગુરુને વિનંતી કરું છું કે પ્રભુ પોતે જ આખીદુનિયા બનાવે છે અને દરેકની સંભાળ રાખે છે, દરેક જીવમાં એક સમાન હાજર છે
ਸਭੁ ਉਪਾਏ ਆਪੇ ਵੇਖੈ ਕਿਸੁ ਨੇੜੈ ਕਿਸੁ ਦੂਰਿ ॥
જે જીવ-સ્ત્રી ગુરુની શરણ હેઠળ એ પ્રભુ-પતિને તેના શરીર થી ઓળખે છે,
ਜਿਨਿ ਪਿਰੁ ਸੰਗੇ ਜਾਣਿਆ ਪਿਰੁ ਰਾਵੇ ਸਦਾ ਹਦੂਰਿ ॥੧॥
તેણી તે હાજર નજરમાં વસેલા ને હંમેશા પોતાના હૃદયમાં વસાવી રાખે છે ।।૧।।
ਮੁੰਧੇ ਤੂ ਚਲੁ ਗੁਰ ਕੈ ਭਾਇ ॥
હે જીવંત સ્ત્રી! તું ગુરુ ના પ્રેમ માં રહીને જીવન માર્ગ પર ચાલ.
ਅਨਦਿਨੁ ਰਾਵਹਿ ਪਿਰੁ ਆਪਣਾ ਸਹਜੇ ਸਚਿ ਸਮਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જે જીવ-સ્ત્રીઓ ગુરુના પ્રેમમાં ચાલે છે તે આધ્યાત્મિક અતળતાથી હંમેશાં સ્થિર પ્રભુમાં લીન રહીને હંમેશા પોતાના પ્રભુ પતિ ને મળતી રહે છે તેમના સ્વામી પતિને શોધે છે ।।૧।।વિરામ।।
ਸਬਦਿ ਰਤੀਆ ਸੋਹਾਗਣੀ ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਸੀਗਾਰਿ ॥
જે જીવંત મહિલાઓ ગુરુના શબ્દોમાં રંગાયેલી રહે છે તે ભાગ્યશાળી બને છે. તે હંમેશાં ગૌરવનાશબ્દોથી પોતાના જીવનને સુંદર બનાવે છે
ਹਰਿ ਵਰੁ ਪਾਇਨਿ ਘਰਿ ਆਪਣੈ ਗੁਰ ਕੈ ਹੇਤਿ ਪਿਆਰਿ ॥
તે પોતાના ગુરુના પ્રેમમાં ટકીને સ્વામી-પતિને પોતાના હૃદય-ઘરમાં શોધી લે છે
ਸੇਜ ਸੁਹਾਵੀ ਹਰਿ ਰੰਗਿ ਰਵੈ ਭਗਤਿ ਭਰੇ ਭੰਡਾਰ ॥
પ્રભુ-પતિ તેના સુંદર હૃદયમાં આવી ને પ્રગટ થાય છે. તેની ભક્તિ ના ખજાના ભરાય જાય છે
ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਪ੍ਰੀਤਮੁ ਮਨਿ ਵਸੈ ਜਿ ਸਭਸੈ ਦੇਇ ਅਧਾਰੁ ॥੨॥
તેના મનમાં તે પ્રભુ પ્રીતમ આવીને વસે છે, જે દરેક જીવને આશ્રય આપી રહ્યો છે ।।૨।।
ਪਿਰੁ ਸਾਲਾਹਨਿ ਆਪਣਾ ਤਿਨ ਕੈ ਹਉ ਸਦ ਬਲਿਹਾਰੈ ਜਾਉ ॥
જે જીવ-સ્ત્રીઓ પોતાના સ્વામી પતિ નો મહિમા કરે છે. હું તેના પર હંમેશા કુરબાન થઈ જાઉં છું
ਮਨੁ ਤਨੁ ਅਰਪੀ ਸਿਰੁ ਦੇਈ ਤਿਨ ਕੈ ਲਾਗਾ ਪਾਇ ॥
હું તેમની સામે મારું શરીર સમર્પિત કરી દઉં છું. હું તેના ચરણોમાં પોતાનું માથું રાખું છું
ਜਿਨੀ ਇਕੁ ਪਛਾਣਿਆ ਦੂਜਾ ਭਾਉ ਚੁਕਾਇ ॥
હું તેને પગે લાગું છું, કારણ કે તેણે માયાના પ્રેમને પોતાની અંદર થી દૂર કરીને માત્ર પ્રભુ-પતિ સાથે ઓળખાણ રાખેલી છે
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਪਛਾਣੀਐ ਨਾਨਕ ਸਚਿ ਸਮਾਇ ॥੩॥੨੯॥੬੨॥
હે નાનક! ગુરુની સાથે રહીને હંમેશા સ્થિર પ્રભુ માં લીન થઈ ને ઓળખાણ બની શકે છે।।૩।।૨૯।।૬૨।।
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੩ ॥
શ્રી રાગ મહેલ! ૩।।
ਹਰਿ ਜੀ ਸਚਾ ਸਚੁ ਤੂ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਤੇਰੈ ਚੀਰੈ ॥
હે પ્રભુ! તમે હંમેશા સ્થિર રહેવાવાળા છો. અને આખું વિશ્વ તમારા કાબૂમાં છે
ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਤਰਸਦੇ ਫਿਰੇ ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਭੇਟੇ ਪੀਰੈ ॥
પરંતુ તમે ગુરુ દ્વારા મળો છો, ગુરુ પીર ને મળ્યા વિના ચોર્યાસી લાખ યોની ના જીવો તમારા દર્શનની ઝંખના કરે છે
ਹਰਿ ਜੀਉ ਬਖਸੇ ਬਖਸਿ ਲਏ ਸੂਖ ਸਦਾ ਸਰੀਰੈ ॥
જે જીવ પર પરમાત્મા પોતે કૃપા કરે છે, આશીર્વાદ આપે છે, તેના હૃદયમાં હંમેશા આધ્યાત્મિકઆનંદ રહે છે
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਸੇਵ ਕਰੀ ਸਚੁ ਗਹਿਰ ਗੰਭੀਰੈ ॥੧॥
હું પણ ઇચ્છું છું કે હું ગુરુની કૃપાથી હંમેશા સ્થિર, ગાઢ જીગરવાળા પરમાત્મા ને સ્મરણ કરતો રહું ।।૧।।
ਮਨ ਮੇਰੇ ਨਾਮਿ ਰਤੇ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ॥
હે મારા મન! જો પરમાત્માના નામ રંગમાં રંગાઈ જાય, તો આધ્યાત્મિક આનંદ મળે છે
ਗੁਰਮਤੀ ਨਾਮੁ ਸਲਾਹੀਐ ਦੂਜਾ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પરંતુ ગુરુ ની બુદ્ધિ પર ચાલીને પરમાત્માના નામ ને અનુસરવું જોઈએ. નામ સ્મરણ નો બીજો કોઈ રસ્તો નથી ।।૧।।વિરામ।।
ਧਰਮ ਰਾਇ ਨੋ ਹੁਕਮੁ ਹੈ ਬਹਿ ਸਚਾ ਧਰਮੁ ਬੀਚਾਰਿ ॥
ધરમરાજ ને પણ પરમાત્માનો આદેશ છે, હે ધર્મરાજા! તમે બેસીને આ અટલ ધર્મ, ન્યાય યાદ રાખો કે આ દુષ્ટ મનુષ્ય તમારી સરકાર છે, પ્રજા છે, જે માયાના પ્રેમમાં ફસાયેલા રહે છે
ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਦੁਸਟੁ ਆਤਮਾ ਓਹੁ ਤੇਰੀ ਸਰਕਾਰ ॥
આધ્યાત્મિક જીવન વાળા લોકોના મનમાં ગુણોનો ખજાનો પ્રભુ પોતે વસવાટ કરે છે, તે પરમાત્માને જ યાદ કરે છે ધર્મરાજા પણ તે લોકોની સેવા કરે છે
ਅਧਿਆਤਮੀ ਹਰਿ ਗੁਣ ਤਾਸੁ ਮਨਿ ਜਪਹਿ ਏਕੁ ਮੁਰਾਰਿ ॥
ધન્ય છે તે પરમાત્મા જેણે પોતાના સેવકોનું જીવન એટલું સુખદ બનાવ્યું છે કે ધર્મરાજ પણ તેમનો આદર કરે છે ।।૨।।