ਹਰਿ ਹਰਿ ਅਗਮ ਅਗਾਧਿ ਬੋਧਿ ਅਪਰੰਪਰ ਪੁਰਖ ਅਪਾਰੀ ॥
હરિ-પરમેશ્વર અગમ્ય, નિરાધાર અપરંપાર સર્વશક્તિમાન તેમજ અનંત છે
ਜਨ ਕਉ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਹੁ ਜਗਜੀਵਨ ਜਨ ਨਾਨਕ ਪੈਜ ਸਵਾਰੀ ॥੪॥੧॥
હે જગતના જીવન! પોતાના દાસ પર કૃપા કરો અને દાસ નાનકની પ્રતિષ્ઠા કાયમ રાખો ॥૪॥૧॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੪ ॥
ધાનસરી મહેલ ૪॥
ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਤ ਜਨਾ ਹਰਿ ਜਪਿਓ ਤਿਨ ਕਾ ਦੂਖੁ ਭਰਮੁ ਭਉ ਭਾਗੀ ॥
હરિના સંતજનોએ હરિનું જ જાપ કર્યું છે જેનાથી તેના દુઃખ, ભ્રમ તેમજ ભય દૂર થઈ ગયા છે
ਅਪਨੀ ਸੇਵਾ ਆਪਿ ਕਰਾਈ ਗੁਰਮਤਿ ਅੰਤਰਿ ਜਾਗੀ ॥੧॥
તેને પોતે જ પોતાની આરાધના તેનાથી કરાવી છે અને ગુરુના ઉપદેશ દ્વારા મનમાં સત્યનો પ્રકાશ થઈ ગયો છે ॥૧॥
ਹਰਿ ਕੈ ਨਾਮਿ ਰਤਾ ਬੈਰਾਗੀ ॥
જે હરિનામમાં મગ્ન રહે છે તે સાચા વૈરાગી છે
ਹਰਿ ਹਰਿ ਕਥਾ ਸੁਣੀ ਮਨਿ ਭਾਈ ਗੁਰਮਤਿ ਹਰਿ ਲਿਵ ਲਾਗੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તેને હરિની હરિ-કથા સાંભળી છે જે તેના મનને સારી લાગી છે અને ગુરુના ઉપદેશ દ્વારા તેના પ્રભુમાં સુર લાગી ગયા છે ॥૧॥વિરામ॥
ਸੰਤ ਜਨਾ ਕੀ ਜਾਤਿ ਹਰਿ ਸੁਆਮੀ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਠਾਕੁਰ ਹਮ ਸਾਂਗੀ ॥
હે સ્વામી હરિ! તું પોતે જ સંતજનોની જાતિ છે તું મારો માલિક છે અને હું તારી કઠપૂતળી છે
ਜੈਸੀ ਮਤਿ ਦੇਵਹੁ ਹਰਿ ਸੁਆਮੀ ਹਮ ਤੈਸੇ ਬੁਲਗ ਬੁਲਾਗੀ ॥੨॥
હે હરિ! તું જેવી બુદ્ધિ આપે છે અમે તેવા જ વચન બોલીએ છીએ ॥૨॥
ਕਿਆ ਹਮ ਕਿਰਮ ਨਾਨੑ ਨਿਕ ਕੀਰੇ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹ ਵਡ ਪੁਰਖ ਵਡਾਗੀ ॥
હે પ્રભુ! અમે જીવ શું છીએ? નાનકડા કૃમિ તેમજ નાનકડા કીડા છે અને તું મહાન મહાપુરુષ છો
ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਰੀ ਗਤਿ ਮਿਤਿ ਕਹਿ ਨ ਸਕਹ ਪ੍ਰਭ ਹਮ ਕਿਉ ਕਰਿ ਮਿਲਹ ਅਭਾਗੀ ॥੩॥
હું તારી ગતિ તેમજ તારો વિસ્તાર કહી શકતા નથી પછી હું ભાગ્યહીન તને કેવી રીતે મળી શકું છું ॥૩॥
ਹਰਿ ਪ੍ਰਭ ਸੁਆਮੀ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰਹੁ ਹਮ ਹਰਿ ਹਰਿ ਸੇਵਾ ਲਾਗੀ ॥
હે હરિ પ્રભુ-સ્વામી! મારા પર કૃપા કરો તેથી હું તારી સેવામાં લીન થઈ શકું
ਨਾਨਕ ਦਾਸਨਿ ਦਾਸੁ ਕਰਹੁ ਪ੍ਰਭ ਹਮ ਹਰਿ ਕਥਾ ਕਥਾਗੀ ॥੪॥੨॥
નાનક વિનંતી કરે છે કે હે પ્રભુ! મને પોતાના દાસનો દાસ બનાવી લે તેથી હું હંમેશા જ હતી કથાનું વર્ણન કરતો રહું ॥૪॥૨॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੪ ॥
ધનાસરી મહેલ ૪॥
ਹਰਿ ਕਾ ਸੰਤੁ ਸਤਗੁਰੁ ਸਤ ਪੁਰਖਾ ਜੋ ਬੋਲੈ ਹਰਿ ਹਰਿ ਬਾਨੀ ॥
હરિનો સંત સદ્દગુરુ સત્યપુરુષ છે જે હરિની વાણી બોલતો રહે છે
ਜੋ ਜੋ ਕਹੈ ਸੁਣੈ ਸੋ ਮੁਕਤਾ ਹਮ ਤਿਸ ਕੈ ਸਦ ਕੁਰਬਾਨੀ ॥੧॥
જે કોઈ પણ હરિની વાણીનું સ્વયં કથન કરે છે તેમજ સાંભળે છે તેને મોક્ષની પ્રાપ્તિ થઈ જાય છે હું તો તે મહાપુરુષ ગુરુ પર હંમેશા બલિહાર જાઉં છું ॥૧
ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਤ ਸੁਨਹੁ ਜਸੁ ਕਾਨੀ ॥
હે હરિના સંતો! પોતાના કાનથી હરિનો યશ સાંભળ
ਹਰਿ ਹਰਿ ਕਥਾ ਸੁਨਹੁ ਇਕ ਨਿਮਖ ਪਲ ਸਭਿ ਕਿਲਵਿਖ ਪਾਪ ਲਹਿ ਜਾਨੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જો તું એક ક્ષણ તેમજ પળ માટે પણ હરિ-કથા સાંભળી લે તારા બધા કરોડો પાપ નાશ થઈ જશે ॥૧॥વિરામ॥
ਐਸਾ ਸੰਤੁ ਸਾਧੁ ਜਿਨ ਪਾਇਆ ਤੇ ਵਡ ਪੁਰਖ ਵਡਾਨੀ ॥
જેમણે આવા સંતો તેમજ સાધુ મેળવી લીધા છે તે મહાપુરુષ બની ગયા છે
ਤਿਨ ਕੀ ਧੂਰਿ ਮੰਗਹ ਪ੍ਰਭ ਸੁਆਮੀ ਹਮ ਹਰਿ ਲੋਚ ਲੁਚਾਨੀ ॥੨॥
હે મારા પ્રભુ સ્વામી! હું તો તે સંતજનોની ચરણ-ધૂળની કામના કરું છું અને મને તો તને મળવાની તીવ્ર લાલસા જાગી ગઈ છે ॥૨॥
ਹਰਿ ਹਰਿ ਸਫਲਿਓ ਬਿਰਖੁ ਪ੍ਰਭ ਸੁਆਮੀ ਜਿਨ ਜਪਿਓ ਸੇ ਤ੍ਰਿਪਤਾਨੀ ॥
સ્વામી હરિ-પ્રભુ ફળદાયક વૃક્ષ છે જેને તેનો જાપ કર્યો છે તે તૃપ્ત થઈ ગયા છે
ਹਰਿ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪੀ ਤ੍ਰਿਪਤਾਸੇ ਸਭ ਲਾਥੀ ਭੂਖ ਭੁਖਾਨੀ ॥੩॥
તે હરિ નામ અમૃત પી ને તૃપ્ત થઈ ગયા અને તેની તમામ ભૂખ મટી ગઈ છે ॥૩॥
ਜਿਨ ਕੇ ਵਡੇ ਭਾਗ ਵਡ ਊਚੇ ਤਿਨ ਹਰਿ ਜਪਿਓ ਜਪਾਨੀ ॥
જેને સારા ઉચ્ચતમ ભાગ્ય છે તેને જ હરિનું જાપ જપ્યું છે
ਤਿਨ ਹਰਿ ਸੰਗਤਿ ਮੇਲਿ ਪ੍ਰਭ ਸੁਆਮੀ ਜਨ ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਦਸਾਨੀ ॥੪॥੩॥
નાનકનું કહેવું છે કે હે હરિ! મને તેની સંગતિમાં મેળવી દો અને મને દાસોનો દાસ બનાવી દ્યો ॥૪॥૩॥
ਧਨਾਸਰੀ ਮਹਲਾ ੪ ॥
ધનાસરી મહેલ ૪॥
ਹਮ ਅੰਧੁਲੇ ਅੰਧ ਬਿਖੈ ਬਿਖੁ ਰਾਤੇ ਕਿਉ ਚਾਲਹ ਗੁਰ ਚਾਲੀ ॥
અમે આંધળા જ્ઞાનહીન ઝેરરૂપી વિકારમાં મગ્ન રહીએ છીએ પછી અમે ગુરુના માર્ગ પર કેવી રીતે ચાલી શકીએ છીએ ?
ਸਤਗੁਰੁ ਦਇਆ ਕਰੇ ਸੁਖਦਾਤਾ ਹਮ ਲਾਵੈ ਆਪਨ ਪਾਲੀ ॥੧॥
સુખોના દાતા સદ્દગુરુ અમારી પર દયા કરે તો અમને પોતાની સાથે મેળવી લે ॥૧॥
ਗੁਰਸਿਖ ਮੀਤ ਚਲਹੁ ਗੁਰ ਚਾਲੀ ॥
હે ગુરુશિખ મિત્રો! ગુરુના માર્ગ પર ચાલો
ਜੋ ਗੁਰੁ ਕਹੈ ਸੋਈ ਭਲ ਮਾਨਹੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕਥਾ ਨਿਰਾਲੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જે કંઈ ગુરુ કહે છે તેને સારું સમજીને સ્વીકાર કરો હરિની કથા ખૂબ અદભૂત છે ॥૧॥વિરામ॥
ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਤ ਸੁਣਹੁ ਜਨ ਭਾਈ ਗੁਰੁ ਸੇਵਿਹੁ ਬੇਗਿ ਬੇਗਾਲੀ ॥
હે હરિના સંતજનો તેમજ ભાઈઓ! ઝડપથી જ ગુરુની સેવામાં જોડાઈ જાઓ
ਸਤਗੁਰੁ ਸੇਵਿ ਖਰਚੁ ਹਰਿ ਬਾਧਹੁ ਮਤ ਜਾਣਹੁ ਆਜੁ ਕਿ ਕਾਲ੍ਹ੍ਹੀ ॥੨॥
ગુરુની સેવા કરીને યાત્રા માટે હરિ-નામ રૂપી વ્યય પોતાની સાથે લઈ લો જો કે ખબર નહીં આજે અથવા કાલે જ આ દુનિયામાંથી ચાલ્યું જવાનું છે ॥૨॥
ਹਰਿ ਕੇ ਸੰਤ ਜਪਹੁ ਹਰਿ ਜਪਣਾ ਹਰਿ ਸੰਤੁ ਚਲੈ ਹਰਿ ਨਾਲੀ ॥
હે હરિના સંતજનો! હરિનું જાપ જપો હરિના સંતો તો તેની ઈચ્છા અનુસાર જ ચાલે છે
ਜਿਨ ਹਰਿ ਜਪਿਆ ਸੇ ਹਰਿ ਹੋਏ ਹਰਿ ਮਿਲਿਆ ਕੇਲ ਕੇਲਾਲੀ ॥੩॥
જેમણે હરિનું જાપ કર્યું છે તે હરિના જ રૂપ થઈ ગયા છે અને લીલાઓ કરવાવાળા વિનોદી પ્રભુ તેને મળી ગયા છે ॥૩॥
ਹਰਿ ਹਰਿ ਜਪਨੁ ਜਪਿ ਲੋਚ ਲੋੁਚਾਨੀ ਹਰਿ ਕਿਰਪਾ ਕਰਿ ਬਨਵਾਲੀ ॥
મને તો હરિનામનું જાપ જપવાની તીવ્ર લાલચ જાગી ગઈ છે હે પ્રભુ! મારા પર કૃપા કરો
ਜਨ ਨਾਨਕ ਸੰਗਤਿ ਸਾਧ ਹਰਿ ਮੇਲਹੁ ਹਮ ਸਾਧ ਜਨਾ ਪਗ ਰਾਲੀ ॥੪॥੪॥
નાનક વિનંતી કરે છે કે હે હરિ! મને સાધુ સંગતમાં મેળવી દો હું તો સંતજનોની ચરણધૂળની કામના કરું છું ॥૪॥૪॥