ਏਹੁ ਜਗੁ ਜਲਤਾ ਦੇਖਿ ਕੈ ਭਜਿ ਪਏ ਸਤਿਗੁਰ ਸਰਣਾ ॥
જે મનુષ્ય આ જગતને વિકારોના તાપમાં સળગતો જોઈને ઝડપથી ગુરુની શરણે જઈને પડ
ਸਤਿਗੁਰਿ ਸਚੁ ਦਿੜਾਇਆ ਸਦਾ ਸਚਿ ਸੰਜਮਿ ਰਹਣਾ ॥
ગુરુએ તેના હૃદય માં હંમેશા સ્થિર પ્રભુનું નામ નિશ્ચિત પણે ટકાવી દીધું, તેમને હંમેશા સ્થિર પ્રભુના નામમાં સુંદર જીવન મર્યાદા માં રહેવાની રીત શીખવી
ਸਤਿਗੁਰ ਸਚਾ ਹੈ ਬੋਹਿਥਾ ਸਬਦੇ ਭਵਜਲੁ ਤਰਣਾ ॥੬
હે ભાઈ! ગુરુ હંમેશા કાયમ રહેવાવાળું વહાણ છે. ગુરુના શબ્દમાં જોડાવાથી સંસાર સમુદ્રમાંથી પાર થઇ શકાય છે ।।૬।।
ਲਖ ਚਉਰਾਸੀਹ ਫਿਰਦੇ ਰਹੇ ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ॥
જે ગુરુના શરણથી વંચિત છે તે ચોર્યાસી લાખ યોનીઓના ચક્કરમાં ભટકતા ફરે છે. ગુરુ વિના આ ચક્કરમાંથી છુટકારો મળતો નથી
ਪੜਿ ਪੰਡਿਤ ਮੋਨੀ ਥਕੇ ਦੂਜੈ ਭਾਇ ਪਤਿ ਖੋਈ ॥
પંડિત લોકો શાસ્ત્રો વગેરે ધર્મગ્રંથો વાંચી વાંચીને થાકી ગયા. ગુરુની શરણ વિના મુક્તિ પ્રાપ્ત કરી શક્યા નહિ, પરંતુ તેમને પ્રભુ વિના બીજાના પ્રેમ માં પોતાની ઇજ્જત ગુમાવી લીધી
ਸਤਿਗੁਰਿ ਸਬਦੁ ਸੁਣਾਇਆ ਬਿਨੁ ਸਚੇ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ॥੭॥
જે મનુષ્ય ને ગુરુએ પોતાના શબ્દો સંભળાવ્યા તેને ખાતરી થઈ ગઈ કે હંમેશા સ્થિર પ્રભુ સિવાય કોઈ જીવંત નો રક્ષક નથી ।।૭।।
ਜੋ ਸਚੈ ਲਾਏ ਸੇ ਸਚਿ ਲਗੇ ਨਿਤ ਸਚੀ ਕਾਰ ਕਰੰਨਿ ॥
પરંતુ જીવો નું પણ શું વશ? જે જીવોને હંમેશા સ્થિર પ્રભુએ પોતાની યાદ માં જોડ્યા, તે હંમેશા સ્થિર પ્રભુના નામ માં વ્યસ્ત રહે છે. તેઓ હંમેશા સાથ નિભાવવાવાળું કાર્ય કરે છે
ਤਿਨਾ ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ਪਾਇਆ ਸਚੈ ਮਹਲਿ ਰਹੰਨਿ ॥
તે લોકોએ માયાની ભટકણથી બચીને અંતરાત્મામાં સ્થાન મેળવ્યું છે. તે લોકો હંમેશા સ્થિર પ્રભુની હાજરી માં જીવે છે.
ਨਾਨਕ ਭਗਤ ਸੁਖੀਏ ਸਦਾ ਸਚੈ ਨਾਮਿ ਰਚੰਨਿ ॥੮॥੧੭॥੮॥੨੫॥
હે નાનક! પરમાત્મા ની ભક્તિ કરનાર લોકો હંમેશાં સુખી રહે છે. તેઓ સ્થિર પ્રભુના નામમાં હંમેશાં મસ્ત રહે છે ।।૮।।૧૭।।૮।।૨૫।।
ਸਿਰੀਰਾਗੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
શ્રી રાગ મહેલ ૫।।
ਜਾ ਕਉ ਮੁਸਕਲੁ ਅਤਿ ਬਣੈ ਢੋਈ ਕੋਇ ਨ ਦੇਇ ॥
જે મનુષ્યને કોઈ ભારે વિપત્તિ આવી પડે જેનાથી બચવા માટે કોઈ મનુષ્ય તેને સહારો ન આપે,
ਲਾਗੂ ਹੋਏ ਦੁਸਮਨਾ ਸਾਕ ਭਿ ਭਜਿ ਖਲੇ ॥
દુશ્મન તેનાં મારુ બની જાય, તેના સગાં-સબંધીઓ તેનાથી દુર થઇ ગયા
ਸਭੋ ਭਜੈ ਆਸਰਾ ਚੁਕੈ ਸਭੁ ਅਸਰਾਉ ॥
તેનો દરેક પ્રકારનો આશ્રય સમાપ્ત થઈ ગયો, દરેક પ્રકારનો સહારો પૂરો થઈ ગયો
ਚਿਤਿ ਆਵੈ ਓਸੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਲਗੈ ਨ ਤਤੀ ਵਾਉ ॥੧॥
જો તે આફત ને કારણે મનુષ્યના હૃદય માં પરમાત્માની યાદ આવી જાય, તો તેનો વાળ પણ વાંકો નથી થતો ।।૧।।
ਸਾਹਿਬੁ ਨਿਤਾਣਿਆ ਕਾ ਤਾਣੁ ॥
માલિક પ્રભુ નબળા લોકોનો સહારો છે, તે જન્મતો નથી અને મરતો પણ નથી. હંમેશા જ કાયમ રહેનાર છે
ਆਇ ਨ ਜਾਈ ਥਿਰੁ ਸਦਾ ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਸਚੁ ਜਾਣੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હે ભાઈ! ગુરુના શબ્દ માં જોડાઈને તે હંમેશા સ્થિર રહેનારા પ્રભુ સાથે ગાઢ સંધિ બનાવ ।।૧।।વિરામ।।
ਜੇ ਕੋ ਹੋਵੈ ਦੁਬਲਾ ਨੰਗ ਭੁਖ ਕੀ ਪੀਰ ॥
જે કોઈ મનુષ્ય આટલો નબળો બની જાય ભૂખ-નંગ નું દુ:ખ તેને દરેક સમયે ખાતું રહે
ਦਮੜਾ ਪਲੈ ਨਾ ਪਵੈ ਨਾ ਕੋ ਦੇਵੈ ਧੀਰ ॥
જો તેની પાસે પૈસા ન હોય, કોઈ પણ મનુષ્ય તેને પ્રોત્સાહન ન આપે; કોઈ મનુષ્ય તેની જરૂરિયાતોને પરિપૂર્ણ ન કરી શકે.
ਸੁਆਰਥੁ ਸੁਆਉ ਨ ਕੋ ਕਰੇ ਨਾ ਕਿਛੁ ਹੋਵੈ ਕਾਜੁ ॥
તે પોતાનું કોઈ કામ પાર ન પાડી શકે આવી દુર્દશા માં હોવા છત્તા
ਚਿਤਿ ਆਵੈ ਓਸੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਤਾ ਨਿਹਚਲੁ ਹੋਵੈ ਰਾਜੁ ॥੨॥
પણ, જો પરમાત્મા તેના મનમાં આવી વસે.તો તેનું અટળ રાજ બની જાય છે, ।।૨।।
ਜਾ ਕਉ ਚਿੰਤਾ ਬਹੁਤੁ ਬਹੁਤੁ ਦੇਹੀ ਵਿਆਪੈ ਰੋਗੁ ॥
જે મનુષ્ય ને દરેક સમયે ખુબ જ ચિંતા બની રહે, જેનું શરીર કોઈના કોઈ રોગ પકડી પીડાય છે
ਗ੍ਰਿਸਤਿ ਕੁਟੰਬਿ ਪਲੇਟਿਆ ਕਦੇ ਹਰਖੁ ਕਦੇ ਸੋਗੁ ॥
જે ગૃહસ્થની જંજટમાં, પરિવારની જંજટમાં હંમેશા ફસાયેલો રહે, જેને ક્યારેક ખુશી છે અને ક્યારેક કોઈ દુઃખમાં ઘેરાયેલો રહે.
ਗਉਣੁ ਕਰੇ ਚਹੁ ਕੁੰਟ ਕਾ ਘੜੀ ਨ ਬੈਸਣੁ ਸੋਇ ॥
જો મનુષ્ય આખી ધરતી પર આ રીતે ભટક્તો ફરે છે કે તેને થોડી ક્ષણ માટે પણ બેસવાનું નસીબ થતું નથી
ਚਿਤਿ ਆਵੈ ਓਸੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਤਨੁ ਮਨੁ ਸੀਤਲੁ ਹੋਇ ॥੩॥
પરંતુ, જો પરમાત્મા તેના મનમાં આવી વસે, તો તેનું શરીર શાંત થઈ જાય છે અને તેનું મન સંતોષથી ઠંડુ થઈ જાય છે ।।૩।।
ਕਾਮਿ ਕਰੋਧਿ ਮੋਹਿ ਵਸਿ ਕੀਆ ਕਿਰਪਨ ਲੋਭਿ ਪਿਆਰੁ ॥
જો કોઈ મનુષ્ય ને કામે, ક્રોધે, મોહે પોતાના વશમાં કર્યો હોય, જો તે કંજૂસનો પ્રેમ હંમેશા લોભમાં જ હોય
ਚਾਰੇ ਕਿਲਵਿਖ ਉਨਿ ਅਘ ਕੀਏ ਹੋਆ ਅਸੁਰ ਸੰਘਾਰੁ ॥
જો તેને તે વિકારોથી વશ થઈને ચારે બાજુ પાપ અપરાધ જ કર્યા હોય, જો તે એટલો ખરાબ થઈ ગયો હોય કે તેને મારી નાખવું જ ઠીક હોય
ਪੋਥੀ ਗੀਤ ਕਵਿਤ ਕਿਛੁ ਕਦੇ ਨ ਕਰਨਿ ਧਰਿਆ ॥
જો તેણે ક્યારેય કોઈ ધાર્મિક પુસ્તક, ધાર્મિક ગીત, ધાર્મિક કવિતા વિશે સાંભળ્યું ન હોય
ਚਿਤਿ ਆਵੈ ਓਸੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਤਾ ਨਿਮਖ ਸਿਮਰਤ ਤਰਿਆ ॥੪॥
પરંતુ જો પરમાત્મા તેના મનમાં આવી વસે, તો આંખોના પલકારા જેટલા સમય માટે પણ પ્રભુનું સ્મરણ કરીને આ બધા વિકારોના સમુદ્રથી પાર થઇ શકાય છે ।।૪।।
ਸਾਸਤ ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਬੇਦ ਚਾਰਿ ਮੁਖਾਗਰ ਬਿਚਰੇ ॥
જો કોઈ મનુષ્ય ચારે વેદો, બધા શાસ્ત્રો અને બધી યાદોને મોઢે ઉચ્ચારીને વિચારી શકતો હોય
ਤਪੇ ਤਪੀਸਰ ਜੋਗੀਆ ਤੀਰਥਿ ਗਵਨੁ ਕਰੇ ॥
જો તે તપસ્વીઓ અને જોગીઓની જેમ દરેક તીર્થયાત્રા પર જતો હોય
ਖਟੁ ਕਰਮਾ ਤੇ ਦੁਗੁਣੇ ਪੂਜਾ ਕਰਤਾ ਨਾਇ ॥
જો તે તીર્થો પર સ્નાન કરીને દેવી-દેવતાઓની પૂજા કરતો હોય અને જાણીતા છ ધાર્મિક કાર્યોથી બેગણા ધાર્મિક કાર્યો રોજ કરતો હોય
ਰੰਗੁ ਨ ਲਗੀ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਤਾ ਸਰਪਰ ਨਰਕੇ ਜਾਇ ॥੫॥
પરંતુ જો પરમાત્મા ના ચરણોનો પ્રેમ તેમની અંદર ના હોય, તો તે જરૂર નર્ક જ જાય છે ।।૫।।
ਰਾਜ ਮਿਲਕ ਸਿਕਦਾਰੀਆ ਰਸ ਭੋਗਣ ਬਿਸਥਾਰ ॥
જો કોઈ મનુષ્ય ને દેશોનું રાજ મળી રહ્યું હોય, બેઅંત જમીનની માલિકી મળી હોય, જો તેની દરેક જગ્યાએ સરદાર બનેલા હોય, દુનિયા ના અનેક પદાર્થોનો ભોગ ભોગતો હોય
ਬਾਗ ਸੁਹਾਵੇ ਸੋਹਣੇ ਚਲੈ ਹੁਕਮੁ ਅਫਾਰ ॥
જો તેની પાસે સુંદર સુંદર બગીચાઓ હોય, જો આ બધા પદાર્થોની માલિકીને કારણે તે અહંકારી થયેલાનો આદેશ બધા જ માનતા હોય
ਰੰਗ ਤਮਾਸੇ ਬਹੁ ਬਿਧੀ ਚਾਇ ਲਗਿ ਰਹਿਆ ॥
જો તે દુનિયાના ઘણા પ્રકારના રંગના ઉત્સાહ, ઉલ્લાસમાં વ્યસ્ત રહે
ਚਿਤਿ ਨ ਆਇਓ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਤਾ ਸਰਪ ਕੀ ਜੂਨਿ ਗਇਆ ॥੬॥
પરંતુ, જો પરમાત્મા તેના મનમાં ક્યારેય આવ્યો ન હોય, તો તે સાપના રાફડામાં ગયો સમજો ।।૬।।
ਬਹੁਤੁ ਧਨਾਢਿ ਅਚਾਰਵੰਤੁ ਸੋਭਾ ਨਿਰਮਲ ਰੀਤਿ ॥
જો કોઈ મનુષ્ય ખુબ ધનવાન હોય, સારી જીવન શૈલી ધરાવનાર હોય, સુંદર હોય અને સ્વચ્છ જીવન મર્યાદા વાળો હોય
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਭਾਈਆ ਸਾਜਨ ਸੰਗਿ ਪਰੀਤਿ ॥
જો તે તેના માતાપિતા, ભાઈઓ અને સજ્જન મિત્રો થી પ્રેમ કરે છે
ਲਸਕਰ ਤਰਕਸਬੰਦ ਬੰਦ ਜੀਉ ਜੀਉ ਸਗਲੀ ਕੀਤ ॥
જો તર્કસંગત બાંધનાર યોધ્ધાઓના લશ્કર તેને સલામ કરતા હોય. આખું વિશ્વ તેને ‘જી જી’ કહેતું હોય