ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭ ਦਾਤੇ ਨਿਰਮਲ ਜਸੁ ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਕਹੇ ॥੨॥੧੭॥੧੦੩॥
હે પૂર્ણ પ્રભુ દાતા! દાસ નાનક પ્રાર્થના કરે છે કે એવી કૃપા કર કે હું તારું પવિત્ર યશ કરતો રહું ॥૨॥૧૭॥૧૦૩॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਸੁਲਹੀ ਤੇ ਨਾਰਾਇਣ ਰਾਖੁ ॥
પ્રભુએ સુલેહી ખાનથી એમને બચાવી લીધા છે.
ਸੁਲਹੀ ਕਾ ਹਾਥੁ ਕਹੀ ਨ ਪਹੁਚੈ ਸੁਲਹੀ ਹੋਇ ਮੂਆ ਨਾਪਾਕੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
સાવધાન ખાણ પોતાના હેતુમાં સફળ થઈ શકી નહિ અર્થાત તે અમને નુકસાન પહોંચાડવામાં અસફળ રહી અને ખુબ અશુદ્ધ મૃત્યુનો શિકાર થયો ॥૧॥વિરામ॥
ਕਾਢਿ ਕੁਠਾਰੁ ਖਸਮਿ ਸਿਰੁ ਕਾਟਿਆ ਖਿਨ ਮਹਿ ਹੋਇ ਗਇਆ ਹੈ ਖਾਕੁ ॥
પ્રભુએ કુહાડી કાઢીને તેનું માથું કાપી દીધું છે અને ક્ષણમાં જ તે રાખ 11 ગયો. તે અમારૂં ખરાબ વિચારી-વિચારી પોતે જ સળગીને મરી ગયો છે.
ਮੰਦਾ ਚਿਤਵਤ ਚਿਤਵਤ ਪਚਿਆ ਜਿਨਿ ਰਚਿਆ ਤਿਨਿ ਦੀਨਾ ਧਾਕੁ ॥੧॥
જે પરમેશ્વરે તેને બનાવ્યો હતો, તેને જ તેને મૃત્યુના હવાલે કરી દીધો છે ॥૧॥
ਪੁਤ੍ਰ ਮੀਤ ਧਨੁ ਕਿਛੂ ਨ ਰਹਿਓ ਸੁ ਛੋਡਿ ਗਇਆ ਸਭ ਭਾਈ ਸਾਕੁ ॥
તેનો કોઈ પુત્ર, મિત્ર તેમજ ધન કંઈ પણ રહ્યું નથી અને તે પોતાના ભાઈ-કુટુંબી પાછળ છોડી દીધા છે.
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਤਿਸੁ ਪ੍ਰਭ ਬਲਿਹਾਰੀ ਜਿਨਿ ਜਨ ਕਾ ਕੀਨੋ ਪੂਰਨ ਵਾਕੁ ॥੨॥੧੮॥੧੦੪॥
હે નાનક! હું તે પ્રભુ પર શત-શત બલિહાર છું, જેને પોતાના સેવકનું વાક્ય પૂર્ણ કર્યું છે ॥૨॥૧૮॥૧૦૪॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਪੂਰੇ ਗੁਰ ਕੀ ਪੂਰੀ ਸੇਵ ॥
પૂર્ણ ગુરૂની સેવા પૂર્ણ ફળદાયક છે.
ਆਪੇ ਆਪਿ ਵਰਤੈ ਸੁਆਮੀ ਕਾਰਜੁ ਰਾਸਿ ਕੀਆ ਗੁਰਦੇਵ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જગતનો સ્વામી પોતે દરેક જગ્યાએ હાજર છે અને ગુરુદેવે અમારું દરેક કાર્ય સંપૂર્ણ કરી દીધું છે ॥૧॥વિરામ॥
ਆਦਿ ਮਧਿ ਪ੍ਰਭੁ ਅੰਤਿ ਸੁਆਮੀ ਅਪਨਾ ਥਾਟੁ ਬਨਾਇਓ ਆਪਿ ॥
સ્વામી પ્રભુ જ આદિ, મધ્ય તેમજ અંત સુધી હાજર છે, તેને પોતાની રચના પોતે જ બનાવી છે.
ਅਪਨੇ ਸੇਵਕ ਕੀ ਆਪੇ ਰਾਖੈ ਪ੍ਰਭ ਮੇਰੇ ਕੋ ਵਡ ਪਰਤਾਪੁ ॥੧॥
મારા પ્રભુનો ખુબ પ્રતાપ છે કે તે પોતાના સેવકની હંમેશા જ લાજ રાખે છે ॥૧॥
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪਰਮੇਸੁਰ ਸਤਿਗੁਰ ਵਸਿ ਕੀਨੑੇ ਜਿਨਿ ਸਗਲੇ ਜੰਤ ॥
પરબ્રહ્મ-પરમેશ્વર જ સદ્દગુરુ છે, જેને બધા જીવોનો પોતાના વશમાં કરેલ છે.
ਚਰਨ ਕਮਲ ਨਾਨਕ ਸਰਣਾਈ ਰਾਮ ਨਾਮ ਜਪਿ ਨਿਰਮਲ ਮੰਤ ॥੨॥੧੯॥੧੦੫॥
હે નાનક! મેં તેના ચરણોની શરણ લીધી છે અને નિર્મળ રામ-નામરૂપી મંત્ર જપતો રહું છું ॥૨॥૧૯॥૧૦૫॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਤਾਪ ਪਾਪ ਤੇ ਰਾਖੇ ਆਪ ॥
પરમાત્મા પોતે મને દુઃખો તેમજ પાપોથી બચાવે છે.
ਸੀਤਲ ਭਏ ਗੁਰ ਚਰਨੀ ਲਾਗੇ ਰਾਮ ਨਾਮ ਹਿਰਦੇ ਮਹਿ ਜਾਪ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુરૂના ચરણોમાં લાગીને મન શાંતિ થઈ ગયું છે અને પોતાના હૃદયમાં રામ નામનું જ જાપ કરતો રહું છું ॥૧॥વિરામ॥
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਹਸਤ ਪ੍ਰਭਿ ਦੀਨੇ ਜਗਤ ਉਧਾਰ ਨਵ ਖੰਡ ਪ੍ਰਤਾਪ ॥
પ્રભુએ કૃપા કરી મારા માથા પર પોતાનો હાથ રાખ્યો છે, તે જગતનો ઉદ્ધાર કરનાર છે અને ધરતીના નવ ખંડોમાં તેનો જ પ્રતાપ ફેલાયેલો છે.
ਦੁਖ ਬਿਨਸੇ ਸੁਖ ਅਨਦ ਪ੍ਰਵੇਸਾ ਤ੍ਰਿਸਨ ਬੁਝੀ ਮਨ ਤਨ ਸਚੁ ਧ੍ਰਾਪ ॥੧॥
મારા બધા દુઃખ નાશ થઈ ગયા છે તથા સુખ તેમજ આનંદ મનમાં પ્રવેશ કરી ગયા છે. નામ જપીને તૃષ્ણા ઠરી ગઈ છે અને મન-શરીર સંતુષ્ટ થઈ ગયા છે ॥૧॥
ਅਨਾਥ ਕੋ ਨਾਥੁ ਸਰਣਿ ਸਮਰਥਾ ਸਗਲ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਕੋ ਮਾਈ ਬਾਪੁ ॥
અનાથોનો નાથ પ્રભુ જ જીવોને શરણ દેવામાં સમર્થ છે અને તે જ આખી સૃષ્ટિનો માતા-પિતા છે.
ਭਗਤਿ ਵਛਲ ਭੈ ਭੰਜਨ ਸੁਆਮੀ ਗੁਣ ਗਾਵਤ ਨਾਨਕ ਆਲਾਪ ॥੨॥੨੦॥੧੦੬॥
હે નાનક! હું તો ભક્તવત્સલ, ભયનાશક સ્વામીનું જ ગુણગાન કરું છું અને તેનું જ નામ સ્મરણ કરુંછું ॥૨॥૨૦॥૧૦૬॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਜਿਸ ਤੇ ਉਪਜਿਆ ਤਿਸਹਿ ਪਛਾਨੁ ॥
હે મનુષ્ય! જેનાથી તું ઉત્પન્ન થયો છે, તેને ઓળખ!
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਪਰਮੇਸਰੁ ਧਿਆਇਆ ਕੁਸਲ ਖੇਮ ਹੋਏ ਕਲਿਆਨ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પરબ્રહ્મ-પરમેશ્વરનું ધ્યાન-મનન કરવાથી જ કુશળ ક્ષેમ તેમજ કલ્યાણ થાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਭੇਟਿਓ ਬਡ ਭਾਗੀ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਸੁਘੜੁ ਸੁਜਾਨੁ ॥
અતિભાગ્યથી જ પૂર્ણ ગુરુ મળે છે, તે જ અંતર્યામી, બુદ્ધિમાન તેમજ સર્વગુણ પરિપૂર્ણ છે.
ਹਾਥ ਦੇਇ ਰਾਖੇ ਕਰਿ ਅਪਨੇ ਬਡ ਸਮਰਥੁ ਨਿਮਾਣਿਆ ਕੋ ਮਾਨੁ ॥੧॥
તે પોતાનો બનાવીને હાથ આપીને રક્ષા કરે છે. તે ખુબ સમર્થ છે અને સમ્માનહીનોને સમ્માન અપાવે છે ॥૧॥
ਭ੍ਰਮ ਭੈ ਬਿਨਸਿ ਗਏ ਖਿਨ ਭੀਤਰਿ ਅੰਧਕਾਰ ਪ੍ਰਗਟੇ ਚਾਨਾਣੁ ॥
મારા બધા ભ્રમ ભય ક્ષણમાં જ નાશ થઈ ગયા છે અને અજ્ઞાનનો અંધકાર મટીને જ્ઞાનનો પ્રકાશ થઈ ગયો છે.
ਸਾਸਿ ਸਾਸਿ ਆਰਾਧੈ ਨਾਨਕੁ ਸਦਾ ਸਦਾ ਜਾਈਐ ਕੁਰਬਾਣੁ ॥੨॥੨੧॥੧੦੭॥
હે નાનક! હું તો જીવનના દરેક એક શ્વાસથી તેની જ પ્રાર્થના કરું છું અને હંમેશા તેના પર બલિહાર જાવ છું ॥૨॥૨૧॥૧૦૭॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
બિલાવલ મહેલ ૫॥
ਦੋਵੈ ਥਾਵ ਰਖੇ ਗੁਰ ਸੂਰੇ ॥
શૂરવીર ગુરુએ આ લોક તેમજ પરલોક બંને સ્થાનોમાં અમારી રક્ષા કરી છે.
ਹਲਤ ਪਲਤ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮਿ ਸਵਾਰੇ ਕਾਰਜ ਹੋਏ ਸਗਲੇ ਪੂਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પરબ્રહ્મ-પરમેશ્વરે અમારો લોક-પરલોક સુશોભિત દીધો છે અને બધા કાર્ય પૂર્ણ થઈ ગયા છે ॥૧॥વિરામ॥
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਪਤ ਸੁਖ ਸਹਜੇ ਮਜਨੁ ਹੋਵਤ ਸਾਧੂ ਧੂਰੇ ॥
હરિનું નામ જપવાથી સુખ પ્રાપ્ત થઈ ગયું છે અને સાધુઓની ચરણ-ધૂળમાં સ્થાન થતું રહે છે.
ਆਵਣ ਜਾਣ ਰਹੇ ਥਿਤਿ ਪਾਈ ਜਨਮ ਮਰਣ ਕੇ ਮਿਟੇ ਬਿਸੂਰੇ ॥੧॥
હવે જન્મ-મરણ સમાપ્ત થઈ ગયું છે તથા જન્મ-મરણનું ચક્ર પણ મટી ગયું છે ॥૧॥
ਭ੍ਰਮ ਭੈ ਤਰੇ ਛੁਟੇ ਭੈ ਜਮ ਕੇ ਘਟਿ ਘਟਿ ਏਕੁ ਰਹਿਆ ਭਰਪੂਰੇ ॥
હું ભ્રમ-ભયના સમુદ્રથી પાર થઈ ગયો છું અને મૃત્યુના ભયથી પણ છૂટી ગયો છું. એક પરમાત્મા જ ઘટ-ઘટમાં પુષ્કળ થઈ રહ્યો છે.