ਇਕ ਓਟ ਕੀਜੈ ਜੀਉ ਦੀਜੈ ਆਸ ਇਕ ਧਰਣੀਧਰੈ ॥
ફક્ત પરમાત્માનો આશરો ગ્રહણ કર, પોતાનું જીવન પણ તેના પર બલિહાર કરી દે અને તેના પર જ આશા રાખ.
ਸਾਧਸੰਗੇ ਹਰਿ ਨਾਮ ਰੰਗੇ ਸੰਸਾਰੁ ਸਾਗਰੁ ਸਭੁ ਤਰੈ ॥
જે સાધુઓની સંગતિમાં પ્રભુ-નામમાં લીન રહે છે, તે બધા સંસાર સમુદ્રથી તરી જાય છે.
ਜਨਮ ਮਰਣ ਬਿਕਾਰ ਛੂਟੇ ਫਿਰਿ ਨ ਲਾਗੈ ਦਾਗੁ ਜੀਉ ॥
આ રીતે તેનું જન્મ-મરણ તેમજ બધા વિકાર છૂટી જાય છે અને ફરી કોઈ કલંક લાગતો નથી.
ਬਲਿ ਜਾਇ ਨਾਨਕੁ ਪੁਰਖ ਪੂਰਨ ਥਿਰੁ ਜਾ ਕਾ ਸੋਹਾਗੁ ਜੀਉ ॥੩
નાનક પૂર્ણ પરમાત્મા પર બલિહાર જાય છે, જેનો સુહાગ હંમેશા સ્થિર છે ॥૩॥
ਸਲੋਕੁ ॥
શ્લોક॥
ਧਰਮ ਅਰਥ ਅਰੁ ਕਾਮ ਮੋਖ ਮੁਕਤਿ ਪਦਾਰਥ ਨਾਥ ॥
ધર્મ, અર્થ, વાસના તેમજ મોક્ષરૂપી મુક્તિ પદાર્થ પ્રભુ દેનાર છે.
ਸਗਲ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰਿਆ ਨਾਨਕ ਲਿਖਿਆ ਮਾਥ ॥੧॥
હે નાનક! જેના માથા પર કર્મ લેખ લખેલ હોય છે, તેની બધી ઈચ્છાઓ પૂર્ણ થઈ જાય છે ॥૧॥
ਛੰਤੁ ॥
છંદ ॥
ਸਗਲ ਇਛ ਮੇਰੀ ਪੁੰਨੀਆ ਮਿਲਿਆ ਨਿਰੰਜਨ ਰਾਇ ਜੀਉ ॥
જ્યારથી નિરંજન પ્રભુ મળ્યો છે, ત્યારથી બધી કામના પૂર્ણ થઈ ગઈ છે.
ਅਨਦੁ ਭਇਆ ਵਡਭਾਗੀਹੋ ਗ੍ਰਿਹਿ ਪ੍ਰਗਟੇ ਪ੍ਰਭ ਆਇ ਜੀਉ ॥
અતિભાગ્યથી પ્રભુ હૃદય-ઘરમાં પ્રગટ થઈ ગયો છે, જેનાથી મનમાં આનંદ જ આનંદ થઈ ગયો છે.
ਗ੍ਰਿਹਿ ਲਾਲ ਆਏ ਪੁਰਬਿ ਕਮਾਏ ਤਾ ਕੀ ਉਪਮਾ ਕਿਆ ਗਣਾ ॥
પૂર્વ જન્મમાં કરેલા શુભ કર્મોને કારણે હૃદય-ઘરમાં પ્રભુ આવ્યો છે, જેની ઉપમા વ્યક્ત કરી શકાતી નથી.
ਬੇਅੰਤ ਪੂਰਨ ਸੁਖ ਸਹਜ ਦਾਤਾ ਕਵਨ ਰਸਨਾ ਗੁਣ ਭਣਾ ॥
તે સરળ સુખ આપનાર દાતા અનંત તેમજ પૂર્ણ છે, હું કઈ જીભથી તેની મહિમા વ્યક્ત કરું?
ਆਪੇ ਮਿਲਾਏ ਗਹਿ ਕੰਠਿ ਲਾਏ ਤਿਸੁ ਬਿਨਾ ਨਹੀ ਜਾਇ ਜੀਉ ॥
તેણે પોતે જ સાથે મળાવીને ગળાથી લગાવી લીધો છે, તેના સિવાય અન્ય કોઈ નિર્ભરતા નથી.
ਬਲਿ ਜਾਇ ਨਾਨਕੁ ਸਦਾ ਕਰਤੇ ਸਭ ਮਹਿ ਰਹਿਆ ਸਮਾਇ ਜੀਉ ॥੪॥੪॥
નાનક હંમેશા જ સર્જનહાર પર બલિહાર જાય છે, જે બધા જીવોમાં સમાઈ રહ્યો છે ॥૪॥૪॥
ਰਾਗੁ ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
રાગ રામકલી મહેલ ૫॥
ਰਣ ਝੁੰਝਨੜਾ ਗਾਉ ਸਖੀ ਹਰਿ ਏਕੁ ਧਿਆਵਹੁ ॥
હે બહેનપણી! મધુર-સુરીલા સ્વરમાં યશગાન કર અને ફક્ત પરમાત્માનું જ ધ્યાન કર.
ਸਤਿਗੁਰੁ ਤੁਮ ਸੇਵਿ ਸਖੀ ਮਨਿ ਚਿੰਦਿਅੜਾ ਫਲੁ ਪਾਵਹੁ ॥
હે બહેનપણી! તું સદ્દગુરૂની સેવા કર અને મનોવાંછિત ફળ મેળવી લે.
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੫ ਰੁਤੀ ਸਲੋਕੁ
રામકલી મહેલ ૫ રૂતી શ્લોક
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਕਰਿ ਬੰਦਨ ਪ੍ਰਭ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਬਾਛਉ ਸਾਧਹ ਧੂਰਿ ॥
પરબ્રહ્મ-પ્રભુની વંદના કર અને સાધુઓની ચરણ-ધૂળની જ આકાંક્ષા કર.
ਆਪੁ ਨਿਵਾਰਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਭਜਉ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਭਰਪੂਰਿ ॥੧॥
હે નાનક! પોતાનો અહમ છોડીને પરમાત્માનું ભજન કર, તે પ્રભુ વિશ્વવ્યાપક છે ॥૧॥
ਕਿਲਵਿਖ ਕਾਟਣ ਭੈ ਹਰਣ ਸੁਖ ਸਾਗਰ ਹਰਿ ਰਾਇ ॥
બધા પાપ કાપનાર, ભયનાશક પ્રભુ જ સુખનો સમુદ્ર છે.
ਦੀਨ ਦਇਆਲ ਦੁਖ ਭੰਜਨੋ ਨਾਨਕ ਨੀਤ ਧਿਆਇ ॥੨॥
હે નાનક! રોજ દીનદયાળુ તેમજ દુ:ખનાશક પ્રભુનું સ્મરણ કરવું જોઈએ ॥૨॥
ਛੰਤੁ ॥
છંદ ॥
ਜਸੁ ਗਾਵਹੁ ਵਡਭਾਗੀਹੋ ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਭਗਵੰਤ ਜੀਉ ॥
હે ભાગ્યશાળીઓ! પરમાત્માનું યશોગાન કર. હે હરિ! પોતાના ભક્તજનો પર કૃપા કર.
ਰੁਤੀ ਮਾਹ ਮੂਰਤ ਘੜੀ ਗੁਣ ਉਚਰਤ ਸੋਭਾਵੰਤ ਜੀਉ ॥
દરેક ઋતુ, મહિના, મુર્હુત તેમજ ક્ષણ શોભાવાન પ્રભુના ગુણોનું ઉચ્ચારણ કર.
ਗੁਣ ਰੰਗਿ ਰਾਤੇ ਧੰਨਿ ਤੇ ਜਨ ਜਿਨੀ ਇਕ ਮਨਿ ਧਿਆਇਆ ॥
જે એકાગ્રચિત્ત થઈને પરમાત્માનું ધ્યાન કરે છે, તેના ગુણોને રંગમાં લીન રહે છે, તે જ મનુષ્ય ભાગ્યવાન છે.
ਸਫਲ ਜਨਮੁ ਭਇਆ ਤਿਨ ਕਾ ਜਿਨੀ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਇਆ ॥
તેનો જન્મ સફળ થઈ ગયો છે, જેને પ્રભુને મેળવી લીધો છે.
ਪੁੰਨ ਦਾਨ ਨ ਤੁਲਿ ਕਿਰਿਆ ਹਰਿ ਸਰਬ ਪਾਪਾ ਹੰਤ ਜੀਉ ॥
કોઈ દાન તેમજ પુણ્ય તેમજ કોઈ પણ ધર્મ-કર્મ હરિ-નામ તુલનાએ નથી, તે બધા પાપોનો નાશ કરનાર છે
ਬਿਨਵੰਤਿ ਨਾਨਕ ਸਿਮਰਿ ਜੀਵਾ ਜਨਮ ਮਰਣ ਰਹੰਤ ਜੀਉ ॥੧॥
હે પ્રભુ! નાનક વિનંતી કરે છે કે તારું સ્મરણ કરીને પોતાનું જીવન વિતાવી દઉં અને જન્મ-મરણના ચક્રથી મુક્ત થઈ જાઉં ॥૧॥
ਸਲੋਕ ॥
શ્લોક॥
ਉਦਮੁ ਅਗਮੁ ਅਗੋਚਰੋ ਚਰਨ ਕਮਲ ਨਮਸਕਾਰ ॥
તે અગમ્ય-અગોચરને મેળવવાનો જ પ્રયત્ન કરી રહ્યો છું અને પ્રભુના ચરણ-કમળને પ્રણામ છે.
ਕਥਨੀ ਸਾ ਤੁਧੁ ਭਾਵਸੀ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਅਧਾਰ ॥੧॥
હે પ્રભુ! નાનક કહે છે કે હું તે જ વાતો કહું છું જે તને સારી લાગે છે અને તારું નામ જ મારો જીવન આધાર છે ॥૧॥
ਸੰਤ ਸਰਣਿ ਸਾਜਨ ਪਰਹੁ ਸੁਆਮੀ ਸਿਮਰਿ ਅਨੰਤ ॥
હે સજ્જનો, સંતોની શરણ ગ્રહણ કર અને અનંત સ્વામીનું ચિંતન કર.
ਸੂਕੇ ਤੇ ਹਰਿਆ ਥੀਆ ਨਾਨਕ ਜਪਿ ਭਗਵੰਤ ॥੨॥
હે નાનક! હરિનું જાપ કરવાથી નીરસ જીવન ખુશ થઈ જાય છે ॥૨॥
ਛੰਤੁ ॥
છંદ ॥
ਰੁਤਿ ਸਰਸ ਬਸੰਤ ਮਾਹ ਚੇਤੁ ਵੈਸਾਖ ਸੁਖ ਮਾਸੁ ਜੀਉ ॥
વસંતઋતુ આનંદમયી બની ગઈ છે અને ચૈત્ર-વૈશાખનો મહિનો સુખદાયક બની ગયો છે.
ਹਰਿ ਜੀਉ ਨਾਹੁ ਮਿਲਿਆ ਮਉਲਿਆ ਮਨੁ ਤਨੁ ਸਾਸੁ ਜੀਉ ॥
પ્રભુને મળીને મન-શરીર જીવન શ્વાસ ખુશ થઈ ગયો છે.
ਘਰਿ ਨਾਹੁ ਨਿਹਚਲੁ ਅਨਦੁ ਸਖੀਏ ਚਰਨ ਕਮਲ ਪ੍ਰਫੁਲਿਆ ॥
હે બહેનપણી! અવિનાશી પતિ-પ્રભુ હૃદય-ઘરમાં આવી વસ્યો છે, જેનાથી આનંદ ઉત્પન્ન થઈ ગયો છે અને તેના ચરણ-કમળને સ્પર્શથી મન ખુશ થઈ ગયું છે.