ਸਿਮਰਹਿ ਖੰਡ ਦੀਪ ਸਭਿ ਲੋਆ ॥
ખંડ, દ્વીપ તેમજ બધા લોક તેને યાદ કરી રહ્યા છે,
ਸਿਮਰਹਿ ਪਾਤਾਲ ਪੁਰੀਆ ਸਚੁ ਸੋਆ ॥
પાતાળ, પુરીઓ પણ તે પરમ-સત્યનું સ્મરણ કરવામાં લીન છે,
ਸਿਮਰਹਿ ਖਾਣੀ ਸਿਮਰਹਿ ਬਾਣੀ ਸਿਮਰਹਿ ਸਗਲੇ ਹਰਿ ਜਨਾ ॥੨॥
ઉત્પત્તિના ચાર સ્ત્રોત તેમજ ચારેય વાણીઓ તેની સ્મૃતિમાં લીન છે અને બધા હરિ-ભક્ત તેને જ સ્મરણ કરે છે ॥૨॥
ਸਿਮਰਹਿ ਬ੍ਰਹਮੇ ਬਿਸਨ ਮਹੇਸਾ ॥
બ્રહ્મા, વિષ્ણુ તેમજ મહેશ પણ તે ઓમકારને જ યાદ કરે છે,
ਸਿਮਰਹਿ ਦੇਵਤੇ ਕੋੜਿ ਤੇਤੀਸਾ ॥
તેત્રીસ કરોડ દેવતા પણ તેનું સ્મરણ કરે છે,
ਸਿਮਰਹਿ ਜਖੵਿ ਦੈਤ ਸਭਿ ਸਿਮਰਹਿ ਅਗਨਤੁ ਨ ਜਾਈ ਜਸੁ ਗਨਾ ॥੩॥
યક્ષ, બધા દાનવ પણ તે એકનું જ સ્મરણ કરે છે, અસંખ્ય જીવ પ્રભુનું જ યશગાન કરે છે, જેની ગણના કરી શકાતી નથી ॥૩॥
ਸਿਮਰਹਿ ਪਸੁ ਪੰਖੀ ਸਭਿ ਭੂਤਾ ॥
પશુ-પક્ષી, બધા તત્વ તેને યાદ કરે છે,
ਸਿਮਰਹਿ ਬਨ ਪਰਬਤ ਅਉਧੂਤਾ ॥
જંગલ, પર્વત તેમજ અવધૂત પણ તેનું સ્મરણ કરે છે,
ਲਤਾ ਬਲੀ ਸਾਖ ਸਭ ਸਿਮਰਹਿ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਸੁਆਮੀ ਸਭ ਮਨਾ ॥੪॥
લતા, વૃક્ષ, ડાળી વગેરે બધા તેની પ્રાર્થના કરે છે, બધા જીવોના મનમાં પરમેશ્વર જ આનંદ કરી રહ્યો છે ॥૪॥
ਸਿਮਰਹਿ ਥੂਲ ਸੂਖਮ ਸਭਿ ਜੰਤਾ ॥
નાના તેમજ મોટા શરીરવાળા બધા જીવ તેનું સ્મરણ કરે છે,
ਸਿਮਰਹਿ ਸਿਧ ਸਾਧਿਕ ਹਰਿ ਮੰਤਾ ॥
મોટા-મોટા સિદ્ધ-સાધક હરિ-નામ મંત્રનું ધ્યાન કરતો રહે છે.
ਗੁਪਤ ਪ੍ਰਗਟ ਸਿਮਰਹਿ ਪ੍ਰਭ ਮੇਰੇ ਸਗਲ ਭਵਨ ਕਾ ਪ੍ਰਭ ਧਨਾ ॥੫॥
બધા ગુપ્ત તેમજ પ્રગટ જીવ મારા પ્રભુને જ યાદ મેળવે છે, મારો પ્રભુ તો આકાશ, પાતાળ, પૃથ્વી વગેરે બધા લોકનો સ્વામી છે ॥૫॥
ਸਿਮਰਹਿ ਨਰ ਨਾਰੀ ਆਸਰਮਾ ॥
બ્રહ્મચર્ય, ગૃહસ્થ, વાનપ્રસ્થ તેમજ સન્યાસ – આ ચાર આશ્રમોના નર-નારી પણ પરમાત્માની જ અર્ચના કરે છે,
ਸਿਮਰਹਿ ਜਾਤਿ ਜੋਤਿ ਸਭਿ ਵਰਨਾ ॥
બધી જાતિઓ – ક્ષત્રિય, બ્રાહ્મણ, વૈશ્ય તેમજ શુદ્ર આ ચારેય વર્ગોના લોકો,
ਸਿਮਰਹਿ ਗੁਣੀ ਚਤੁਰ ਸਭਿ ਬੇਤੇ ਸਿਮਰਹਿ ਰੈਣੀ ਅਰੁ ਦਿਨਾ ॥੬॥
નાના શરીરવાળી આત્મા બધા તેની જ વંદના કરે છે. બધા ગુણવાન, ચતુર તેમજ વિદ્વાન દિવસ-રાત પ્રભુની જ પૂજા કરતા રહે છે ॥૬॥
ਸਿਮਰਹਿ ਘੜੀ ਮੂਰਤ ਪਲ ਨਿਮਖਾ ॥
ક્ષણ, મુર્હુત, પળ તેમજ નિમેષ તેને જ યાદ કરતા રહે છે,
ਸਿਮਰੈ ਕਾਲੁ ਅਕਾਲੁ ਸੁਚਿ ਸੋਚਾ ॥
કાળ, કાળથી રહિત, ધીરજ તેમજ શારીરિક પવિત્રતા રાખનાર પ્રાણી પરમાત્માની સ્મૃતિમાં લીન રહે છે;
ਸਿਮਰਹਿ ਸਉਣ ਸਾਸਤ੍ਰ ਸੰਜੋਗਾ ਅਲਖੁ ਨ ਲਖੀਐ ਇਕੁ ਖਿਨਾ ॥੭॥
શગુન, શાસ્ત્ર તેમજ સંયોગ બતાવનાર જ્યોતિષી પણ તેનું સ્મરણ કરે છે પરંતુ તે અલખ પરમાત્માના એક ક્ષણ દર્શન કરી શકાતા નથી ॥૭॥
ਕਰਨ ਕਰਾਵਨਹਾਰ ਸੁਆਮੀ ॥
હે માલિક! તું બધું કરવા-કરાવવામાં સમર્થ છે,
ਸਗਲ ਘਟਾ ਕੇ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ॥
બધાના દિલની ભાવનાને જાણનાર છે.
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਜਿਸੁ ਭਗਤੀ ਲਾਵਹੁ ਜਨਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਸੋ ਜਿਨਾ ॥੮॥
તે કૃપા કરીને જેને ભક્તિમાં લગાવ્યો છે, તેને પોતાનો જન્મ જીતી લીધો છે ॥૮॥
ਜਾ ਕੈ ਮਨਿ ਵੂਠਾ ਪ੍ਰਭੁ ਅਪਨਾ ॥
જેના મનમાં પ્રભુની સ્મૃતિ વસી ગઈ છે,
ਪੂਰੈ ਕਰਮਿ ਗੁਰ ਕਾ ਜਪੁ ਜਪਨਾ ॥
સંપૂર્ણ ભાગ્યથી તે ગુરુનો જાપ જપતો રહે છે અને
ਸਰਬ ਨਿਰੰਤਰਿ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਜਾਤਾ ਬਹੁੜਿ ਨ ਜੋਨੀ ਭਰਮਿ ਰੁਨਾ ॥੯॥
તેને પ્રભુને સર્વવ્યાપી માની લીધો છે, તેથી તે ફરી યોનિ-ચક્રના દુઃખમાં ભટકતો નથી ॥૯॥
ਗੁਰ ਕਾ ਸਬਦੁ ਵਸੈ ਮਨਿ ਜਾ ਕੈ ॥
જેના મનમાં ગુરુના શબ્દ વાસ કરી જાય છે,
ਦੂਖੁ ਦਰਦੁ ਭ੍ਰਮੁ ਤਾ ਕਾ ਭਾਗੈ ॥
તેનું દુઃખ-ઇજા તેમજ ભ્રમ દૂર થઈ જાય છે.
ਸੂਖ ਸਹਜ ਆਨੰਦ ਨਾਮ ਰਸੁ ਅਨਹਦ ਬਾਣੀ ਸਹਜ ਧੁਨਾ ॥੧੦॥
આ નામ અમૃત પીને સરળ-સુખ તેમજ આનંદમાં રહે છે અને મનમાં રસીલી ધ્વનિવાળી અનાહત વાણી સંભળાવતો રહે છે ॥૧૦॥
ਸੋ ਧਨਵੰਤਾ ਜਿਨਿ ਪ੍ਰਭੁ ਧਿਆਇਆ ॥
તે જ ધનવાન છે, જેને પ્રભુનું ધ્યાન કર્યું છે
ਸੋ ਪਤਿਵੰਤਾ ਜਿਨਿ ਸਾਧਸੰਗੁ ਪਾਇਆ ॥
તે જ પ્રતિષ્ઠિત છે, જેને સાધુસંગત મેળવી લીધી છે.
ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਜਾ ਕੈ ਮਨਿ ਵੂਠਾ ਸੋ ਪੂਰ ਕਰੰਮਾ ਨਾ ਛਿਨਾ ॥੧੧॥
જે મનુષ્યના મનમાં પરબ્રહ્મ વસી ગયો છે, તે પૂર્ણ ખુશ નસીબ છે અને તે જગતમાં છુપાઈ રહેતો નથી ॥૧૧॥
ਜਲਿ ਥਲਿ ਮਹੀਅਲਿ ਸੁਆਮੀ ਸੋਈ ॥
સમુદ્ર, ભૂમિ તેમજ આકાશમાં પ્રભુ જ છે,
ਅਵਰੁ ਨ ਕਹੀਐ ਦੂਜਾ ਕੋਈ ॥
તેના સિવાય બીજું કોઈ કહેવાતું નથી.
ਗੁਰ ਗਿਆਨ ਅੰਜਨਿ ਕਾਟਿਓ ਭ੍ਰਮੁ ਸਗਲਾ ਅਵਰੁ ਨ ਦੀਸੈ ਏਕ ਬਿਨਾ ॥੧੨॥
ગુરૂના જ્ઞાનરૂપી સુરમાએ મારો બધો ભ્રમ મટાડી દીધો છે અને હવે એક પરમાત્મા સિવાય બીજું કોઈ દ્રષ્ટિગત થતું નથી ॥૧૨॥
ਊਚੇ ਤੇ ਊਚਾ ਦਰਬਾਰਾ ॥
પ્રભુનો દરબાર સૌથી ઊંચો છે,
ਕਹਣੁ ਨ ਜਾਈ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾ ॥
તેનો કોઈ અંત તેમજ આજુબાજુ વ્યક્ત કરી શકાતું નથી.
ਗਹਿਰ ਗੰਭੀਰ ਅਥਾਹ ਸੁਆਮੀ ਅਤੁਲੁ ਨ ਜਾਈ ਕਿਆ ਮਿਨਾ ॥੧੩॥
તે બધાનો સ્વામી ગહન-ગંભીર, અથાહ તેમજ અતુલનીય છે, તેની મહિમાને શું તોલી શકાય છે ॥૧૩॥
ਤੂ ਕਰਤਾ ਤੇਰਾ ਸਭੁ ਕੀਆ ॥
તું રચયિતા છે અને આ આખું સંસાર તારું જ બનાવેલું છે,
ਤੁਝੁ ਬਿਨੁ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ਬੀਆ ॥
તારા સિવાય બીજું કોઈ છે જ નહિ.
ਆਦਿ ਮਧਿ ਅੰਤਿ ਪ੍ਰਭੁ ਤੂਹੈ ਸਗਲ ਪਸਾਰਾ ਤੁਮ ਤਨਾ ॥੧੪॥
હે પ્રભુ! જગતના આદિ, મધ્ય તેમજ અંતમાં એક તુ જ છે અને આ આખો જગત-ફેલાવ તારું શરીર છે ॥૧૪॥
ਜਮਦੂਤੁ ਤਿਸੁ ਨਿਕਟਿ ਨ ਆਵੈ ॥
યમદૂત તે મનુષ્યની નજીક પણ આવતો નથી.
ਸਾਧਸੰਗਿ ਹਰਿ ਕੀਰਤਨੁ ਗਾਵੈ ॥
જે મનુષ્ય સાધુસંગતમાં પ્રભુનું કીર્તિ-ગાન કરે છે,
ਸਗਲ ਮਨੋਰਥ ਤਾ ਕੇ ਪੂਰਨ ਜੋ ਸ੍ਰਵਣੀ ਪ੍ਰਭ ਕਾ ਜਸੁ ਸੁਨਾ ॥੧੫॥
જે પોતાના કાનોથી પ્રભુનો યશ સાંભળે છે, તેની બધી ઈચ્છા પૂર્ણ થઈ જાય છે ॥૧૫॥
ਤੂ ਸਭਨਾ ਕਾ ਸਭੁ ਕੋ ਤੇਰਾ ॥ ਸਾਚੇ ਸਾਹਿਬ ਗਹਿਰ ਗੰਭੀਰਾ ॥
હે સાચા માલિક! તું ગહન-ગંભીર છે, તું બધાનો રખેવાળ છે અને બધાનો તારો જ સહારો છે