ਸੇ ਧਨਵੰਤ ਜਿਨ ਹਰਿ ਪ੍ਰਭੁ ਰਾਸਿ ॥
તે ધનવાન છે, જેની પાસે પ્રભુરૂપી રાશિ છે.
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਨਾਸਿ ॥
ગુરુના ઉપદેશથી કામ ક્રોધનો નાશ થાય છે.
ਭੈ ਬਿਨਸੇ ਨਿਰਭੈ ਪਦੁ ਪਾਇਆ ॥
ભય નાશ થઈ જાય છે અને નિર્ભય પદ પ્રાપ્ત થઈ જાય છે.
ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਨਾਨਕਿ ਖਸਮੁ ਧਿਆਇਆ ॥੨॥
હે નાનક! ગુરુને મળીને માલિકનું ધ્યાન કર્યું છે ॥૨॥
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਪ੍ਰਭਿ ਕੀਓ ਨਿਵਾਸ ॥
પ્રભુએ અમારો સાધુ પુરુષોની સંગતમાં નિવાસ બનાવી દીધો છે અને
ਹਰਿ ਜਪਿ ਜਪਿ ਹੋਈ ਪੂਰਨ ਆਸ ॥
પ્રભુનું નામ જપીને દરેક આશા પૂર્ણ થઈ ગઈ છે.
ਜਲਿ ਥਲਿ ਮਹੀਅਲਿ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ॥
સમુદ્ર, પૃથ્વી તેમજ અંતરિક્ષમાં ફક્ત તે જ વ્યાપ્ત છે.
ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਨਾਨਕਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਕਹਿਆ ॥੩॥
ગુરુને મળીને નાનકે પ્રભુનો યશ ઉચ્ચારણ કર્યો છે ॥૩॥
ਅਸਟ ਸਿਧਿ ਨਵ ਨਿਧਿ ਏਹ ॥
પ્રભુનું નામ અઢાર સિદ્ધિ તેમજ નવ નિધિ છે,
ਕਰਮਿ ਪਰਾਪਤਿ ਜਿਸੁ ਨਾਮੁ ਦੇਹ ॥
નામ પણ તેને પ્રાપ્ત થાય છે, જેના પર પ્રભુની કૃપા હોય છે.
ਪ੍ਰਭ ਜਪਿ ਜਪਿ ਜੀਵਹਿ ਤੇਰੇ ਦਾਸ ॥
હે પ્રભુ! તારો દાસ તને જપી જપીને જીવન મેળવી રહ્યો છે અને
ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਨਾਨਕ ਕਮਲ ਪ੍ਰਗਾਸ ॥੪॥੧੩॥
ગુરુને મળીને નાનકનું હૃદય કમળ ખીલી ગયું છે ॥૪॥૧૩॥
ਬਸੰਤੁ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੧ ਇਕ ਤੁਕੇ
વસંત મહેલ ૫ ઘર ૧ એક તુકે
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਸਗਲ ਇਛਾ ਜਪਿ ਪੁੰਨੀਆ ॥
પરમાત્માનું જપ કરવાથી બધી કામનાઓ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે.
ਪ੍ਰਭਿ ਮੇਲੇ ਚਿਰੀ ਵਿਛੁੰਨਿਆ ॥੧॥
ખુબ લાંબા સમયથી અલગ થયેલ હતો, હવે પ્રભુથી મેળાપ થઈ ગયો છે ॥૧॥
ਤੁਮ ਰਵਹੁ ਗੋਬਿੰਦੈ ਰਵਣ ਜੋਗੁ ॥
હે જીવ! તું પ્રભુની પૂજા કર, તે પૂજા યોગ્ય છે,
ਜਿਤੁ ਰਵਿਐ ਸੁਖ ਸਹਜ ਭੋਗੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જેની પૂજા કરવાથી પરમ સુખનો આનંદ પ્રાપ્ત થાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਨਦਰਿ ਨਿਹਾਲਿਆ ॥
પ્રભુએ કૃપા-દ્રષ્ટિ કરીને આનંદિત કરી દીધો છે અને
ਅਪਣਾ ਦਾਸੁ ਆਪਿ ਸਮ੍ਹ੍ਹਾਲਿਆ ॥੨॥
પોતાના દાસની પોતે જ સંભાળ કરી છે ॥૨॥
ਸੇਜ ਸੁਹਾਵੀ ਰਸਿ ਬਨੀ ॥
હૃદયરૂપી પથારી સુંદર થઈ ગઈ છે,
ਆਇ ਮਿਲੇ ਪ੍ਰਭ ਸੁਖ ਧਨੀ ॥੩॥
સુખોનો માલિક પ્રભુ આવી મળ્યો છે ॥૩॥
ਮੇਰਾ ਗੁਣੁ ਅਵਗਣੁ ਨ ਬੀਚਾਰਿਆ ॥
તેને મારા ગુણ-અવગુણનો જરાય વિચાર કર્યો નથી.
ਪ੍ਰਭ ਨਾਨਕ ਚਰਣ ਪੂਜਾਰਿਆ ॥੪॥੧॥੧੪॥
નાનકે તો પ્રભુ-ચરણોની જ પૂજા-અર્ચના કરી છે ॥૪॥૧॥૧૪॥
ਬਸੰਤੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
વસંત મહેલ ૫॥
ਕਿਲਬਿਖ ਬਿਨਸੇ ਗਾਇ ਗੁਨਾ ॥
પરમાત્માનું યશોગાન કરવાથી પાપ નાશ થઈ જાય છે અને
ਅਨਦਿਨ ਉਪਜੀ ਸਹਜ ਧੁਨਾ ॥੧॥
દરેક પળ મનમાં પરમ સુખનો અવાજ ઉત્પન્ન થાય છે ॥૧॥
ਮਨੁ ਮਉਲਿਓ ਹਰਿ ਚਰਨ ਸੰਗਿ ॥
પરમાત્માના ચરણોમાં લીન રહેવાથી મન ખીલી ગયું છે.
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਸਾਧੂ ਜਨ ਭੇਟੇ ਨਿਤ ਰਾਤੌ ਹਰਿ ਨਾਮ ਰੰਗਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જયારે પ્રભુએ કૃપા કરી તો સાધુજનોથી સંપર્ક થઈ ગયો, હવે રોજ પ્રભુ નામની પ્રશંસામાં લીન રહું છું ॥૧॥વિરામ॥
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਪ੍ਰਗਟੇ ਗੋੁਪਾਲ ॥
કૃપા કરીને પ્રભુ પ્રગટ થઈ ગયો છે,
ਲੜਿ ਲਾਇ ਉਧਾਰੇ ਦੀਨ ਦਇਆਲ ॥੨॥
તે દીનદયાળુએ ચરણોમાં લગાવીને ઉદ્ધાર કરી દીધો છે ॥૨॥
ਇਹੁ ਮਨੁ ਹੋਆ ਸਾਧ ਧੂਰਿ ॥
અમારું આ મન સાધુ-પુરુષોની ચરણ-ધૂળ બની ગયું છે અને
ਨਿਤ ਦੇਖੈ ਸੁਆਮੀ ਹਜੂਰਿ ॥੩॥
રોજ સ્વામીને પાસે જ જોવે છે ॥૩॥
ਕਾਮ ਕ੍ਰੋਧ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਗਈ ॥ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਕਿਰਪਾ ਭਈ ॥੪॥੨॥੧੫॥
હે નાનક! જયારે પ્રભુની કૃપા થઈ ત્યારે કામ, ક્રોધ તેમજ તૃષ્ણા દૂર થઈ ગઈ ॥૪॥૨॥૧૫॥
ਬਸੰਤੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
વસંત મહેલ ૫॥
ਰੋਗ ਮਿਟਾਏ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪਿ ॥
પ્રભુએ પોતે જ રોગ મટાડી દીધો છે,
ਬਾਲਕ ਰਾਖੇ ਅਪਨੇ ਕਰ ਥਾਪਿ ॥੧॥
તેને હાથ રાખીને બાળક હરિગોવિંદની રક્ષા કરી છે ॥૧॥
ਸਾਂਤਿ ਸਹਜ ਗ੍ਰਿਹਿ ਸਦ ਬਸੰਤੁ ॥
ઘરમાં સુખ-શાંતિ તેમજ આનંદ ઉત્પન્ન થઈ ગયો છે.
ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਕੀ ਸਰਣੀ ਆਏ ਕਲਿਆਣ ਰੂਪ ਜਪਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਮੰਤੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પૂર્ણ ગુરૂના શરણમાં આવીને કલ્યાણરૂપ ‘હરિ હરિ’ મંત્રનું જ જાપ કર્યું છે ॥૧॥વિરામ॥
ਸੋਗ ਸੰਤਾਪ ਕਟੇ ਪ੍ਰਭਿ ਆਪਿ ॥
હે ભાઈ! પ્રભુએ શોક તેમજ દુઃખને કાપી દીધા છે.
ਗੁਰ ਅਪੁਨੇ ਕਉ ਨਿਤ ਨਿਤ ਜਾਪਿ ॥੨॥
હું રોજ પોતાના ગુરુનો જાપ કરું છું ॥૨॥
ਜੋ ਜਨੁ ਤੇਰਾ ਜਪੇ ਨਾਉ ॥
હે પ્રભુ! જે મનુષ્ય તારું નામ જપે છે,
ਸਭਿ ਫਲ ਪਾਏ ਨਿਹਚਲ ਗੁਣ ਗਾਉ ॥੩॥
તે તારા ગુણ ગાઈને નિશ્ચય જ બધા ફળ પ્રાપ્ત કરે છે ॥૩॥
ਨਾਨਕ ਭਗਤਾ ਭਲੀ ਰੀਤਿ ॥
નાનકનો મત છે કે ભક્તોનો સારો શિષ્ટાચાર છે કે
ਸੁਖਦਾਤਾ ਜਪਦੇ ਨੀਤ ਨੀਤਿ ॥੪॥੩॥੧੬॥
તે દરેક સમય સુખદાતા પ્રભુને જ જપતો રહે છે ॥૪॥૩॥૧૬॥
ਬਸੰਤੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
વસંત મહેલ ૫॥
ਹੁਕਮੁ ਕਰਿ ਕੀਨੑੇ ਨਿਹਾਲ ॥
પ્રભુએ હુકમ કરીને નિહાળ કરી દીધો છે અને
ਅਪਨੇ ਸੇਵਕ ਕਉ ਭਇਆ ਦਇਆਲੁ ॥੧॥
પોતાના સેવક પર દયાળુ થઈ ગયો છે ॥૧॥
ਗੁਰਿ ਪੂਰੈ ਸਭੁ ਪੂਰਾ ਕੀਆ ॥
પૂર્ણ ગુરુએ દરેક કાર્ય પૂર્ણ કરી દીધા છે,
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਰਿਦ ਮਹਿ ਦੀਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હૃદયમાં અમૃત નામ આપ્યું છે ॥૧॥વિરામ॥
ਕਰਮੁ ਧਰਮੁ ਮੇਰਾ ਕਛੁ ਨ ਬੀਚਾਰਿਓ ॥
તેને મારા કર્મ ધર્મનો કોઈ વિચાર કર્યો નથી અને