ਖੋਜਤ ਖੋਜਤ ਇਹੈ ਬੀਚਾਰਿਓ ਸਰਬ ਸੁਖਾ ਹਰਿ ਨਾਮਾ ॥
શોધતા-શોધતા આ નિષ્કર્ષ મેળવ્યું છે કે પરમાત્માનું નામ જ સર્વ સુખ પ્રદાન કરવાવાળું છે
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਤਿਸੁ ਭਇਓ ਪਰਾਪਤਿ ਜਾ ਕੈ ਲੇਖੁ ਮਥਾਮਾ ॥੪॥੧੧॥
હે નાનક! આ તેને જ પ્રાપ્ત થાય છે જેના ઉત્તમ ભાગ્ય હોય છે ॥૪॥૧૧॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਅਨਦਿਨੁ ਰਾਮ ਕੇ ਗੁਣ ਕਹੀਐ ॥
દરેક સમય ભગવાનનું મહિમાગાન કરવું જોઈએ
ਸਗਲ ਪਦਾਰਥ ਸਰਬ ਸੂਖ ਸਿਧਿ ਮਨ ਬਾਂਛਤ ਫਲ ਲਹੀਐ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તેનાથી બધા પદાર્થ, સર્વ સુખ, સિદ્ધિ તેમજ મનવાંછિત ફળની પ્રાપ્તિ થાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਆਵਹੁ ਸੰਤ ਪ੍ਰਾਨ ਸੁਖਦਾਤੇ ਸਿਮਰਹ ਪ੍ਰਭੁ ਅਬਿਨਾਸੀ ॥
હે સજ્જનો! આવો, પ્રાણોનું સુખ આપનાર, અવિનાશી પ્રભુની આરાધના કરો
ਅਨਾਥਹ ਨਾਥੁ ਦੀਨ ਦੁਖ ਭੰਜਨ ਪੂਰਿ ਰਹਿਓ ਘਟ ਵਾਸੀ ॥੧॥
અનાથોના નાથ, દિન-દુઃખીયાના દુઃખ નાશ કરવાવાળા દિલમાં જ વસેલા છે ॥૧॥
ਗਾਵਤ ਸੁਨਤ ਸੁਨਾਵਤ ਸਰਧਾ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪੀ ਵਡਭਾਗੇ ॥
ભાગ્યશાળી પુરુષ પ્રભુનાં ગુણ ગાતા તેનો યશ સાંભળે-સંભળાવે છે અને શ્રદ્ધાપૂર્વક હરિરસનું સેવન કરે છે
ਕਲਿ ਕਲੇਸ ਮਿਟੇ ਸਭਿ ਤਨ ਤੇ ਰਾਮ ਨਾਮ ਲਿਵ ਜਾਗੇ ॥੨॥
જો રામનામમાં ધ્યાન લગાવવામાં આવે તો તનથી બધી વેદના-ક્લેશ મટી જાય છે ॥૨॥
ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਝੂਠੁ ਤਜਿ ਨਿੰਦਾ ਹਰਿ ਸਿਮਰਨਿ ਬੰਧਨ ਤੂਟੇ ॥
કામ, ક્રોધ, અસત્ય તેમજ નિંદાને છોડીને પરમાત્માનું સ્મરણ કરવાથી બધા બંધનોથી છુટકારો થઈ જાય છે
ਮੋਹ ਮਗਨ ਅਹੰ ਅੰਧ ਮਮਤਾ ਗੁਰ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਛੂਟੇ ॥੩॥
ગુરુની કૃપાથી મોહમાં મગ્ન, અહંકારના અંધ થયેલ જીવ મમત્વ વગેરે બધા બંધનોથી મુક્ત થઈ જાય છે ॥૩॥
ਤੂ ਸਮਰਥੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਸੁਆਮੀ ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਜਨੁ ਤੇਰਾ ॥
હે પરબ્રહ્મ સ્વામી! તું સર્વશક્તિમાન છે પોતાના ભક્ત પર કૃપા કરો
ਪੂਰਿ ਰਹਿਓ ਸਰਬ ਮਹਿ ਠਾਕੁਰੁ ਨਾਨਕ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਨੇਰਾ ॥੪॥੧੨॥
નાનકનું કહેવું છે કે માલિક બધામાં હાજર છે અને તે પ્રભુ અમારી નજીક જ છે ॥૪॥૧૨॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਬਲਿਹਾਰੀ ਗੁਰਦੇਵ ਚਰਨ ॥
હું ગુરુદેવના ચરણો પર બલિહાર જાઉં છું
ਜਾ ਕੈ ਸੰਗਿ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਧਿਆਈਐ ਉਪਦੇਸੁ ਹਮਾਰੀ ਗਤਿ ਕਰਨ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જેની સાથે પરબ્રહ્મનું ધ્યાન થાય છે અને તેનો ઉપદેશ અમારી મુક્તિ કરે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਦੂਖ ਰੋਗ ਭੈ ਸਗਲ ਬਿਨਾਸੇ ਜੋ ਆਵੈ ਹਰਿ ਸੰਤ ਸਰਨ ॥
જે પણ સંતોની શરણમાં આવે છે તેના દુઃખ, રોગ, ભય બધું નાશ થઈ જાય છે
ਆਪਿ ਜਪੈ ਅਵਰਹ ਨਾਮੁ ਜਪਾਵੈ ਵਡ ਸਮਰਥ ਤਾਰਨ ਤਰਨ ॥੧॥
આ પોતે તો પરમાત્માનું જાપ કરે જ છે બીજા લોકોને પણ નામ નું જ જાપ કરાવડાવે છે ॥૧॥
ਜਾ ਕੋ ਮੰਤ੍ਰੁ ਉਤਾਰੈ ਸਹਸਾ ਊਣੇ ਕਉ ਸੁਭਰ ਭਰਨ ॥
તે એટલા સમર્થ છે કે જીવને સંસાર-સમુદ્રથી પાર ઉતારી દે છે ॥૧॥
ਹਰਿ ਦਾਸਨ ਕੀ ਆਗਿਆ ਮਾਨਤ ਤੇ ਨਾਹੀ ਫੁਨਿ ਗਰਭ ਪਰਨ ॥੨॥
જેનો મંત્ર બધા સંદેહ સમાપ્ત કરી દે છે અને ખાલીને સંપૂર્ણ ભરી દે છે તે પ્રભુ-ભક્તોની આજ્ઞા માનવાથી ફરીવાર ગર્ભ યોનિમાં આવવું પડતું નથી ॥૨॥
ਭਗਤਨ ਕੀ ਟਹਲ ਕਮਾਵਤ ਗਾਵਤ ਦੁਖ ਕਾਟੇ ਤਾ ਕੇ ਜਨਮ ਮਰਨ ॥
જે ભક્તોની સેવા કરે છે તેના ગુણ ગાય છે તેના જન્મ-મરણના દુઃખ કપાઈ જાય છે
ਜਾ ਕਉ ਭਇਓ ਕ੍ਰਿਪਾਲੁ ਬੀਠੁਲਾ ਤਿਨਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਅਜਰ ਜਰਨ ॥੩॥
જેના પર પ્રભુ કૃપાળુ થાય છે આવા લોકો પ્રભુ ભજન કરતા અમર થઈ જાય છે ॥૩॥
ਹਰਿ ਰਸਹਿ ਅਘਾਨੇ ਸਹਜਿ ਸਮਾਨੇ ਮੁਖ ਤੇ ਨਾਹੀ ਜਾਤ ਬਰਨ ॥
જે હરિ રસથી તૃપ્ત થઈને આધ્યાત્મિક અવસ્થામાં લીન રહે છે તેની કીર્તિ મુખથી વર્ણન કરી શકાતી નથી
ਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ਨਾਨਕ ਸੰਤੋਖੇ ਨਾਮੁ ਪ੍ਰਭੂ ਜਪਿ ਜਪਿ ਉਧਰਨ ॥੪॥੧੩॥
હે નાનક! ગુરુની કૃપાથી પ્રભુ નામનું સ્મરણ કરીને સંતુષ્ટ થઈ ગયા છે અને પ્રભુનું નિરંતર જાપ કરીને મુક્તિ થઈ ગઈ છે ॥૪॥૧૩॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਗਾਇਓ ਰੀ ਮੈ ਗੁਣ ਨਿਧਿ ਮੰਗਲ ਗਾਇਓ ॥
હે બહેન! મેં ગુણોના ભંડાર નિરાકારનું જ મંગલગાન કર્યું છે
ਭਲੇ ਸੰਜੋਗ ਭਲੇ ਦਿਨ ਅਉਸਰ ਜਉ ਗੋਪਾਲੁ ਰੀਝਾਇਓ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તે સંયોગ, દિવસ તેમજ અવસર બધું સારું છે જ્યારે પ્રભુને પ્રસન્ન કર્યા ॥૧॥વિરામ॥
ਸੰਤਹ ਚਰਨ ਮੋਰਲੋ ਮਾਥਾ ॥
મારુ માથું સંતપુરુષોના ચરણોમાં નમેલું છે
ਹਮਰੇ ਮਸਤਕਿ ਸੰਤ ਧਰੇ ਹਾਥਾ ॥੧॥
તેમણે અમારા માથા પર પોતાનો હાથ રાખી દીધો છે ॥૧॥
ਸਾਧਹ ਮੰਤ੍ਰੁ ਮੋਰਲੋ ਮਨੂਆ ॥
જ્યારથી સાધુઓના મંત્રનો અભ્યાસ કર્યો છે
ਤਾ ਤੇ ਗਤੁ ਹੋਏ ਤ੍ਰੈ ਗੁਨੀਆ ॥੨॥
અમારો ત્રણેય ગુણોથી છુટકારો થઈ ગયો છે ॥૨॥
ਭਗਤਹ ਦਰਸੁ ਦੇਖਿ ਨੈਨ ਰੰਗਾ ॥
ભક્તોના દર્શન મેળવીને આંખોમાં પ્રભુનો રંગ લાગી ગયો છે
ਲੋਭ ਮੋਹ ਤੂਟੇ ਭ੍ਰਮ ਸੰਗਾ ॥੩॥
લોભ, મોહ તેમજ ભ્રમ સમાપ્ત થઈ ગયા છે ॥૩॥
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸੁਖ ਸਹਜ ਅਨੰਦਾ ॥
હે નાનક! હવે આધ્યાત્મિક સુખ તેમજ આનંદ પ્રાપ્ત થયો છે
ਖੋਲ੍ਹ੍ਹਿ ਭੀਤਿ ਮਿਲੇ ਪਰਮਾਨੰਦਾ ॥੪॥੧੪॥
અજ્ઞાનની દીવાલને હટાવીને પરમાનંદ મળી ગયો છે ॥૪॥૧૪॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੨
સારંગ મહેલ ૫ ઘર ૨
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਕੈਸੇ ਕਹਉ ਮੋਹਿ ਜੀਅ ਬੇਦਨਾਈ ॥
હું મારા હૃદયનું દુઃખ કેવી રીતે કહું?
ਦਰਸਨ ਪਿਆਸ ਪ੍ਰਿਅ ਪ੍ਰੀਤਿ ਮਨੋਹਰ ਮਨੁ ਨ ਰਹੈ ਬਹੁ ਬਿਧਿ ਉਮਕਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
વ્હાલા પ્રભુની તીવ્ર લાલચ તેમજ પ્રેમ બનેલો છે અને મન અનેક પ્રકારથી મહત્વકાંક્ષી છે ॥૧॥વિરામ॥