ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਮੈ ਸਹਜ ਘਰੁ ਪਾਇਆ ਹਰਿ ਭਗਤਿ ਭੰਡਾਰ ਖਜੀਨਾ ॥੨॥੧੦॥੩੩॥
હે નાનક! મેં આધ્યાત્મિક સ્વાભાવિક હૃદય-ઘરમાં હરિ-ભક્તિનો ભંડાર મેળવી લીધો છે ॥૨॥૧૦॥૩૩॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਮੋਹਨ ਸਭਿ ਜੀਅ ਤੇਰੇ ਤੂ ਤਾਰਹਿ ॥
હે પ્રભુ! બધા જીવ તારા જ છે અને તું મુક્તિદાતા છે
ਛੁਟਹਿ ਸੰਘਾਰ ਨਿਮਖ ਕਿਰਪਾ ਤੇ ਕੋਟਿ ਬ੍ਰਹਮੰਡ ਉਧਾਰਹਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તારી થોડી કૃપાથી જનસંહાર સમાપ્ત થઈ જાય છે અને કરોડો બ્ર્હ્માંડોનો ઉદ્ધાર થઈ જાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਕਰਹਿ ਅਰਦਾਸਿ ਬਹੁਤੁ ਬੇਨੰਤੀ ਨਿਮਖ ਨਿਮਖ ਸਾਮ੍ਹ੍ਹਾਰਹਿ ॥
અમે પ્રાર્થના કરીએ છીએ તને વિનંતી કરીએ છીએ દરેક સમય તારી સ્મૃતિમાં લીન રહીએ છીએ
ਹੋਹੁ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਦੀਨ ਦੁਖ ਭੰਜਨ ਹਾਥ ਦੇਇ ਨਿਸਤਾਰਹਿ ॥੧॥
હે ગરીબોના દુઃખ નાશક! કૃપાળુ થઈ જાઓ અને હાથ દઈને નિકાલ કરો ॥૧॥
ਕਿਆ ਏ ਭੂਪਤਿ ਬਪੁਰੇ ਕਹੀਅਹਿ ਕਹੁ ਏ ਕਿਸ ਨੋ ਮਾਰਹਿ ॥
આ જે બાદશાહ છે તેના વિશે શું કહી શકાય? કહો આ કોને મારી શકે છે
ਰਾਖੁ ਰਾਖੁ ਰਾਖੁ ਸੁਖਦਾਤੇ ਸਭੁ ਨਾਨਕ ਜਗਤੁ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਾਰਹਿ ॥੨॥੧੧॥੩੪॥
નાનક વિનંતી કરે છે કે હે સુખદાતા! આખું જગત તારું છે રક્ષા કરો ॥૨॥૧૧॥૩૪॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਅਬ ਮੋਹਿ ਧਨੁ ਪਾਇਓ ਹਰਿ ਨਾਮਾ ॥
હવે અમે હરિનામ રૂપી ધન મેળવી લીધું છે
ਭਏ ਅਚਿੰਤ ਤ੍ਰਿਸਨ ਸਭ ਬੁਝੀ ਹੈ ਇਹੁ ਲਿਖਿਓ ਲੇਖੁ ਮਥਾਮਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હવે અમે અચિંત થઈ ગયા છીએ બધી તૃષ્ણા મટી ગઈ છે અને આ ભાગ્યમાં લખેલું હતું ॥૧॥વિરામ॥
ਖੋਜਤ ਖੋਜਤ ਭਇਓ ਬੈਰਾਗੀ ਫਿਰਿ ਆਇਓ ਦੇਹ ਗਿਰਾਮਾ ॥
શોધતા શોધતા વૈરાગ્યવાન થઈ ગયો હતો તો પછી શરીરરૂપી ગામમાં ભ્રમણ કર્યું
ਗੁਰਿ ਕ੍ਰਿਪਾਲਿ ਸਉਦਾ ਇਹੁ ਜੋਰਿਓ ਹਥਿ ਚਰਿਓ ਲਾਲੁ ਅਗਾਮਾ ॥੧॥
ગુરુની કૃપાથી આ સોદો કર્યો અને અમૂલ્ય નામ રૂપી હીરો મળી ગયો ॥૧॥
ਆਨ ਬਾਪਾਰ ਬਨਜ ਜੋ ਕਰੀਅਹਿ ਤੇਤੇ ਦੂਖ ਸਹਾਮਾ ॥
બીજા જેટલા પણ વાણિજ્ય વેપાર કરવામાં આવે તેનાથી તેટલા જ દુઃખ નસીબ થાય છે
ਗੋਬਿਦ ਭਜਨ ਕੇ ਨਿਰਭੈ ਵਾਪਾਰੀ ਹਰਿ ਰਾਸਿ ਨਾਨਕ ਰਾਮ ਨਾਮਾ ॥੨॥੧੨॥੩੫॥
નાનકનું મત છે કે ગોવિંદ ભજનનો વ્યાપાર કરવાવાળા નિર્ભય છે અને રામ નામ જ તેની જીવન રાશિ છે ॥૨॥૧૨॥૩૫॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਮੇਰੈ ਮਨਿ ਮਿਸਟ ਲਗੇ ਪ੍ਰਿਅ ਬੋਲਾ ॥
હે ભાઈ! મારા મનને પ્રિયની વાણી મીઠી લાગે છે
ਗੁਰਿ ਬਾਹ ਪਕਰਿ ਪ੍ਰਭ ਸੇਵਾ ਲਾਏ ਸਦ ਦਇਆਲੁ ਹਰਿ ਢੋਲਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુરુએ હાથ પકડીને પ્રભુ-સેવામાં લગાવ્યો છે તે મારા પતિ પ્રભુ હંમેશા દયાળુ છે ॥૧॥વિરામ॥
ਪ੍ਰਭ ਤੂ ਠਾਕੁਰੁ ਸਰਬ ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਕੁ ਮੋਹਿ ਕਲਤ੍ਰ ਸਹਿਤ ਸਭਿ ਗੋਲਾ ॥
હે પ્રભુ! તું માલિક છે બધાનો પ્રતિપાલક છે હું તારી પત્ની છું અને બીજી બધી તારી દાસીઓ છે
ਮਾਣੁ ਤਾਣੁ ਸਭੁ ਤੂਹੈ ਤੂਹੈ ਇਕੁ ਨਾਮੁ ਤੇਰਾ ਮੈ ਓਲ੍ਹ੍ਹਾ ॥੧॥
તું જ અમારો માન-સન્માન તેમજ બળ છે અને તારું નામ મારો માત્ર આસરો છે ॥૧॥
ਜੇ ਤਖਤਿ ਬੈਸਾਲਹਿ ਤਉ ਦਾਸ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਾਰੇ ਘਾਸੁ ਬਢਾਵਹਿ ਕੇਤਕ ਬੋਲਾ ॥
જો તું સિંહાસન પર બેસાડી દઈશ તો પણ તારા દાસ છે અને જો ઘાસ કાપવામાં લગાવી દઈશ તો પણ કંઈ બોલી શકશે નહીં
ਜਨ ਨਾਨਕ ਕੇ ਪ੍ਰਭ ਪੁਰਖ ਬਿਧਾਤੇ ਮੇਰੇ ਠਾਕੁਰ ਅਗਹ ਅਤੋਲਾ ॥੨॥੧੩॥੩੬॥
નાનકનો પ્રભુ પરમપુરુષ વિધાતા છે મારો માલિક અસીમ તેમજ અતુલનીય છે ॥૨॥૧૩॥૩૬॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਰਸਨਾ ਰਾਮ ਕਹਤ ਗੁਣ ਸੋਹੰ ॥
જીભ પરમાત્માનું યશોગાન કરતી શુશોભિત થાય છે
ਏਕ ਨਿਮਖ ਓਪਾਇ ਸਮਾਵੈ ਦੇਖਿ ਚਰਿਤ ਮਨ ਮੋਹੰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તે ક્ષણમાં બનાવીને બગાડી દે છે તેની લીલા જોઈને મન મોહિત થઈ ગયું છે ॥૧॥વિરામ॥
ਜਿਸੁ ਸੁਣਿਐ ਮਨਿ ਹੋਇ ਰਹਸੁ ਅਤਿ ਰਿਦੈ ਮਾਨ ਦੁਖ ਜੋਹੰ ॥
જે હરિ નામને સાંભળવાથી મન ખીલી ઉઠે છે અને હૃદયનો અભિમાન તેમજ દુઃખ નષ્ટ થઈ જાય છે
ਸੁਖੁ ਪਾਇਓ ਦੁਖੁ ਦੂਰਿ ਪਰਾਇਓ ਬਣਿ ਆਈ ਪ੍ਰਭ ਤੋਹੰ ॥੧॥
હે પ્રભુ! તારાથી જ અમારી પ્રીતિ બની ગઈ છે સુખ મેળવી લીધું છે અને દુઃખ દૂર થઈ ગયા છે ॥૧॥
ਕਿਲਵਿਖ ਗਏ ਮਨ ਨਿਰਮਲ ਹੋਈ ਹੈ ਗੁਰਿ ਕਾਢੇ ਮਾਇਆ ਦ੍ਰੋਹੰ ॥
ગુરુએ અંતરમનથી માયાના દ્વેષને કાઢી નાખ્યો છે જેનાથી બધા પાપ દૂર થઈ ગયા છે અને મન નિર્મળ થઈ ગયું છે
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਮੈ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਇਆ ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਸਮਰਥੋਹੰ ॥੨॥੧੪॥੩੭॥
હે નાનક! જે સર્વકર્તા છે સર્વશક્તિમાન છે મેં તે પ્રભુને મેળવી લીધા છે ॥૨॥૧૪॥૩૭॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਨੈਨਹੁ ਦੇਖਿਓ ਚਲਤੁ ਤਮਾਸਾ ॥
આ નયનોથી અદ્ભૂત તમાશાને જોયા છે કે
ਸਭ ਹੂ ਦੂਰਿ ਸਭ ਹੂ ਤੇ ਨੇਰੈ ਅਗਮ ਅਗਮ ਘਟ ਵਾਸਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
પ્રભુ બધાથી દૂર પણ છે બધાથી નજીક પણ છે તે અગમ્ય અસીમ છે અને દરેક હૃદયમાં વસેલો છે ॥૧॥વિરામ॥
ਅਭੂਲੁ ਨ ਭੂਲੈ ਲਿਖਿਓ ਨ ਚਲਾਵੈ ਮਤਾ ਨ ਕਰੈ ਪਚਾਸਾ ॥
તે કોઈ ભૂલ કરતો નથી ન તો કોઈ હુકમ લખીને આપે છે અને ન તો પચાસ સલાહકારોથી કોઈ ચર્ચા-વિચારણા કરે છે
ਖਿਨ ਮਹਿ ਸਾਜਿ ਸਵਾਰਿ ਬਿਨਾਹੈ ਭਗਤਿ ਵਛਲ ਗੁਣਤਾਸਾ ॥੧॥
એક ક્ષણમાં બનાવીને તોડી નાખે છે તે ભક્તિથી પ્રેમ કરનાર અને ગુણોનો ભંડાર છે ॥૧॥
ਅੰਧ ਕੂਪ ਮਹਿ ਦੀਪਕੁ ਬਲਿਓ ਗੁਰਿ ਰਿਦੈ ਕੀਓ ਪਰਗਾਸਾ ॥
મન રૂપી અંધ કુવામાં જ્ઞાનનો દીવો ત્યારે જ પ્રજ્વલ્લીત થાય છે જ્યારે ગુરુ હૃદયમાં પ્રકાશ કરે છે