ਮਲਾਰ ਮਃ ੫ ॥
મલાર મહેલ ૫॥
ਪ੍ਰਭ ਕੋ ਭਗਤਿ ਬਛਲੁ ਬਿਰਦਾਇਓ ॥
ભક્તોથી પ્રેમ કરવો પ્રભુનો સ્વભાવ છે
ਨਿੰਦਕ ਮਾਰਿ ਚਰਨ ਤਲ ਦੀਨੇ ਅਪੁਨੋ ਜਸੁ ਵਰਤਾਇਓ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તેથી તે નિંદકોને મારીને પોતાના ચરણોની નીચે દબાવી દે છે અને આ રીતે સંપૂર્ણ વિશ્વમાં પોતાનો યશ ફેલાવે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਜੈ ਜੈ ਕਾਰੁ ਕੀਨੋ ਸਭ ਜਗ ਮਹਿ ਦਇਆ ਜੀਅਨ ਮਹਿ ਪਾਇਓ ॥
આખા જગતમાં તેની જય-જયકાર થઈ રહી છે તે હંમેશા જીવો પર દયા કરે છે
ਕੰਠਿ ਲਾਇ ਅਪੁਨੋ ਦਾਸੁ ਰਾਖਿਓ ਤਾਤੀ ਵਾਉ ਨ ਲਾਇਓ ॥੧॥
તે પોતાના ભક્તોને ગળે લગાવીને રાખે છે અને તેને કોઈ ગરમ પવન અર્થાત દુઃખ મુશ્કેલી સ્પર્શ કરવા દેતા નથી ॥૧॥
ਅੰਗੀਕਾਰੁ ਕੀਓ ਮੇਰੇ ਸੁਆਮੀ ਭ੍ਰਮੁ ਭਉ ਮੇਟਿ ਸੁਖਾਇਓ ॥
મારા સ્વામી પ્રભુએ સહાયતા કરી તો ભ્રમ ભય મટાડીને સુખ પ્રાપ્ત કરાવી દીધું
ਮਹਾ ਅਨੰਦ ਕਰਹੁ ਦਾਸ ਹਰਿ ਕੇ ਨਾਨਕ ਬਿਸ੍ਵਾਸੁ ਮਨਿ ਆਇਓ ॥੨॥੧੪॥੧੮॥
હે ભક્તો! તું મહા આનંદ પ્રાપ્ત કર નાનકના મનમાં પરમાત્મા પર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ બની ગયો છે ॥૨॥૧૪॥૧૮॥
ਰਾਗੁ ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੫ ਚਉਪਦੇ ਘਰੁ ੨
રાગ મલાર મહેલ ૫ ચારપદ ઘર ૨
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਗੁਰਮੁਖਿ ਦੀਸੈ ਬ੍ਰਹਮ ਪਸਾਰੁ ॥
ગુરુમુખને સંપૂર્ણ સંસાર બ્રહ્મ રૂપ ફેલાયેલું દેખાય છે
ਗੁਰਮੁਖਿ ਤ੍ਰੈ ਗੁਣੀਆਂ ਬਿਸਥਾਰੁ ॥
બધી તરફ ત્રણ ગુણોનો વિસ્તાર દ્રષ્ટિ ગત થાય છે
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਦ ਬੇਦ ਬੀਚਾਰੁ ॥
ગુરુનો મંત્ર વેદ મંત્રોનું ચિંતન છે
ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਘੋਰ ਅੰਧਾਰੁ ॥੧॥
સંપૂર્ણ ગુરુ વગર ઘોર અંધકાર છે ॥૧॥
ਮੇਰੇ ਮਨ ਗੁਰੁ ਗੁਰੁ ਕਰਤ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਪਾਈਐ ॥
હે મન! ગુરુનું નામ જપવાથી હંમેશા સુખ પ્રાપ્ત થાય છે
ਗੁਰ ਉਪਦੇਸਿ ਹਰਿ ਹਿਰਦੈ ਵਸਿਓ ਸਾਸਿ ਗਿਰਾਸਿ ਅਪਣਾ ਖਸਮੁ ਧਿਆਈਐ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુરુના ઉપદેશથી પરમાત્મા હૃદયમાં સ્થિત થાય છે તેથી શ્વાશ-ખોરાકથી પોતાના માલિકનું ચિંતન કરો ॥૧॥વિરામ॥
ਗੁਰ ਕੇ ਚਰਣ ਵਿਟਹੁ ਬਲਿ ਜਾਉ ॥
ગુરુના ચરણો પર બલિહાર જવું જોઈએ
ਗੁਰ ਕੇ ਗੁਣ ਅਨਦਿਨੁ ਨਿਤ ਗਾਉ ॥
દરરોજ ગુરુના ગુણ ગાઓ
ਗੁਰ ਕੀ ਧੂੜਿ ਕਰਉ ਇਸਨਾਨੁ ॥
ગુરુની ચરણ-ધૂળમાં સ્નાન કરો
ਸਾਚੀ ਦਰਗਹ ਪਾਈਐ ਮਾਨੁ ॥੨॥
સાચા દરબારમાં સન્માન પ્રાપ્ત કરો ॥૨॥
ਗੁਰੁ ਬੋਹਿਥੁ ਭਵਜਲ ਤਾਰਣਹਾਰੁ ॥
ગુરુ ભયાનક સંસાર-સમુદ્રથી પાર ઉતારનાર જહાજ છે
ਗੁਰਿ ਭੇਟਿਐ ਨ ਹੋਇ ਜੋਨਿ ਅਉਤਾਰੁ ॥
જો ગુરુથી સાક્ષાત્કાર થઈ જાય તો જન્મ-મરણનું ચક્ર છૂટી જાય છે
ਗੁਰ ਕੀ ਸੇਵਾ ਸੋ ਜਨੁ ਪਾਏ ॥
ગુરુની સેવા તે જ વ્યક્તિ પ્રાપ્ત કરે છે
ਜਾ ਕਉ ਕਰਮਿ ਲਿਖਿਆ ਧੁਰਿ ਆਏ ॥੩॥
જેના ભાગ્યમાં વિધાતાએ લખેલું હોય છે ॥૩॥
ਗੁਰੁ ਮੇਰੀ ਜੀਵਨਿ ਗੁਰੁ ਆਧਾਰੁ ॥
ગુરુ જ મારું જીવન છે એકમાત્ર તે જ મારો આશરો છે
ਗੁਰੁ ਮੇਰੀ ਵਰਤਣਿ ਗੁਰੁ ਪਰਵਾਰੁ ॥
ગુરુ જ મારુ જીવન-આચરણ તેમજ પરિવાર છે
ਗੁਰੁ ਮੇਰਾ ਖਸਮੁ ਸਤਿਗੁਰ ਸਰਣਾਈ ॥
ગુરુ જ મારો માલિક છે તેથી તે સાચા ગુરુની શરણમાં રહું છું
ਨਾਨਕ ਗੁਰੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਜਾ ਕੀ ਕੀਮ ਨ ਪਾਈ ॥੪॥੧॥੧੯॥
નાનક ફરમાવે છે કે ગુરુ જ પરબ્રહ્મ છે તેનું મહત્વ અવર્ણનીય છે ॥૪॥૧॥૧૯॥
ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੫ ॥
મલાર મહેલ ૫॥
ਗੁਰ ਕੇ ਚਰਨ ਹਿਰਦੈ ਵਸਾਏ ॥
જ્યારે ગુરુના ચરણ હૃદયમાં વસી જાય છે
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਪ੍ਰਭਿ ਆਪਿ ਮਿਲਾਏ ॥
પ્રભુ કૃપા કરીને પોતે જ મળાવી દે છે
ਅਪਨੇ ਸੇਵਕ ਕਉ ਲਏ ਪ੍ਰਭੁ ਲਾਇ ॥
પ્રભુ પોતાના જે સેવકને ભક્તિમાં લગાવી દે છે
ਤਾ ਕੀ ਕੀਮਤਿ ਕਹੀ ਨ ਜਾਇ ॥੧॥
તેનું મહત્વ વ્યક્ત કરી શકાતું નથી ॥૧॥
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਪੂਰਨ ਸੁਖਦਾਤੇ ॥
હે સંપૂર્ણ સુખદાતા! કૃપા કરો
ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਰੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਤੇ ਤੂੰ ਚਿਤਿ ਆਵਹਿ ਆਠ ਪਹਰ ਤੇਰੈ ਰੰਗਿ ਰਾਤੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તારી કૃપાથી જ યાદ આવે છે અને આઠ પ્રહર તારી ભક્તિમાં લીન રહે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਗਾਵਣੁ ਸੁਨਣੁ ਸਭੁ ਤੇਰਾ ਭਾਣਾ ॥
હે કર્તા! તારું કીર્તિગાન કરવું તેમજ સાંભળવું બધી તારી રજા છે
ਹੁਕਮੁ ਬੂਝੈ ਸੋ ਸਾਚਿ ਸਮਾਣਾ ॥
હે હુકમ માને છે તે સત્યમાં લીન થઈ જાય છે
ਜਪਿ ਜਪਿ ਜੀਵਹਿ ਤੇਰਾ ਨਾਂਉ ॥
અમે તારું નામ જપી જપીને જ જીવીએ છીએ
ਤੁਝ ਬਿਨੁ ਦੂਜਾ ਨਾਹੀ ਥਾਉ ॥੨॥
તારા સિવાય બીજું કોઈ ઠેકાણું નથી ॥૨॥
ਦੁਖ ਸੁਖ ਕਰਤੇ ਹੁਕਮੁ ਰਜਾਇ ॥
દુઃખ તેમજ સુખ પરમાત્માના હુકમ તેમજ રજા અંતર્ગત છે
ਭਾਣੈ ਬਖਸ ਭਾਣੈ ਦੇਇ ਸਜਾਇ ॥
તે પોતાની રજાથી કોઈને ક્ષમા કરી દે છે તો કોઈને સજા આપે છે
ਦੁਹਾਂ ਸਿਰਿਆਂ ਕਾ ਕਰਤਾ ਆਪਿ ॥
લોક-પરલોક બંનેના કર્તા પોતે પરમાત્મા છે
ਕੁਰਬਾਣੁ ਜਾਂਈ ਤੇਰੇ ਪਰਤਾਪ ॥੩॥
તે કર્તા! તારા યશ પર બલિહાર જાઉં છું ॥૩॥
ਤੇਰੀ ਕੀਮਤਿ ਤੂਹੈ ਜਾਣਹਿ ॥
પોતાની મહિમા તું જ જાણે છે
ਤੂ ਆਪੇ ਬੂਝਹਿ ਸੁਣਿ ਆਪਿ ਵਖਾਣਹਿ ॥
તું પોતે જ સમજતો, સાંભળતો અને વખાણ કરે છે
ਸੇਈ ਭਗਤ ਜੋ ਤੁਧੁ ਭਾਣੇ ॥
તે અનન્ય ભક્ત છે જે તને સારા લાગે છે