ਘਟਿ ਘਟਿ ਬਸੰਤ ਬਾਸੁਦੇਵਹ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪਰਮੇਸੁਰਹ ॥તે પરબ્રહ્મ પરમેશ્વર ઘટ ઘટમાં નિવાસ કરે છે. ਜਾਚੰਤਿ ਨਾਨਕ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਪ੍ਰਸਾਦੰ ਨਹ ਬਿਸਰੰਤਿ ਨਹ ਬਿਸਰੰਤਿ ਨਾਰਾਇਣਹ ॥੨੧॥નાનક નમ્રતાપૂર્વક ઈચ્છે છે કે હે કૃપાળુ નારાયણ! એવી કૃપા કરો કે હું તને કદી ભૂલું નહિ ||૨૧|| ਨਹ ਸਮਰਥੰ ਨਹ ਸੇਵਕੰ ਨਹ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਰਮ ਪੁਰਖੋਤਮੰ ॥હે પરમ પુરુષોત્તમ ! ન તો
ਰਾਜੰ ਤ ਮਾਨੰ ਅਭਿਮਾਨੰ ਤ ਹੀਨੰ ॥રાજ્ય મળે છે તો સન્માન પણ ઘર કરી જાય છે. અભિમાનને કારણે અનાદર પણ મળે છે ਪ੍ਰਵਿਰਤਿ ਮਾਰਗੰ ਵਰਤੰਤਿ ਬਿਨਾਸਨੰ ॥વાસ્તવમાં દુનિયાની દરેક વસ્તુ નાશવંત છે. ਗੋਬਿੰਦ ਭਜਨ ਸਾਧ ਸੰਗੇਣ ਅਸਥਿਰੰ ਨਾਨਕ ਭਗਵੰਤ ਭਜਨਾਸਨੰ ॥੧੨॥ઋષિઓ સાથે પરમાત્માનું સ્તોત્ર કાયમી છે, તેથી નાનકનો આદેશ છે કે ભગવાનના સ્તુતિમાં લીન થઈ
ਧ੍ਰਿਗੰਤ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸਨੇਹੰ ਧ੍ਰਿਗ ਸਨੇਹੰ ਭ੍ਰਾਤ ਬਾਂਧਵਹ ॥મા-બાપ સાથે ખોટો પ્રેમ નિંદા યોગ્ય છે, ભાઈ-સ્વજનોનો પ્રેમ પણ નિંદા યોગ્ય છે ਧ੍ਰਿਗ ਸ੍ਨੇਹੰ ਬਨਿਤਾ ਬਿਲਾਸ ਸੁਤਹ ॥પત્ની પ્રત્યેનો પ્રેમ અને પુત્ર સાથેનું સુખ પણ ધિક્કારવા જેવું છે. ਧ੍ਰਿਗ ਸ੍ਨੇਹੰ ਗ੍ਰਿਹਾਰਥ ਕਹ ॥ઘર-પરિવાર સાથેનો સ્નેહ એ અભિશાપ છે. ਸਾਧਸੰਗ ਸ੍ਨੇਹ ਸਤੵਿੰ ਸੁਖਯੰ ਬਸੰਤਿ ਨਾਨਕਹ ॥੨॥નાનક સમજાવે
ਅਸਥਿਰੁ ਜੋ ਮਾਨਿਓ ਦੇਹ ਸੋ ਤਉ ਤੇਰਉ ਹੋਇ ਹੈ ਖੇਹ ॥જે શરીરને તમે સ્થિર કરવા માટે લીધું છે તે ધૂળ બની જવાનું છે. ਕਿਉ ਨ ਹਰਿ ਕੋ ਨਾਮੁ ਲੇਹਿ ਮੂਰਖ ਨਿਲਾਜ ਰੇ ॥੧॥હે બેશરમ મૂર્ખ! તમે ભગવાનનું નામ કેમ નથી જપતા? || ૧ || ਰਾਮ ਭਗਤਿ ਹੀਏ ਆਨਿ ਛਾਡਿ ਦੇ ਤੈ ਮਨ ਕੋ ਮਾਨੁ ॥તું
ੴ ਸਤਿ ਨਾਮੁ ਕਰਤਾ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰਭਉ ਨਿਰਵੈਰੁ ਅਕਾਲ ਮੂਰਤਿ ਅਜੂਨੀ ਸੈਭੰ ਗੁਰਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે બધી જગ્યાએ વ્યાપ્ત છે ભય રહિત છે વેર હિત છે જેનું સ્વરૂપ કાળથી પરે છે, જે યોનિઓમાં નથી ભટકતો જેનો પ્રકાશ તેની મેળાએ છે અને જે સદગુરૂની કૃપાથી મળે છે ਰਾਗੁ ਜੈਜਾਵੰਤੀ ਮਹਲਾ ੯ ॥રાગુ જૈજાવતી મહેલ ૧
ਸਭੋ ਹੁਕਮੁ ਹੁਕਮੁ ਹੈ ਆਪੇ ਨਿਰਭਉ ਸਮਤੁ ਬੀਚਾਰੀ ॥੩॥પરમાત્માની આજ્ઞા સર્વત્ર છે, તે નિર્ભય પરમેશ્વરને એક સ્વરૂપ માને છે || ૩ || ਜੋ ਜਨ ਜਾਨਿ ਭਜਹਿ ਪੁਰਖੋਤਮੁ ਤਾ ਚੀ ਅਬਿਗਤੁ ਬਾਣੀ ॥જેઓ પરમપુરુષ પરમેશ્વરની ઉપાસના કરે છે, તેમનો અવાજ અચળ હોય છે. ਨਾਮਾ ਕਹੈ ਜਗਜੀਵਨੁ ਪਾਇਆ ਹਿਰਦੈ ਅਲਖ ਬਿਡਾਣੀ ॥੪॥੧॥નામદેવજી કહે છે કે તેમને તેમના
ਗੁਣ ਰਮੰਤ ਦੂਖ ਨਾਸਹਿ ਰਿਦ ਭਇਅੰਤ ਸਾਂਤਿ ॥੩॥તેની સ્તુતિથી દુ:ખનો નાશ થાય છે અને હૃદયને શાંતિ મળે છે.॥૩॥ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਰਸੁ ਪੀਉ ਰਸਨਾ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਰੰਗਿ ਰਾਤ ॥੪॥੪॥੧੫॥નાનકની વિનંતી છે કે પ્રભુના રંગમાં લીન થઈને હરિનામ સ્વરૂપે અમૃત રસ પીવો. ॥૪॥૪॥૧૫॥ ਕਾਨੜਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥કાનડા મહેલ ૫॥ ਸਾਜਨਾ ਸੰਤ ਆਉ ਮੇਰੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥હે સજ્જનો, સંત
ਲੋਗਾ ਭਰਮਿ ਨ ਭੂਲਹੁ ਭਾਈ ॥હે લોકો, મારા ભાઈ! કોઈપણ ભ્રમમાં ભૂલશો નહીં. ਖਾਲਿਕੁ ਖਲਕ ਖਲਕ ਮਹਿ ਖਾਲਿਕੁ ਪੂਰਿ ਰਹਿਓ ਸ੍ਰਬ ਠਾਂਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥આ ખલક (સૃષ્ટિ) ખાલિક (સર્જક) દ્વારા બનાવવામાં આવી છે અને ખાલિક પોતાની ખલકત (સર્જન)માં જ છે. તે બ્રહ્માંડમાં દરેક જગ્યાએ હાજર છે.|| ૧ || વિરામ|| ਮਾਟੀ ਏਕ ਅਨੇਕ ਭਾਂਤਿ ਕਰਿ ਸਾਜੀ
ਜਹ ਸੇਵਕ ਗੋਪਾਲ ਗੁਸਾਈ ॥જ્યાં ભક્તો ઈશ્વરની પૂજા કરે છે. ਪ੍ਰਭ ਸੁਪ੍ਰਸੰਨ ਭਏ ਗੋਪਾਲ ॥પ્રભુની ખુશીથી ਜਨਮ ਜਨਮ ਕੇ ਮਿਟੇ ਬਿਤਾਲ ॥੫॥જન્મ – જન્મના દુઃખ મટી જાય છે ||૫|| ਹੋਮ ਜਗ ਉਰਧ ਤਪ ਪੂਜਾ ॥લોકો હોમ, હવન, ઉંધા લટકીને તપશ્ચર્યા ਕੋਟਿ ਤੀਰਥ ਇਸਨਾਨੁ ਕਰੀਜਾ ॥પૂજા – અર્ચના, કરોડો તીર્થોમાં સ્નાન કરે છે, ਚਰਨ ਕਮਲ ਨਿਮਖ
ਮਨ ਮਹਿ ਕ੍ਰੋਧੁ ਮਹਾ ਅਹੰਕਾਰਾ ॥જે વ્યક્તિનું મન ક્રોધ અને અહંકારથી ભરેલું છે, ਪੂਜਾ ਕਰਹਿ ਬਹੁਤੁ ਬਿਸਥਾਰਾ ॥અલબત્ત, તે ઘંટ વગાડીને, ફૂલ ચઢાવીને અનેક રીતે પ્રાર્થના કરી રહ્યો છે. ਕਰਿ ਇਸਨਾਨੁ ਤਨਿ ਚਕ੍ਰ ਬਣਾਏ ॥તે નિયમિત સ્નાન કરીને તિલક લગાવવાનું ચાલુ રાખે પરંતુ ਅੰਤਰ ਕੀ ਮਲੁ ਕਬ ਹੀ ਨ ਜਾਏ ॥੧॥તેના મનની મલિનતા ક્યારેય દૂર