ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਜਾਣੈ ਜਾਣੁ ਬੁਝਿ ਵੀਚਾਰਦਾ ॥ધું જાણનાર પ્રભુ બધું જાણે છે અને સમજીને પોતાની રચના તરફ ધ્યાન આપે છે ਅਨਿਕ ਰੂਪ ਖਿਨ ਮਾਹਿ ਕੁਦਰਤਿ ਧਾਰਦਾ ॥તે પોતાની કુદરત દ્વારા એક ક્ષણમાં જ અનેક રૂપ ધારણ કરી લે છે અને ਜਿਸ ਨੋ ਲਾਇ ਸਚਿ ਤਿਸਹਿ ਉਧਾਰਦਾ ॥જેને સત્યની સાથે લગાવે છે તેનો ઉદ્ધાર કરી દે
ਜਿਸੁ ਸਿਮਰਤ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ਸਗਲੇ ਦੂਖ ਜਾਹਿ ॥੨॥જેની આરાધના કરવાથી સુખ પ્રાપ્ત થાય છે અને બધા દુઃખ દૂર થઈ જાય છે ॥૨॥ ਪਉੜੀ ॥પગથિયું ॥ ਅਕੁਲ ਨਿਰੰਜਨ ਪੁਰਖੁ ਅਗਮੁ ਅਪਾਰੀਐ ॥પરમાત્મા કુળરહિત, માયાતીત, સર્વશક્તિમાન, અગમ્ય અને અપાર છે ਸਚੋ ਸਚਾ ਸਚੁ ਸਚੁ ਨਿਹਾਰੀਐ ॥વાસ્તવમાં સત્યની સંપત્તિ, પરમ-સત્ય પરમાત્મા સત્યનું રૂપ બનીને દેખાય છે ਕੂੜੁ ਨ
ਸਤਿਗੁਰੁ ਅਪਣਾ ਸੇਵਿ ਸਭ ਫਲ ਪਾਇਆ ॥પોતાના સદ્દગુરુની સેવા કરીને મેં બધા ફળ પ્રાપ્ત કરી લીધું છે ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਉ ਸਦਾ ਧਿਆਇਆ ॥હું હંમેશા જ હરિના નામામૃતનું ધ્યાન ધરું છું ਸੰਤ ਜਨਾ ਕੈ ਸੰਗਿ ਦੁਖੁ ਮਿਟਾਇਆ ॥સંતજનોની સંગતિમાં રહીને મેં પિતાનું દુઃખ દૂર કરી લીધું છે ਨਾਨਕ ਭਏ ਅਚਿੰਤੁ ਹਰਿ ਧਨੁ ਨਿਹਚਲਾਇਆ ॥੨੦॥હે નાનક!
ਨਾਨਕ ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਾਈਐ ਅਨਦਿਨੁ ਨਾਮੁ ਲਏਇ ॥੧॥હે નાનક! ગુરુમુખ બનીને જ વાહ-વાહ રૂપી સ્તુતિગાન નું દાન પ્રાપ્ત થાય છે અને જીવ હંમેશા પરમાત્માનું નામ જ જપે છે ॥૧॥ ਮਃ ੩ ॥મહેલ ૩ ॥ ਬਿਨੁ ਸਤਿਗੁਰ ਸੇਵੇ ਸਾਤਿ ਨ ਆਵਈ ਦੂਜੀ ਨਾਹੀ ਜਾਇ ॥સદ્દગુરુની સેવા કર્યા વગર મનને શાંતિ થતી નથી અને દ્વૈત ભાવ
ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਤਿਸ ਨੋ ਆਖੀਐ ਜਿ ਸਭ ਮਹਿ ਰਹਿਆ ਸਮਾਇ ॥આપણે તેના જ ગુણગાન ગાવા જોઈએ જે બધા જીવોમાં સમાયેલા છે ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਤਿਸ ਨੋ ਆਖੀਐ ਜਿ ਦੇਦਾ ਰਿਜਕੁ ਸਬਾਹਿ ॥જે આપણે ભોજન પ્રદાન કરે છે તેને જ વાહ-વાહ કહેવું જોઈએ ਨਾਨਕ ਵਾਹੁ ਵਾਹੁ ਇਕੋ ਕਰਿ ਸਾਲਾਹੀਐ ਜਿ ਸਤਿਗੁਰ ਦੀਆ ਦਿਖਾਇ ॥੧॥હે નાનક! વાહ-વાહ કરીને
ਨਾਨਕ ਮਨ ਹੀ ਤੇ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ਨਾ ਕਿਛੁ ਮਰੈ ਨ ਜਾਇ ॥੨॥હે નાનક! મન દ્વારા મનને આધ્યાત્મિક સુખ મળે છે અને પછી ન તો કઈ મરે છે અને ન તો જાય છે ॥૨॥ ਪਉੜੀ ॥પગથિયું ॥ ਕਾਇਆ ਕੋਟੁ ਅਪਾਰੁ ਹੈ ਮਿਲਣਾ ਸੰਜੋਗੀ ॥મનુષ્ય શરીર એક અપાર કિલ્લો છે જે સંયોગથી જ પ્રાપ્ત થાય છે ਕਾਇਆ
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਉਬਰੇ ਜਿ ਆਪਿ ਮੇਲੇ ਕਰਤਾਰਿ ॥੨॥હે નાનક! ગુરુમુખ મનુષ્ય સંસાર સાગરને પાર થઈ જાય છે તેને કર્તાર પ્રભુ પોતાની સાથે મેળવી લે છે ॥૨॥ ਪਉੜੀ ॥પગથિયું ॥ ਭਗਤ ਸਚੈ ਦਰਿ ਸੋਹਦੇ ਸਚੈ ਸਬਦਿ ਰਹਾਏ ॥ભક્ત સાચા પરમાત્માના દરવાજા પર બેઠા ખુભ શોભે છે તે સાચા શબ્દ દ્વારા જ સ્થિર રહે છે ਹਰਿ ਕੀ
ਹਰਿ ਸੁਖਦਾਤਾ ਮਨਿ ਵਸੈ ਹਉਮੈ ਜਾਇ ਗੁਮਾਨੁ ॥સુખોનો દાતા હરિ મનમાં નિવાસ કરી લેશે અને અભિમાન અને ઘમંડ નાશ થઈ જશે ਨਾਨਕ ਨਦਰੀ ਪਾਈਐ ਤਾ ਅਨਦਿਨੁ ਲਾਗੈ ਧਿਆਨੁ ॥੨॥હે નાનક! જ્યારે પ્રભુ કૃપા-દ્રષ્ટિ કરે છે તો પ્રાણીનું ધ્યાન દિવસ-રાત સત્યમાં જ લાગેલું રહે છે ॥૨॥ ਪਉੜੀ ॥પગથિયું ॥ ਸਤੁ ਸੰਤੋਖੁ ਸਭੁ ਸਚੁ ਹੈ ਗੁਰਮੁਖਿ ਪਵਿਤਾ
ਕਾਇਆ ਮਿਟੀ ਅੰਧੁ ਹੈ ਪਉਣੈ ਪੁਛਹੁ ਜਾਇ ॥આ શરીર તો માટી છે આંધળું અને જ્ઞાનહીન છે ਹਉ ਤਾ ਮਾਇਆ ਮੋਹਿਆ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਆਵਾ ਜਾਇ ॥જો જીવાત્માને પૂછવામાં આવે તો જીવાત્મા કહે છે કે મને તો મોહ-માયાએ આકર્ષિત કરેલી છે એટલે હું વારંવાર સંસારમાં આવતી-જતી રહું છું ਨਾਨਕ ਹੁਕਮੁ ਨ ਜਾਤੋ ਖਸਮ ਕਾ ਜਿ ਰਹਾ ਸਚਿ
ਇਹੁ ਜੀਉ ਸਦਾ ਮੁਕਤੁ ਹੈ ਸਹਜੇ ਰਹਿਆ ਸਮਾਇ ॥੨॥આ જીવાત્મા તો હંમેશા મુક્ત છે અને સરળતાથી પ્રભુમાં લીન રહે છે ॥૨॥ ਪਉੜੀ ॥પગથિયું ॥ ਪ੍ਰਭਿ ਸੰਸਾਰੁ ਉਪਾਇ ਕੈ ਵਸਿ ਆਪਣੈ ਕੀਤਾ ॥પ્રભુએ આ સંસાર ઉત્પન્ન કરીને તેને પોતાના વશમાં કરેલું છે ਗਣਤੈ ਪ੍ਰਭੂ ਨ ਪਾਈਐ ਦੂਜੈ ਭਰਮੀਤਾ ॥પ્રભુ ગણના અર્થાત ચતુરાઈથી પ્રાપ્ત થતા નથી અને