ਕਰਮੁ ਹੋਵੈ ਗੁਰੁ ਕਿਰਪਾ ਕਰੈ ॥
જો ઉત્તમ નસીબ હોય તો ગુરુ કૃપા કરે છે,
ਇਹੁ ਮਨੁ ਜਾਗੈ ਇਸੁ ਮਨ ਕੀ ਦੁਬਿਧਾ ਮਰੈ ॥੪॥
આ મન જાગૃત થઈ જાય છે અને આ મનની મુશ્કેલી સમાપ્ત થઈ જાય છે ॥૪॥
ਮਨ ਕਾ ਸੁਭਾਉ ਸਦਾ ਬੈਰਾਗੀ ॥
મનનો સ્વભાવ હંમેશા વૈરાગ્યપૂર્ણ છે અને
ਸਭ ਮਹਿ ਵਸੈ ਅਤੀਤੁ ਅਨਰਾਗੀ ॥੫॥
બધામાં તે અતીત તેમજ પ્રેમાળ પ્રભુ વસે છે ॥૫॥
ਕਹਤ ਨਾਨਕੁ ਜੋ ਜਾਣੈ ਭੇਉ ॥ ਆਦਿ ਪੁਰਖੁ ਨਿਰੰਜਨ ਦੇਉ ॥੬॥੫॥
નાનક કહે છે કે જે આ રહસ્યને જાણે છે, તે આદિપુરુષ નિરંજનનું રૂપ છે ॥૬॥૫॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੩ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૩॥
ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਜਗਤ ਨਿਸਤਾਰਾ ॥ ਭਵਜਲੁ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰਣਹਾਰਾ ॥੧॥
રામ નામ જગતનું મુક્તિદાતા છે અને આ જ સંસાર-સમુદ્રથી પાર ઉતારનાર છે ॥૧॥
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਸਮ੍ਹ੍ਹਾਲਿ ॥ ਸਦ ਹੀ ਨਿਬਹੈ ਤੇਰੈ ਨਾਲਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હે ભાઈ! ગુરુની કૃપાથી હરિનામ સ્મરણ કર, આ હંમેશા જ તારો સાથ નિભાવનાર છે ॥૧॥વિરામ॥
ਨਾਮੁ ਨ ਚੇਤਹਿ ਮਨਮੁਖ ਗਾਵਾਰਾ ॥
મૂર્ખ મનમુખ જીવ હરિનામ સ્મરણ કરતો નથી તો પછી
ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਕੈਸੇ ਪਾਵਹਿ ਪਾਰਾ ॥੨॥
નામ વગર કઈ રીતે પાર થઈ શકે છે ॥૨॥
ਆਪੇ ਦਾਤਿ ਕਰੇ ਦਾਤਾਰੁ ॥
વાસ્તવમાં હરિનામનું દાન પ્રભુ પોતે જ દે છે,
ਦੇਵਣਹਾਰੇ ਕਉ ਜੈਕਾਰੁ ॥੩॥
તે દાતાને અમારું કોટી-કોટી વંદન છે ॥૩॥
ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਿਲਾਏ ॥ ਨਾਨਕ ਹਿਰਦੈ ਨਾਮੁ ਵਸਾਏ ॥੪॥੬॥
જો પ્રભુ કૃપા કરે તો સદ્દગુરુથી મળાવી દે છે. નાનક ફરમાવે છે કે ગુરુ હૃદયમાં હરિનામ વસાવી દે છે ॥૪॥૬॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੩ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૩॥
ਨਾਮੇ ਉਧਰੇ ਸਭਿ ਜਿਤਨੇ ਲੋਅ ॥
જેટલા પણ બધા લોક છે, હરિનામથી જ તેનો ઉદ્ધાર થયો છે અને
ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਿਨਾ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਇ ॥੧॥
ગુરુથી બધાને હરિનામ પ્રાપ્ત થાય છે ॥૧॥
ਹਰਿ ਜੀਉ ਅਪਣੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇਇ ॥
પ્રભુ પોતાની કૃપા કરે છે અને
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਵਡਿਆਈ ਦੇਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુરુમુખને નામ આપીને મોટાઈ આપે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਰਾਮ ਨਾਮਿ ਜਿਨ ਪ੍ਰੀਤਿ ਪਿਆਰੁ ॥
જેનો રામ નામથી પ્રેમ છે,
ਆਪਿ ਉਧਰੇ ਸਭਿ ਕੁਲ ਉਧਾਰਣਹਾਰੁ ॥੨॥
તેનો પોતે તો ઉદ્ધાર થયો જ છે, તેને સંપૂર્ણ કુળનો પણ ઉદ્ધાર કરાવી દીધો છે ॥૨॥
ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮਨਮੁਖ ਜਮ ਪੁਰਿ ਜਾਹਿ ॥
પ્રભુ-નામવિહીન મનમુખી જીવ યમપુરી જાય છે અને
ਅਉਖੇ ਹੋਵਹਿ ਚੋਟਾ ਖਾਹਿ ॥੩॥
હેરાન થઈને વેદના ભોગવે છે ॥૩॥
ਆਪੇ ਕਰਤਾ ਦੇਵੈ ਸੋਇ ॥ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਇ ॥੪॥੭॥
નાનક! જયારે પ્રભુ પોતે દે છે તો જ નામ પ્રાપ્ત થાય છે ॥૪॥૭॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੩ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૩॥
ਗੋਵਿੰਦ ਪ੍ਰੀਤਿ ਸਨਕਾਦਿਕ ਉਧਾਰੇ ॥
ગોવિંદથી પ્રેમના ફળ સ્વરૂપ સનક-સનંદનનો ઉદ્ધાર થયો,
ਰਾਮ ਨਾਮ ਸਬਦਿ ਬੀਚਾਰੇ ॥੧॥
તેને રામ નામ શબ્દનું ચિંતન કર્યું ॥૧॥
ਹਰਿ ਜੀਉ ਅਪਣੀ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੁ ॥
જો પ્રભુ પોતાની કૃપા કરી દે તો
ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੇ ਲਗੈ ਪਿਆਰੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુરુ દ્વારા નામથી પ્રેમ થઈ જાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਅੰਤਰਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਭਗਤਿ ਸਾਚੀ ਹੋਇ ॥
અંતરમનમાં પ્રેમથી સાચી ભક્તિ થાય છે અને
ਪੂਰੈ ਗੁਰਿ ਮੇਲਾਵਾ ਹੋਇ ॥੨॥
સંપૂર્ણ ગુરૂથી મેળાપ થઈ જાય છે ॥૨॥
ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਸੈ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਇ ॥ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਇ ॥੩॥
પછી જીવ સરળ-સ્વભાવ પોતાના વાસ્તવિક ઘરમાં વસી જાય છે અને ગુરુ દ્વારા મનમાં હરિનામ આવી વસે છે ॥૩॥
ਆਪੇ ਵੇਖੈ ਵੇਖਣਹਾਰੁ ॥
તે જોનાર પ્રભુ પોતે જ જોઈ રહ્યો છે,
ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਰਖਹੁ ਉਰ ਧਾਰਿ ॥੪॥੮॥
હે નાનક! હરિનામ પોતાના દિલમાં વસાવીને રાખ ॥૪॥૮॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੩ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૩॥
ਕਲਜੁਗ ਮਹਿ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਉਰ ਧਾਰੁ ॥
કળિયુગમાં રામ-નામ હૃદયમાં ધારણ કર;
ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮਾਥੈ ਪਾਵੈ ਛਾਰੁ ॥੧॥
કારણ કે નામ વગર માથા પર રાખ જ પડે છે ॥૧॥
ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਦੁਲਭੁ ਹੈ ਭਾਈ ॥
હે ભાઈ! રામ નામ દુર્લભ છે,
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦਿ ਵਸੈ ਮਨਿ ਆਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
તેથી ગુરુની કૃપાથી આ મનમાં આવી વસે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਜਨ ਭਾਲਹਿ ਸੋਇ ॥
મનુષ્ય રામ નામ જ શોધે છે,
ਪੂਰੇ ਗੁਰ ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤਿ ਹੋਇ ॥੨॥
પરંતુ પૂર્ણ ગુરુથી જ આ પ્રાપ્ત થાય છે ॥૨॥
ਹਰਿ ਕਾ ਭਾਣਾ ਮੰਨਹਿ ਸੇ ਜਨ ਪਰਵਾਣੁ ॥
જે પરમાત્માની રજાને માને છે, તે જ મનુષ્ય જીવનમાં સફળ થાય છે અને
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਨਾਮ ਨੀਸਾਣੁ ॥੩॥
ગુરુના ઉપદેશથી લાભ પ્રભુ-નામમાં જ લીન રહે છે ॥૩॥
ਸੋ ਸੇਵਹੁ ਜੋ ਕਲ ਰਹਿਆ ਧਾਰਿ ॥
જેણે સર્વ શક્તિઓને ધારણ કરેલ છે, તે પ્રભુની પૂજા કર.
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਪਿਆਰਿ ॥੪॥੯॥
હે નાનક! ગુરુની નજીકતામાં પ્રભુ-નામથી પ્રેમ બની રહે છે ॥૪॥૯॥
ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੩ ॥
ભૈરઉ મહેલ ૩॥
ਕਲਜੁਗ ਮਹਿ ਬਹੁ ਕਰਮ ਕਮਾਹਿ ॥
કળિયુગમાં મનુષ્ય અનેક કર્મકાંડ કરે છે,
ਨਾ ਰੁਤਿ ਨ ਕਰਮ ਥਾਇ ਪਾਹਿ ॥੧॥
પરંતુ આ કર્મકાંડ કરવાનો સમય નથી, આથી કોઈ કર્મ સફળ થઈ શકતું નથી ॥૧॥
ਕਲਜੁਗ ਮਹਿ ਰਾਮ ਨਾਮੁ ਹੈ ਸਾਰੁ ॥
કળિયુગમાં રામ નામ જ ઉપયોગી છે અને
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਚਾ ਲਗੈ ਪਿਆਰੁ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુરુની નજીકમાં જીવને પ્રભુથી પ્રેમ થઈ જાય છે ॥૧॥વિરામ॥
ਤਨੁ ਮਨੁ ਖੋਜਿ ਘਰੈ ਮਹਿ ਪਾਇਆ ॥ ਗੁਰਮੁਖਿ ਰਾਮ ਨਾਮਿ ਚਿਤੁ ਲਾਇਆ ॥੨॥
શરીર મનને શોધીને આને હૃદય-ઘરમાં જ મેળવી શકાય છે અને ગુરુની નજીકમાં રામ નામથી મન લાગેલું રહે છે ॥૨॥