ਗੁਰ ਅਰਜੁਨ ਗੁਣ ਸਹਜਿ ਬਿਚਾਰੰ ॥
પ્રેમથી, હું ગુરુ અર્જુન દેવજીના ગુણગાન ગાઉં છું.
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਘਰਿ ਕੀਅਉ ਪ੍ਰਗਾਸਾ ॥
વાણીનું જહાજ, ગુરુ અર્જુન દેવજીએ ગુરુ રામદાસજીના ઘરે (બીબી ભાનીજીના ઉદરમાંથી 1563 એડીએ ગોઇંદવાલ) માં જન્મ લીધો હતો અને
ਸਗਲ ਮਨੋਰਥ ਪੂਰੀ ਆਸਾ ॥
બધી ઈચ્છાઓ અને કામનાઓ પૂરી થઈ.
ਤੈ ਜਨਮਤ ਗੁਰਮਤਿ ਬ੍ਰਹਮੁ ਪਛਾਣਿਓ ॥
હે ગુરુ અર્જુન! તમે જન્મ લેતા ગુરુ-મતથી બ્રહ્મને ઓળખ્યા હતા.
ਕਲੵ ਜੋੜਿ ਕਰ ਸੁਜਸੁ ਵਖਾਣਿਓ ॥
કવિ કલહ હાથ જોડીને તારો મહિમા ગાય છે.
ਭਗਤਿ ਜੋਗ ਕੌ ਜੈਤਵਾਰੁ ਹਰਿ ਜਨਕੁ ਉਪਾਯਉ ॥
તમે ભક્તિ અને યોગ પર વિજય મેળવ્યો છે અને પરમેશ્વરે જનકની રચના કરી છે.
ਸਬਦੁ ਗੁਰੂ ਪਰਕਾਸਿਓ ਹਰਿ ਰਸਨ ਬਸਾਯਉ ॥
તમે શબ્દ-ગુરુને પ્રગટ કર્યા છે અને તમારી ઉત્કટતાથી હરીનામનો પાઠ કરતી વખતે તેને તમારા હૃદયમાં રાખ્યો છે.
ਗੁਰ ਨਾਨਕ ਅੰਗਦ ਅਮਰ ਲਾਗਿ ਉਤਮ ਪਦੁ ਪਾਯਉ ॥
તમે ગુરુ માનક, ગુરુ અંગદ અને ગુરુ અમરદાસજીના ચરણ કમળમાં બેસીને શ્રેષ્ઠ પદ પ્રાપ્ત કર્યું છે.
ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨੁ ਘਰਿ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਭਗਤ ਉਤਰਿ ਆਯਉ ॥੧॥
આ રીતે હરિના પરમ ભક્ત ગુરુ અર્જુન દેવજીનો અવતાર ગુરુ રામદાસજીના ઘરે થયો છે. || ૧ ||
ਬਡਭਾਗੀ ਉਨਮਾਨਿਅਉ ਰਿਦਿ ਸਬਦੁ ਬਸਾਯਉ ॥
ગુરુ અર્જુન દેવજી ભાગ્યશાળી છે, મનની શાંતિ અને તેમના હૃદયમાં પ્રભુનો શબ્દ છે.
ਮਨੁ ਮਾਣਕੁ ਸੰਤੋਖਿਅਉ ਗੁਰਿ ਨਾਮੁ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ੍ਹਾਯਉ ॥
હે ગુરુ અર્જુન દેવ! તમારા મનમાં માણેકરૂપી સંતોષ છે અને ગુરુદેવ પિતાએ તમને હરિનામનો જાપ કરાવ્યો છે.
ਅਗਮੁ ਅਗੋਚਰੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਸਤਿਗੁਰਿ ਦਰਸਾਯਉ ॥
આ રીતે સદ્દગુરુ શ્રી રામદાસજીએ તમને ઈન્દ્રિયોની બહાર, પરમાત્મા સુધી પહોંચાડ્યા છે.
ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨੁ ਘਰਿ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਅਨਭਉ ਠਹਰਾਯਉ ॥੨॥
ગુરુ રામદાસજીના ઘરમાં ઈશ્વરે ગુરુ અર્જુન દેવને જ્ઞાન સ્વરૂપે રાખ્યા છે.|| ૨ ||
ਜਨਕ ਰਾਜੁ ਬਰਤਾਇਆ ਸਤਜੁਗੁ ਆਲੀਣਾ ॥
ગુરુ અર્જુને જનકની જેમ સત્ય, ધર્મ અને જ્ઞાનનો સર્વત્ર પ્રસાર કર્યો છે, જેના કારણે સતયુગ સર્વત્ર હાજર જણાય છે.
ਗੁਰ ਸਬਦੇ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ਅਪਤੀਜੁ ਪਤੀਣਾ ॥
ગુરુના ઉપદેશથી તમારું મન સંપૂર્ણ રીતે સંતુષ્ટ થઈ ગયું છે, જે પહેલા અસંતુષ્ટ હતું.
ਗੁਰੁ ਨਾਨਕੁ ਸਚੁ ਨੀਵ ਸਾਜਿ ਸਤਿਗੁਰ ਸੰਗਿ ਲੀਣਾ ॥
ગુરુ નાનક દેવજી સત્યનો પાયો નાખીને સદ્દગુરુ અર્જુન દેવજીમાં સંમોહન થયા છે
ਗੁਰੁ ਅਰਜੁਨੁ ਘਰਿ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਅਪਰੰਪਰੁ ਬੀਣਾ ॥੩॥
ગુરુ રામદાસના ઘરે ગુરુ અર્જુન દેવજી અપ્રતિમ સ્વરૂપ છે || ૩ ||
ਖੇਲੁ ਗੂੜ੍ਹ੍ਹਉ ਕੀਅਉ ਹਰਿ ਰਾਇ ਸੰਤੋਖਿ ਸਮਾਚਰੵਿਉ ਬਿਮਲ ਬੁਧਿ ਸਤਿਗੁਰਿ ਸਮਾਣਉ ॥
ઈશ્વરે એક વિચિત્ર લીલા કરી છે, ગુરુ અર્જુન દેવજી શાંતિ અને સંતોષમાં રહે છે અને તેઓ શુદ્ધ બુદ્ધિમાં લીન છે.
ਆਜੋਨੀ ਸੰਭਵਿਅਉ ਸੁਜਸੁ ਕਲੵ ਕਵੀਅਣਿ ਬਖਾਣਿਅਉ ॥
તે જન્મ અને મૃત્યુથી રહિત છે, સ્વયંભૂ પરમેશ્વર રૂપ છે અને કવિ કલ્હ તેના સુયશનું ગાન કરી રહ્યા છે.
ਗੁਰਿ ਨਾਨਕਿ ਅੰਗਦੁ ਵਰੵਉ ਗੁਰਿ ਅੰਗਦਿ ਅਮਰ ਨਿਧਾਨੁ ॥
ગુરુ નાનક (સેવાભાવ તેમજ ભક્તિથી પ્રસન્ન થઈને) ગુરુ અંગદને વરદાન આપ્યું અને ગુરુ અંગદે તો ગુરુ અમરદાસજીને કૃપા કરીને આખો ખજાનો આપ્યો.
ਗੁਰਿ ਰਾਮਦਾਸ ਅਰਜੁਨੁ ਵਰੵਉ ਪਾਰਸੁ ਪਰਸੁ ਪ੍ਰਮਾਣੁ ॥੪॥
ગુરુ રામદાસે વરદાન આપીને ગુરુ અર્જુન દેવને પારસ જેવા બનાવ્યા છે. || ૪ ||
ਸਦ ਜੀਵਣੁ ਅਰਜੁਨੁ ਅਮੋਲੁ ਆਜੋਨੀ ਸੰਭਉ ॥
ગુરુ અર્જુન દેવજી ચિરંજીવી છે, તેમના ગુણોનું મૂલ્ય કરી શકાતું નથી, તેઓ જન્મ અને મૃત્યુના ચક્રમાંથી મુક્ત છે અને સ્વ-શૈલી છે.
ਭਯ ਭੰਜਨੁ ਪਰ ਦੁਖ ਨਿਵਾਰੁ ਅਪਾਰੁ ਅਨੰਭਉ ॥
તે ભયનો નાશ કરનાર, લોકોના દુઃખ દૂર કરનાર, અનુપમ અને જ્ઞાનનું મૂર્ત સ્વરૂપ છે.
ਅਗਹ ਗਹਣੁ ਭ੍ਰਮੁ ਭ੍ਰਾਂਤਿ ਦਹਣੁ ਸੀਤਲੁ ਸੁਖ ਦਾਤਉ ॥
તે અગમ્ય સુધી પહોંચનાર, ભ્રમનો નાશ કરનાર, શાંતિનું ઘર અને સુખ આપનાર છે.
ਆਸੰਭਉ ਉਦਵਿਅਉ ਪੁਰਖੁ ਪੂਰਨ ਬਿਧਾਤਉ ॥
એવું લાગે છે, જાણે સ્વયં નિર્મિત, સનાતન, પૂર્ણ પુરુષ સર્જક જગતમાં પ્રગટ થયા છે.
ਨਾਨਕ ਆਦਿ ਅੰਗਦ ਅਮਰ ਸਤਿਗੁਰ ਸਬਦਿ ਸਮਾਇਅਉ ॥
આદિ ગુરુ નાનક, ગુરુ અંગદ, ગુરુ અમરદાસના આશીર્વાદથી સદ્દગુરુ અર્જુન શબ્દમાં સમાયેલ છે.
ਧਨੁ ਧੰਨੁ ਗੁਰੂ ਰਾਮਦਾਸ ਗੁਰੁ ਜਿਨਿ ਪਾਰਸੁ ਪਰਸਿ ਮਿਲਾਇਅਉ ॥੫॥
શ્રી ગુરુ રામદાસજી ધન્ય છે, જેમણે ગુરુ અર્જુન દેવજીને પારસની જેમ પોતાના જેવા (મહાન) બનાવ્યા છે. || ૫ ||
ਜੈ ਜੈ ਕਾਰੁ ਜਾਸੁ ਜਗ ਅੰਦਰਿ ਮੰਦਰਿ ਭਾਗੁ ਜੁਗਤਿ ਸਿਵ ਰਹਤਾ ॥
જે ગુરુ અર્જુનની પુરી દુનિયામાં જાય જયકાર થાય છે, તે પૂર્ણ ભાગ્યશાળી છે, તે ઈશ્વરની ભક્તિમાં લીન રહે છે.
ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ਪਾਯਉ ਬਡ ਭਾਗੀ ਲਿਵ ਲਾਗੀ ਮੇਦਨਿ ਭਰੁ ਸਹਤਾ ॥
મહાન નસીબથી તેઓને સંપૂર્ણ ગુરુ પ્રાપ્ત થયા છે, તેઓ ઈશ્વરના ધ્યાનમાં લીન રહે છે, આખી પૃથ્વીનો ભાર ઉઠાવે છે.
ਭਯ ਭੰਜਨੁ ਪਰ ਪੀਰ ਨਿਵਾਰਨੁ ਕਲੵ ਸਹਾਰੁ ਤੋਹਿ ਜਸੁ ਬਕਤਾ ॥
તે ભયનો નાશ કરનાર છે, બીજાના પીડા અને દુઃખ દૂર કરનાર છે. ભાટ કલસહાર એ મહાન મૂર્તિ ગુરૂ અર્જુનજીનો મહિમા ગાય છે.
ਕੁਲਿ ਸੋਢੀ ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਤਨੁ ਧਰਮ ਧੁਜਾ ਅਰਜੁਨੁ ਹਰਿ ਭਗਤਾ ॥੬॥
સોઢી વંશના દીપક, ગુરુ રામદાસ જીના પુત્ર, ધર્મનો ધ્વજ ધરાવનાર, શાંતિના દીપક, ગુરુ અર્જુન દેવજી પરમાત્માના પરમ ભક્ત છે. || ૬ ||
ਧ੍ਰੰਮ ਧੀਰੁ ਗੁਰਮਤਿ ਗਭੀਰੁ ਪਰ ਦੁਖ ਬਿਸਾਰਣੁ ॥
તેઓ સદાચારી, સહિષ્ણુ, ગુરુના સિદ્ધાંતમાં ઊંડા મૂળ ધરાવે છે, ગુરુ અર્જુન દેવજી બીજાના દુઃખ દૂર કરનારા છે.
ਸਬਦ ਸਾਰੁ ਹਰਿ ਸਮ ਉਦਾਰੁ ਅਹੰਮੇਵ ਨਿਵਾਰਣੁ ॥
તે શબ્દોમાં શ્રેષ્ઠ, પરમાત્મા જેવા ઉદાર અને અહંકારને દૂર કરનાર છે.
ਮਹਾ ਦਾਨਿ ਸਤਿਗੁਰ ਗਿਆਨਿ ਮਨਿ ਚਾਉ ਨ ਹੁਟੈ ॥
સદ્દગુરુ અર્જુન દેવજી એક મહાન દાતા અને જ્ઞાની છે અને ઈશ્વરની ઉપાસનાની ઈચ્છા તેમના મનમાંથી ક્યારેય છોડતી નથી.
ਸਤਿਵੰਤੁ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਮੰਤ੍ਰੁ ਨਵ ਨਿਧਿ ਨ ਨਿਖੁਟੈ ॥
તે સત્યવાદી છે અને હરિનામ મંત્રના રૂપમાં સુખની સંપત્તિ તેની પાસેથી ક્યારેય સમાપ્ત થતી નથી.
ਗੁਰ ਰਾਮਦਾਸ ਤਨੁ ਸਰਬ ਮੈ ਸਹਜਿ ਚੰਦੋਆ ਤਾਣਿਅਉ ॥
ગુરુ રામદાસજીના પુત્ર ગુરુ અર્જુન દેવજી, નભની જેમ સર્વવ્યાપી છે અને તેમણે સરળ સ્વભાવનો ચંદોઆ સ્વર રાખ્યો છે.
ਗੁਰ ਅਰਜੁਨ ਕਲੵੁਚਰੈ ਤੈ ਰਾਜ ਜੋਗ ਰਸੁ ਜਾਣਿਅਉ ॥੭॥
કલસહાર કહે છે કે હે ગુરુ અર્જુન! તમે રાજયોગનો રસ શીખ્યા છો || ૭ ||