ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇਓ ਹਮ ਸਤਿਗੁਰ ਚਰਨ ਪਖੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુરુની કૃપાથી હરિ-નામનું ધ્યાન કર્યું છે, હવે તો અમે સદ્દગુરૂની ચારણ-સેવામાં જ લીન રહીએ છીએ ॥૧॥વિરામ॥
ਊਤਮ ਜਗੰਨਾਥ ਜਗਦੀਸੁਰ ਹਮ ਪਾਪੀ ਸਰਨਿ ਰਖੇ ॥
હે જગન્નાથ, હે જગદીશ્વર! તું મહાન છે, જે મને પાપીને પોતાના ચરણોમાં રાખ્યો છે.
ਤੁਮ ਵਡ ਪੁਰਖ ਦੀਨ ਦੁਖ ਭੰਜਨ ਹਰਿ ਦੀਓ ਨਾਮੁ ਮੁਖੇ ॥੧॥
હે હરિ! તું પરમપુરુષ તેમજ ગરીબોનું દુઃખ નાશ કરનાર છે. તે જ મારા મુખમાં નામ-સ્મરણનું સામર્થ્ય આપ્યું છે ॥૧॥
ਹਰਿ ਗੁਨ ਊਚ ਨੀਚ ਹਮ ਗਾਏ ਗੁਰ ਸਤਿਗੁਰ ਸੰਗਿ ਸਖੇ ॥
હરિની મહિમા સર્વોપરી છે, તેથી ગુરુ-સદ્દગુરૂની સાથે મળીને મેં નીચે તેનું જ ગુણગાન કર્યું છે.
ਜਿਉ ਚੰਦਨ ਸੰਗਿ ਬਸੈ ਨਿੰਮੁ ਬਿਰਖਾ ਗੁਨ ਚੰਦਨ ਕੇ ਬਸਖੇ ॥੨॥
જેમ ચંદનની સાથે લીમડાના વૃક્ષમાં ચંદનના ગુણ આવી વસે છે, તેમ જ અમારી દશા થઈ ચુકી છે ॥૨॥
ਹਮਰੇ ਅਵਗਨ ਬਿਖਿਆ ਬਿਖੈ ਕੇ ਬਹੁ ਬਾਰ ਬਾਰ ਨਿਮਖੇ ॥
મારામાં વિષય વિકારોના અનેક અવગુણ છે, જેને હું વારંવાર દરેક ક્ષણ કરતો રહું છું.
ਅਵਗਨਿਆਰੇ ਪਾਥਰ ਭਾਰੇ ਹਰਿ ਤਾਰੇ ਸੰਗਿ ਜਨਖੇ ॥੩॥
હું અવગુણી તેમજ ભારે પથ્થર બની ગયો છું પરંતુ હરિએ પોતાના ભક્તજનોની સંગતિ દ્વારા ઉદ્ધાર કરી દીધો છે ॥૩॥
ਜਿਨ ਕਉ ਤੁਮ ਹਰਿ ਰਾਖਹੁ ਸੁਆਮੀ ਸਭ ਤਿਨ ਕੇ ਪਾਪ ਕ੍ਰਿਖੇ ॥
હે હરિ! જે ભક્તોની તું રક્ષા કરે છે, તેના બધા પાપ નાશ થઈ જાય છે.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਕੇ ਦਇਆਲ ਪ੍ਰਭ ਸੁਆਮੀ ਤੁਮ ਦੁਸਟ ਤਾਰੇ ਹਰਣਖੇ ॥੪॥੩॥
હે નાનકના દયાળુ પ્રભુ સ્વામી! તે હિરણ્યકશિપુ જેવા દુષ્ટોનો પણ છુટકારો કરી દીધો ॥૪॥૩॥
ਨਟ ਮਹਲਾ ੪ ॥
નટ મહેલ ૪॥
ਮੇਰੇ ਮਨ ਜਪਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਰਾਮ ਰੰਗੇ ॥
હે મન! પ્રેમપૂર્વક ‘હરિ-હરિ’ નામ જપ.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੀ ਜਗਦੀਸੁਰਿ ਹਰਿ ਧਿਆਇਓ ਜਨ ਪਗਿ ਲਗੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જગદીશ્વર હરિએ જ્યારે કૃપા કરી તો સંતોના ચરણોમાં લાગીને તેનું જ ભજન કર્યું ॥૧॥વિરામ॥
ਜਨਮ ਜਨਮ ਕੇ ਭੂਲ ਚੂਕ ਹਮ ਅਬ ਆਏ ਪ੍ਰਭ ਸਰਨਗੇ ॥
અમે જન્મ-જન્માંતરના ભુલેલા હતા પરંતુ હવે પ્રભુની શરણમાં આવી ગયા છીએ.
ਤੁਮ ਸਰਣਾਗਤਿ ਪ੍ਰਤਿਪਾਲਕ ਸੁਆਮੀ ਹਮ ਰਾਖਹੁ ਵਡ ਪਾਪਗੇ ॥੧॥
હે સ્વામી! તું બધાનો પ્રતિપાલક તેમજ શરણાગત પર દયા કરનાર છે, મારા જેવા મોટા પાપીની પણ રક્ષા કર ॥૧॥
ਤੁਮਰੀ ਸੰਗਤਿ ਹਰਿ ਕੋ ਕੋ ਨ ਉਧਰਿਓ ਪ੍ਰਭ ਕੀਏ ਪਤਿਤ ਪਵਗੇ ॥
હે હરિ! સંગતિમાં આવનાર કોનો-કોનો ઉદ્ધાર થયો નથી? તે તો પતિત જીવોને પણ પવિત્ર કરી દીધા છે.
ਗੁਨ ਗਾਵਤ ਛੀਪਾ ਦੁਸਟਾਰਿਓ ਪ੍ਰਭਿ ਰਾਖੀ ਪੈਜ ਜਨਗੇ ॥੨॥
બ્રાહ્મણોએ પ્રભુનું સ્તુતિગાન કરી રહેતો ભક્ત નામદેવને ‘દુષ્ટ-દુષ્ટ’ કહીને નિંદા કરી હતી પરંતુ પ્રભુએ તેની પણ લાજ રાખી લીધી હતી ॥૨॥
ਜੋ ਤੁਮਰੇ ਗੁਨ ਗਾਵਹਿ ਸੁਆਮੀ ਹਉ ਬਲਿ ਬਲਿ ਬਲਿ ਤਿਨਗੇ ॥
હે સ્વામી! જે તારા ગુણ ગાય છે, હું તેના પર હંમેશા બલિહાર છું
ਭਵਨ ਭਵਨ ਪਵਿਤ੍ਰ ਸਭਿ ਕੀਏ ਜਹ ਧੂਰਿ ਪਰੀ ਜਨ ਪਗੇ ॥੩॥
જ્યાં-જ્યાં ભક્તજનોની ચરણ-ધૂળ પડી છે, તે બધા ઘર પવિત્ર થઈ ગયા છે ॥૩॥
ਤੁਮਰੇ ਗੁਨ ਪ੍ਰਭ ਕਹਿ ਨ ਸਕਹਿ ਹਮ ਤੁਮ ਵਡ ਵਡ ਪੁਰਖ ਵਡਗੇ ॥
હે પ્રભુ! અમે તારા ગુણ વ્યક્ત કરી શકતા નથી ત્યારથી તું મહાન તેમજ પરમપુરુષ છે.
ਜਨ ਨਾਨਕ ਕਉ ਦਇਆ ਪ੍ਰਭ ਧਾਰਹੁ ਹਮ ਸੇਵਹ ਤੁਮ ਜਨ ਪਗੇ ॥੪॥੪॥
પરમેશ્વર! નાનક કહે છે કે અમારા પર એવી દયા કર, કેમ કે તારા ભક્તોની ચરણ-સેવામાં રત રહીએ ॥૪॥૪॥
ਨਟ ਮਹਲਾ ੪ ॥
નટ મહેલ ૪॥
ਮੇਰੇ ਮਨ ਜਪਿ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਮਨੇ ॥
હે મન! એકાગ્રચિત્ત થઈને હરિ-નામની પૂજા કર.
ਜਗੰਨਾਥਿ ਕਿਰਪਾ ਪ੍ਰਭਿ ਧਾਰੀ ਮਤਿ ਗੁਰਮਤਿ ਨਾਮ ਬਨੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જ્યારે જગન્નાથ પ્રભુએ કૃપા કરી તો મારી બુદ્ધિ ગુરુ-મત પ્રમાણે નામમાં પ્રવૃત થઈ ગઈ ॥૧॥
ਹਰਿ ਜਨ ਹਰਿ ਜਸੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਗਾਇਓ ਉਪਦੇਸਿ ਗੁਰੂ ਗੁਰ ਸੁਨੇ ॥
ગુરુથી ઉપદેશ સાંભળીને હરિ-ભક્તોએ હરિનું જ યશોગાન કર્યું છે.
ਕਿਲਬਿਖ ਪਾਪ ਨਾਮ ਹਰਿ ਕਾਟੇ ਜਿਵ ਖੇਤ ਕ੍ਰਿਸਾਨਿ ਲੁਨੇ ॥੧॥
હરિ-નામે તેના બધા ક્લેશ-પાપ એમ કાપી દીધા છે, જેમ ખેડૂત ખેતરોને કાપી દે છે ॥૧॥
ਤੁਮਰੀ ਉਪਮਾ ਤੁਮ ਹੀ ਪ੍ਰਭ ਜਾਨਹੁ ਹਮ ਕਹਿ ਨ ਸਕਹਿ ਹਰਿ ਗੁਨੇ ॥
હે પરમાત્મા! તારી ઉપમા તું પોતે જ જાણે છે, અમે તારા ગુણ વ્યક્ત કરી શકતા નથી.
ਜੈਸੇ ਤੁਮ ਤੈਸੇ ਪ੍ਰਭ ਤੁਮ ਹੀ ਗੁਨ ਜਾਨਹੁ ਪ੍ਰਭ ਅਪੁਨੇ ॥੨॥
હે પ્રભુ! જેમ તું છે, તેમ જ પોતાના ગુણોને તું જ જાણે છે ॥૨॥
ਮਾਇਆ ਫਾਸ ਬੰਧ ਬਹੁ ਬੰਧੇ ਹਰਿ ਜਪਿਓ ਖੁਲ ਖੁਲਨੇ ॥
જીવ માયાના અનેક બંધનોમાં ફસાયેલ છે પરંતુ હરિનું જાપ કરવાથી જ બંધનોથી છૂટી શકે છે.
ਜਿਉ ਜਲ ਕੁੰਚਰੁ ਤਦੂਐ ਬਾਂਧਿਓ ਹਰਿ ਚੇਤਿਓ ਮੋਖ ਮੁਖਨੇ ॥੩॥
જેમ જળમાં મગરે હાથીને બાંધી લીધો હતો પરંતુ હરિને યાદ કરવાથી તેનો છુટકારો થઈ ગયો હતો ॥૩॥
ਸੁਆਮੀ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਪਰਮੇਸਰੁ ਤੁਮ ਖੋਜਹੁ ਜੁਗ ਜੁਗਨੇ ॥
હે સ્વામી, પરબ્રહ્મ-પરમેશ્વર! યુગ-યુગાંતરોથી અમે તને જ શોધતા આવી રહ્યા છીએ.
ਤੁਮਰੀ ਥਾਹ ਪਾਈ ਨਹੀ ਪਾਵੈ ਜਨ ਨਾਨਕ ਕੇ ਪ੍ਰਭ ਵਡਨੇ ॥੪॥੫॥
હે નાનકના પ્રભુ! તારી મહિમાનો અંત મેળવી શકાતો નથી ॥૪॥૫॥
ਨਟ ਮਹਲਾ ੪ ॥
નટ મહેલ ૪॥
ਮੇਰੇ ਮਨ ਕਲਿ ਕੀਰਤਿ ਹਰਿ ਪ੍ਰਵਣੇ ॥
હે મન! કળિયુગમાં પરમાત્માનું કીર્તિ-ગાન જ સ્વીકાર થાય છે.
ਹਰਿ ਹਰਿ ਦਇਆਲਿ ਦਇਆ ਪ੍ਰਭ ਧਾਰੀ ਲਗਿ ਸਤਿਗੁਰ ਹਰਿ ਜਪਣੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
દયાળુ પ્રભુએ જ્યારે દયા કરી તો ગુરુ-ચરણોમાં લાગીને હરિનું જ જાપ કર્યું ॥૧॥વિરામ॥