ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥આશા મહેલ ૫॥ ਤੂ ਮੇਰਾ ਤਰੰਗੁ ਹਮ ਮੀਨ ਤੁਮਾਰੇ ॥હે માલિક પ્રભુ! તું મારો દરિયો છે હું તારી માછલી છું માછલીની જેમ હું જ્યાં સુધી તારામાં ટકી રહું છું ત્યાં સુધી મને આધ્યાત્મિક જીવન મળી રહે છે. ਤੂ ਮੇਰਾ ਠਾਕੁਰੁ ਹਮ ਤੇਰੈ ਦੁਆਰੇ ॥੧॥હે પ્રભુ! તું મારો માલિક છે હું તારા ઓટલા
ਦਿਨੁ ਰੈਣਿ ਤੇਰਾ ਨਾਮੁ ਵਖਾਨਾ ॥੧॥પરંતુ તારી જ કૃપાથી હું દિવસ-રાત તારું જ નામ ઉચ્ચારું છું ॥૧॥ ਮੈ ਨਿਰਗੁਨ ਗੁਣੁ ਨਾਹੀ ਕੋਇ ॥હે પ્રભુ! હું ગુણહીન છું મારામાં કોઈ ગુણ નથી જેના આશરે હું તને ખુશ કરવાની આશા કરી શકું. ਕਰਨ ਕਰਾਵਨਹਾਰ ਪ੍ਰਭ ਸੋਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥પરંતુ હે પ્રભુ! તે તું જ છે જે બધા
ਰਾਮ ਰਾਮਾ ਰਾਮਾ ਗੁਨ ਗਾਵਉ ॥હું પરમાત્માના સુંદર ગુણ ગાતો રહું છું ਸੰਤ ਪ੍ਰਤਾਪਿ ਸਾਧ ਕੈ ਸੰਗੇ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਉ ਰੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥હે ભાઈ! ગુરુના બક્ષેલ પ્રતાપની કૃપાથી ગુરુની સંગતિમાં રહીને હું હંમેશા પરમાત્માનું નામ સ્મરણ કરતો રહું છું ॥૧॥વિરામ॥ ਸਗਲ ਸਮਗ੍ਰੀ ਜਾ ਕੈ ਸੂਤਿ ਪਰੋਈ ॥હે ભાઈ! જેની રજાના દોરામાં બધા પદાર્થ
ਸੋ ਨਾਮੁ ਜਪੈ ਜੋ ਜਨੁ ਤੁਧੁ ਭਾਵੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥પરંતુ તે જ મનુષ્ય તારું નામ જપે છે જે તને પ્રેમાળ લાગે છે જેના પર તારી કૃપા હોય છે ॥૧॥વિરામ॥ ਤਨੁ ਮਨੁ ਸੀਤਲੁ ਜਪਿ ਨਾਮੁ ਤੇਰਾ ॥હે પ્રભુ! તારું નામ જપીને મન શાંત થઈ જાય છે. શરીર પણ દરેક જ્ઞાનેન્દ્રિય પણ જપીને શાંત થઈ જાય છે.
ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਏਕੁ ਦਿਖਾਇਆ ॥੪॥੩॥੫੪॥આ માટે તે દુનિયાથી પ્રેમ કરનાર ઉપાય પણ રાખે છે અને નિર્મોહી રહીને ધ્યાન અંદર રહીને ધ્યાનને અંદર વસતા પ્રભુમાં પણ જોડી રાખે છે ॥૪॥૩॥૫૪॥ ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥આશા મહેલ ૫॥ ਪਾਵਤੁ ਰਲੀਆ ਜੋਬਨਿ ਬਲੀਆ ॥હે ભાઈ! જ્યાં સુધી જવાનીમાં શારીરિક શક્તિ મળેલી છે મનુષ્ય ચિંતામુક્ત થઈને મોજ કરે છે ਨਾਮ
ਕਾਮੁ ਕ੍ਰੋਧੁ ਅਹੰਕਾਰੁ ਗਾਖਰੋ ਸੰਜਮਿ ਕਉਨ ਛੁਟਿਓ ਰੀ ॥હે બહેન! આ કામ ક્રોધ આ અહંકાર આ દરેક જીવોને ખૂબ મુશ્કેલીઓ દેનાર છે તારી અંદરથી કયા ઉપાયથી આનો નાશ થયો? ਸੁਰਿ ਨਰ ਦੇਵ ਅਸੁਰ ਤ੍ਰੈ ਗੁਨੀਆ ਸਗਲੋ ਭਵਨੁ ਲੁਟਿਓ ਰੀ ॥੧॥હે બહેન! સારા મનુષ્ય, દેવતા, દાનવ બધા ત્રિગુણી જીવ – આખું જગત જ આને લૂંટી લીધું
ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥આશા મહેલ ૫॥ ਆਗੈ ਹੀ ਤੇ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਹੂਆ ਅਵਰੁ ਕਿ ਜਾਣੈ ਗਿਆਨਾ ॥જે બક્ષીસ મારી ઉપર થઈ છે ધૂરથી જ થઈ છે આના વગર જીવ બીજું શું જ્ઞાન સમજી શકે છે? ਭੂਲ ਚੂਕ ਅਪਨਾ ਬਾਰਿਕੁ ਬਖਸਿਆ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਭਗਵਾਨਾ ॥੧॥મારી અનેક ભૂલો જોઈને પણ પરબ્રહ્મ ભગવાને મને પોતાના બાળકને બક્ષી લીધો છે
ਸੋਈ ਅਜਾਣੁ ਕਹੈ ਮੈ ਜਾਨਾ ਜਾਨਣਹਾਰੁ ਨ ਛਾਨਾ ਰੇ ॥હે ભાઈ! જે મનુષ્ય નીરા મૌખિક મૌખિક કહે છે કે મેં આધ્યાત્મિક જીવનના તફાવતને સમજી લીધો છે તે હજી મૂર્ખ છે જેને સાચે જ આધ્યાત્મિક જીવનને નામ-રસને સમજી લીધો છે તે ક્યારેય છુપાયેલ રહી શકતો નથી. ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਗੁਰਿ ਅਮਿਉ ਪੀਆਇਆ ਰਸਕਿ ਰਸਕਿ ਬਿਗਸਾਨਾ ਰੇ ॥੪॥੫॥੪੪॥નાનક
ਨਿੰਦਕ ਕੀ ਗਤਿ ਕਤਹੂੰ ਨਾਹੀ ਖਸਮੈ ਏਵੈ ਭਾਣਾ ॥પતિ-પ્રભુની રજા આવી જ છે કે સંત-જનોની નિંદા કરનાર મનુષ્યને ક્યાંય પણ ઉચ્ચ આધ્યાત્મિક સ્થિતિ પ્રાપ્ત થઈ શકતી નથી કારણ કે તે ઉંચી આધ્યાત્મિક સ્થિતિવાળાઓની તો હંમેશા નિંદા કરે છે. ਜੋ ਜੋ ਨਿੰਦ ਕਰੇ ਸੰਤਨ ਕੀ ਤਿਉ ਸੰਤਨ ਸੁਖੁ ਮਾਨਾ ॥੩॥બીજી બાજુ જેમ-જેમ કોઈ મનુષ્ય સંત-જનોની નિંદા
ਹਉ ਮਾਰਉ ਹਉ ਬੰਧਉ ਛੋਡਉ ਮੁਖ ਤੇ ਏਵ ਬਬਾੜੇ ॥અને પોતાના મુખથી એવા બડ બડ બોલે છે કે હું પોતાના દુશ્મનોને મારી શકું છું તેને બાંધી શકું છું અને જો જીવ ઇચ્છે તો તેને કેદથી છોડી પણ શકું છું તો પણ શું થયું? ਆਇਆ ਹੁਕਮੁ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਕਾ ਛੋਡਿ ਚਲਿਆ ਏਕ ਦਿਹਾੜੇ ॥੨॥અંતે એક દિવસ પરમાત્માનો