ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ਦੁਪਦੇ ਘਰੁ ੪
સારંગ મહેલ ૫ બેપદ ઘર ૪
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਮੋਹਨ ਘਰਿ ਆਵਹੁ ਕਰਉ ਜੋਦਰੀਆ ॥
હે પ્રભુ! હું હાથ જોડીને પ્રાર્થના કરું છું ઘરે ચાલ્યા જાઓ
ਮਾਨੁ ਕਰਉ ਅਭਿਮਾਨੈ ਬੋਲਉ ਭੂਲ ਚੂਕ ਤੇਰੀ ਪ੍ਰਿਅ ਚਿਰੀਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ભલે માન કરું છું અભિમાનથી બોલું છું આ ભૂલ-ચૂક કરવા છતાં પણ તારી દાસી છું ॥૧॥વિરામ॥
ਨਿਕਟਿ ਸੁਨਉ ਅਰੁ ਪੇਖਉ ਨਾਹੀ ਭਰਮਿ ਭਰਮਿ ਦੁਖ ਭਰੀਆ ॥
મેં સાંભળ્યું છે કે તું નજીક છે અને જોતી નથી ભ્રમમાં પડીને દુઃખોથી ભરેલી છું
ਹੋਇ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ਗੁਰ ਲਾਹਿ ਪਾਰਦੋ ਮਿਲਉ ਲਾਲ ਮਨੁ ਹਰੀਆ ॥੧॥
જ્યારે ગુરુ કૃપાળુ થઈને અજ્ઞાનનો પડદો ઉતારી દે છે તો પ્રભુને મળીને મન ખીલી ઉઠે છે ॥૧॥
ਏਕ ਨਿਮਖ ਜੇ ਬਿਸਰੈ ਸੁਆਮੀ ਜਾਨਉ ਕੋਟਿ ਦਿਨਸ ਲਖ ਬਰੀਆ ॥
જો એક એક ક્ષણ પણ સ્વામી ભૂલે છે તો તે સમય કરોડો દિવસ તેમજ લાખો વર્ષ માને છે
ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਕੀ ਭੀਰ ਜਉ ਪਾਈ ਤਉ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਸੰਗਿ ਮਿਰੀਆ ॥੨॥੧॥੨੪॥
હે નાનક! જ્યારે સાધુ પુરુષોની સંગત પ્રાપ્ત થઈ તો મારા પ્રભુ મને મળી ગયા ॥૨॥૧॥૨૪॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਅਬ ਕਿਆ ਸੋਚਉ ਸੋਚ ਬਿਸਾਰੀ ॥
હવે શું વિચારવું છે અમે બધી મુશ્કેલીઓને ભુલાવી દીધી છે
ਕਰਣਾ ਸਾ ਸੋਈ ਕਰਿ ਰਹਿਆ ਦੇਹਿ ਨਾਉ ਬਲਿਹਾਰੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જે પ્રભુએ કરવું છે તે જ કરી રહ્યો છે હે હરિ! મને નામ પ્રદાન કરો તું તારા પર બલિહાર જાઉં છું ॥૧॥વિરામ॥
ਚਹੁ ਦਿਸ ਫੂਲਿ ਰਹੀ ਬਿਖਿਆ ਬਿਖੁ ਗੁਰ ਮੰਤ੍ਰੁ ਮੂਖਿ ਗਰੁੜਾਰੀ ॥
ચારેય દિશાઓમાં મોહ-માયાનું ઝેર ફેલાયેલું છે અને મંત્ર વિષનાશક છે જે આ ઝેરને સમાપ્ત કરી શકે છે
ਹਾਥ ਦੇਇ ਰਾਖਿਓ ਕਰਿ ਅਪੁਨਾ ਜਿਉ ਜਲ ਕਮਲਾ ਅਲਿਪਾਰੀ ॥੧॥
પ્રભુએ પોતાનો સેવક માનીને હાથ દઈને બચાવ્યો છે જેમ કમળ પાણીમાં અલગ રહે છે ॥૧॥
ਹਉ ਨਾਹੀ ਕਿਛੁ ਮੈ ਕਿਆ ਹੋਸਾ ਸਭ ਤੁਮ ਹੀ ਕਲ ਧਾਰੀ ॥
હું તુચ્છ કંઈપણ નથી અને મારાથી શું થઈ શકે છે બધી તારી જ શક્તિ કાર્ય કરી રહી છે
ਨਾਨਕ ਭਾਗਿ ਪਰਿਓ ਹਰਿ ਪਾਛੈ ਰਾਖੁ ਸੰਤ ਸਦਕਾਰੀ ॥੨॥੨॥੨੫॥
હે નાનક! પ્રભુની ભક્તિમાં લીન થઈ ગયો છું અને સંતોની સાથે બચાવ થયો છે ॥૨॥૨॥૨૫॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਅਬ ਮੋਹਿ ਸਰਬ ਉਪਾਵ ਬਿਰਕਾਤੇ ॥
હવે મેં બધા ઉપાય સંપૂર્ણ ત્યાગી દીધા છે
ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਸਮਰਥ ਸੁਆਮੀ ਹਰਿ ਏਕਸੁ ਤੇ ਮੇਰੀ ਗਾਤੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
સ્વામી પ્રભુ બધું કરવા કરાવવા સમર્થ છે અને એક આ જ મારી મુક્તિ કરી શકે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਦੇਖੇ ਨਾਨਾ ਰੂਪ ਬਹੁ ਰੰਗਾ ਅਨ ਨਾਹੀ ਤੁਮ ਭਾਂਤੇ ॥
મેં અલગ પ્રકારના ઘણા બધા રૂપ રંગ જોયા છે પરંતુ તારા જેવું કોઈ નથી
ਦੇਂਹਿ ਅਧਾਰੁ ਸਰਬ ਕਉ ਠਾਕੁਰ ਜੀਅ ਪ੍ਰਾਨ ਸੁਖਦਾਤੇ ॥੧॥
હે પ્રભુ! તું બધાનો માલિક છે આશરો દેવાવાળો છે અને તું જ પ્રાણોનો સુખદાતા છે ॥૧॥
ਭ੍ਰਮਤੌ ਭ੍ਰਮਤੌ ਹਾਰਿ ਜਉ ਪਰਿਓ ਤਉ ਗੁਰ ਮਿਲਿ ਚਰਨ ਪਰਾਤੇ ॥
ભટકતા ભટકતા જ્યારે હારી ગયા તો ગુરુને મળીને તેના ચરણોમાં પડી ગયો
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਮੈ ਸਰਬ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ਇਹ ਸੂਖਿ ਬਿਹਾਨੀ ਰਾਤੇ ॥੨॥੩॥੨੬॥
નાનકનું કહેવું છે કે આ રીતે મેં બધા સુખોને મેળવી લીધા અને હવે મારી જીવન-રાત્રી સુખમય વ્યતીત થઈ રહી છે ॥૨॥૩॥૨૬॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਅਬ ਮੋਹਿ ਲਬਧਿਓ ਹੈ ਹਰਿ ਟੇਕਾ ॥
હવે મને પ્રભુનો આશ્રય પ્રાપ્ત થઈ ગયો છે
ਗੁਰ ਦਇਆਲ ਭਏ ਸੁਖਦਾਈ ਅੰਧੁਲੈ ਮਾਣਿਕੁ ਦੇਖਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
સુખદાતા ગુરુ મારા પર દયાળુ થયા તો આ આંધળાએ નામ રૂપી માણેક જોઈ લીધો છે ॥૧॥વિરામ॥
ਕਾਟੇ ਅਗਿਆਨ ਤਿਮਰ ਨਿਰਮਲੀਆ ਬੁਧਿ ਬਿਗਾਸ ਬਿਬੇਕਾ ॥
તેણે નિર્મળ બુદ્ધિ અને વિવેક પ્રદાન કરીને મારું અજ્ઞાનનું અંધારું કાપી દીધું છે
ਜਿਉ ਜਲ ਤਰੰਗ ਫੇਨੁ ਜਲ ਹੋਈ ਹੈ ਸੇਵਕ ਠਾਕੁਰ ਭਏ ਏਕਾ ॥੧॥
જેમ પાણીની તરંગ અને પાણી એક જ હોય છે તેમ જ સેવક અને માલિક એક રૂપ થઈ ગયા છે ॥૧॥
ਜਹ ਤੇ ਉਠਿਓ ਤਹ ਹੀ ਆਇਓ ਸਭ ਹੀ ਏਕੈ ਏਕਾ ॥
જ્યાંથી ઉત્પન્ન થયા ત્યાં જ જોડાઈ ગયા અને બધા એક જ એક થઈ ગયા
ਨਾਨਕ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਆਇਓ ਸ੍ਰਬ ਠਾਈ ਪ੍ਰਾਣਪਤੀ ਹਰਿ ਸਮਕਾ ॥੨॥੪॥੨੭॥
નાનકનું કહેવું છે કે પ્રાણપતિ હરિ સમાન રૂપથી દરેક જગ્યા પર દૃષ્ટિગત થઈ રહ્યા છે ॥૨॥૪॥૨૭॥
ਸਾਰੰਗ ਮਹਲਾ ੫ ॥
સારંગ મહેલ ૫॥
ਮੇਰਾ ਮਨੁ ਏਕੈ ਹੀ ਪ੍ਰਿਅ ਮਾਂਗੈ ॥
મારુ મન એક માત્ર પ્રિય પ્રભુને જ ચાહે છે
ਪੇਖਿ ਆਇਓ ਸਰਬ ਥਾਨ ਦੇਸ ਪ੍ਰਿਅ ਰੋਮ ਨ ਸਮਸਰਿ ਲਾਗੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
હું બધા સ્થાન તેમજ દેશ જોઈ આવ્યો છું પરંતુ મારા પ્રિયના બરાબર પણ કોઈ નથી ॥૧॥વિરામ॥
ਮੈ ਨੀਰੇ ਅਨਿਕ ਭੋਜਨ ਬਹੁ ਬਿੰਜਨ ਤਿਨ ਸਿਉ ਦ੍ਰਿਸਟਿ ਨ ਕਰੈ ਰੁਚਾਂਗੈ ॥
મને અનેક પ્રકારના સ્વાદિષ્ટ ભોજન તેમજ વ્યંજન આપવામાં આવ્યા પરંતુ તેની તરફ મારો કોઈ રસ નથી
ਹਰਿ ਰਸੁ ਚਾਹੈ ਪ੍ਰਿਅ ਪ੍ਰਿਅ ਮੁਖਿ ਟੇਰੈ ਜਿਉ ਅਲਿ ਕਮਲਾ ਲੋਭਾਂਗੈ ॥੧॥
હું હરિ રસ જ ઇચ્છું છું મુખથી પ્રિય પ્રિય બોલું છું જેમ ભમરો કમળ પર લલચાઈ છે ॥૧॥