ਜਨ ਨਾਨਕ ਕਉ ਪ੍ਰਭਿ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੀ ਬਿਖੁ ਡੁਬਦਾ ਕਾਢਿ ਲਇਆ ॥੪॥੬॥
નાનક પર પ્રભુએ કૃપા ધારણ કરી છે અને વિષય-વિકારોમાં ડૂબી રહેલાને બહાર કાઢ્યા છે ॥૪॥૬॥
ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੪ ॥
મલાર મહેલ ૪॥
ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਨਹੀ ਪੀਆ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਭੂਖ ਨ ਜਾਈ ॥
જે ગુરુની કૃપાથી હરિ-નામ અમૃતનું સેવન કરતા નથી તેની તૃષ્ણા તેમજ ભૂખ દૂર થતી નથી
ਮਨਮੁਖ ਮੂੜ੍ਹ੍ਹ ਜਲਤ ਅਹੰਕਾਰੀ ਹਉਮੈ ਵਿਚਿ ਦੁਖੁ ਪਾਈ ॥
મનની મરજી કરવાવાળા કટ્ટરપંથી મૂર્ખ લોકો અહંકારમાં સળગે છે અને અહમ-ભાવમાં દુઃખ જ પ્રાપ્ત કરે છે
ਆਵਤ ਜਾਤ ਬਿਰਥਾ ਜਨਮੁ ਗਵਾਇਆ ਦੁਖਿ ਲਾਗੈ ਪਛੁਤਾਈ ॥
આવાગમનમાં તેનું જીવન વ્યર્થ જાય છે અને દુઃખોમાં લીન થઈને પસ્તાય છે
ਜਿਸ ਤੇ ਉਪਜੇ ਤਿਸਹਿ ਨ ਚੇਤਹਿ ਧ੍ਰਿਗੁ ਜੀਵਣੁ ਧ੍ਰਿਗੁ ਖਾਈ ॥੧॥
જે પરમાત્માથી ઉત્પન્ન થાય છે તેને યાદ કરતા નથી તેના જીવન તેમજ ખાન-પાનને ધિક્કાર છે ॥૧॥
ਪ੍ਰਾਣੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਈ ॥
હે પ્રાણી! ગુરુમુખ બનીને હરિનામનું ભજન કરો
ਹਰਿ ਹਰਿ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇ ਗੁਰੁ ਮੇਲੇ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮਿ ਸਮਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જ્યારે પ્રભુ કૃપા કરે છે તો ગુરુથી મળાવી દે છે ત્યારબાદ જીવ હરિ નામ સ્મરણમાં લીન રહે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਮਨਮੁਖ ਜਨਮੁ ਭਇਆ ਹੈ ਬਿਰਥਾ ਆਵਤ ਜਾਤ ਲਜਾਈ ॥
સ્વેચ્છાચારીનું જીવન વ્યર્થ થઈ જાય છે અને જન્મ-મરણના ચક્રમાં લજ્જિત થાય છે
ਕਾਮਿ ਕ੍ਰੋਧਿ ਡੂਬੇ ਅਭਿਮਾਨੀ ਹਉਮੈ ਵਿਚਿ ਜਲਿ ਜਾਈ ॥
તે અભિમાની બનીને કામ-ક્રોધમાં ડૂબે છે અને અહમમાં સળગતા રહે છે
ਤਿਨ ਸਿਧਿ ਨ ਬੁਧਿ ਭਈ ਮਤਿ ਮਧਿਮ ਲੋਭ ਲਹਰਿ ਦੁਖੁ ਪਾਈ ॥
તેની પાસે ન ગુણસંપન્નતા હોય છે, ન સદબુદ્ધિ હોય છે, તે મંદબુદ્ધિને કારણે લોભની લહેરોમાં પડીને દુઃખ જ મેળવે છે
ਗੁਰ ਬਿਹੂਨ ਮਹਾ ਦੁਖੁ ਪਾਇਆ ਜਮ ਪਕਰੇ ਬਿਲਲਾਈ ॥੨॥
ગુરુથી વિહીન રહીને તે મહાદુઃખ મેળવે છે જ્યારે મૃત્યુ પકડે છે તો બૂમો પાડે છે ॥૨॥
ਹਰਿ ਕਾ ਨਾਮੁ ਅਗੋਚਰੁ ਪਾਇਆ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਹਜਿ ਸੁਭਾਈ ॥
પ્રભુનું અગોચર નામ ગુરુના કોમળ શાંત-સ્વભાવથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਵਸਿਆ ਘਟ ਅੰਤਰਿ ਰਸਨਾ ਹਰਿ ਗੁਣ ਗਾਈ ॥
ત્યારબાદ હરિનામ રૂપી સુખોનો ભંડાર અંતર્મનમાં સ્થિત થઈ જાય છે અને જીભ પ્રભુનું ગુણગાન કરે છે
ਸਦਾ ਅਨੰਦਿ ਰਹੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਏਕ ਸਬਦਿ ਲਿਵ ਲਾਈ ॥
તે એક પ્રભુ-શબ્દની લગનમાં દિવસ-રાત આનંદિત રહે છે
ਨਾਮੁ ਪਦਾਰਥੁ ਸਹਜੇ ਪਾਇਆ ਇਹ ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਵਡਿਆਈ ॥੩॥
આ સાચા ગુરુની મહાનતા છે કે હરિનામ રૂપી પદાર્થ કુદરતી જ પ્રાપ્ત થાય છે ॥૩॥
ਸਤਿਗੁਰ ਤੇ ਹਰਿ ਹਰਿ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਸਤਿਗੁਰ ਕਉ ਸਦ ਬਲਿ ਜਾਈ ॥
સદ્દગુરુથી પ્રભુ મનમાં સ્થિર થયા છે તેથી સદ્દગુરુ પર હું હંમેશા બલિહાર જાઉં છું
ਮਨੁ ਤਨੁ ਅਰਪਿ ਰਖਉ ਸਭੁ ਆਗੈ ਗੁਰ ਚਰਣੀ ਚਿਤੁ ਲਾਈ ॥
હું મન-તન બધું તેની આગળ અર્પણ કરું છું અને ગુરુ ચરણોમાં મન લગાડી લીધું છે
ਅਪਣੀ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਹੁ ਗੁਰ ਪੂਰੇ ਆਪੇ ਲੈਹੁ ਮਿਲਾਈ ॥
પોતાની કૃપા કરીને સંપૂર્ણ ગુરુ પોતે જ મળાવી લે છે
ਹਮ ਲੋਹ ਗੁਰ ਨਾਵ ਬੋਹਿਥਾ ਨਾਨਕ ਪਾਰਿ ਲੰਘਾਈ ॥੪॥੭॥
હે નાનક! અમે લોઢા સમાન છીએ ગુરુ નાવડી તેમજ જહાજ છે જેની સાથે સંસાર-સમુદ્રથી પાર થઈ જવાય છે ॥૪॥૭॥
ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੪ ਪੜਤਾਲ ਘਰੁ ੩
મલાર મહેલ ૪ પડ઼તાલ ઘર ૩
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
એક શાશ્વત પરમાત્મા છે જે સાચા ગુરુની કૃપાથી પ્રાપ્ત થાય છે
ਹਰਿ ਜਨ ਬੋਲਤ ਸ੍ਰੀਰਾਮ ਨਾਮਾ ਮਿਲਿ ਸਾਧਸੰਗਤਿ ਹਰਿ ਤੋਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ભક્તજન શ્રીરામ નામનું ઉચ્ચારણ કરે છે સાધુ સંગતમાં મળી બેસીને તે પ્રભુનું ભજનગાન કરે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਹਰਿ ਧਨੁ ਬਨਜਹੁ ਹਰਿ ਧਨੁ ਸੰਚਹੁ ਜਿਸੁ ਲਾਗਤ ਹੈ ਨਹੀ ਚੋਰ ॥੧॥
હરિનામ ધનનો વ્યાપાર કરો આ ધનને એકત્ર કરો આ ધનને ચોર પણ ચોરી કરતા નથી ॥૧॥
ਚਾਤ੍ਰਿਕ ਮੋਰ ਬੋਲਤ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ਸੁਨਿ ਘਨਿਹਰ ਕੀ ਘੋਰ ॥੨॥
વાદળોનો અવાજ સાંભળીને મોર તેમજ બપૈયો દિવસ-રાત બોલે છે ॥૨॥
ਜੋ ਬੋਲਤ ਹੈ ਮ੍ਰਿਗ ਮੀਨ ਪੰਖੇਰੂ ਸੁ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਜਾਪਤ ਹੈ ਨਹੀ ਹੋਰ ॥੩॥
તેમ જ જે હરણ, માછલીઓ તેમજ પક્ષી બોલે છે તે પણ પ્રભુ વગર બીજા કોઈનું જાપ કરતા નથી
ਨਾਨਕ ਜਨ ਹਰਿ ਕੀਰਤਿ ਗਾਈ ਛੂਟਿ ਗਇਓ ਜਮ ਕਾ ਸਭ ਸੋਰ ॥੪॥੧॥੮॥
નાનકનું કહેવું છે કે જે ભક્તોએ પ્રભુનું કીર્તિગાન કર્યું છે તેનો યમનો ભય છૂટી ગયો છે ॥૪॥૧॥૮॥
ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੪ ॥
મલાર મહેલ ૪॥
ਰਾਮ ਰਾਮ ਬੋਲਿ ਬੋਲਿ ਖੋਜਤੇ ਬਡਭਾਗੀ ॥
રામ રામ બોલતા ભાગ્યશાળી વ્યક્તિ તેને શોધે છે
ਹਰਿ ਕਾ ਪੰਥੁ ਕੋਊ ਬਤਾਵੈ ਹਉ ਤਾ ਕੈ ਪਾਇ ਲਾਗੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જો કોઈ મને પરમાત્માનો માર્ગ બતાવી દે તો હું તેના પગમાં લાગેલો રહું ॥૧॥વિરામ॥
ਹਰਿ ਹਮਾਰੋ ਮੀਤੁ ਸਖਾਈ ਹਮ ਹਰਿ ਸਿਉ ਪ੍ਰੀਤਿ ਲਾਗੀ ॥
પરમાત્મા તમારો મિત્ર તેમજ શુભ ચિંતક છે અને તેનાથી અમારી પ્રીતિ લાગેલી છે