ਸੀਤਲੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਸਿਮਰਤ ਤਪਤਿ ਜਾਇ ॥੩॥
તે પરમાત્માનું નામ મનમાં ઠંડ નાખનાર છે તેનું નામ સ્મરણ કરવાથી મનમાંથી તૃષ્ણાની ગરમી ઠરી જાય છે ॥૩॥
ਸੂਖ ਸਹਜ ਆਨੰਦ ਘਣਾ ਨਾਨਕ ਜਨ ਧੂਰਾ ॥
નાનક કહે છે, તેને આધ્યાત્મિક સ્થિરતાનો ખૂબ સુખ-આનંદ પ્રાપ્ત થતા રહે છે.તેને બધા કામકાજોમાં સફળતા મળે છે
ਕਾਰਜ ਸਗਲੇ ਸਿਧਿ ਭਏ ਭੇਟਿਆ ਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ॥੪॥੧੦॥੧੧੨॥
જે મનુષ્યને સંપૂર્ણ ગુરુ મળી જાય છે જે મનુષ્ય સંત-જનોના ચરણોની ધૂળમાં ટકી રહે છે ॥૪॥૧૦॥૧૧૨॥
ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
આશા મહેલ ૫॥
ਗੋਬਿੰਦੁ ਗੁਣੀ ਨਿਧਾਨੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਾਣੀਐ ॥
હે સંત જનો! પરમાત્મા બધા ગુણોનો ખજાનો છે ગુરુના શરણ પડીને જ તેની સાથે ગાઢ સંધિ નાખી શકાય છે
ਹੋਇ ਕ੍ਰਿਪਾਲੁ ਦਇਆਲੁ ਹਰਿ ਰੰਗੁ ਮਾਣੀਐ ॥੧॥
જો તે પ્રભુ દયાવાન હોય ખુશ થઈ જાય તો તેનો પ્રેમ-આનંદ મેળવી શકાય છે ॥૧॥
ਆਵਹੁ ਸੰਤ ਮਿਲਾਹ ਹਰਿ ਕਥਾ ਕਹਾਣੀਆ ॥
હે સંત જનો! આવો આપણે એકત્રિત બેસીએ અને પરમાત્માની મહિમાની વાતો કરીએ
ਅਨਦਿਨੁ ਸਿਮਰਹ ਨਾਮੁ ਤਜਿ ਲਾਜ ਲੋਕਾਣੀਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
લોક-લાજ છોડીને દરેક સમયે તેનું નામ સ્મરણ કરતા રહીએ ॥૧॥વિરામ॥
ਜਪਿ ਜਪਿ ਜੀਵਾ ਨਾਮੁ ਹੋਵੈ ਅਨਦੁ ਘਣਾ ॥
હે સંત જનો! હું તો જેમ-જેમ પરમાત્માનું નામ જપુ છું મારી અંદર આધ્યાત્મિક જીવન ઉત્પન્ન થાય છે મારી અંદર ખૂબ આનંદ ઉત્પન્ન થાય છે
ਮਿਥਿਆ ਮੋਹੁ ਸੰਸਾਰੁ ਝੂਠਾ ਵਿਣਸਣਾ ॥੨॥
તે સમયે મને પ્રત્યક્ષ અનુભવ થાય છે કે સંસારનો મોહ વ્યર્થ મોહ છે સંસાર હંમેશા કાયમ રહેનાર નથી સંસાર તો નાશ થઈ જવાનું છે આના મોહમાંથી સુખ-આનંદ કેમ મળે? ॥૨॥
ਚਰਣ ਕਮਲ ਸੰਗਿ ਨੇਹੁ ਕਿਨੈ ਵਿਰਲੈ ਲਾਇਆ ॥
પરંતુ હે સંત જનો! કોઈ દુર્લભ ભાગ્યશાળી મનુષ્યએ પરમાત્માના સુંદર કોમળ ચરણોથી પ્રેમ નાખ્યો છે
ਧੰਨੁ ਸੁਹਾਵਾ ਮੁਖੁ ਜਿਨਿ ਹਰਿ ਧਿਆਇਆ ॥੩॥
જેણે આ પ્રેમ નાખ્યો છે પરમાત્માનું નામ સ્મરણ કર્યું છે તેનું મુખ ભાગ્યશાળી છે તેનું મુખ સોહામણું લાગે છે ॥૩॥
ਜਨਮ ਮਰਣ ਦੁਖ ਕਾਲ ਸਿਮਰਤ ਮਿਟਿ ਜਾਵਈ ॥
હે સંત જનો! પરમાત્માનું નામ સ્મરણ કરવાથી જન્મ-મરણના ચક્કરનું દુઃખ મટી જાય છે.
ਨਾਨਕ ਕੈ ਸੁਖੁ ਸੋਇ ਜੋ ਪ੍ਰਭ ਭਾਵਈ ॥੪॥੧੧॥੧੧੩॥
હે સંત જનો! જે કાંઈ પ્રભુને સારું લાગે છે તે જ યોગ્ય છે આ નિશ્ચય જે નામ જપવાની કૃપાથી ઉત્પન્ન થાય છે નાનકના હૃદયમાં આનંદ ઉત્પન્ન કરી રાખે છે ॥૪॥૧૧॥૧૧૩॥
ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
આશા મહેલ ૫॥
ਆਵਹੁ ਮੀਤ ਇਕਤ੍ਰ ਹੋਇ ਰਸ ਕਸ ਸਭਿ ਭੁੰਚਹ ॥
હે મિત્ર! આવ મળીને આ જ ધન જાણે બધા સ્વાદિષ્ટ પદાર્થ આવ આ બધી સ્વાદિષ્ટ વાનગીઓ ખાઈએ
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਹਰਿ ਹਰਿ ਜਪਹ ਮਿਲਿ ਪਾਪਾ ਮੁੰਚਹ ॥੧॥
આધ્યાત્મિક જીવન દેનાર હરિ-નામ જપીએ અને નામની કૃપાથી પોતાના બધા પાપ નાશ કરી લઈએ ॥૧॥
ਤਤੁ ਵੀਚਾਰਹੁ ਸੰਤ ਜਨਹੁ ਤਾ ਤੇ ਬਿਘਨੁ ਨ ਲਾਗੈ ॥
હે સંત જનો! આ વિચાર્યા કર કે મનુષ્ય જીવનનો વાસ્તવિક હેતુ શું છે આ પ્રયત્નથી જીવન-યાત્રામાં કોઈ અવરોધ પડતો નથી
ਖੀਨ ਭਏ ਸਭਿ ਤਸਕਰਾ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਨੁ ਜਾਗੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
કામાદિક બધા ચોર નાશ થઈ જાય છે કારણ કે ગુરુની શરણ પડવાથી મનુષ્ય આ ચોરોનાં હુમલાઓથી સાવધાન રહે છે ॥૧॥વિરામ॥
ਬੁਧਿ ਗਰੀਬੀ ਖਰਚੁ ਲੈਹੁ ਹਉਮੈ ਬਿਖੁ ਜਾਰਹੁ ॥
હે સંત જનો! વિનમ્રતાવાળી બુદ્ધિ ધારણ કરો – આ જીવન-યાત્રાનો ખર્ચ પાલવે બાંધો. નામની કૃપાથી પોતાની અંદરથી અહંકારને સળગાવી દે જે આધ્યાત્મિક જીવનને સમાપ્ત કરી દેનાર ઝેર છે.
ਸਾਚਾ ਹਟੁ ਪੂਰਾ ਸਉਦਾ ਵਖਰੁ ਨਾਮੁ ਵਾਪਾਰਹੁ ॥੨॥
હે સંત જનો! હરિ-નામ ગુરુથી મળે છે ગુરુનું ઘર જ હંમેશા કાયમ રહેનાર દુકાન છે ગુરુ-ઓટલેથી જ હરિ નામનો સંપૂર્ણ સૌદો મળે છે ગુરુ ઓટલેથી નામ-સૌદો ખરીદ ॥૨॥
ਜੀਉ ਪਿੰਡੁ ਧਨੁ ਅਰਪਿਆ ਸੇਈ ਪਤਿਵੰਤੇ ॥
હે સંત જનો! જે મનુષ્યોએ હરિ-નામ-ધન ખરીદવા માટે પોતાની જીંદ પોતાનું શરીર પોતાનું દુનિયાવી ધન ઉપહાર કરી દીધું તે મનુષ્ય લોક-પરલોકમાં આદરણીય થઈ ગયો
ਆਪਨੜੇ ਪ੍ਰਭ ਭਾਣਿਆ ਨਿਤ ਕੇਲ ਕਰੰਤੇ ॥੩॥
તે પોતાના પરમાત્માને પ્રેમાળ લાગવા લાગી પડ્યો તે હંમેશા આધ્યાત્મિક આનંદ મેળવવા લાગ્યો ॥૩॥
ਦੁਰਮਤਿ ਮਦੁ ਜੋ ਪੀਵਤੇ ਬਿਖਲੀ ਪਤਿ ਕਮਲੀ ॥
હે સંત જનો! દુર્બુદ્ધિ જાણે દારૂ છે જે મનુષ્ય આ દારૂ પીવા લાગી જાય છે જે ગુરુનો આશરો છોડીને દુર્બુદ્ધિની પાછળ ચાલવા લાગી જાય છે તે દુરાચારી થઈ જાય છે તે વિકારોમાં પાગલ થઈ જાય છે.
ਰਾਮ ਰਸਾਇਣਿ ਜੋ ਰਤੇ ਨਾਨਕ ਸਚ ਅਮਲੀ ॥੪॥੧੨॥੧੧੪॥
પરંતુ હે નાનક! જે મનુષ્ય પરમાત્માના નામના શ્રેષ્ઠ રસમાં મસ્ત રહે છે તેને હંમેશા-સ્થિર રહેનાર પરમાત્માના નામનો અમલ લાગી જાય છે ॥૪॥૧૨॥૧૧૪॥
ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
આશા મહેલ ૫॥
ਉਦਮੁ ਕੀਆ ਕਰਾਇਆ ਆਰੰਭੁ ਰਚਾਇਆ ॥
હે ભાઈ! જેમ ગુરુએ મહેનત કરવાની પ્રેરણા કરી છે તેમ જ મેં મહેનત કરી છે અને પરમાત્માનું નામ જપવાની મહેનતનો પ્રારંભ મેં કરી દીધો છે.
ਨਾਮੁ ਜਪੇ ਜਪਿ ਜੀਵਣਾ ਗੁਰਿ ਮੰਤ੍ਰੁ ਦ੍ਰਿੜਾਇਆ ॥੧॥
ગુરુએ મારા હ્રદયમાં નામ-મંત્ર પાક્કો કરીને ટકાવી દીધો છે હવે નામ જપી-જપીને આધ્યાત્મિક જીવન મળી ગયું છે ॥૧॥
ਪਾਇ ਪਰਹ ਸਤਿਗੁਰੂ ਕੈ ਜਿਨਿ ਭਰਮੁ ਬਿਦਾਰਿਆ ॥
હે ભાઈ! આવે તે ગુરુના ચરણોમાં ઢળી પડીએ જેને આપણા મનની ભટકણ નાશ કરી દીધી છે.
ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਪ੍ਰਭਿ ਆਪਣੀ ਸਚੁ ਸਾਜਿ ਸਵਾਰਿਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ગુરુની કૃપાની સાથે જ પરમાત્માએ પોતાની કૃપા કરીને પોતાનું હંમેશા-સ્થિર નામ જપવાનો રસ્તો ચલાવીને અમારું જીવન સુંદર બનાવી દીધું છે ॥૧॥વિરામ॥
ਕਰੁ ਗਹਿ ਲੀਨੇ ਆਪਣੇ ਸਚੁ ਹੁਕਮਿ ਰਜਾਈ ॥
હે ભાઈ! તે રજાનો માલિક પરમાત્મા હંમેશા કાયમ રહેનાર છે તેને પોતાના હુકમમાં મારો હાથ પકડીને મને પોતાના ચરણોમાં લીન કરી દીધો છે.
ਜੋ ਪ੍ਰਭਿ ਦਿਤੀ ਦਾਤਿ ਸਾ ਪੂਰਨ ਵਡਿਆਈ ॥੨॥
પોતાના નામનું જે દાન મને આપ્યું છે તે જ મારા માટે સૌથી મોટું આદર-માન છે ॥૨॥
ਸਦਾ ਸਦਾ ਗੁਣ ਗਾਈਅਹਿ ਜਪਿ ਨਾਮੁ ਮੁਰਾਰੀ ॥
હે ભાઈ! હવે મારા દિલમાં હંમેશા જ પરમાત્માનાં ગુણ ગાવામાં આવે છે હું હંમેશા પરમાત્માનું નામ જપતો રહું છું.
ਨੇਮੁ ਨਿਬਾਹਿਓ ਸਤਿਗੁਰੂ ਪ੍ਰਭਿ ਕਿਰਪਾ ਧਾਰੀ ॥੩॥
પ્રભુએ કૃપા કરી છે. ગુરુ મારો નામ જપવાનો નિયમ સફળ કરી રહ્યો છે ॥૩॥
ਨਾਮੁ ਧਨੁ ਗੁਣ ਗਾਉ ਲਾਭੁ ਪੂਰੈ ਗੁਰਿ ਦਿਤਾ ॥
હે ભાઈ! હવે પરમાત્માનું નામ જ મારુ ધન છે હું હંમેશા પરમાત્માના ગુણ ગાતો રહું છું સંપૂર્ણ ગુરુએ મને મનુષ્ય જન્મમાં કરવામાં આવેલ વણજનો આ લાભ દીધો છે.
ਵਣਜਾਰੇ ਸੰਤ ਨਾਨਕਾ ਪ੍ਰਭੁ ਸਾਹੁ ਅਮਿਤਾ ॥੪॥੧੩॥੧੧੫॥
નાનક કહે છે, હે ભાઈ! નામ-રસનો શાહુકાર પરમાત્મા અનંત તાકાતનો માલિક છે તેના સંત-જન તેની કૃપાથી જ તેના નામના વણઝારા છે મનુષ્ય જન્મનો લાભ મેળવવા માટે સંત-જનોની શરણ પડવું જોઈએ ॥૪॥૧૩॥૧૧૫॥
ਆਸਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥
આશા મહેલ ૫॥
ਜਾ ਕਾ ਠਾਕੁਰੁ ਤੁਹੀ ਪ੍ਰਭ ਤਾ ਕੇ ਵਡਭਾਗਾ ॥
હે પ્રભુ! તું પોતે જ જે મનુષ્યના માથા પર માલિક છે તેના મોટા ભાગ્ય સમજવા જોઈએ
ਓਹੁ ਸੁਹੇਲਾ ਸਦ ਸੁਖੀ ਸਭੁ ਭ੍ਰਮੁ ਭਉ ਭਾਗਾ ॥੧॥
તે હંમેશા સરળ જીવન વિતાવે છે તે હંમેશા સુખી રહે છે તેના દરેક પ્રકારના ડર અને ભ્રમ દૂર થઈ જાય છે ॥૧॥
ਹਮ ਚਾਕਰ ਗੋਬਿੰਦ ਕੇ ਠਾਕੁਰੁ ਮੇਰਾ ਭਾਰਾ ॥
હે ભાઈ! હું તે ગોવિંદનો સેવક છું મારો તે માલિક છે જે સૌથી મોટો છે
ਕਰਨ ਕਰਾਵਨ ਸਗਲ ਬਿਧਿ ਸੋ ਸਤਿਗੁਰੂ ਹਮਾਰਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
જે બધા જીવોમાં વ્યાપક થઈને પોતે જ બધા ઉપાયોથી બધું જ કરનાર છે અને જીવોથી કરાવનાર છે તે જ મારો ગુરુ છે મારા જીવન-રસ્તામાં પ્રકાશ દેનાર છે ॥૧॥વિરામ॥
ਦੂਜਾ ਨਾਹੀ ਅਉਰੁ ਕੋ ਤਾ ਕਾ ਭਉ ਕਰੀਐ ॥
હે ભાઈ! જગતમાં પરમાત્માની સરખામણીનો બીજો કોઈ નથી જેનો ડર માનવામાં આવે.