ਤਟਨ ਖਟਨ ਜਟਨ ਹੋਮਨ ਨਾਹੀ ਡੰਡਧਾਰ ਸੁਆਉ ॥੧॥દાન કે તીર્થયાત્રા સ્નાન, અભ્યાસ, અધ્યાપન, આ છ કર્મો, લાંબા વાળ ધારણ કરવા, હોમ-યજ્ઞ કરવા અને યોગીઓની જેમ શિક્ષા સાથે ચાલવું, તે કંઈ કામના નથી.||૧|| ਜਤਨ ਭਾਂਤਨ ਤਪਨ ਭ੍ਰਮਨ ਅਨਿਕ ਕਥਨ ਕਥਤੇ ਨਹੀ ਥਾਹ ਪਾਈ ਠਾਉ ॥અનેક પ્રકારના પ્રયત્નો, તપશ્ચર્યા, દેશ-વિદેશ, અનેક કાર્ય કરવાથી કોઈ ફાયદો કે સ્થિરતા
ਕਾਨੜਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥કાનડા મહેલ 5 ਐਸੀ ਕਉਨ ਬਿਧੇ ਦਰਸਨ ਪਰਸਨਾ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥એવો કયો માર્ગ છે જેમાં ભગવાનના દર્શન થઈ શકે.||૧|| ਆਸ ਪਿਆਸ ਸਫਲ ਮੂਰਤਿ ਉਮਗਿ ਹੀਉ ਤਰਸਨਾ ॥੧॥સર્વ મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરનાર પ્રભુની તીવ્ર ઝંખના છે અને તેમના દર્શનના ઉમંગમાં હૃદય તડપતું છે.||૧|| ਦੀਨ ਲੀਨ ਪਿਆਸ ਮੀਨ ਸੰਤਨਾ ਹਰਿ ਸੰਤਨਾ ॥મેં નમ્રતાપૂર્વક ભક્તોનો આશ્રય
ਕਾਮਿ ਕ੍ਰੋਧਿ ਲੋਭਿ ਬਿਆਪਿਓ ਜਨਮ ਹੀ ਕੀ ਖਾਨਿ ॥કામ, ક્રોધ અને લોભમાં લીન થવું એ જન્મ અને મૃત્યુનું મૂળ છે. ਪਤਿਤ ਪਾਵਨ ਸਰਨਿ ਆਇਓ ਉਧਰੁ ਨਾਨਕ ਜਾਨਿ ॥੨॥੧੨॥੩੧॥નાનકની વિનંતિ છે કે શુદ્ધિનું શરણ લેવાથી મોક્ષ થાય છે.॥૨॥૧૨॥૩૧॥ ਕਾਨੜਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥કાનડા મહેલ ૫॥ ਅਵਿਲੋਕਉ ਰਾਮ ਕੋ ਮੁਖਾਰਬਿੰਦ ॥હું પરમાત્માનું મુખ નિહાળું છુ. ਖੋਜਤ ਖੋਜਤ ਰਤਨੁ
ਬਿਸਮ ਬਿਸਮ ਬਿਸਮ ਹੀ ਭਈ ਹੈ ਲਾਲ ਗੁਲਾਲ ਰੰਗਾਰੈ ॥તેના પ્રેમના લાલ રંગથી દુનિયા આશ્ચર્યચકિત થઈ ગઈ છે. ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਸੰਤਨ ਰਸੁ ਆਈ ਹੈ ਜਿਉ ਚਾਖਿ ਗੂੰਗਾ ਮੁਸਕਾਰੈ ॥੨॥੧॥੨੦॥હે નાનક! સંતોને એવો આનંદ મળે છે જેવો મૂંગો મીઠાઈ ખાય છે અને સ્મિત વ્યક્ત કરે છે| |૨||૧||૨૦|| ਕਾਨੜਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥કાનડા મહાલા ૫|| ਨ ਜਾਨੀ ਸੰਤਨ
ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਏਕੈ ਭਾਰੋਸਉ ਬੰਧਨ ਕਾਟਨਹਾਰੁ ਗੁਰੁ ਮੇਰੋ ॥੨॥੬॥੨੫॥હે નાનક! મને તો માત્ર મારા બંધનો કાપી મૂકે એવા મારા ગુરુ પર જ ભરોસો છે.||૨||૬||૨૫|| ਕਾਨੜਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥કાનડા મહેલ ૫॥ ਬਿਖੈ ਦਲੁ ਸੰਤਨਿ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਰੈ ਗਾਹਿਓ ॥તમારા ભક્તોની મદદથી મેં વસ્તુઓ અને અવગુણોના સમૂહને કચડી નાખ્યો છે. ਤੁਮਰੀ ਟੇਕ ਭਰੋਸਾ ਠਾਕੁਰ ਸਰਨਿ ਤੁਮ੍ਹ੍ਹਾਰੀ ਆਹਿਓ ॥੧॥ ਰਹਾਉ
ਗੁਣ ਰਮੰਤ ਦੂਖ ਨਾਸਹਿ ਰਿਦ ਭਇਅੰਤ ਸਾਂਤਿ ॥੩॥તેની સ્તુતિથી દુ:ખનો નાશ થાય છે અને હૃદયને શાંતિ મળે છે.॥૩॥ ਅੰਮ੍ਰਿਤਾ ਰਸੁ ਪੀਉ ਰਸਨਾ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਰੰਗਿ ਰਾਤ ॥੪॥੪॥੧੫॥નાનકની વિનંતી છે કે પ્રભુના રંગમાં લીન થઈને હરિનામ સ્વરૂપે અમૃત રસ પીવો. ॥૪॥૪॥૧૫॥ ਕਾਨੜਾ ਮਹਲਾ ੫ ॥કાનડા મહેલ ૫॥ ਸਾਜਨਾ ਸੰਤ ਆਉ ਮੇਰੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥હે સજ્જનો, સંત
ਪ੍ਰਭ ਸੰਗਿ ਮਿਲੀਜੈ ਇਹੁ ਮਨੁ ਦੀਜੈ ॥પરંતુ હે ભાઈ! આ પ્રેમનું મૂલ્ય પણ દેવું પડે છે પ્રભુના ચરણોમાં ત્યારે જ મળી શકાય છે જો પોતાનું આ મન તેના હવાલે કરી દે આ વાત પરમાત્માની કૃપાથી જ થઈ શકે છે ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਮਿਲੈ ਅਪਨੀ ਦਇਆ ਕਰਹੁ ॥੨॥੧॥੧੫੦॥આ માટે હે નાનક! પ્રાર્થના કરે છે અને કહે છે,
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੫ ॥મારુ મહેલ ૫॥ ਵੈਦੋ ਨ ਵਾਈ ਭੈਣੋ ਨ ਭਾਈ ਏਕੋ ਸਹਾਈ ਰਾਮੁ ਹੇ ॥੧॥જગમાં ન કોઈ વૈદ્ય, ન કોઈ દવા, ન કોઈ શુભચિંતક તેમજ ન તો કોઈ બહેન તેમજ ભાઈ છે માત્ર એક રામ જ હંમેશા સહાયક છે ॥૧॥ ਕੀਤਾ ਜਿਸੋ ਹੋਵੈ ਪਾਪਾਂ ਮਲੋ ਧੋਵੈ ਸੋ ਸਿਮਰਹੁ ਪਰਧਾਨੁ ਹੇ ॥੨॥જેનું કર્યું બધું
ਪੇਖਨ ਸੁਨਨ ਸੁਨਾਵਨੋ ਮਨ ਮਹਿ ਦ੍ਰਿੜੀਐ ਸਾਚੁ ॥તે પરમ-સત્ય પ્રભુને મનમાં સારી રીતે યાદ કરતા રહેવું જોઈએ, જે પોતે જ સાંભળવા, જોવા તેમજ સંભળાવનાર છે. ਪੂਰਿ ਰਹਿਓ ਸਰਬਤ੍ਰ ਮੈ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਰੰਗਿ ਰਾਚੁ ॥੨॥હે નાનક! તે સર્વવ્યાપી પરમેશ્વરના પ્રેમમાં મગ્ન રહેવું જોઈએ ॥૨॥ ਪਉੜੀ ॥પગથિયું॥ ਹਰਿ ਏਕੁ ਨਿਰੰਜਨੁ ਗਾਈਐ ਸਭ ਅੰਤਰਿ ਸੋਈ ॥જે બધાના અંતરમાં
ਗੁਰਸਿਖਾ ਮਨਿ ਹਰਿ ਪ੍ਰੀਤਿ ਹੈ ਹਰਿ ਨਾਮ ਹਰਿ ਤੇਰੀ ਰਾਮ ਰਾਜੇ ॥હે હરિ! ગુરુની શિક્ષા મનમાં તારા માટે પ્રેમ અને તારા નામ માટે પ્રેમ બનેલો રહે છે ਕਰਿ ਸੇਵਹਿ ਪੂਰਾ ਸਤਿਗੁਰੂ ਭੁਖ ਜਾਇ ਲਹਿ ਮੇਰੀ ॥એ પોતાના ગુરુને પૂર્ણ સમજીને એની કહેલી સેવા કહેલી સેવા કરે છે ને માયાની ભૂખ દૂર થઇ જાય છે ਗੁਰਸਿਖਾ