ਪੁਰਬੇ ਕਮਾਏ ਸ੍ਰੀਰੰਗ ਪਾਏ ਹਰਿ ਮਿਲੇ ਚਿਰੀ ਵਿਛੁੰਨਿਆ ॥
ସେହି ସର୍ବୋତ୍ତମ ପ୍ରାଣୀ ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ପାଇଥାଏ, ଯାହାର ପୂର୍ବ ଜନ୍ମ କର୍ମ ଶୁଭ ହୋଇଥାଏ, ସେ ଲମ୍ବା ବିୟୋଗରୁ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ନିଜର ଭଗବାନଙ୍କ ଠାରେ ମିଳନ ହୋଇଯାଏ।
ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਸਰਬਤਿ ਰਵਿਆ ਮਨਿ ਉਪਜਿਆ ਬਿਸੁਆਸੋ ॥
ମୋର ଚିତ୍ତ ଭିତରେ ତାଙ୍କଠାରେ ବିଶ୍ଵାସ ଉତ୍ପର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଯାଇଛି, ଯିଏ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜାଗାରେ ଭିତରେ ଆଉ ବାହାରେ ବ୍ୟାପକ ହୋଇରହିଛନ୍ତି।
ਨਾਨਕੁ ਸਿਖ ਦੇਇ ਮਨ ਪ੍ਰੀਤਮ ਕਰਿ ਸੰਤਾ ਸੰਗਿ ਨਿਵਾਸੋ ॥੪॥
ନାନକ ଶିକ୍ଷା ଦିଅନ୍ତି ଯେ ହେ ମୋର ପ୍ରିୟ ମିତ୍ର ମନ!ସନ୍ଥଙ୍କ ସଙ୍ଗତିରେ ନିବାସ କର ॥4॥
ਮਨ ਪਿਆਰਿਆ ਜੀਉ ਮਿਤ੍ਰਾ ਹਰਿ ਪ੍ਰੇਮ ਭਗਤਿ ਮਨੁ ਲੀਨਾ ॥
ହେ ମୋର ପ୍ରିୟ ମିତ୍ର ମନ! ହରିଙ୍କ ପ୍ରେମ ଭକ୍ତିରେ ଏପରି ଲୀନ ରୁହ।
ਮਨ ਪਿਆਰਿਆ ਜੀਉ ਮਿਤ੍ਰਾ ਹਰਿ ਜਲ ਮਿਲਿ ਜੀਵੇ ਮੀਨਾ ॥
ହେ ମୋର ପ୍ରିୟ ମିତ୍ର ମନ! ଯେପରି ମାଛ ଜଳରେ ହିଁ ଜୀବିତ ରହିଥାଏ।
ਹਰਿ ਪੀ ਆਘਾਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਾਨੇ ਸ੍ਰਬ ਸੁਖਾ ਮਨ ਵੁਠੇ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଅମୃତ ବାଣୀ ଦ୍ଵାରା ଭଗବାନଙ୍କ ନାମ ରୂପୀ ଜଳକୁ ପିଇ ତୃପ୍ତ ହୋଇଯାଏ, ତାହାର ମନରେ ସର୍ବ ସୁଖ ଆସିଥାଏ।
ਸ੍ਰੀਧਰ ਪਾਏ ਮੰਗਲ ਗਾਏ ਇਛ ਪੁੰਨੀ ਸਤਿਗੁਰ ਤੁਠੇ ॥
ସେ ଭଗବାନଙ୍କୁ ପାଇନିଏ ଆଉ ଭଗବାନଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ଗାନ କରିଥାଏ। ସଦଗୁରୁ ତାଙ୍କ ଉପରେ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଯାନ୍ତି ଆଉ ତାଙ୍କରି ମନୋକାମନା ପୁରା ହୋଇଯାଏ।
ਲੜਿ ਲੀਨੇ ਲਾਏ ਨਉ ਨਿਧਿ ਪਾਏ ਨਾਉ ਸਰਬਸੁ ਠਾਕੁਰਿ ਦੀਨਾ ॥
ପ୍ରଭୁ ତାହାକୁ ନିଜ ସାଥିରେ ମିଳନ କରାନ୍ତି। ଜଗତର ସ୍ଵାମୀ ପ୍ରଭୁ ତାହାକୁ ନିଜ ନାମ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି, ସତେ ଯେପରି ସେ ନବ ନିଧି ପ୍ରଦାନ କରିବା ବାଲା।
ਨਾਨਕ ਸਿਖ ਸੰਤ ਸਮਝਾਈ ਹਰਿ ਪ੍ਰੇਮ ਭਗਤਿ ਮਨੁ ਲੀਨਾ ॥੫॥੧॥੨॥
ହେ ନାନକ! ଯେଉଁ ସନ୍ଥ ନାମ ସ୍ମରଣର ଶିକ୍ଷା ବୁଝାଇଛନ୍ତି, ସେ ଭଗବାନଙ୍କ ପ୍ରେମ ଭକ୍ତିରେ ମଗ୍ନ ରହିଥାଏ। ॥5॥1॥2॥
ਸਿਰੀਰਾਗ ਕੇ ਛੰਤ ਮਹਲਾ ੫
ସିରିରାଗର ଛନ୍ତ ମହଲା 5
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଇଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାକୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପାଇପାରିବା।
ਡਖਣਾ ॥
ଦଖଣା ॥
ਹਠ ਮਝਾਹੂ ਮਾ ਪਿਰੀ ਪਸੇ ਕਿਉ ਦੀਦਾਰ ॥
ମୋର ପ୍ରିୟ ପ୍ରଭୁ ମୋର ଅନ୍ତଃ ମନରେ ହିଁ ନିବାସ କରନ୍ତି। ମୁଁ ତାଙ୍କରି ଦର୍ଶନ କିପରି କରିବି?
ਸੰਤ ਸਰਣਾਈ ਲਭਣੇ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਾਣ ਅਧਾਰ ॥੧॥
ହେ ନାନକ! ସନ୍ଥଙ୍କ ଶରଣ ଗ୍ରହଣ କରିଲେ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ଆଧାର ପ୍ରଭୁ ମିଳିଯାନ୍ତି। ॥1॥
ਛੰਤੁ ॥
ଛନ୍ଦ
ਚਰਨ ਕਮਲ ਸਿਉ ਪ੍ਰੀਤਿ ਰੀਤਿ ਸੰਤਨ ਮਨਿ ਆਵਏ ਜੀਉ ॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଚରଣ କମଳ ସହିତ ପ୍ରେମ କରିବାର ମର୍ଯ୍ୟାଦା ସନ୍ଥଙ୍କ ମନରେ ବାସ କରିଥାଏ।
ਦੁਤੀਆ ਭਾਉ ਬਿਪਰੀਤਿ ਅਨੀਤਿ ਦਾਸਾ ਨਹ ਭਾਵਏ ਜੀਉ ॥
ମାୟା ସହିତ ପ୍ରେମ କରିବା ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଆଉ ନୀତି ବିରୁଦ୍ଧ ଅଟେ।
ਦਾਸਾ ਨਹ ਭਾਵਏ ਬਿਨੁ ਦਰਸਾਵਏ ਇਕ ਖਿਨੁ ਧੀਰਜੁ ਕਿਉ ਕਰੈ ॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଭକ୍ତକୁ ଏହି ବିପରୀତ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଭଲ ଲାଗେ ନାହିଁ। ଭଗବାନଙ୍କ ଦର୍ଶନ ବିନା ତାହାର ଭକ୍ତ ଏକ କ୍ଷଣ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଧରି ରହିପାରିବ?
ਨਾਮ ਬਿਹੂਨਾ ਤਨੁ ਮਨੁ ਹੀਨਾ ਜਲ ਬਿਨੁ ਮਛੁਲੀ ਜਿਉ ਮਰੈ ॥
ଯେପରି ମାଛ ଜଳ ବିନା ଛଟପଟ ହୋଇ ମରିଯାଏ, ସେପରି ନାମ ବିନା ପ୍ରଭୁ ଭକ୍ତର ମନ ଏବଂ ତନ ମୃତ ସମାନ ହୋଇଯାଏ।
ਮਿਲੁ ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਪ੍ਰਾਨ ਅਧਾਰੇ ਗੁਣ ਸਾਧਸੰਗਿ ਮਿਲਿ ਗਾਵਏ ॥
ମୋର ପ୍ରାଣୀଙ୍କ ଆଧାର ପ୍ରିୟ ପ୍ରଭୁ! ମୋତେ କୃପା କର, କାରଣ ସନ୍ଥଙ୍କ ସଭାରେ ମିଶି ମୁଁ ତୋର ମହିମା ସ୍ତୁତି କରିବି।
ਨਾਨਕ ਕੇ ਸੁਆਮੀ ਧਾਰਿ ਅਨੁਗ੍ਰਹੁ ਮਨਿ ਤਨਿ ਅੰਕਿ ਸਮਾਵਏ ॥੧॥
ନାନକଙ୍କ ସ୍ଵାମୀ! ମୋ’ ପ୍ରତି ଦୟା କର, କାରଣ ମୋର ମନ ଏବଂ ତନ ତୋର ହିଁ ସ୍ଵରୁପରେ ଲୀନ ହେବ ॥1॥
ਡਖਣਾ ॥
ଦଖଣ ॥
ਸੋਹੰਦੜੋ ਹਭ ਠਾਇ ਕੋਇ ਨ ਦਿਸੈ ਡੂਜੜੋ ॥
ସେହି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ମୋତେ ଆଉ କେହି ଦେଖାଯାଉନାହାନ୍ତି।
ਖੁਲ੍ਹ੍ਹੜੇ ਕਪਾਟ ਨਾਨਕ ਸਤਿਗੁਰ ਭੇਟਤੇ ॥੧॥
ହେ ନାନକ! ସଦଗୁରୁଙ୍କ ମିଳନରୁ ମୋର ଦ୍ଵାର ଖୋଲିଯାଇଛି। ଏବେ, ମୋତେ ଜ୍ଞାନ ହୋଇଯାଇଛି ଯେ ପରମାତ୍ମା ସର୍ବ ବ୍ୟାପକ ଅଟନ୍ତି ॥1॥
ਛੰਤੁ ॥
ଛନ୍ଦ
ਤੇਰੇ ਬਚਨ ਅਨੂਪ ਅਪਾਰ ਸੰਤਨ ਆਧਾਰ ਬਾਣੀ ਬੀਚਾਰੀਐ ਜੀਉ ॥
ହେ ସନ୍ଥଙ୍କ ଆଧାର ପ୍ରଭୁ! ତୋର ବଚନ ବହୁତ ସୁନ୍ଦର ଏବଂ ଅପାର ଅଟେ। ମନୁଷ୍ୟକୁ ବାଣୀର ହିଁ ଚିନ୍ତନ କରିବା ଉଚିତ।
ਸਿਮਰਤ ਸਾਸ ਗਿਰਾਸ ਪੂਰਨ ਬਿਸੁਆਸ ਕਿਉ ਮਨਹੁ ਬਿਸਾਰੀਐ ਜੀਉ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ପ୍ରତି ଶ୍ଵାସ ଏବଂ ଭୋଜନ ଗ୍ରାସ ସହିତ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମର ସ୍ମରଣ କରିଥାଏ, ତାହାର ପ୍ରଭୁ ଠାରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଆସ୍ଥା ହୋଇଯାଏ।
ਕਿਉ ਮਨਹੁ ਬੇਸਾਰੀਐ ਨਿਮਖ ਨਹੀ ਟਾਰੀਐ ਗੁਣਵੰਤ ਪ੍ਰਾਨ ਹਮਾਰੇ ॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ମୁଁ ତୁମକୁ କାହିଁକି ବିସ୍ମୃତ କରିବି? ହେ ଅନନ୍ତ ଗୁଣ ବାଲା ପ୍ରଭୁ! ତୁମେ ହିଁ ମୋର ପ୍ରାଣ ଅଟ। ତେଣୁ, ତୁମକୁ ଏକ କ୍ଷଣ ପାଇଁ କାହିଁକି ବିସ୍ମୃତ କରାଯିବ?
ਮਨ ਬਾਂਛਤ ਫਲ ਦੇਤ ਹੈ ਸੁਆਮੀ ਜੀਅ ਕੀ ਬਿਰਥਾ ਸਾਰੇ ॥
ମୋର ପ୍ରଭୁ ମୋତେ ମନୋବାଞ୍ଚିତ ଫଳ ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି। ସେ ମୋର ମନର ପୀଡାକୁ ଜାଣନ୍ତି।
ਅਨਾਥ ਕੇ ਨਾਥੇ ਸ੍ਰਬ ਕੈ ਸਾਥੇ ਜਪਿ ਜੂਐ ਜਨਮੁ ਨ ਹਾਰੀਐ ॥
ହେ ଅନାଥର ନାଥ ପ୍ରଭୁ! ତୁ ସଦା ସମସ୍ତ ଜୀବଙ୍କ ସାଥିରେ ରହୁ। ତୋର ନାମ-ସ୍ମରଣ କରିଲେ ମାନବ ଜନ୍ମ ଜୁଆ ବିହନ ଭଳି ବ୍ୟର୍ଥ ହୋଇଯାଏ।
ਨਾਨਕ ਕੀ ਬੇਨੰਤੀ ਪ੍ਰਭ ਪਹਿ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਿ ਭਵਜਲੁ ਤਾਰੀਐ ॥੨॥
ନାନକ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଏହି ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି ଯେ ହେ ପ୍ରଭୁ! କୃପା କରି ମୋତେ ଭବସାଗରରୁ ପାର କରିଦିଅ ॥2॥
ਡਖਣਾ ॥
ଦଖଣ
ਧੂੜੀ ਮਜਨੁ ਸਾਧ ਖੇ ਸਾਈ ਥੀਏ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ॥
ହେ ନାନକ! ସନ୍ଥଙ୍କ ଚରଣ ଧୂଳିରେ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ଵ ସ୍ନାନ କରିଥାଏ, ଯାହା ଉପରେ ମାଲିକ ପ୍ରଭୁ କୃପାଳୁ ହୋଇଥାନ୍ତି।
ਲਧੇ ਹਭੇ ਥੋਕੜੇ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਧਨੁ ਮਾਲ ॥੧॥
ଯାହାକୁ ହରି ନାମ ରୂପୀ ଧାନ ମିଳିଯାଏ, ଭାବ, ତାହାକୁ ସବୁ ପଦାର୍ଥ ମିଳିଯାଇଛି ॥1॥
ਛੰਤੁ ॥
ଛନ୍ଦ
ਸੁੰਦਰ ਸੁਆਮੀ ਧਾਮ ਭਗਤਹ ਬਿਸ੍ਰਾਮ ਆਸਾ ਲਗਿ ਜੀਵਤੇ ਜੀਉ ॥
ଜଗତର ସ୍ଵାମୀ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଧାମ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସୁନ୍ଦର ଅଟେ। ତାହା ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଭକ୍ତଙ୍କ ନିବାସ ସ୍ଥାନ ଅଟେ। ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଭକ୍ତ ସେହି ସୁନ୍ଦର ସ୍ଥାନ ପ୍ରାପ୍ତିର ଆଶାରେ ବଞ୍ଚନ୍ତି।
ਮਨਿ ਤਨੇ ਗਲਤਾਨ ਸਿਮਰਤ ਪ੍ਰਭ ਨਾਮ ਹਰਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਪੀਵਤੇ ਜੀਉ ॥
ସେ ନିଜ ମନ ଆଉ ତନ ଦ୍ଵାରା ଭଗବାନଙ୍କ ନାମ ସ୍ମରଣ କରିବାରେ ମଗ୍ନ ରହିଥାଏ।ସେ ହରି ରସ ପାନ କରିଥାଏ ଆଉ ସର୍ବଦା ସ୍ଥିର ଜୀବନ ବାଲା ହୋଇଯାଏ।