ਅੰਤਿ ਸੰਗ ਕਾਹੂ ਨਹੀ ਦੀਨਾ ਬਿਰਥਾ ਆਪੁ ਬੰਧਾਇਆ ॥੧॥
ଜୀବନର ଅନ୍ତିମ କ୍ଷଣରେ କେହି ମଧ୍ୟ ତୋର ସାଥି ଦେବେ ନାହିଁ ଆଉ ତୁ ନିରର୍ଥକ ଭାବରେ ନିଜକୁ ଲୌକିକ ପଦାର୍ଥରେ ଫସାଇଛୁ॥1॥
ਨਾ ਹਰਿ ਭਜਿਓ ਨ ਗੁਰ ਜਨੁ ਸੇਵਿਓ ਨਹ ਉਪਜਿਓ ਕਛੁ ਗਿਆਨਾ ॥
ନା ତୁ ଭଗବାନଙ୍କ ଭଜନ କରିଛୁ, ନା ହିଁ ଗୁରୁଜନଙ୍କ ସେବା କରିଛୁ ଆଉ ନା ତୋ’ ଭିତରେ କିଛି ଜ୍ଞାନ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଛି।
ਘਟ ਹੀ ਮਾਹਿ ਨਿਰੰਜਨੁ ਤੇਰੈ ਤੈ ਖੋਜਤ ਉਦਿਆਨਾ ॥੨॥
ମାୟାତୀତ ପ୍ରଭୁ ତୋର ହୃଦୟରେ ହିଁ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ତୁ ତାହାଙ୍କୁ ତୁ ଅନ୍ୟ ଆଡେ ଖୋଜୁଛୁ॥2॥
ਬਹੁਤੁ ਜਨਮ ਭਰਮਤ ਤੈ ਹਾਰਿਓ ਅਸਥਿਰ ਮਤਿ ਨਹੀ ਪਾਈ ॥
ତୁ ଅନେକ ଯୋନିରେ ବୁଲି ଥକି ଯାଇଛି ଆଉ ତୋତେ ପୁଣି ସ୍ଥିର ବୁଦ୍ଧି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇନାହିଁ।
ਮਾਨਸ ਦੇਹ ਪਾਇ ਪਦ ਹਰਿ ਭਜੁ ਨਾਨਕ ਬਾਤ ਬਤਾਈ ॥੩॥੩॥
ନାନକ ଏହି କଥା କହିଛନ୍ତି ଯେ ଦୁର୍ଲଭ ମାନବ ଶରୀର ପାଇ ଭଗବାନଙ୍କ ଚରଣର ହିଁ ଭଜନ କର||3||3||
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੯ ॥
ସୋରଠି ମହଲା 9 ॥
ਮਨ ਰੇ ਪ੍ਰਭ ਕੀ ਸਰਨਿ ਬਿਚਾਰੋ ॥
ହେ ମନ! ସେହି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସିବା ବିଚାର କର,
ਜਿਹ ਸਿਮਰਤ ਗਨਕਾ ਸੀ ਉਧਰੀ ਤਾ ਕੋ ਜਸੁ ਉਰ ਧਾਰੋ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯାହାଙ୍କ ସ୍ମରଣ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଗଣିକା ଉଦ୍ଧାର ହୋଇଥିଲା, ଏଥିପାଇଁ ସେହି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଯଶ ନିଜ ହୃଦୟରେ ଧାରଣ କର॥1॥ରୁହ॥
ਅਟਲ ਭਇਓ ਧ੍ਰੂਅ ਜਾ ਕੈ ਸਿਮਰਨਿ ਅਰੁ ਨਿਰਭੈ ਪਦੁ ਪਾਇਆ ॥
ଯେଉଁ ଭଗବାନଙ୍କ ସ୍ମରଣ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଭକ୍ତ ଧୃବ ମଧ୍ୟ ଅଟଳ ହୋଇ ଯାଇଥିଲା ଆଉ ତାହାଙ୍କୁ ନିର୍ଭୟ ପଦବୀ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା।
ਦੁਖ ਹਰਤਾ ਇਹ ਬਿਧਿ ਕੋ ਸੁਆਮੀ ਤੈ ਕਾਹੇ ਬਿਸਰਾਇਆ ॥੧॥
ମୋର ସ୍ଵାମୀ ଏହି ପ୍ରକାର ଦୁଃଖ ନାଶ କରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି, ପୁଣି ତାହାଙ୍କୁ କାହିଁକି ବିସ୍ମୃତ କରି ଦେଇଛି॥1॥
ਜਬ ਹੀ ਸਰਨਿ ਗਹੀ ਕਿਰਪਾ ਨਿਧਿ ਗਜ ਗਰਾਹ ਤੇ ਛੂਟਾ ॥
ଯେବେ ହାତୀ କୃପାନିଧି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସିଲା, ସେତେବେଳେ ସେ କୁମ୍ଭୀର ଠାରୁ ରକ୍ଷା ପାଇ ଗଲା।
ਮਹਮਾ ਨਾਮ ਕਹਾ ਲਉ ਬਰਨਉ ਰਾਮ ਕਹਤ ਬੰਧਨ ਤਿਹ ਤੂਟਾ ॥੨॥
ମୁଁ ନାମର ମହିମା କିପରି ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବି? କାରଣ ରାମ କହିବା ମାତ୍ରେ ହିଁ ଭାଙ୍ଗିଯାଏ॥2॥
ਅਜਾਮਲੁ ਪਾਪੀ ਜਗੁ ਜਾਨੇ ਨਿਮਖ ਮਾਹਿ ਨਿਸਤਾਰਾ ॥
ଏହି ଜଗତରେ ବାସନାରେ ରତ ଅଜାମଲ ପାପୀ ଜଣାଯାଏ, ଯାହାକୁ ଏକ କ୍ଷଣରେ ହିଁ ଉଦ୍ଧାର କରାଯାଇ ଥିଲା।
ਨਾਨਕ ਕਹਤ ਚੇਤ ਚਿੰਤਾਮਨਿ ਤੈ ਭੀ ਉਤਰਹਿ ਪਾਰਾ ॥੩॥੪॥
ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ସେହି ଚିନ୍ତାମଣି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସ୍ମରଣ କର, ତୁ ମଧ୍ୟ ଭବସାଗରରୁ ପାର ହୋଇଯିବ ||3||4||
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੯ ॥
ସୋରଠି ମହଲା 9 ॥
ਪ੍ਰਾਨੀ ਕਉਨੁ ਉਪਾਉ ਕਰੈ ॥
ପ୍ରାଣୀ କଣ ଉପାୟ କରିବ,
ਜਾ ਤੇ ਭਗਤਿ ਰਾਮ ਕੀ ਪਾਵੈ ਜਮ ਕੋ ਤ੍ਰਾਸੁ ਹਰੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯାହା ଦ୍ଵାରା ତାହାକୁ ରାମଙ୍କ ଭକ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଯାଏ ଆଉ ମୃତ୍ୟୁର ଡର ନିବୃତ୍ତ ହୋଇଯାଏ॥1॥ରୁହ॥
ਕਉਨੁ ਕਰਮ ਬਿਦਿਆ ਕਹੁ ਕੈਸੀ ਧਰਮੁ ਕਉਨੁ ਫੁਨਿ ਕਰਈ ॥
କୁହ, ତାହା କେଉଁ କର୍ମ, କିପରି ବିଦ୍ୟା ଆଉ ପୁଣି କେଉଁ ଧର୍ମ କରିବା?
ਕਉਨੁ ਨਾਮੁ ਗੁਰ ਜਾ ਕੈ ਸਿਮਰੈ ਭਵ ਸਾਗਰ ਕਉ ਤਰਈ ॥੧॥
ତାହା କେଉଁ ଗୁରୁ ଦ୍ଵାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ନାମ ଅଟେ, ଯାହାର ସ୍ମରଣ କରିବା ଦ୍ଵାରା ବ୍ୟକ୍ତି ଭବସାଗରରୁ ପାର ହୋଇଯିବ?॥1॥
ਕਲ ਮੈ ਏਕੁ ਨਾਮੁ ਕਿਰਪਾ ਨਿਧਿ ਜਾਹਿ ਜਪੈ ਗਤਿ ਪਾਵੈ ॥
ଏହି କଳିଯୁଗରେ ଏକ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମ ହିଁ କୃପାର ଭଣ୍ଡାର ଅଟେ, ଯାହାର ଜପ କରିବା ଦ୍ଵାରା ମନୁଷ୍ୟର ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ।
ਅਉਰ ਧਰਮ ਤਾ ਕੈ ਸਮ ਨਾਹਨਿ ਇਹ ਬਿਧਿ ਬੇਦੁ ਬਤਾਵੈ ॥੨॥
ବେଦ ମଧ୍ୟ ଏହି ବିଧି କହିଥାଏ ଯେ ଏକ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମର ତୁଲ୍ୟ ଆଉ କିଛି ଧର୍ମ ନାହିଁ।॥2॥
ਸੁਖੁ ਦੁਖੁ ਰਹਤ ਸਦਾ ਨਿਰਲੇਪੀ ਜਾ ਕਉ ਕਹਤ ਗੁਸਾਈ ॥
ଯାହାକୁ ସାରା ଦୁନିଆ ଗୋସାଇଁ କହିଥାଏ, ସେ ସୁଖ-ଦୁଃଖରୁ ରହିତ ଆଉ ସର୍ବଦା ନିର୍ଲିପ୍ତ ରହିଥାଏ।
ਸੋ ਤੁਮ ਹੀ ਮਹਿ ਬਸੈ ਨਿਰੰਤਰਿ ਨਾਨਕ ਦਰਪਨਿ ਨਿਆਈ ॥੩॥੫॥
ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ସେହି ଭଗବାନ ତୋ’ ଭିତରେ ନିରନ୍ତର ଦର୍ପଣର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଭଳି ବାସ କରିଥାନ୍ତି||3||5||
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੯ ॥
ସୋରଠି ମହଲା 9 ॥
ਮਾਈ ਮੈ ਕਿਹਿ ਬਿਧਿ ਲਖਉ ਗੁਸਾਈ ॥
ହେ ମୋର ମା’! ମୁଁ କେଉଁ ବିଧିରେ ସେହି ଭଗବାନଙ୍କୁ ଜାଣିବି?
ਮਹਾ ਮੋਹ ਅਗਿਆਨਿ ਤਿਮਰਿ ਮੋ ਮਨੁ ਰਹਿਓ ਉਰਝਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
କାରଣ ମୋର ମନ ମହାମୋହ ଏବଂ ଅଜ୍ଞାନତାର ଅନ୍ଧକାରରେ ଆନନ୍ଦିତ ହେଉଛି॥1॥ରୁହ॥
ਸਗਲ ਜਨਮ ਭਰਮ ਹੀ ਭਰਮ ਖੋਇਓ ਨਹ ਅਸਥਿਰੁ ਮਤਿ ਪਾਈ ॥
ମୁଁ ନିଜ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନ ଭ୍ରମରେ ରହି ହରାଇ ଦେଇଛି ଆଉ ମୋତେ ସୁମତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇନାହିଁ।
ਬਿਖਿਆਸਕਤ ਰਹਿਓ ਨਿਸ ਬਾਸੁਰ ਨਹ ਛੂਟੀ ਅਧਮਾਈ ॥੧॥
ମୁଁ ରାତି ଦିନ ବିକାରରେ ଆସକ୍ତ ରହିଛି ଆଉ ମୋର ଏହି ଅଧମତା ବର୍ତ୍ତମାନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଇ ନାହିଁ॥1॥
ਸਾਧਸੰਗੁ ਕਬਹੂ ਨਹੀ ਕੀਨਾ ਨਹ ਕੀਰਤਿ ਪ੍ਰਭ ਗਾਈ ॥
ମୁଁ କେବେ ମଧ୍ୟ ସତସଙ୍ଗତି କରି ନାହିଁ ଆଉ ନା ମୁଁ ପ୍ରଭୁଙ୍କ କୀର୍ତ୍ତି ଗାନ କରିଛି।
ਜਨ ਨਾਨਕ ਮੈ ਨਾਹਿ ਕੋਊ ਗੁਨੁ ਰਾਖਿ ਲੇਹੁ ਸਰਨਾਈ ॥੨॥੬॥
ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ହେ ଇଶ୍ଵର! ମୋ’ ପାଖରେ କିଛି ଭଲ ଗୁଣ ନାହିଁ। ତଥାପି ଦୟା କରି ମୋତେ ନିଜ ଶରଣରେ ନିଅ ||2||6||
ਸੋਰਠਿ ਮਹਲਾ ੯ ॥
ସୋରଠି ମହଲା 9 ॥
ਮਾਈ ਮਨੁ ਮੇਰੋ ਬਸਿ ਨਾਹਿ ॥
ହେ ମୋର ମା’! ମୋର ଚଞ୍ଚଳ ମନ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ନାହିଁ।
ਨਿਸ ਬਾਸੁਰ ਬਿਖਿਅਨ ਕਉ ਧਾਵਤ ਕਿਹਿ ਬਿਧਿ ਰੋਕਉ ਤਾਹਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ରାତିଦିନ ବିକାର ପଚାରେ ଦଉଡୁଛି, ଏଣୁ ମୁଁ ଏହା ଉପରେ କିପରି ବିରାମ ଲଗାଇବି?॥1॥ରୁହ॥
ਬੇਦ ਪੁਰਾਨ ਸਿਮ੍ਰਿਤਿ ਕੇ ਮਤ ਸੁਨਿ ਨਿਮਖ ਨ ਹੀਏ ਬਸਾਵੈ ॥
ସେ ବେଦ, ପୁରାଣ ଏବଂ ସ୍ମୃତିର ଉପଦେଶ ଶୁଣି ଏକ କ୍ଷଣ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ନିଜ ହୃଦୟରେ ସ୍ଥାପନ କରାଇ ନାହିଁ।
ਪਰ ਧਨ ਪਰ ਦਾਰਾ ਸਿਉ ਰਚਿਓ ਬਿਰਥਾ ਜਨਮੁ ਸਿਰਾਵੈ ॥੧॥
ପରଧନ ଓ ପରନାରୀର ଆକର୍ଷଣରେ ଫସି ନିଜ ଅମୂଲ୍ୟ ଜୀବନ ବ୍ୟର୍ଥରେ ହରାଇ ଦେଇଛି॥1॥
ਮਦਿ ਮਾਇਆ ਕੈ ਭਇਓ ਬਾਵਰੋ ਸੂਝਤ ਨਹ ਕਛੁ ਗਿਆਨਾ ॥
ସେ କେବଳ ମାୟାର ବଶରେ ବାଉଳା ହୋଇ ଯାଇଛି ଆଉ ତାହାକୁ କିଛି ଜ୍ଞାନ ବୁଝା ପଡୁ ନାହିଁ।
ਘਟ ਹੀ ਭੀਤਰਿ ਬਸਤ ਨਿਰੰਜਨੁ ਤਾ ਕੋ ਮਰਮੁ ਨ ਜਾਨਾ ॥੨॥
ନିରଞ୍ଜନ ପରମାତ୍ମା ତାହାର ହୃଦୟ ଭିତରେ ନିବାସ କରିଥାନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସେ ତାହାଙ୍କ ରହସ୍ୟକୁ ଜାଣେ ନାହିଁ॥2॥