ਮੇਰੈ ਕੰਤ ਨ ਭਾਵੈ ਚੋਲੜਾ ਪਿਆਰੇ ਕਿਉ ਧਨ ਸੇਜੈ ਜਾਏ ॥੧॥
ଏଥିପାଇଁ ମୋର ଏହି ମନ ରୂପୀ ଶରୀର ମୋର ପାଟି-ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଭଲ ଲାଗେ ନାହିଁ, ମୁଁ ତାହାଙ୍କ ଶେଜକୁ କିପରି ଯିବି?॥1॥
ਹੰਉ ਕੁਰਬਾਨੈ ਜਾਉ ਮਿਹਰਵਾਨਾ ਹੰਉ ਕੁਰਬਾਨੈ ਜਾਉ ॥
ହେ କୃପାଳୁ ମାଲିକ! ମୁଁ ସମର୍ପିତ ଯାଉଛି।
ਹੰਉ ਕੁਰਬਾਨੈ ਜਾਉ ਤਿਨਾ ਕੈ ਲੈਨਿ ਜੋ ਤੇਰਾ ਨਾਉ ॥
ମୁଁ ସର୍ବଦା ତାହାଙ୍କ ପ୍ରତି ସମର୍ପିତ ଅଟେ, ଯିଏ ତୋର ନାମ ନେଇଥାଏ।
ਲੈਨਿ ਜੋ ਤੇਰਾ ਨਾਉ ਤਿਨਾ ਕੈ ਹੰਉ ਸਦ ਕੁਰਬਾਨੈ ਜਾਉ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯାହା ତୋର ନାମ ଅଟେ, ତାହା ପ୍ରତି ମୁଁ ସଦା ସମର୍ପିତ ଅଟେ॥1॥ରୁହ॥
ਕਾਇਆ ਰੰਙਣਿ ਜੇ ਥੀਐ ਪਿਆਰੇ ਪਾਈਐ ਨਾਉ ਮਜੀਠ ॥
ହେ ମୋର ପ୍ରିୟ! ଯଦି ଏହି କାୟା ରଙ୍ଗର ଭଟ୍ଟି ବନିଯାଏ ଏବଂ ସେଥିରେ ନାମ ରୂପୀ ମଜିଠ ରଖାଯାଏ।
ਰੰਙਣ ਵਾਲਾ ਜੇ ਰੰਙੈ ਸਾਹਿਬੁ ਐਸਾ ਰੰਗੁ ਨ ਡੀਠ ॥੨॥
ଯଦି ରଙ୍ଗବାଲା ମୋର ମାଲିକ ସ୍ଵୟଂ ମୋର ତନ ରୂପୀ ଖୋଳରେ ରଙ୍ଗ ଦିଅନ୍ତି, ତାହାହେଲେ ଏପରି ସୁନ୍ଦର ରଙ୍ଗ ଚଢିଥାଏ, ଯାହା ପ୍ରଥମା କେବେ ଦେଖାଯାଇ ନଥାଏ॥2॥
ਜਿਨ ਕੇ ਚੋਲੇ ਰਤੜੇ ਪਿਆਰੇ ਕੰਤੁ ਤਿਨਾ ਕੈ ਪਾਸਿ ॥
ହେ ପ୍ରିୟ! ଯେଉଁ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀର ତନ ରୂପୀ ଖୋଳ ନାମ ରୂପୀ ରଙ୍ଗରେ ରଙ୍ଗୀନ ହୋଇଛି, ତାହାଙ୍କ ପତି-ପ୍ରଭୁ ସଦା ତାହାଙ୍କ ସାଥିରେ ରହିଥାନ୍ତି।
ਧੂੜਿ ਤਿਨਾ ਕੀ ਜੇ ਮਿਲੈ ਜੀ ਕਹੁ ਨਾਨਕ ਕੀ ਅਰਦਾਸਿ ॥੩॥
ନାନକଙ୍କ ପ୍ରାର୍ଥନା ଏହା ଯେ ତାହାଙ୍କୁ ସେହି ଚରଣ ଧୂଳି ମିଳିଯାଉ॥3॥
ਆਪੇ ਸਾਜੇ ਆਪੇ ਰੰਗੇ ਆਪੇ ਨਦਰਿ ਕਰੇਇ ॥
ପ୍ରଭୁ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ଜାତ କରନ୍ତି, ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ତାହାକୁ ନାମ ରୂପୀ ରଙ୍ଗରେ ରଙ୍ଗୀନ କରନ୍ତି ଆଉ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ତାହା ଉପରେ ନିଜ କୃପା ଦୃଷ୍ଟି ଦିଅନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਕਾਮਣਿ ਕੰਤੈ ਭਾਵੈ ਆਪੇ ਹੀ ਰਾਵੇਇ ॥੪॥੧॥੩॥
ହେ ନାନକ! ଯେତେବେଳେ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ନିଜ ପତି-ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଭଲ ଲାଗିଥାଏ, ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସେ ତାହାଙ୍କ ଠାରୁ ଆନନ୍ଦ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ ||4||1||3||
ਤਿਲੰਗ ਮਃ ੧ ॥
ତିଲଙ୍ଗ ମହଲା 1॥
ਇਆਨੜੀਏ ਮਾਨੜਾ ਕਾਇ ਕਰੇਹਿ ॥
ହେ ନିରୀହ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ! ତୁ କାହିଁକି ଗର୍ବ କରୁଛୁ?
ਆਪਨੜੈ ਘਰਿ ਹਰਿ ਰੰਗੋ ਕੀ ਨ ਮਾਣੇਹਿ ॥
ତୁ ନିଜ ହୃଦୟ ଘରେ ମହଜୁଦ ଥିବା ହରିଙ୍କ ପ୍ରେମ କାହିଁକି ନେଉ ନାହୁଁ?
ਸਹੁ ਨੇੜੈ ਧਨ ਕੰਮਲੀਏ ਬਾਹਰੁ ਕਿਆ ਢੂਢੇਹਿ ॥
ହେ ବାଉଳା ସ୍ତ୍ରୀ! ତୋର ପତି-ପ୍ରଭୁ ତୋ’ ପାଖରେ ଅଛନ୍ତି, ତୁ ତାହାଙ୍କୁ ବାହାରୁ କାହିଁକି ଖୋଜୁଅଛୁ?
ਭੈ ਕੀਆ ਦੇਹਿ ਸਲਾਈਆ ਨੈਣੀ ਭਾਵ ਕਾ ਕਰਿ ਸੀਗਾਰੋ ॥
ନିଜ ନୟନରେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଭୟ ରୂପୀ ସୁରମା ରଖ ଆଉ ପ୍ରଭୁ-ପ୍ରେମର ଶୃଙ୍ଗାର କର।
ਤਾ ਸੋਹਾਗਣਿ ਜਾਣੀਐ ਲਾਗੀ ਜਾ ਸਹੁ ਧਰੇ ਪਿਆਰੋ ॥੧॥
ଯଦି ପତି-ପ୍ରଭୁ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ସହିତ ପ୍ରେମ କରନ୍ତି, ତାହାହେଲେ ସେ ସୁହାଗିନୀ ବନିଯାଏ॥1॥
ਇਆਣੀ ਬਾਲੀ ਕਿਆ ਕਰੇ ਜਾ ਧਨ ਕੰਤ ਨ ਭਾਵੈ ॥
ବିଚରା ଅବୁଝା ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ କଣ କରି ପାରିବ, ଯଦି ପତି-ପ୍ରଭୁ ତାହାକୁ ପସନ୍ଦ ହିଁ କରନ୍ତି ନାହିଁ।
ਕਰਣ ਪਲਾਹ ਕਰੇ ਬਹੁਤੇਰੇ ਸਾ ਧਨ ਮਹਲੁ ਨ ਪਾਵੈ ॥
ଏପରି ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ କେତେ କରୁଣ-ପ୍ରଳାପ କରିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ପତି-ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଅନୁକମ୍ପା ବିନା ତାହାଙ୍କ ମହଲ ପ୍ରାପ୍ତ କରେ ନାହିଁ।
ਵਿਣੁ ਕਰਮਾ ਕਿਛੁ ਪਾਈਐ ਨਾਹੀ ਜੇ ਬਹੁਤੇਰਾ ਧਾਵੈ ॥
ଯଦି ସେ ଅଧିକ ଧାଆଁ ଦୌଡ ମଧ୍ୟ କରିଥାଏ, ତାହାହେଲେ ମଧ୍ୟ ଭାଗ୍ୟ ବିନା ତାହାକୁ କିଛି ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ।
ਲਬ ਲੋਭ ਅਹੰਕਾਰ ਕੀ ਮਾਤੀ ਮਾਇਆ ਮਾਹਿ ਸਮਾਣੀ ॥
ଲାଳସା, ଲୋଭ ଏବଂ ଅହଂକାରରେ ମଗ୍ନ ହୋଇ ମାୟାରେ ହିଁ ରହିଥାଏ।
ਇਨੀ ਬਾਤੀ ਸਹੁ ਪਾਈਐ ਨਾਹੀ ਭਈ ਕਾਮਣਿ ਇਆਣੀ ॥੨॥
ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ଅବୁଝା ବନିଥାଏ ଆଉ ଏହି କଥାରେ ମାଲିକ ପୋରଭୂ ପ୍ରାପ୍ତ ହୁଅନ୍ତି ନାହିଁ॥2॥
ਜਾਇ ਪੁਛਹੁ ਸੋਹਾਗਣੀ ਵਾਹੈ ਕਿਨੀ ਬਾਤੀ ਸਹੁ ਪਾਈਐ ॥
ସୁହାଗିନୀ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ଯାଇ ପଚାର ଯେ ସେ କେଉଁ କଥାରେ ତାହାର ପତି-ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛି।
ਜੋ ਕਿਛੁ ਕਰੇ ਸੋ ਭਲਾ ਕਰਿ ਮਾਨੀਐ ਹਿਕਮਤਿ ਹੁਕਮੁ ਚੁਕਾਈਐ ॥
ଯାହା କିଛି ପ୍ରଭୁ କରିଥାନ୍ତି, ତାହାକୁ ଭଲ ଭାବି ସ୍ଵୀକାର କର ଆଉ ନିଜ ଚାଲାକି ତ୍ୟାଗ କର।
ਜਾ ਕੈ ਪ੍ਰੇਮਿ ਪਦਾਰਥੁ ਪਾਈਐ ਤਉ ਚਰਣੀ ਚਿਤੁ ਲਾਈਐ ॥
ସେହି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଚରଣରେ ଚିତ୍ତ ଲଗାଇବା ଉଚିତ, ଯାହାଙ୍କ ପ୍ରେମରୁ ମୋକ୍ଷ ମିଳିଥାଏ।
ਸਹੁ ਕਹੈ ਸੋ ਕੀਜੈ ਤਨੁ ਮਨੋ ਦੀਜੈ ਐਸਾ ਪਰਮਲੁ ਲਾਈਐ ॥
ପ୍ରଭୁ ଯାହା କହିଥାନ୍ତି ସେହି କାର୍ଯ୍ୟ କର, ଏପରି ସୁଗନ୍ଧି ଲଗାଅ ଯେ ନିଜ ତନ ଓ ମନ ଅର୍ପଣ କରି ଦିଅ।
ਏਵ ਕਹਹਿ ਸੋਹਾਗਣੀ ਭੈਣੇ ਇਨੀ ਬਾਤੀ ਸਹੁ ਪਾਈਐ ॥੩॥
ହେ ଭଉଣୀ! ସୁହାଗିନୀ ସ୍ତ୍ରୀ ଏହିପରି କହିଥାଏ ଯେ ଏହି କଥା ଦ୍ଵାରା ପତି-ପ୍ରଭୁ ମିଳିଥାନ୍ତି॥3॥
ਆਪੁ ਗਵਾਈਐ ਤਾ ਸਹੁ ਪਾਈਐ ਅਉਰੁ ਕੈਸੀ ਚਤੁਰਾਈ ॥
ଯଦି ଅହଂତ୍ଵକୁ ଦୂର କରି ଦିଆଯାଏ, ତାହାହେଲେ ହିଁ ପତି-ପ୍ରଭୁ ମିଳିଥାନ୍ତି, ତାହା ବିନା ଆଉ ସବୁ ଚତୁରତା ବ୍ୟର୍ଥ ଅଟେ।
ਸਹੁ ਨਦਰਿ ਕਰਿ ਦੇਖੈ ਸੋ ਦਿਨੁ ਲੇਖੈ ਕਾਮਣਿ ਨਉ ਨਿਧਿ ਪਾਈ ॥
ଯେତେବେଳେ ପତି-ପ୍ରଭୁ ନିଜ କୃପା-ଦୃଷ୍ଟି ଦେଇ ଦେଖିଥାନ୍ତି, ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ସେହି ଦିନ ସଫଳ ହୋଇଥାଏ ଆଉ ସେ ନବନିଧି ପାଇଯାଏ।
ਆਪਣੇ ਕੰਤ ਪਿਆਰੀ ਸਾ ਸੋਹਾਗਣਿ ਨਾਨਕ ਸਾ ਸਭਰਾਈ ॥
ହେ ନାନକ! ଯେଉଁ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ନିଜ ପତି-ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ପ୍ରିୟ ଲାଗିଥାଏ, ସେ ହିଁ ସୁହାଗିନୀ ଅଟେ ଆଉ ସେ ସବୁଙ୍କ ଠାରେ ଶୋଭା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ।
ਐਸੈ ਰੰਗਿ ਰਾਤੀ ਸਹਜ ਕੀ ਮਾਤੀ ਅਹਿਨਿਸਿ ਭਾਇ ਸਮਾਣੀ ॥
ଯିଏ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ପ୍ରେମରେ ରଙ୍ଗୀନ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ସ୍ଵାଭାବିକ ଅବସ୍ଥାରେ ରାତି ଦିନ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଠାରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ,
ਸੁੰਦਰਿ ਸਾਇ ਸਰੂਪ ਬਿਚਖਣਿ ਕਹੀਐ ਸਾ ਸਿਆਣੀ ॥੪॥੨॥੪॥
ସେ ହିଁ ସୁନ୍ଦର, ରୂପବାନ, ବିଲକ୍ଷଣ ସ୍ୱରୂପ ବାଲୀ ଏବଂ ଚତୁର ଅଟେ||4||2||4||
ਤਿਲੰਗ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ତିଲଙ୍ଗ ମହଲା 1
ਜੈਸੀ ਮੈ ਆਵੈ ਖਸਮ ਕੀ ਬਾਣੀ ਤੈਸੜਾ ਕਰੀ ਗਿਆਨੁ ਵੇ ਲਾਲੋ ॥
ହେ ଭାଇ ଲାଲୋ! ମୋର ମାଲିକ-ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଯେପରି ବାଣୀ ମୋତେ ଆସିଥାଏ, ସେପରି ଜ୍ଞାନ ତୋତେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରୁଅଛି।
ਪਾਪ ਕੀ ਜੰਞ ਲੈ ਕਾਬਲਹੁ ਧਾਇਆ ਜੋਰੀ ਮੰਗੈ ਦਾਨੁ ਵੇ ਲਾਲੋ ॥
ପାପ ଓ ଉତ୍ପୀଡନର ବରଯାତ୍ରୀ ନେଇ ବାବର କାବୁଲ ଆସିଥିଲେ ଆଉ ବଳପୂର୍ବକ ଭାରତର ଭୂମି ରୂପୀ କନ୍ୟାର ଦାନ ମାଗିଛନ୍ତି।
ਸਰਮੁ ਧਰਮੁ ਦੁਇ ਛਪਿ ਖਲੋਏ ਕੂੜੁ ਫਿਰੈ ਪਰਧਾਨੁ ਵੇ ਲਾਲੋ ॥
ହେ ଲାଲୋ! ସରମ ଓ ଧର୍ମ ଦୁଇଟି ଲୁପ୍ତ ହୋଇ ଯାଇଛି ଆଉ ମିଥ୍ୟା ପ୍ରଧାନ ବନି ଯାଇଛୁ।
ਕਾਜੀਆ ਬਾਮਣਾ ਕੀ ਗਲ ਥਕੀ ਅਗਦੁ ਪੜੈ ਸੈਤਾਨੁ ਵੇ ਲਾਲੋ ॥
କାଜି ଓ ବ୍ରାହ୍ମଣର ବିବାହ କରାଇବାର ପରମ୍ପରା ସମାପ୍ତ ହୋଇ ଯାଇଛି ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ସଇତାନ ନିକାହ ପଢୁଛି।
ਮੁਸਲਮਾਨੀਆ ਪੜਹਿ ਕਤੇਬਾ ਕਸਟ ਮਹਿ ਕਰਹਿ ਖੁਦਾਇ ਵੇ ਲਾਲੋ ॥
ହେ ଲାଲୋ! ଏହି ଅତ୍ୟାଚାର ଓ ବିପଦ ସମୟରେ ମୁସଲମାନ ମହିଳା କୋରାନ ପଢୁଛି ଆଉ କଷ୍ଟରେ ଖୁଦାଙ୍କୁ ସ୍ମରଣ କରୁଛି।
ਜਾਤਿ ਸਨਾਤੀ ਹੋਰਿ ਹਿਦਵਾਣੀਆ ਏਹਿ ਭੀ ਲੇਖੈ ਲਾਇ ਵੇ ਲਾਲੋ ॥
ଉଚ୍ଚ ଓ ନୀଚ ଜାତିର ଅନ୍ୟ ହିନ୍ଦୁ ମହିଳା ଉପରେ ବଡ ଅତ୍ୟାଚାର ହେଉଛି।