ਦੁਖ ਸੁਖ ਦੋਊ ਸਮ ਕਰਿ ਜਾਨੈ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਸੰਸਾਰ ॥
ସେ ଦୁଃଖ-ସୁଖ ଦୁଇଟିକୁ ସମାନ ଭାବିଥାଏ ଏବଂ ସଂସାରରେ ଭଲ-ମନ୍ଦକୁ ଏକ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଦେଖିଥାଏ।
ਸੁਧਿ ਬੁਧਿ ਸੁਰਤਿ ਨਾਮਿ ਹਰਿ ਪਾਈਐ ਸਤਸੰਗਤਿ ਗੁਰ ਪਿਆਰ ॥੨॥
ଗୁରୁଙ୍କ ପ୍ରେମ ସହିତ ସତସଙ୍ଗ ହିଁ ଜ୍ଞାନ, ବୁଦ୍ଧି, ବିବେକ ତଥା ହରିନାମ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ||2||
ਅਹਿਨਿਸਿ ਲਾਹਾ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਪਰਾਪਤਿ ਗੁਰੁ ਦਾਤਾ ਦੇਵਣਹਾਰੁ ॥
ଦାତା ଗୁରୁ ଯାହାକୁ ନାମ ଦେଇଥାନ୍ତି, ସେ ଦିନ-ରାତି ହରିନାମ ପ୍ରାପ୍ତିର ଲାଭ ପାଇଥାଏ।
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਿਖ ਸੋਈ ਜਨੁ ਪਾਏ ਜਿਸ ਨੋ ਨਦਰਿ ਕਰੇ ਕਰਤਾਰੁ ॥੩॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଠାରୁ ସେହି ବ୍ୟକ୍ତି ଶିକ୍ଷା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ, ଯାହା ଉପରେ ଈଶ୍ଵର କରୁଣା କରିଥାନ୍ତି||3||
ਕਾਇਆ ਮਹਲੁ ਮੰਦਰੁ ਘਰੁ ਹਰਿ ਕਾ ਤਿਸੁ ਮਹਿ ਰਾਖੀ ਜੋਤਿ ਅਪਾਰ ॥
ଶରୀର ରୂପୀ ମହଲ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଘର ଅଟେ, ଯେଉଁଠି ତାହାଙ୍କ ଜ୍ୟୋତି ଅବସ୍ଥିତ ଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਗੁਰਮੁਖਿ ਮਹਲਿ ਬੁਲਾਈਐ ਹਰਿ ਮੇਲੇ ਮੇਲਣਹਾਰ ॥੪॥੫॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ଈଶ୍ଵର ଗୁରୁଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ନିଜ ମହଲକୁ ବୋଲାଇ ଥାଆନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରଭୁ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ମିଳାଇ ନେଇଥାନ୍ତି||4||5||
ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੧ ਘਰੁ ੨
ମଲାର ମହଲା 1 ଘର 2
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଈଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਪਵਣੈ ਪਾਣੀ ਜਾਣੈ ਜਾਤਿ ॥
ପବନ-ପାଣି ଇତ୍ୟାଦି ପାଞ୍ଚ ତତ୍ତ୍ଵ ଠାରୁ ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇଥାଏ।
ਕਾਇਆਂ ਅਗਨਿ ਕਰੇ ਨਿਭਰਾਂਤਿ ॥
ନିଃସନ୍ଦେହରେ ଶରୀରର ନିର୍ମାଣରେ ଗର୍ଭ-ଅଗ୍ନି ମଧ୍ୟ ଭୂମିକା ନେଇଥାଏ।
ਜੰਮਹਿ ਜੀਅ ਜਾਣੈ ਜੇ ਥਾਉ ॥
ଯଦି ଜୀବ ଜନ୍ମର ମୂଳ ସ୍ଥାନ (ଈଶ୍ଵର)ଙ୍କୁ ମନୁଷ୍ୟ ଜାଣିଥାଏ, ତାହାହେଲେ
ਸੁਰਤਾ ਪੰਡਿਤੁ ਤਾ ਕਾ ਨਾਉ ॥੧॥
ଜ୍ଞାନବାନ ଅଟେ, ତାହାକୁ ନାମ ପଣ୍ଡିତ କୁହାଯାଏ||1||
ਗੁਣ ਗੋਬਿੰਦ ਨ ਜਾਣੀਅਹਿ ਮਾਇ ॥
ହେ ମା’! ପରମାତ୍ମାନକ ଗୁଣକୁ ଜାଣି ପାରିବା ନାହିଁ ଏବଂ
ਅਣਡੀਠਾ ਕਿਛੁ ਕਹਣੁ ਨ ਜਾਇ ॥
ତାହାଙ୍କୁ ଦେଖିବା ବିନା କିଛି ମଧ୍ୟ କୁହା ଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ।
ਕਿਆ ਕਰਿ ਆਖਿ ਵਖਾਣੀਐ ਮਾਇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
କଣ କହି ତାହାଙ୍କ ଗୁଣର ଚର୍ଚ୍ଚା କରାଯିବ?॥1॥ରୁହ॥
ਊਪਰਿ ਦਰਿ ਅਸਮਾਨਿ ਪਇਆਲਿ ॥
ଆକାଶ, ପାତାଳ ଓ ପୃଥିବୀରେ ପରମେଶ୍ଵର ହିଁ ସ୍ଥିତ ଅଟନ୍ତି,
ਕਿਉ ਕਰਿ ਕਹੀਐ ਦੇਹੁ ਵੀਚਾਰਿ ॥
କିପରି କୁହାଯିବ, ବିଚାର କର।
ਬਿਨੁ ਜਿਹਵਾ ਜੋ ਜਪੈ ਹਿਆਇ ॥
ଜିହ୍ଵା ବିନା ଯିଏ ହୃଦୟରେ ଜପିଥାଏ,
ਕੋਈ ਜਾਣੈ ਕੈਸਾ ਨਾਉ ॥੨॥
କଣ କେହି ଜାଣିଛି ଯେ ସେ କିପରି ନାମ ଜପିଥାଏ||2||
ਕਥਨੀ ਬਦਨੀ ਰਹੈ ਨਿਭਰਾਂਤਿ ॥
କହିବା-ବୋଲିବା ଠାରୁ ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵରେ ରହିଥାନ୍ତି।
ਸੋ ਬੂਝੈ ਹੋਵੈ ਜਿਸੁ ਦਾਤਿ ॥
ଯାହା ଉପରେ ଦୟା କରିଥାନ୍ତି, ସେ ହିଁ ବୁଝିଥାଏ।
ਅਹਿਨਿਸਿ ਅੰਤਰਿ ਰਹੈ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥
ସେ ଦିନ-ରାତି ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଧ୍ୟାନରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ,
ਸੋਈ ਪੁਰਖੁ ਜਿ ਸਚਿ ਸਮਾਇ ॥੩॥
ସେ ହିଁ ଉତ୍ତମ ପୁରୁଷ ଅଟେ ଆଉ ସତ୍ୟରେ ହିଁ ରହିଥାଏ||3||
ਜਾਤਿ ਕੁਲੀਨੁ ਸੇਵਕੁ ਜੇ ਹੋਇ ॥
ଯଦି କେହି ଉତ୍ତମ ଜାତିରେ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସେବକ ହୋଇଥାଏ,
ਤਾ ਕਾ ਕਹਣਾ ਕਹਹੁ ਨ ਕੋਇ ॥
କିନ୍ତୁ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସ୍ତୁତି ଗାନ ନ କରିଲେ ଜୀବନ ବେକାର ଅଟେ।
ਵਿਚਿ ਸਨਾਤੀਂ ਸੇਵਕੁ ਹੋਇ ॥
ହେ ନାନକ! ଯଦି କେହି ଛୋଟ ଜାତିରୁ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସେବକ ହୋଇଥାଏ,
ਨਾਨਕ ਪਣ੍ਹੀਆ ਪਹਿਰੈ ਸੋਇ ॥੪॥੧॥੬॥
ଆମର ଚମଡାର ଜୋତା ମଧ୍ୟ ତାହାକୁ ପିନ୍ଧାଇବା ପାଇଁ ମୁଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ଅଟେ ||4||1||6||
ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ମଲାର ମହଲା 1॥
ਦੁਖੁ ਵੇਛੋੜਾ ਇਕੁ ਦੁਖੁ ਭੂਖ ॥
ଏକ ଦୁଃଖ କାହା ଠାରୁ ବିୟୋଗ ଅଟେ, ଏକ ଦୁଃଖ କ୍ଷୁଧାର ଅଟେ।
ਇਕੁ ਦੁਖੁ ਸਕਤਵਾਰ ਜਮਦੂਤ ॥
ଏକ ଦୁଃଖ ବଳିଷ୍ଠ ଯମଦୂତର ଅଟେ, ଯିଏ ଜୀବକୁ ସାଥିରେ ନେଇଯାଏ।
ਇਕੁ ਦੁਖੁ ਰੋਗੁ ਲਗੈ ਤਨਿ ਧਾਇ ॥
ଯେଉଁ ଶରୀରକୁ ରୋଗ ଲାଗିଯାଏ, ତାହା ମଧ୍ୟ ଏକ ଦୁଃଖ ଅଟେ।
ਵੈਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੂ ਲਾਇ ॥੧॥
ଆରେ ଭୋଳା ବୈଦ୍ୟ! କୌଣସି ଔଷଧ ଦିଅ ନାହିଁ||1||
ਵੈਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੂ ਲਾਇ ॥
ହେ ଭୋଳା ବୈଦ୍ୟ! ନିଜ ଔଷଧକୁ ଆମ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରନାହିଁ,
ਦਰਦੁ ਹੋਵੈ ਦੁਖੁ ਰਹੈ ਸਰੀਰ ॥
କାରଣ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହୋଇଥାଏ, ତାହାହେଲେ ଶରୀରରେ ଦୁଃଖ ରହିଥାଏ।
ਐਸਾ ਦਾਰੂ ਲਗੈ ਨ ਬੀਰ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ହେ ଭାଇ! ଏପରି ଔଷଧ ଆମ ଉପରେ କୌଣସି ପ୍ରଭାବ ପକାଏ ନାହିଁ॥1॥ରୁହ।
ਖਸਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ਕੀਏ ਰਸ ਭੋਗ ॥
ମାଲିକଙ୍କୁ ଭୁଲି ଯେତେବେଳେ ରସ ଏବଂ ଭୋଗର ଆନନ୍ଦ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛି
ਤਾਂ ਤਨਿ ਉਠਿ ਖਲੋਏ ਰੋਗ ॥
ଶରୀରରେ ରୋଗ ଲାଗି ଯାଇଛି।
ਮਨ ਅੰਧੇ ਕਉ ਮਿਲੈ ਸਜਾਇ ॥
ଏହି କାରଣରୁ ଅନ୍ଧ ମନକୁ ଦଣ୍ଡ ମିଳିଥାଏ।
ਵੈਦ ਨ ਭੋਲੇ ਦਾਰੂ ਲਾਇ ॥੨॥
ହେ ଭୋଳା ବୈଦ୍ୟ! କୌଣସି ଔଷଧ ଲଗାଅ ନାହିଁ||2||
ਚੰਦਨ ਕਾ ਫਲੁ ਚੰਦਨ ਵਾਸੁ ॥
ଚନ୍ଦନର ମହତ୍ଵ ତାହାର ବାସନାରେ ଥାଏ ଏବଂ
ਮਾਣਸ ਕਾ ਫਲੁ ਘਟ ਮਹਿ ਸਾਸੁ ॥
ଶରୀରରେ ଶ୍ଵାସ ଚାଲୁଥିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମନୁଷ୍ୟ ଥାଏ।
ਸਾਸਿ ਗਇਐ ਕਾਇਆ ਢਲਿ ਪਾਇ ॥
ଯେତେବେଳେ ଶ୍ଵାସ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ, ଶରୀର ମାଟି ହୋଇଯାଏ।
ਤਾ ਕੈ ਪਾਛੈ ਕੋਇ ਨ ਖਾਇ ॥੩॥
ତାପରେ କୌଣସି ଭୋଜନ ଗ୍ରହଣ କରେନାହିଁ||3||
ਕੰਚਨ ਕਾਇਆ ਨਿਰਮਲ ਹੰਸੁ ॥
ସୁନା ରୂପୀ କାୟାରେ ଆତ୍ମା ରୂପୀ ହଂସ ଥାଏ,
ਜਿਸੁ ਮਹਿ ਨਾਮੁ ਨਿਰੰਜਨ ਅੰਸੁ ॥
ଯେଉଁଠି ପ୍ରଭୁନାମର ଅଂଶ ଥାଏ।
ਦੂਖ ਰੋਗ ਸਭਿ ਗਇਆ ਗਵਾਇ ॥
ପ୍ରଭୁ-ନାମ ଦ୍ଵାରା ସବୁ ଦୁଃଖ-ରୋଗ ଦୂର ହୋଇଯାଏ।
ਨਾਨਕ ਛੂਟਸਿ ਸਾਚੈ ਨਾਇ ॥੪॥੨॥੭॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ସଚ୍ଚା ନାମ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଦୁଃଖ-ରୋଗ ଦୂର ହୋଇଯାଏ||4||2||7||
ਮਲਾਰ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ମଲାର ମହଲା 1॥
ਦੁਖ ਮਹੁਰਾ ਮਾਰਣ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ॥
ଦୁଃଖ ଏପରି ଜହର ଅଟେ, ଯାହାକୁ ହରିନାମର ସ୍ମରଣ ହିଁ ମାରିଥାଏ।
ਸਿਲਾ ਸੰਤੋਖ ਪੀਸਣੁ ਹਥਿ ਦਾਨੁ ॥
ସନ୍ତୋଷକୁ ଶିଳାରେ ପେଷାଯାଏ ଏବଂ ହାଥରେ ଦାନ ରୂପରେ ଦିଆଯାଏ।