ਨਾਨਕ ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ਪਤੀਣੇ ਤਾਰਾ ਚੜਿਆ ਲੰਮਾ ॥੧॥
ଗୁରୁ ସାହେବର ସନ୍ଦେଶ ଯେ ଯିଏ ଅହଂ ଦୂର କରି ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଥାଏ, ତାହା ପାଇଁ ଲମ୍ବା ତାର ଦିଆଯାଇଥାଏ||1||
ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਾਗਿ ਰਹੇ ਚੂਕੀ ਅਭਿਮਾਨੀ ਰਾਮ ॥
ଗୁରୁମୁଖୀ ଅଭିମାନ ଦୂର କରି ଜାଗ୍ରତ ରହିଥାଏ।
ਅਨਦਿਨੁ ਭੋਰੁ ਭਇਆ ਸਾਚਿ ਸਮਾਨੀ ਰਾਮ ॥
ତାହା ପାଇଁ ସତ୍ୟ ଜ୍ଞାନ ବନି ରହିଥାଏ ଏବଂ ସେ ପରମ ସତ୍ୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଠାରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ।
ਸਾਚਿ ਸਮਾਨੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਮਨਿ ਭਾਨੀ ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਬਤੁ ਜਾਗੇ ॥
ଗୁରୁମୁଖୀ ପରମ ସତ୍ୟରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ, ଏହା ତାହାର ମନକୁ ଭଲ ଲାଗିଥାଏ ଏବଂ ସେ ସର୍ବଦା ଜାଗ୍ରତ ରହିଥାଏ।
ਸਾਚੁ ਨਾਮੁ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਗੁਰਿ ਦੀਆ ਹਰਿ ਚਰਨੀ ਲਿਵ ਲਾਗੇ ॥
ଗୁରୁ ତାହାକୁ ସଚ୍ଚା ନାମାମୃତ ଦେଇଥାନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରଭୁ-ଚରଣରେ ତାହାର ଲଗ୍ନ ଲାଗି ରହିଥାଏ।
ਪ੍ਰਗਟੀ ਜੋਤਿ ਜੋਤਿ ਮਹਿ ਜਾਤਾ ਮਨਮੁਖਿ ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਣੀ ॥
ତାହାର ଅନ୍ତର୍ମନରେ ପରମ-ଜ୍ୟୋତି ପ୍ରକଟ ହୋଇଯାଏ, ସେ ପରମ-ସତ୍ୟକୁ ଜାଣି ନେଇଥାଏ, କିନ୍ତୁ ମନମୁଖୀ ଜୀବ ଭ୍ରମରେ ରହିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਭੋਰੁ ਭਇਆ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ਜਾਗਤ ਰੈਣਿ ਵਿਹਾਣੀ ॥੨॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ଗୁରୁମୁଖୀ ପାଇଁ ସତ୍ୟ ବନି ରହିଥାଏ, ତାହାର ମନ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ପ୍ରଭୁ-ଭକ୍ତିରେ ଜାଗ୍ରତ ରହି ତାହାର ଜୀବନ ରୂପୀ ରାତ୍ରି ଅତିବାହିତ ହୋଇଥାଏ||2||
ਅਉਗਣ ਵੀਸਰਿਆ ਗੁਣੀ ਘਰੁ ਕੀਆ ਰਾਮ ॥
ଯାହାର ହୃଦୟ-ଘରେ ଗୁଣ ବାସ କରିଥାଏ, ତାହାର ଅବଗୁଣ ସମାପ୍ତ ହୋଇଯାଏ।
ਏਕੋ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਅਵਰੁ ਨ ਬੀਆ ਰਾਮ ॥
ଏକ ଈଶ୍ଵର ହିଁ ସବୁଙ୍କ ଠାରେ ରମଣ କରିଥାନ୍ତି, ତାହାଙ୍କ ବିନା କେହି ନାହାନ୍ତି।
ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਸੋਈ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ਮਨ ਹੀ ਤੇ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ॥
ପ୍ରତି ଜୀବ ଠାରେ କେବଳ ଈଶ୍ଵର ହିଁ ରମଣ କରିଥାନ୍ତି, ଅନ୍ୟ କେହି ନାହାନ୍ତି ଏବଂ ମନରେ ପ୍ରସନ୍ନତା ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਜਿਨਿ ਜਲ ਥਲ ਤ੍ਰਿਭਵਣ ਘਟੁ ਘਟੁ ਥਾਪਿਆ ਸੋ ਪ੍ਰਭੁ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਾਨਿਆ ॥
ଯିଏ ଜଳ, ସ୍ଥଳ, ତିନିଲୋକ, ଜୀବ ବଣାଇଛନ୍ତି, ସେହି ପ୍ରଭୁ ଗୁରୁଙ୍କ ମାଧ୍ୟମରୁ ହିଁ ଜଣା ଯାଇଥାନ୍ତି।
ਕਰਣ ਕਾਰਣ ਸਮਰਥ ਅਪਾਰਾ ਤ੍ਰਿਬਿਧਿ ਮੇਟਿ ਸਮਾਈ ॥
ସର୍ବକର୍ତ୍ତା ପରମେଶ୍ଵର ସବୁକିଛି କରିବା ଯୋଗ୍ୟ ଅଟନ୍ତି ଆଉ ସେ ତ୍ରିଗୁଣାତ୍ମକ ମାୟାକୁ ଦୂର କରି ଦେଇଛନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਅਵਗਣ ਗੁਣਹ ਸਮਾਣੇ ਐਸੀ ਗੁਰਮਤਿ ਪਾਈ ॥੩॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ଏପରି ଗୁରୁ-ଶିକ୍ଷା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛି ଯେ ଗୁଣରେ ଲୀନ ହୋଇ ଅବଗୁଣ ଦୂର କରି ଦେଇଛି||3||
ਆਵਣ ਜਾਣ ਰਹੇ ਚੂਕਾ ਭੋਲਾ ਰਾਮ ॥
ଜନ୍ମ-ମରଣ ଦୂର ହୋଇ ଯାଇଛି ଏବଂ ସମସ୍ତ ଭ୍ରମ ନିବୃତ୍ତ ହୋଇ ଯାଇଛି।
ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ਮਿਲੇ ਸਾਚਾ ਚੋਲਾ ਰਾਮ ॥
ଅହଂ ଭାବ ଦୂର କରି ମିଳନ ହୋଇଛି, ଶରୀର ସଫଳ ହୋଇ ଯାଇଛି।
ਹਉਮੈ ਗੁਰਿ ਖੋਈ ਪਰਗਟੁ ਹੋਈ ਚੂਕੇ ਸੋਗ ਸੰਤਾਪੈ ॥
ଗୁରୁ ଅହଂ-ଭାବ ନିବୃତ୍ତ କରିଛନ୍ତି, ସେ ପ୍ରକଟ ହୋଇ ଯାଇଛନ୍ତି ଶୋକ-ସଂତାପ ନିବୃତ୍ତ ହୋଇ ଯାଇଛି।
ਜੋਤੀ ਅੰਦਰਿ ਜੋਤਿ ਸਮਾਣੀ ਆਪੁ ਪਛਾਤਾ ਆਪੈ ॥
ନିଜକୁ ନିଜେ ଜାଣି ପାରି ଆତ୍ମ-ଜ୍ୟୋତି ବ୍ରହ୍ମ-ଜ୍ୟୋତିରେ ବିଲୀନ ହୋଇ ଯାଇଛି।
ਪੇਈਅੜੈ ਘਰਿ ਸਬਦਿ ਪਤੀਣੀ ਸਾਹੁਰੜੈ ਪਿਰ ਭਾਣੀ ॥
ଜୀବ ଇହଲୋକରେ ଶବ୍ଦ-ଗୁରୁ ଦ୍ଵାରା ଆଚରଣ କରିଥାଏ ଏବଂ ପରଲୋକରେ ପତି-ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ରହିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਸਤਿਗੁਰਿ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਈ ਚੂਕੀ ਕਾਣਿ ਲੋਕਾਣੀ ॥੪॥੩॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ସଦଗୁରୁ ଯାହାକୁ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସହିତ ମିଳାଇ ଦେଇଛନ୍ତି, ସଂସାର ଉପରେ ତାହାର ନିର୍ଭରତା ଦୂର ହୋଇ ଯାଇଛି||4||3||
ਤੁਖਾਰੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ତୁଖାରୀ ମହଲା 1॥
ਭੋਲਾਵੜੈ ਭੁਲੀ ਭੁਲਿ ਭੁਲਿ ਪਛੋਤਾਣੀ ॥
ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ଭ୍ରମରେ ରହିଥାଏ ଏବଂ ବାରମ୍ବାର ପଶ୍ଚାତାପ କରିଥାଏ।
ਪਿਰਿ ਛੋਡਿਅੜੀ ਸੁਤੀ ਪਿਰ ਕੀ ਸਾਰ ਨ ਜਾਣੀ ॥
ପତି-ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଛାଡି ମୋହମାୟାରେ ମଗ୍ନ ରହିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ପତି-ପ୍ରଭୁଙ୍କ ମହତ୍ତ୍ଵକୁ ଜାଣି ନାହିଁ।
ਪਿਰਿ ਛੋਡੀ ਸੁਤੀ ਅਵਗਣਿ ਮੁਤੀ ਤਿਸੁ ਧਨ ਵਿਧਣ ਰਾਤੇ ॥
ପ୍ରିୟତମଙ୍କ ଛାଡି ଅବଗୁଣରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ, ଯାହା ଫଳରେ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀର ଜୀବନ ବିଧବା ଭଳି ବନି ରହିଥାଏ।
ਕਾਮਿ ਕ੍ਰੋਧਿ ਅਹੰਕਾਰਿ ਵਿਗੁਤੀ ਹਉਮੈ ਲਗੀ ਤਾਤੇ ॥
ସେ କାମ, କ୍ରୋଧ, ଅହଂକାରରେ ନାଶ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଅହଂ-ଭାବନାରେ ପଡି ଦୁଃଖ ଭୋଗ କରିଥାଏ।
ਉਡਰਿ ਹੰਸੁ ਚਲਿਆ ਫੁਰਮਾਇਆ ਭਸਮੈ ਭਸਮ ਸਮਾਣੀ ॥
ଯେତେବେଳେ ମୃତ୍ୟୁ ବୋଲାଇ ଥାଏ, ତାହାହେଲେ ଆତ୍ମା ରୂପୀ ହଂସ ଶରୀରରୁ ବାହାର କରି ଉଡି ଯାଇଛି ଏବଂ ଭସ୍ମ ରୂପୀ ଶରୀର ଭସ୍ମରେ ହିଁ ମିଳିଯାଏ।
ਨਾਨਕ ਸਚੇ ਨਾਮ ਵਿਹੂਣੀ ਭੁਲਿ ਭੁਲਿ ਪਛੋਤਾਣੀ ॥੧॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ପ୍ରଭୁ-ନାମ ବିହୀନ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ଭ୍ରମରେ ରହି ପଶ୍ଚାତାପ କରିଥାଏ||1||
ਸੁਣਿ ਨਾਹ ਪਿਆਰੇ ਇਕ ਬੇਨੰਤੀ ਮੇਰੀ ॥
ହେ ପ୍ରିୟ ପ୍ରଭୁ! ମୋର ଏକ ବିନତି ଶୁଣ,
ਤੂ ਨਿਜ ਘਰਿ ਵਸਿਅੜਾ ਹਉ ਰੁਲਿ ਭਸਮੈ ਢੇਰੀ ॥
ତୁମେ ନିଜ ଘରେ ଆନନ୍ଦ ପୂର୍ବକ ରହିଅଛ, କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଧୂଳି ହୋଇ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ରହିଥାଏ।
ਬਿਨੁ ਅਪਨੇ ਨਾਹੈ ਕੋਇ ਨ ਚਾਹੈ ਕਿਆ ਕਹੀਐ ਕਿਆ ਕੀਜੈ ॥
ନିଃସଙ୍କୋଚରେ କିଛି ମଧ୍ୟ କହିଥାଏ ଅଥବା କରିଛି, କିନ୍ତୁ ନିଜ ପ୍ରିୟତମ ବିନା କେହି ମଧ୍ୟ କୃପାଳୁ ନାହାନ୍ତି।
ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਰਸਨ ਰਸੁ ਰਸਨਾ ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਰਸੁ ਪੀਜੈ ॥
ହରିନାମାମୃତ ରସର ଭଣ୍ଡାର ଅଟେ, ଏଣୁ ଗୁରୁ-ଉପଦେଶ ଅନୁସାରେ ଜିହ୍ଵାରେ ଏହି ରସ ପାନ କର।
ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਕੋ ਸੰਗਿ ਨ ਸਾਥੀ ਆਵੈ ਜਾਇ ਘਨੇਰੀ ॥
ହରିନାମ ବିନା କେହି ସାଙ୍ଗ-ସାଥି ନାହାନ୍ତି, ଦୁନିଆକୁ କେତେ ଲୋକ ଆସିଥାନ୍ତି ଏବଂ ଯାଇଥାନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਲਾਹਾ ਲੈ ਘਰਿ ਜਾਈਐ ਸਾਚੀ ਸਚੁ ਮਤਿ ਤੇਰੀ ॥੨॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ହରିନାମ ରୂପୀ ଲାଭ ପାଇ ସଚ୍ଚା ଘରକୁ ଜୀବ ଉଚିତ, କାରଣ ଏହା ତୋର ହିଁ ଅଟେ, ହେ ସଚ୍ଚା ପ୍ରଭୁ! ସଚ୍ଚା ଉପଦେଶ ଦିଅ||2||
ਸਾਜਨ ਦੇਸਿ ਵਿਦੇਸੀਅੜੇ ਸਾਨੇਹੜੇ ਦੇਦੀ ॥
ବିଦେଶ ଯାଇଥିବା ସଚ୍ଚା ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଜୀବ-ସ୍ତ୍ରୀ ସନ୍ଦେଶ ପଠାଇ ଥାଏ।
ਸਾਰਿ ਸਮਾਲੇ ਤਿਨ ਸਜਣਾ ਮੁੰਧ ਨੈਣ ਭਰੇਦੀ ॥
ଲୁହାଭରା ନେତ୍ରରେ ସେ ସଜ୍ଜନଙ୍କ ସ୍ମରଣ କରିଥାଏ।
ਮੁੰਧ ਨੈਣ ਭਰੇਦੀ ਗੁਣ ਸਾਰੇਦੀ ਕਿਉ ਪ੍ਰਭ ਮਿਲਾ ਪਿਆਰੇ ॥
ଲୁହାଭରା ନେତ୍ରରେ ତାହାଙ୍କ ଗୁଣ ସ୍ମରଣ କରିଥାଏ ଯେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସହିତ କିପରି ମିଳନ ହେବ।
ਮਾਰਗੁ ਪੰਥੁ ਨ ਜਾਣਉ ਵਿਖੜਾ ਕਿਉ ਪਾਈਐ ਪਿਰੁ ਪਾਰੇ ॥
ଯିବା ରାସ୍ତା କଠିନ ଅଟେ, ପ୍ରିୟତମଙ୍କୁ କିପରି ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରିବ?
ਸਤਿਗੁਰ ਸਬਦੀ ਮਿਲੈ ਵਿਛੁੰਨੀ ਤਨੁ ਮਨੁ ਆਗੈ ਰਾਖੈ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଉପଦେଶ ଦ୍ଵାରା ଯଦି ତନ-ମନ ସମର୍ପଣ କରିଦିଅ, ତାହାହେଲେ ବିଚ୍ଛେଦ ହୋଇଥିବା ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସହିତ ମିଳନ ହୋଇଯାଏ।
ਨਾਨਕ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਬਿਰਖੁ ਮਹਾ ਰਸ ਫਲਿਆ ਮਿਲਿ ਪ੍ਰੀਤਮ ਰਸੁ ਚਾਖੈ ॥੩॥
ଗୁରୁ ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ହରିନାମ ଅମୃତମୟ ବୃକ୍ଷ ଅଟେ, ମହାରସ ଏବଂ ଫଳଦାୟକ ଅଟେ ଏବଂ ପ୍ରିୟତମଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ସେ ଏହି ରସକୁ ଆସ୍ଵାଦନ କରିଥାନ୍ତି||3||
ਮਹਲਿ ਬੁਲਾਇੜੀਏ ਬਿਲਮੁ ਨ ਕੀਜੈ ॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ନିଜ ଚରଣକୁ ବୋଲାଅ, ଡେରି କରନାହିଁ।