ਪਰਬਤੁ ਸੁਇਨਾ ਰੁਪਾ ਹੋਵੈ ਹੀਰੇ ਲਾਲ ਜੜਾਉ ॥
ଯଦି ମୋତେ ସୁନା ରୂପାର ପାହାଡ ମଧ୍ୟ ମିଳିଯାଏ,
ਭੀ ਤੂੰਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੧॥
ତାପରେ ମଧ୍ୟ, ମୁଁ ତୋହର ହିଁ ଯଶୋଗାନ କରିବି ଆଉ ତୋର ମହିମା କରିବା ପାଇଁ ମୋର ଇଚ୍ଛା ସମାପ୍ତ ହେବ ନାହି
ਮਃ ੧ ॥
ମହଲା 1
ਭਾਰ ਅਠਾਰਹ ਮੇਵਾ ਹੋਵੈ ਗਰੁੜਾ ਹੋਇ ਸੁਆਉ ॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ଯଦି ମୋ’ ପାଇଁ ଅଠର ଭାର ବାଲା ସବୁ ବନସ୍ପତି ପନିପରିବା ବନିଯାଏ, ଯାହାର ସ୍ଵାଦ ଗୁଡ ଭଳି ମିଠା ଅଟେ,
ਚੰਦੁ ਸੂਰਜੁ ਦੁਇ ਫਿਰਦੇ ਰਖੀਅਹਿ ਨਿਹਚਲੁ ਹੋਵੈ ਥਾਉ ॥
ଯଦି ମୋର ନିବାସ ସ୍ଥଗନ ଅଟଳ ହୋଇଯାଏ, ଯାହାର ଆଖପାଖରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଓ ଚନ୍ଦ୍ର ଦୁଇଟି ଘୁରୁ ଥାନ୍ତି,
ਭੀ ਤੂੰਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੨॥
ତଥାପି, , ମୁଁ ତୋହର ହିଁ ଯଶୋଗାନ କରିବି ଆଉ ତୋର ମହିମା କରିବା ପାଇଁ ମୋର ଇଚ୍ଛା ସମାପ୍ତ ହେବ ନାହି
ਮਃ ੧ ॥
ମହଲା 1
ਜੇ ਦੇਹੈ ਦੁਖੁ ਲਾਈਐ ਪਾਪ ਗਰਹ ਦੁਇ ਰਾਹੁ ॥
ହେ ଭଗବାନ! ଯଦି ମୋର ଶରୀରକୁ ଦୁଃଖ ଆସିଥାଏ, ଆଉ ଦୁଇ ପାପୀ ଗ୍ରହ ରାହୁ-କେତୁ ମୋତେ କଷ୍ଟ ଦିଅନ୍ତି,
ਰਤੁ ਪੀਣੇ ਰਾਜੇ ਸਿਰੈ ਉਪਰਿ ਰਖੀਅਹਿ ਏਵੈ ਜਾਪੈ ਭਾਉ ॥
ଯଦି ରକ୍ତପିପାସୁ ରାଜା ମୋତେ ଶାସନ କରୁଥାଏ, ତାପରେ ମଧ୍ୟ ମୋତେ ଲାଗିଥାଏ ଯେ ତୁମେ ମୋତେ ପ୍ରେମ କରୁଅଛ,
ਭੀ ਤੂੰਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੩॥
ହେ ଇଶ୍ଵର! ତଥାପି, ମୁଁ ତୋର ହିଁ ପ୍ରଶଂସା କରିବି , ମୁଁ ତୋହର ହିଁ ଯଶୋଗାନ କରିବି ଆଉ ତୋର ମହିମା କରିବା ପାଇଁ ମୋର ଇଚ୍ଛା ସମାପ୍ତ ହେବ ନାହି
ਮਃ ੧ ॥
ମହଲା 1
ਅਗੀ ਪਾਲਾ ਕਪੜੁ ਹੋਵੈ ਖਾਣਾ ਹੋਵੈ ਵਾਉ ॥
ଯଦି ମୋ’ ପାଇଁ ଅଗ୍ନି ଏବଂ ଶୀତ ମୋର ପରିଧାନ ଅଟେ, ପବନ ମୋର ଭୋଜନ ଅଟେ
ਸੁਰਗੈ ਦੀਆ ਮੋਹਣੀਆ ਇਸਤਰੀਆ ਹੋਵਨਿ ਨਾਨਕ ਸਭੋ ਜਾਉ ॥
ଆଉ ସ୍ଵର୍ଗର ମୋହିନୀ ଅପସରା ମୋର ପତ୍ନୀ ହୁଅନ୍ତି, ହେ ନାନକ! ଏହି ସବୁ ପଦାର୍ଥ କ୍ଷଣଭଙ୍ଗୁର ଅଟେ
ਭੀ ਤੂਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੪॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ମୁଁ ତୋହର ହିଁ ଯଶୋଗାନ କରିବି ଆଉ ତୋର ମହିମା କରିବା ପାଇଁ ମୋର ଇଚ୍ଛା ସମାପ୍ତ ହେବ ନାହି
ਪਵੜੀ ॥
ପଉଡି
ਬਦਫੈਲੀ ਗੈਬਾਨਾ ਖਸਮੁ ਨ ਜਾਣਈ ॥
ଦୁଷ୍କର୍ମୀ ପରମାତ୍ମାଙ୍କୁ ଜାଣେ ନାହିଁ
ਸੋ ਕਹੀਐ ਦੇਵਾਨਾ ਆਪੁ ਨ ਪਛਾਣਈ ॥
ତାହାକୁ ପାଗଳ କୁହାଯାଇ ଥାଏ ଯିଏ ନିଜ ସ୍ଵରୂପକୁ ଜାଣି ନଥାଏ
ਕਲਹਿ ਬੁਰੀ ਸੰਸਾਰਿ ਵਾਦੇ ਖਪੀਐ ॥
ଏହି ସଂସାରରେ କଳହ ହାନିକାରକ ଅଟେ, କାରଣ ବାଦ ବିବାଦରେ ମନୁଷ୍ୟ ବ୍ୟର୍ଥରେ ହିଁ ପୀଡିତ ହୋଇଯାଏ
ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਵੇਕਾਰਿ ਭਰਮੇ ਪਚੀਐ ॥
ହରିନାମ ବ୍ୟତୀତ ପ୍ରାଣୀ ବ୍ୟର୍ଥ ଅଟେ ଆଉ ଭ୍ରମ ବିକାରରେ ସେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ
ਰਾਹ ਦੋਵੈ ਇਕੁ ਜਾਣੈ ਸੋਈ ਸਿਝਸੀ ॥
ଯିଏ ଦୁଇଟା ମାଗିବାକୁ ଏକ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଆଡକୁ ଯିବା ଭାବିଥାଏ, ସେ ମୁକ୍ତ ହୋଇଯାଏ
ਕੁਫਰ ਗੋਅ ਕੁਫਰਾਣੈ ਪਇਆ ਦਝਸੀ ॥
ମିଥ୍ୟା ବୋଲିବା ବା ନରକରେ ପଡି ଜଳି ପାଉଁଶ ହୋଇଯାଏ
ਸਭ ਦੁਨੀਆ ਸੁਬਹਾਨੁ ਸਚਿ ਸਮਾਈਐ ॥
ଯଦି ମନୁଷ୍ୟ ସତ୍ୟରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ, ତାହାହେଲେ ତାହା ପାଇଁ ସାରା ଦୁନିଆ ହିଁ ବ୍ୟର୍ଥ ଅଟେ
ਸਿਝੈ ਦਰਿ ਦੀਵਾਨਿ ਆਪੁ ਗਵਾਈਐ ॥੯॥
ସେ ନିଜର ଅହଂକାର ଦୂର କରି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦରବାରରେ ନାମ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାରେ ସଫଳ ହୋଇଯାଏ
ਮਃ ੧ ਸਲੋਕੁ ॥
ମହଲା 1 ଶ୍ଳୋକ
ਸੋ ਜੀਵਿਆ ਜਿਸੁ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਸੋਇ ॥
ଯାହାର ମନରେ ଭଗବାନଙ୍କ ନିବାସ ଅଛି, ତହକୁ ହିଁ ଜୀବିତ କୁହାଯାଏ
ਨਾਨਕ ਅਵਰੁ ਨ ਜੀਵੈ ਕੋਇ ॥
ହେ ନାନକ! ଭଗବାନଙ୍କ ନାମ ବିନା କାହାକୁ ମଧ୍ୟ ଜୀବିତ କୁହାଯାଇ ପାରିବ ନାହିଁ,
ਜੇ ਜੀਵੈ ਪਤਿ ਲਥੀ ਜਾਇ ॥
ସେ ମୃତକ ସମାନ ହୋଇଥାଏ, ଯଦି ସେ ଜୀବିତ ମଧ୍ୟ ଥାଏ , ତାହାହେଲେ ଜଗତରୁ ନିଜ ନାମ-ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହରାଇ ଚାଲିଯାଏ
ਸਭੁ ਹਰਾਮੁ ਜੇਤਾ ਕਿਛੁ ਖਾਇ ॥
ଯାହା କିଛି ମଧ୍ୟ ଖାଇଥାଏ ତାହା ଅପବିତ୍ର ହୋଇଥାଏ
ਰਾਜਿ ਰੰਗੁ ਮਾਲਿ ਰੰਗੁ ॥
କିଛି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ ଶାସନ ସହିତ ପ୍ରେମ ଥାଏ ଆଉ କିଛି ଜଣଙ୍କୁ ଧନ ଦୌଲତ ସହିତ ପ୍ରେମ ହୋଇଥାଏ
ਰੰਗਿ ਰਤਾ ਨਚੈ ਨੰਗੁ ॥
ଏପରି ଲଜ୍ଜାହୀନ ବ୍ୟକ୍ତି ମାୟାର ମୋହରେ ମଗ୍ନ ହୋଇ ନଗ୍ନ ନୃତ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି
ਨਾਨਕ ਠਗਿਆ ਮੁਠਾ ਜਾਇ ॥
ହେ ନାନକ! ସେ ଠକି ହୋଇଯାଏ ଆଉ ଲୁଟର ଶିକାର ହୋଇଥାଏ
ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਪਤਿ ਗਇਆ ਗਵਾਇ ॥੧॥
ଈଶ୍ବରଙ୍କ ନାମ ବ୍ୟତୀତ ସେ ନିଜର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହରାଇଦିଏ
ਮਃ ੧ ॥
ମହଲା 1
ਕਿਆ ਖਾਧੈ ਕਿਆ ਪੈਧੈ ਹੋਇ ॥
ହେ ଜୀବ! ସ୍ଵାଦିଷ୍ଟ ଭୋଜନ ଖାଇବା ଏବଂ ସୁନ୍ଦର ବସ୍ତ୍ର ପିନ୍ଧିବାର ଅଭିପ୍ରାୟ କଣ ଅଟେ,”
ਜਾ ਮਨਿ ਨਾਹੀ ਸਚਾ ਸੋਇ ॥
ਕਿਆ ਮੇਵਾ ਕਿਆ ਘਿਉ ਗੁੜੁ ਮਿਠਾ ਕਿਆ ਮੈਦਾ ਕਿਆ ਮਾਸੁ ॥
ଫଳ, ଘିଅ, ମିଠା ଗୁଡ ମଇଦା ଏବଂ ମାଂସ ଖାଇବାର ଅଭିପ୍ରାୟ କଣ ଅଟେ”?
ਕਿਆ ਕਪੜੁ ਕਿਆ ਸੇਜ ਸੁਖਾਲੀ ਕੀਜਹਿ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ॥
ସୁନ୍ଦର ବସ୍ତ୍ର ପିନ୍ଧିବା, ସୁଖଦାୟକ ଶଯ୍ୟାରେ ବିଶ୍ରାମ ନେବା ଆଉ ଭୋଗ- ବିଳାସରେ ଆନନ୍ଦ ପ୍ରାପ୍ତ କରିବାର ଅଭିପ୍ରାୟ କଣ ଅଟେ?
ਕਿਆ ਲਸਕਰ ਕਿਆ ਨੇਬ ਖਵਾਸੀ ਆਵੈ ਮਹਲੀ ਵਾਸੁ ॥
ସେନା , ଦ୍ଵାରପାଳ, କର୍ମଚାରୀ ରଖିବା ଆଉ ମହଲରେ ନିବାସ କରିବାରେ ଅଭିପ୍ରାୟ କଣ ଅଟେ?
ਨਾਨਕ ਸਚੇ ਨਾਮ ਵਿਣੁ ਸਭੇ ਟੋਲ ਵਿਣਾਸੁ ॥੨॥
ହେ ନାନକ! ସତ୍ୟ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମ ବିନା ସବୁ ପଦାର୍ଥ କ୍ଷଣଭଙ୍ଗୁର ଅଟେ 2
ਪਵੜੀ ॥
ପଉଡି
ਜਾਤੀ ਦੈ ਕਿਆ ਹਥਿ ਸਚੁ ਪਰਖੀਐ ॥
ଉଚ୍ଚ ଜାତିରେ କିଛି ମଧ୍ୟ ନଥାଏ, କାରଣ, ପରମାତ୍ମା କେବଳ ଜୀବର ଶୁଭ-ଅଶୁଭ କର୍ମର ହିଁ ଯାଞ୍ଚ କରିଥାନ୍ତି , ଉଚ୍ଚ ଜାତିର ଅଭିମାନ ବିଷ ସମାନ ଅଟେ
ਮਹੁਰਾ ਹੋਵੈ ਹਥਿ ਮਰੀਐ ਚਖੀਐ ॥
ଯଦି କୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତିର ହାତରେ ବିଷ ଥାଏ, ତାହାହେଲେ ସେ ସେହି ବିଷକୁ ଖାଇ ପ୍ରାଣ ତ୍ୟାଗ କରିଥାଏ
ਸਚੇ ਕੀ ਸਿਰਕਾਰ ਜੁਗੁ ਜੁਗੁ ਜਾਣੀਐ ॥
ସତ୍ୟ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ସରକାର ଯୁଗ ଯୁଗରେ ଜଣା ଯାଆନ୍ତି
ਹੁਕਮੁ ਮੰਨੇ ਸਿਰਦਾਰੁ ਦਰਿ ਦੀਬਾਣੀਐ ॥
ଯିଏ ତାଙ୍କରି ହୁକୁମ ପାଳନ କରିଥାଏ, ସେ ତାହାଙ୍କ ଦରବାରରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଯାଏ
ਫੁਰਮਾਨੀ ਹੈ ਕਾਰ ਖਸਮਿ ਪਠਾਇਆ ॥
ସତ୍ୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଏହି ହୁକୁମ ଅଟେ ଯେ ନାମ ସ୍ମରଣର କର୍ମ କର, ଏଥିପାଇଁ ପ୍ରଭୁ ମନୁଷ୍ୟକୁ ସଂସାରକୁ ପଠାଇଛନ୍ତି
ਤਬਲਬਾਜ ਬੀਚਾਰ ਸਬਦਿ ਸੁਣਾਇਆ ॥
ଗୁରୁ ବାଣୀ ଦ୍ଵାରା ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ଆରାଧନା ଲୋକଙ୍କୁ ଶୁଣାଇ ଅଛନ୍ତି
ਇਕਿ ਹੋਏ ਅਸਵਾਰ ਇਕਨਾ ਸਾਖਤੀ ॥
ଏହାକୁ ଶ୍ରବଣ କରି ଗୁରୁମୁଖୀ ନିଜ ଘୋଡା ଉପରେ ସବାର ହୋଇଯାଇଛି ଆଉ ଅନ୍ୟ କିଛି ଜଣଙ୍କୁ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ରଖିଛି
ਇਕਨੀ ਬਧੇ ਭਾਰ ਇਕਨਾ ਤਾਖਤੀ ॥੧੦॥
କିଛି ଜଣ ନିଜର ସାମାନ ବାନ୍ଧି ନେଇଛନ୍ତି ଆଉ କିଛି ଜଣ ସବାର ହୋଇ ଚାଲି ମଧ୍ୟ ଯାଇଛନ୍ତି
ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੧ ॥
ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 1
ਜਾ ਪਕਾ ਤਾ ਕਟਿਆ ਰਹੀ ਸੁ ਪਲਰਿ ਵਾੜਿ ॥
ଯେତେବେଳେ ଶସ୍ୟ ପକ୍ଵ ହୋଇଯାଏ, ସେତେବେଳେ କୃଷକ ତାହାକୁ କାଟିଥାଏ, କେବଳ ଘାସ ଆଉ ବାଡ ରହିଯାଏ
ਸਣੁ ਕੀਸਾਰਾ ਚਿਥਿਆ ਕਣੁ ਲਇਆ ਤਨੁ ਝਾੜਿ ॥
ଶସ୍ୟ ଫସଲରୁ କାଢି ନିଆଯାଏ ଆଉ ଉଡାଇ ଦାନା ଅଲଗା କରାଯାଇଥାଏ
ਦੁਇ ਪੁੜ ਚਕੀ ਜੋੜਿ ਕੈ ਪੀਸਣ ਆਇ ਬਹਿਠੁ ॥
ଚକିରେ ଦାନାକୁ ପେଷିବା ପାଇଁ ମନୁଷ୍ୟ ବସିଯାଏ
ਜੋ ਦਰਿ ਰਹੇ ਸੁ ਉਬਰੇ ਨਾਨਕ ਅਜਬੁ ਡਿਠੁ ॥੧॥
ଯାହା କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବାଡିରେ ଯୋଡି ରହିଥାଏ, ତାହା ବଞ୍ଚି ଯାଇଥାଏ, ହେ ନାନକ! ଏହା ଏକ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଜନକ କଥା ଦେଖିଅଛି 1
ਮਃ ੧ ॥
ମହଲା 1
ਵੇਖੁ ਜਿ ਮਿਠਾ ਕਟਿਆ ਕਟਿ ਕੁਟਿ ਬਧਾ ਪਾਇ ॥
ଦେଖ ଆଖୁ କଟାଯାଏ, ତାହାକୁ ସଫାକରି କାଟି ବନ୍ଧାଯାଇଥାଏ