ਊਤਮੁ ਊਚੌ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮੁ ਗੁਣ ਅੰਤੁ ਨ ਜਾਣਹਿ ਸੇਖ ॥
ଭଗବାନ ବଡ ମହାନ ଏବଂ ସର୍ବୋପରି ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କ ମହିମାର ଅନ୍ତ ଅନେକ ଶେଷନାଗ ମଧ୍ୟ ଜାଣିପାରେ ନାହିଁ।
ਨਾਰਦ ਮੁਨਿ ਜਨ ਸੁਕ ਬਿਆਸ ਜਸੁ ਗਾਵਤ ਗੋਬਿੰਦ ॥
ନାରଦ ମୁନି, ମୁନିଜନ, ଶୁକଦେବ ଏବଂ ବ୍ୟାସ ମଧ୍ୟ ଗୋବିନ୍ଦଙ୍କ ମହିମା ଗାନ କରିଥାନ୍ତି।
ਰਸ ਗੀਧੇ ਹਰਿ ਸਿਉ ਬੀਧੇ ਭਗਤ ਰਚੇ ਭਗਵੰਤ ॥
ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଭକ୍ତ ତାହାଙ୍କ ନାମ-ରସରେ ମଗ୍ନ ଥାଏ, ତାହାଙ୍କ ସ୍ମରଣରେ ସର୍ବଦା ରହିଥାଏ ଆଉ ଭଗବାନଙ୍କ ଭଜନାରେ ଲୀନ ରହିଥାଏ।
ਮੋਹ ਮਾਨ ਭ੍ਰਮੁ ਬਿਨਸਿਓ ਪਾਈ ਸਰਨਿ ਦਇਆਲ ॥
ଦୟାର ଘର ଭଗବାନଙ୍କ ଶରଣ ନେଲେ ମୋହ, ଅଭିମାନ ଏବଂ ଭ୍ରମ ନାଶ ହୋଇଯାଏ।
ਚਰਨ ਕਮਲ ਮਨਿ ਤਨਿ ਬਸੇ ਦਰਸਨੁ ਦੇਖਿ ਨਿਹਾਲ ॥
ଯାହାର ମନ ତଥା ତନରେ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ସୁନ୍ଦର ଚରଣ ବସିଥାଏ, ତାହାଙ୍କ ଦର୍ଶନ କରି କୃତାର୍ଥ ହୋଇଯାଏ।
ਲਾਭੁ ਮਿਲੈ ਤੋਟਾ ਹਿਰੈ ਸਾਧਸੰਗਿ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥
ସାଧୁ ସଂଗତି ଦ୍ଵାରା ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଚରଣରେ ସୁରତି ଲଗାଇ ଲାଭ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਖਾਟਿ ਖਜਾਨਾ ਗੁਣ ਨਿਧਿ ਹਰੇ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਧਿਆਇ ॥੬॥
ହେ ନାନକ! ନାମର ଧ୍ୟାନ କରି ଗୁଣର ଭଣ୍ଡାର ଭଗବାନଙ୍କ ନାମ ରୂପୀ ଭଣ୍ଡାର ଉପଲବ୍ଧ କର। ॥6॥
ਸਲੋਕੁ ॥
ଶ୍ଳୋକ॥
ਸੰਤ ਮੰਡਲ ਹਰਿ ਜਸੁ ਕਥਹਿ ਬੋਲਹਿ ਸਤਿ ਸੁਭਾਇ ॥
ସନ୍ଥଙ୍କ ମେଳ ସର୍ବଦା ଭଗବାନଙ୍କ ଯଶ କରିଥାଏ ଆଉ ସହଜାତ ସ୍ଵଭାବ ସତ୍ୟ ହି ବୋଲିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਮਨੁ ਸੰਤੋਖੀਐ ਏਕਸੁ ਸਿਉ ਲਿਵ ਲਾਇ ॥੭॥
ହେ ନାନକ! ଏକ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଠାରେ ସୁରତି ଲଗାଇଲେ ମନ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ॥7॥
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡି॥
ਸਪਤਮਿ ਸੰਚਹੁ ਨਾਮ ਧਨੁ ਟੂਟਿ ਨ ਜਾਹਿ ਭੰਡਾਰ ॥
ସପ୍ତମ- ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମ ରୂପୀ ଧନ ସଞ୍ଚୟ କର, କାରଣ ନାମ-ଧନର ଭଣ୍ଡାର କେବେ ସମାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ।
ਸੰਤਸੰਗਤਿ ਮਹਿ ਪਾਈਐ ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰ ॥
“(ଏହି ନାମ ଧନ) ସନ୍ଥଙ୍କ ସଂଗତି କରିଲେ ହିଁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ, ଯେଉଁ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଗୁଣର କୌଣସି ଅନ୍ତ ନଥାଏ, ଯାହାର ସ୍ଵରୂପର ଆଗପଛ ମିଳେ ନାହିଁ।
ਆਪੁ ਤਜਹੁ ਗੋਬਿੰਦ ਭਜਹੁ ਸਰਨਿ ਪਰਹੁ ਹਰਿ ਰਾਇ ॥
ହେ ଜିଜ୍ଞାସୁ! ନିଜ ଅହଂକାର ତ୍ୟାଗ କରି ଭଗବାନଙ୍କ ଭଜନ କର ଆଉ ସେହି ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସ।
ਦੂਖ ਹਰੈ ਭਵਜਲੁ ਤਰੈ ਮਨ ਚਿੰਦਿਆ ਫਲੁ ਪਾਇ ॥
ଭଗବାନଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସିଲେ ଦୁଃଖ ଦୂର ହୋଇଯାଏ, ଭବସାଗରରୁ ମଧ୍ୟ ପାର ହୋଇଯାଏ ତଥା
ਆਠ ਪਹਰ ਮਨਿ ਹਰਿ ਜਪੈ ਸਫਲੁ ਜਨਮੁ ਪਰਵਾਣੁ ॥
ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟ ଦିନ ରାତି ନିଜ ମନରେ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ନାମ ସ୍ମରଣ କରିଥାଏ, ତାହାର ଜନ୍ମ ସଫଳ ହୋଇଯାଏ।
ਅੰਤਰਿ ਬਾਹਰਿ ਸਦਾ ਸੰਗਿ ਕਰਨੈਹਾਰੁ ਪਛਾਣੁ ॥
ଯେଉଁ ପରମେଶ୍ଵର (ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜୀବର) ଭିତର ବାହାରେ ସର୍ବଦା ସାଥିରେ ରହିଥାନ୍ତି, ସେହି କର୍ତ୍ତା ପ୍ରଭୁ ସେହି ମନୁଷ୍ୟର ମିତ୍ର ବନିଯାନ୍ତି।
ਸੋ ਸਾਜਨੁ ਸੋ ਸਖਾ ਮੀਤੁ ਜੋ ਹਰਿ ਕੀ ਮਤਿ ਦੇਇ ॥
ହେ ଜୀବ! ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ଆମକୁ ଭଗବାନଙ୍କ ନାମ ଜପିବାର ଉପଦେଶ ଦେଇଥାଏ, ସେ ଆମର ବାସ୍ତବିକ ମିତ୍ର, ସଖା ଏବଂ ସାଥି ଅଟନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਤਿਸੁ ਬਲਿਹਾਰਣੈ ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਜਪੇਇ ॥੭॥
ହେ ନାନକ! ଯେଉଁ ପୁରୁଷ ହରି-ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ନାମର ଜପ କରିଥାଏ, ମୁଁ ତାହାଙ୍କ ପାଖରେ ସମର୍ପିତ ଅଟେ ॥7॥
ਸਲੋਕੁ ॥
ଶ୍ଳୋକ॥
ਆਠ ਪਹਰ ਗੁਨ ਗਾਈਅਹਿ ਤਜੀਅਹਿ ਅਵਰਿ ਜੰਜਾਲ ॥
ଯଦି ଆମେ ଆଠ ପହର ଭଗବାନଙ୍କ ମହିମା ସ୍ତୁତି କରିବା ଆଉ ସବୁ ବନ୍ଧନ ତ୍ୟାଗ କରୁ ତାହାହେଲେ
ਜਮਕੰਕਰੁ ਜੋਹਿ ਨ ਸਕਈ ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭੂ ਦਇਆਲ ॥੮॥
ହେ ନାନକ! ଭଗବାନ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇ ଦୟାର ଘରକୁ ଆସିଥାନ୍ତି ତଥା ଯମଦୂତ ମଧ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ନାହିଁ ॥8॥
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡି॥
ਅਸਟਮੀ ਅਸਟ ਸਿਧਿ ਨਵ ਨਿਧਿ ॥
ଅଷ୍ଟମ- ଆଠ ସିଦ୍ଧି, ନବ ନିଧି,
ਸਗਲ ਪਦਾਰਥ ਪੂਰਨ ਬੁਧਿ ॥
ସମସ୍ତ ବହୁ ମୂଲ୍ୟ ପଦାର୍ଥ, ପୂର୍ଣ୍ଣ ବୁଦ୍ଧି,
ਕਵਲ ਪ੍ਰਗਾਸ ਸਦਾ ਆਨੰਦ ॥
ହୃଦୟ କମଳର ପ୍ରକାଶ, ସର୍ବଦା ଆନନ୍ଦ,
ਨਿਰਮਲ ਰੀਤਿ ਨਿਰੋਧਰ ਮੰਤ ॥
ପବିତ୍ର ଜୀବନ ଆଚରଣ, ଅବ୍ୟର୍ଥ ଉପଦେଶ,
ਸਗਲ ਧਰਮ ਪਵਿਤ੍ਰ ਇਸਨਾਨੁ ॥
ସମସ୍ତ ଧର୍ମ(ଗୁଣ), ପବିତ୍ର ସ୍ନାନ ଏବଂ
ਸਭ ਮਹਿ ਊਚ ਬਿਸੇਖ ਗਿਆਨੁ ॥
ସର୍ବୋଚ୍ଚ ତଥା ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଜ୍ଞାନ,
ਹਰਿ ਹਰਿ ਭਜਨੁ ਪੂਰੇ ਗੁਰ ਸੰਗਿ ॥
ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁଙ୍କ ସଙ୍ଗତି କରିଲେ ପ୍ରଭୁ ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ଭଜନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ।
ਜਪਿ ਤਰੀਐ ਨਾਨਕ ਨਾਮ ਹਰਿ ਰੰਗਿ ॥੮॥
ହେ ନାନକ! ପ୍ରେମପୂର୍ବକ ଈଶ୍ବରଙ୍କ ନାମ ସ୍ମରଣ କରିଲେ ମନୁଷ୍ୟ ଭବସାଗରରୁ ପାର ହୋଇଯାଏ ॥8॥
ਸਲੋਕੁ ॥
ଶ୍ଳୋକ॥
ਨਾਰਾਇਣੁ ਨਹ ਸਿਮਰਿਓ ਮੋਹਿਓ ਸੁਆਦ ਬਿਕਾਰ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ନାରାୟଣଙ୍କ ନାମ ସ୍ମରଣ କରେ ନାହିଁ, ଏପରି ବ୍ୟକ୍ତିକୁ ସର୍ବଦା ବିକାରର ରସ ମୁଗ୍ଧ କରି ରଖିଥାଏ।
ਨਾਨਕ ਨਾਮਿ ਬਿਸਾਰਿਐ ਨਰਕ ਸੁਰਗ ਅਵਤਾਰ ॥੯॥
ହେ ନାନକ! ଯଦି ଜୀବ ଭଗବାନଙ୍କ ନାମ ଭୁଲିଯାଏ, ତାହାହେଲେ ତାହାକୁ ବାରମ୍ବାର ନର୍କ ସ୍ବର୍ଗରେ ରହିବାକୁ ପଡିଥାଏ। ॥9॥
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡି॥
ਨਉਮੀ ਨਵੇ ਛਿਦ੍ਰ ਅਪਵੀਤ ॥
ନବମ- ଶରୀରର ନବ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ (ନାକ, କାନ ଇତ୍ୟାଦି) ଅପବିତ୍ର ରହିଥାଏ।
ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਨ ਜਪਹਿ ਕਰਤ ਬਿਪਰੀਤਿ ॥
ଜୀବ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମ ସ୍ମରଣ କରିନଥାଏ ଆଉ ବିପରୀତ କର୍ମ କରିଥାଏ।
ਪਰ ਤ੍ਰਿਅ ਰਮਹਿ ਬਕਹਿ ਸਾਧ ਨਿੰਦ ॥
ଭଗବାନଙ୍କ ନାମ ସ୍ମରଣ ବିହୀନ ମନୁଷ୍ୟ ପର ନାରୀ ଭୋଗ କରିଥାଏ ଆଉ ସାଧୁଙ୍କ ନିନ୍ଦା କରିଥାଏ ଏବଂ
ਕਰਨ ਨ ਸੁਨਹੀ ਹਰਿ ਜਸੁ ਬਿੰਦ ॥
ନିଜ କାନରେ କ୍ଷଣିକ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଭଗବାନଙ୍କ ଯଶ ଶୁନିନଥାଏ।
ਹਿਰਹਿ ਪਰ ਦਰਬੁ ਉਦਰ ਕੈ ਤਾਈ ॥
ସେ ନିଜ ପେଟ ଭରିବା ପାଇଁ ପର ଧନ ଚୋରାନ୍ତି।
ਅਗਨਿ ਨ ਨਿਵਰੈ ਤ੍ਰਿਸਨਾ ਨ ਬੁਝਾਈ ॥
ତଥାପି ତାହାର ଲୋଭର ଅଗ୍ନି ତୃପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ ଆଉ ନା ହିଁ ତାହାର ତୃଷ୍ଣା ଦୂର ହୋଇଥାଏ।
ਹਰਿ ਸੇਵਾ ਬਿਨੁ ਏਹ ਫਲ ਲਾਗੇ ॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଭକ୍ତି ବିନା ତାହାର ସବୁ ପ୍ରୟାସକୁ ଏପରି ଫଳ ମିଳେନାହିଁ।
ਨਾਨਕ ਪ੍ਰਭ ਬਿਸਰਤ ਮਰਿ ਜਮਹਿ ਅਭਾਗੇ ॥੯॥
ହେ ନାନକ ଭଗବାନଙ୍କୁ ଭୁଲିଥିବା ଭାଗ୍ୟହୀନ ମନୁଷ୍ୟ ଜନ୍ମ ମୃତ୍ୟୁ ଚକ୍ରରେ ପଡିଥାଏ ॥9॥
ਸਲੋਕੁ ॥
ଶ୍ଳୋକ॥
ਦਸ ਦਿਸ ਖੋਜਤ ਮੈ ਫਿਰਿਓ ਜਤ ਦੇਖਉ ਤਤ ਸੋਇ ॥
ମୁଁ ଦଶ ଦିଗରେ ହିଁ ଖୋଜୁଅଛି, କିନ୍ତୁ, ଯେଉଁଠି ଦେଖିଲେ ମଧ୍ୟ ମୁଁ ଭଗବାନଙ୍କୁ ମୁଁ ପାଇଥାଏ।
ਮਨੁ ਬਸਿ ਆਵੈ ਨਾਨਕਾ ਜੇ ਪੂਰਨ ਕਿਰਪਾ ਹੋਇ ॥੧੦॥
ହେ ନାନକ! ମନୁଷ୍ୟର ମନ ବଶରେ ସେତେବେଳେ ଆସିଥାଏ, ଯଦି ପରମେଶ୍ଵର ତାହାଙ୍କ ଉପରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ କୃପା କରିଥାନ୍ତି ॥10॥“
ਪਉੜੀ ॥
ପଉଡି॥
ਦਸਮੀ ਦਸ ਦੁਆਰ ਬਸਿ ਕੀਨੇ ॥
ଦଶମ- ଯେଉଁ ମନୁଷ୍ୟ ନିଜ ଦଶ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ (ପାଞ୍ଚ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ପାଞ୍ଚ କର୍ମ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ) କୁ ବଶରେ କରିନିଏ,
ਮਨਿ ਸੰਤੋਖੁ ਨਾਮ ਜਪਿ ਲੀਨੇ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ନାମ ଜପିଲେ ତାହାଙ୍କ ମନରେ ସନ୍ତୋଷ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥାଏ।
ਕਰਨੀ ਸੁਨੀਐ ਜਸੁ ਗੋਪਾਲ ॥
ନିଜ କାନରେ ଗୋପାଳଙ୍କ ଯଶ ଶୁଣ।
ਨੈਨੀ ਪੇਖਤ ਸਾਧ ਦਇਆਲ ॥
ନିଜ ନେତ୍ରରେ ଦୟାଳୁ ସନ୍ଥଙ୍କୁ ଦେଖ।
ਰਸਨਾ ਗੁਨ ਗਾਵੈ ਬੇਅੰਤ ॥
ନିଜ ଜିହ୍ଵାରେ ଅନନ୍ତ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଗୁଣସ୍ତୁତି କର।
ਮਨ ਮਹਿ ਚਿਤਵੈ ਪੂਰਨ ਭਗਵੰਤ ॥
ନିଜ ହୃଦୟରେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭଗବାନଙ୍କ ଚିନ୍ତନ କର।