ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ରାମକଲୀ ମହଲା 5 ॥
ਈਧਨ ਤੇ ਬੈਸੰਤਰੁ ਭਾਗੈ ॥
ପରମେଶ୍ଵରଙ୍କ ଲୀଳା ଏତେ ବିଚିତ୍ର ଯେ ଯଦି ତାହାଙ୍କ ଇଛା ହୋଇଥାଏ, ଅଗ୍ନି ମଧ୍ୟ କାଠକୁ ଜଳାଇବା ତ୍ୟାଗ କରିଥାଏ।
ਮਾਟੀ ਕਉ ਜਲੁ ਦਹ ਦਿਸ ਤਿਆਗੈ ॥
ଜଳ ସ୍ଵୟଂ ମାଟିକୁ ଗୋଳାଇ ଦେଇଥାଏ ଏବ ଚାରିଆଡେ ଏକ ଛାଡିଦେଇଥାଏ, ଅର୍ଥାତ ପୃଥିବୀ ସମୁଦ୍ରରେ ବାସ କରିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ସମୁଦ୍ର ଏହାକୁ ସ୍ଵୟଂ ମଧ୍ୟରେ ବୁଡାଏ ନାହିଁ।
ਊਪਰਿ ਚਰਨ ਤਲੈ ਆਕਾਸੁ ॥
ମାତା ଗର୍ଭରେ ବାଳକ ପାଦ ଉପରକୁ କରିଥାଏ ଏବଂ ମସ୍ତକ ତଳକୁ କରିଥାଏ।
ਘਟ ਮਹਿ ਸਿੰਧੁ ਕੀਓ ਪਰਗਾਸੁ ॥੧॥
ଜୀବ ଦେହରେ ପ୍ରକାଶ ରୂପୀ ସିନ୍ଧୁ ରହିଥାଏ॥1॥
ਐਸਾ ਸੰਮ੍ਰਥੁ ਹਰਿ ਜੀਉ ਆਪਿ ॥
ପରମେଶ୍ଵର ସର୍ବକଳା ସମର୍ଥ ଅଟନ୍ତି,
ਨਿਮਖ ਨ ਬਿਸਰੈ ਜੀਅ ਭਗਤਨ ਕੈ ਆਠ ਪਹਰ ਮਨ ਤਾ ਕਉ ਜਾਪਿ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଭକ୍ତ ଏକ କ୍ଷଣ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ନିଜ ହୃଦୟରୁ ତାହାଙ୍କୁ ଭୁଲେ ନାହିଁ, ମନରେ ଆଠ ପ୍ରହର ତାହାଙ୍କ ଜପ କରିବା ଉଚିତ॥1॥ରୁହ॥
ਪ੍ਰਥਮੇ ਮਾਖਨੁ ਪਾਛੈ ਦੂਧੁ ॥
ସର୍ବ ପ୍ରଥମେ ପରମାତ୍ମା ରୂପୀ ଲହୁଣୀ ଥିଲା ଆଉ ତାପରେ ଜଗତ ରୂପୀ ଦୁଧ ଜାତ ହୋଇଛି
ਮੈਲੂ ਕੀਨੋ ਸਾਬੁਨੁ ਸੂਧੁ ॥
ସନ୍ତାନ ପାନ କରିବା ପାଇ ମାତାର ସ୍ତନରୁ ଧବଳ ବର୍ଣ୍ଣର ଦୁଧ ଜାତ କରା ଯାଇଛି।
ਭੈ ਤੇ ਨਿਰਭਉ ਡਰਤਾ ਫਿਰੈ ॥
ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଅଂଶ ଜୀବାତ୍ମା ନିର୍ଭୀକ ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ମୃତ୍ୟୁ ଠାରେ ଭୟ କରିଥାଏ।
ਹੋਂਦੀ ਕਉ ਅਣਹੋਂਦੀ ਹਿਰੈ ॥੨॥
ସମ୍ଭାବନାକୁ ଅସମ୍ଭାବନା ନେଇଯାଏ||2||
ਦੇਹੀ ਗੁਪਤ ਬਿਦੇਹੀ ਦੀਸੈ ॥
ମନୁଷ୍ୟର ଶରୀରରେ ରହିବା ବାଲା ଆତ୍ମା ଗୁପ୍ତ ଅଟେ, କିନ୍ତୁ ଶରୀର ହିଁ ଦେଖାଯାଇଥାଏ।
ਸਗਲੇ ਸਾਜਿ ਕਰਤ ਜਗਦੀਸੈ ॥
ସବୁଙ୍କୁ ବନାଇ ଜଗଦୀଶ୍ଵର ଲୀଳା କରିଥାନ୍ତି।
ਠਗਣਹਾਰ ਅਣਠਗਦਾ ਠਾਗੈ ॥
କପଟୀ ମାୟା ଜୀବକୁ କପଟ କରିଥାଏ।
ਬਿਨੁ ਵਖਰ ਫਿਰਿ ਫਿਰਿ ਉਠਿ ਲਾਗੈ ॥੩॥
ନାମ ରୂପୀ ଧନ ବିନା ଜୀବ ବାରମ୍ବାର ଜନ୍ମ-ମରଣ ଚକ୍ରରେ ପଡିଥାଏ||3||
ਸੰਤ ਸਭਾ ਮਿਲਿ ਕਰਹੁ ਬਖਿਆਣ ॥
ସନ୍ଥଙ୍କ ସଭାରେ ସମ୍ମିଳିତ ହୋଇ
ਸਿੰਮ੍ਰਿਤਿ ਸਾਸਤ ਬੇਦ ਪੁਰਾਣ ॥
ସ୍ମୃତି, ଶାସ୍ତ୍ର ଏବଂ ବେଦ-ପୁରାଣର ବର୍ଣ୍ଣନା କରି ଦେଖ।
ਬ੍ਰਹਮ ਬੀਚਾਰੁ ਬੀਚਾਰੇ ਕੋਇ ॥
ଯିଏ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କ ମହିମାକୁ ବିଚାର କରିଥାଏ,
ਨਾਨਕ ਤਾ ਕੀ ਪਰਮ ਗਤਿ ਹੋਇ ॥੪॥੪੩॥੫੪॥
ହେ ନାନକ! ତାହାର ପରମ ଗତି ହୋଇଯାଏ||4||43||54||
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ରାମକଲୀ ମହଲା 5 ॥
ਜੋ ਤਿਸੁ ਭਾਵੈ ਸੋ ਥੀਆ ॥
ଯାହା ଈଶ୍ଵରଙ୍କୁ ଉପଯୁକ୍ତ ଲାଗିଥାଏ, ତାହା ହୋଇଥାଏ।
ਸਦਾ ਸਦਾ ਹਰਿ ਕੀ ਸਰਣਾਈ ਪ੍ਰਭ ਬਿਨੁ ਨਾਹੀ ਆਨ ਬੀਆ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ସର୍ବଦା ଭଗବାନଙ୍କ ଶରଣ ଗ୍ରହଣ କର, ତାହାଙ୍କ ଅତିରିକ୍ତ ଆଉ କେହି ନାହାନ୍ତି॥1॥ରୁହ॥
ਪੁਤੁ ਕਲਤ੍ਰੁ ਲਖਿਮੀ ਦੀਸੈ ਇਨ ਮਹਿ ਕਿਛੂ ਨ ਸੰਗਿ ਲੀਆ ॥
ପୁତ୍ର, ସ୍ତ୍ରୀ ଏବଂ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଯିଏ ନଜରରେ ଆସିଥାନ୍ତି, କେହି ମଧ୍ୟ ନିଜ ସାଥିରେ କିଛି ନେଇ ଯାଇନାହାନ୍ତି।
ਬਿਖੈ ਠਗਉਰੀ ਖਾਇ ਭੁਲਾਨਾ ਮਾਇਆ ਮੰਦਰੁ ਤਿਆਗਿ ਗਇਆ ॥੧॥
ମାୟା ରୂପୀ କପଟ ଜଡିବୁଟି ଖାଇ ଜୀବ ଭୁଲି ଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ଶେଷରେ ମାୟା ଏବଂ ଘରଦ୍ଵାର ସବୁକିଛି ତ୍ୟାଗ କରି ସେ ଚାଲି ଯାଇଥାଏ||1||
ਨਿੰਦਾ ਕਰਿ ਕਰਿ ਬਹੁਤੁ ਵਿਗੂਤਾ ਗਰਭ ਜੋਨਿ ਮਹਿ ਕਿਰਤਿ ਪਇਆ ॥
ଅନ୍ୟର ନିନ୍ଦା କରି ଜୀବ ବହୁତ ଦୁଃଖୀ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ନିଜ କର୍ମ ଅନୁସାରେ ଗର୍ଭ-ଯୋନିରେ ପଡିଥାଏ।
ਪੁਰਬ ਕਮਾਣੇ ਛੋਡਹਿ ਨਾਹੀ ਜਮਦੂਤਿ ਗ੍ਰਾਸਿਓ ਮਹਾ ਭਇਆ ॥੨॥
ପୂର୍ବ ଜନ୍ମର କର୍ମ ଜୀବର ସାଥୀ ଛାଡେ ନାହିଁ ଏବଂ ଭୟାନକ ଯମଦୂତ ତାହାକୁ ନିଜର ଗ୍ରାସ ବନାଇ ଥାଏ||2||
ਬੋਲੈ ਝੂਠੁ ਕਮਾਵੈ ਅਵਰਾ ਤ੍ਰਿਸਨ ਨ ਬੂਝੈ ਬਹੁਤੁ ਹਇਆ ॥
ମନୁଷ୍ୟ ମିଥ୍ୟା ବୋଲିଥାଏ, ସେ କିଛି କହିଥାଏ ଓ ଆଉ କିଛି କରିଥାଏ, ତାହାର ତୃଷ୍ଣା ମେଣ୍ଟେ ନାହିଁ।
ਅਸਾਧ ਰੋਗੁ ਉਪਜਿਆ ਸੰਤ ਦੂਖਨਿ ਦੇਹ ਬਿਨਾਸੀ ਮਹਾ ਖਇਆ ॥੩॥
ସନ୍ଥଙ୍କ ଉପରେ ମିଥ୍ୟା ଦୋଷ ଲଗାଇବା ଦ୍ଵାରା ଶରୀରରେ ଅସାଧ୍ୟ ରୋଗ ଜାତ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ତାହାର ଶରୀର ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ||3||
ਜਿਨਹਿ ਨਿਵਾਜੇ ਤਿਨ ਹੀ ਸਾਜੇ ਆਪੇ ਕੀਨੇ ਸੰਤ ਜਇਆ ॥
ଯେଉଁ ପରମାତ୍ମା ସନ୍ଥଙ୍କୁ ଯଶ ପ୍ରଦାନ କରିଛି, ସେ ହିଁ ତାହାକୁ ଜାତ କରିଛନ୍ତି ଆଉ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସନ୍ଥଙ୍କ ଜୟ-ଜୟକାର କରାଇଛନ୍ତି।
ਨਾਨਕ ਦਾਸ ਕੰਠਿ ਲਾਇ ਰਾਖੇ ਕਰਿ ਕਿਰਪਾ ਪਾਰਬ੍ਰਹਮ ਮਇਆ ॥੪॥੪੪॥੫੫॥
ହେ ନାନକ! ପରଂବ୍ରହ୍ମ ନିଜ କୃପା କରି ସନ୍ଥଙ୍କୁ ଗଳାରେ ଲଗାଇ ରଖିଛନ୍ତି||4||44||55||
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ରାମକଲୀ ମହଲା 5 ॥
ਐਸਾ ਪੂਰਾ ਗੁਰਦੇਉ ਸਹਾਈ ॥
ମୋର ପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୁରୁଦେବ ଏପରି ସହାୟକ ହୋଇଛନ୍ତି,
ਜਾ ਕਾ ਸਿਮਰਨੁ ਬਿਰਥਾ ਨ ਜਾਈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯାହାଙ୍କ ସ୍ମରଣ କେବେ ବ୍ୟର୍ଥ ଯାଏ ନାହିଁ॥1॥ରୁହ॥
ਦਰਸਨੁ ਪੇਖਤ ਹੋਇ ਨਿਹਾਲੁ ॥
ତାହାଙ୍କ ଦର୍ଶନ କରିବା ଦ୍ଵାରା ମନ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଯାଏ,
ਜਾ ਕੀ ਧੂਰਿ ਕਾਟੈ ਜਮ ਜਾਲੁ ॥
ତାହାଙ୍କ ଚରଣ-ଧୂଳି ମୃତ୍ୟୁର ଜାଲ କାଟି ଦେଇଥାଏ।
ਚਰਨ ਕਮਲ ਬਸੇ ਮੇਰੇ ਮਨ ਕੇ ॥
ତାହାଙ୍କ ଚରଣ-କମଳ ମୋର ମନରେ ବାସ କରି ନେଇଛି,
ਕਾਰਜ ਸਵਾਰੇ ਸਗਲੇ ਤਨ ਕੇ ॥੧॥
ସେ ମୋର ତନର ସବୁ କାର୍ଯ୍ୟ ସଫଳ କରାଇ ଦେଇଛନ୍ତି॥1॥
ਜਾ ਕੈ ਮਸਤਕਿ ਰਾਖੈ ਹਾਥੁ ॥
ଯାହାର ମସ୍ତକ ଉପରେ ମୋର ପ୍ରଭୁ ହାତ ରଖି ଦେଇଥାନ୍ତି,
ਪ੍ਰਭੁ ਮੇਰੋ ਅਨਾਥ ਕੋ ਨਾਥੁ ॥
ସେ ମଧ୍ୟ ଅନାଥର ନାଥ ବନିଯାନ୍ତି।
ਪਤਿਤ ਉਧਾਰਣੁ ਕ੍ਰਿਪਾ ਨਿਧਾਨੁ ॥
ସେ ପତିତର ଉଦ୍ଧାର କରିବା ବାଲା ଏବଂ କୃପାର ଭଣ୍ଡାର ଅଟନ୍ତି,
ਸਦਾ ਸਦਾ ਜਾਈਐ ਕੁਰਬਾਨੁ ॥੨॥
ଏହିପରି ସର୍ବଦା ତାହାଙ୍କ ପ୍ରତି ସମର୍ପିତ ଯିବା ଉଚିତ||2||
ਨਿਰਮਲ ਮੰਤੁ ਦੇਇ ਜਿਸੁ ਦਾਨੁ ॥
ସେ ଯାହାକୁ ନିର୍ମଳ ନାମର ମନ୍ତ୍ର ଦାନ ଦେଇଥାନ୍ତି,
ਤਜਹਿ ਬਿਕਾਰ ਬਿਨਸੈ ਅਭਿਮਾਨੁ ॥
ତାହାର ଅଭିମାନ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ ଆଉ ସେ ବିକାରକୁ ତ୍ୟାଗ କରିଥାଏ।
ਏਕੁ ਧਿਆਈਐ ਸਾਧ ਕੈ ਸੰਗਿ ॥
ସାଧୁଙ୍କ ସଙ୍ଗତିରେ କେବଳ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଧ୍ୟାନ କରିବା ଉଚିତ।
ਪਾਪ ਬਿਨਾਸੇ ਨਾਮ ਕੈ ਰੰਗਿ ॥੩॥
ନାମର ରଙ୍ଗ ଦ୍ଵାରା ସବୁ ପାପର ନାଶ ହୋଇଯାଏ||3||
ਗੁਰ ਪਰਮੇਸੁਰ ਸਗਲ ਨਿਵਾਸ ॥
ସବୁ ଜୀବଙ୍କ ଠାରେ ଗୁରୁ-ପରମେଶ୍ଵର ହିଁ ନିବାସ କରିଥାନ୍ତି।
ਘਟਿ ਘਟਿ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਗੁਣਤਾਸ ॥
ସେହି ଗୁଣର ଭଣ୍ଡାର ପ୍ରତି ଜୀବ ଠାରେ ବ୍ୟାପକ ଅଟନ୍ତି।
ਦਰਸੁ ਦੇਹਿ ਧਾਰਉ ਪ੍ਰਭ ਆਸ ॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ତୋର ହିଁ ଆଶା ଅଛି, ନିଜର ଦର୍ଶନ ଦିଅ।
ਨਿਤ ਨਾਨਕੁ ਚਿਤਵੈ ਸਚੁ ਅਰਦਾਸਿ ॥੪॥੪੫॥੫੬॥
ମୋର ଏହି ସଚ୍ଚା ପ୍ରାର୍ଥନା ଯେ ନାନକ ନିତ୍ୟ ତୋତେ ସ୍ମରଣ କରିଥାନ୍ତି ||4||45||56||