ਆਪੇ ਕਿਸ ਹੀ ਕਸਿ ਬਖਸੇ ਆਪੇ ਦੇ ਲੈ ਭਾਈ ਹੇ ॥੮॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ କାହାକୁ କର୍ମ ଅନୁସାରେ କ୍ଷମା ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ଏବଂ କାହାକୁ ଦଣ୍ଡ ଦିଅନ୍ତି ।। 8।।
ਆਪੇ ਧਨਖੁ ਆਪੇ ਸਰਬਾਣਾ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଧନୁଷ ଏବଂ ବାଣ ଚଲାନ୍ତି,
ਆਪੇ ਸੁਘੜੁ ਸਰੂਪੁ ਸਿਆਣਾ ॥
ସେ ବହୁତ ବୁଦ୍ଧିମାନ, ସୁନ୍ଦର ରୂପ ଏବଂ ଚତୁର ଅଟନ୍ତି।
ਕਹਤਾ ਬਕਤਾ ਸੁਣਤਾ ਸੋਈ ਆਪੇ ਬਣਤ ਬਣਾਈ ਹੇ ॥੯॥
ସେ ସ୍ୱୟଂ ହିଁ କହୁଥିବା ବକ୍ତା ଏବଂ ଶ୍ରୋତା ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ସବୁ ତାଙ୍କର ହିଁ ରଚନା ଅଟେ।। 9।।
ਪਉਣੁ ਗੁਰੂ ਪਾਣੀ ਪਿਤ ਜਾਤਾ ॥
ପବନ ଜଗତର ଗୁରୁ ଅଟନ୍ତି, ପାଣି ପିତା ଅଟନ୍ତି ଏବଂ
ਉਦਰ ਸੰਜੋਗੀ ਧਰਤੀ ਮਾਤਾ ॥
ଉଦରର ସଂଯୋଗରୁ ପୃଥିବୀ ଜଗତର ମାତା ଅଟେ।
ਰੈਣਿ ਦਿਨਸੁ ਦੁਇ ਦਾਈ ਦਾਇਆ ਜਗੁ ਖੇਲੈ ਖੇਲਾਈ ਹੇ ॥੧੦॥
ରାତି ଏବଂ ଦିନ ଦୁଇ ଜଣ ସେବକ ସେବିକା ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ସମସ୍ତ ଜଗତ ଏମାନଙ୍କ ଖେଳାଇବା ଦ୍ଵାରା ହିଁ ଖେଳି ଥାଆନ୍ତି ।। 10 ।।
ਆਪੇ ਮਛੁਲੀ ਆਪੇ ਜਾਲਾ ॥
ମାଛ ଏବଂ ଫସିଥିବା ଜାଲ ପରମାତ୍ମା ହିଁ ଅଟନ୍ତି।
ਆਪੇ ਗਊ ਆਪੇ ਰਖਵਾਲਾ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଗାଈ ଏବଂ ସ୍ୱୟଂ ହିଁ ରକ୍ଷାକର୍ତ୍ତା ଅଟନ୍ତି।
ਸਰਬ ਜੀਆ ਜਗਿ ਜੋਤਿ ਤੁਮਾਰੀ ਜੈਸੀ ਪ੍ਰਭਿ ਫੁਰਮਾਈ ਹੇ ॥੧੧॥
ହେ ଇଶ୍ଵର ! ସବୁ ଜୀବମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତୁମର ହିଁ ଜ୍ୟୋତି ଅଛି, ଯେମିତି ତୁମର ଆଜ୍ଞା ହୁଏ, ଦୁନିଆ ମଧ୍ୟ ସେମିତି ଚାଲେ।। 11 ।।
ਆਪੇ ਜੋਗੀ ਆਪੇ ਭੋਗੀ ॥
ଯୋଗୀ, ଭୋଗୀ,
ਆਪੇ ਰਸੀਆ ਪਰਮ ਸੰਜੋਗੀ ॥
ରସିକ ଏବଂ ପରମ ସଂଯୋଗୀ ମଧ୍ୟ ସେ ହିଁ ଅଟନ୍ତି ଏବଂ
ਆਪੇ ਵੇਬਾਣੀ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ਨਿਰਭਉ ਤਾੜੀ ਲਾਈ ਹੇ ॥੧੨॥
ନିରାକାର ନିର୍ଭୟ ପରମାତ୍ମା ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସମାଧି ଲଗାଇଛନ୍ତି ।।12।।
ਖਾਣੀ ਬਾਣੀ ਤੁਝਹਿ ਸਮਾਣੀ ॥
ହେ ସର୍ବେଶ୍ଵର ! ଅଣ୍ଡଜ, ଯରାୟୁଜ, ସ୍ୱେଦଜ, ଉଦ୍ଭିଦଜ ଚାରି ଶ୍ରୋତ ଏବଂ ଚାରି ବାଣୀ ତୁମ ଠାରେ ହିଁ ସମାହିତ ହୋଇଛି ।
ਜੋ ਦੀਸੈ ਸਭ ਆਵਣ ਜਾਣੀ ॥
ଯାହା ମଧ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିମାନ ହେଉଛି, ସବୁର ଜନ୍ମ ମରଣ ଚକ୍ର ହେଉଛି।
ਸੇਈ ਸਾਹ ਸਚੇ ਵਾਪਾਰੀ ਸਤਿਗੁਰਿ ਬੂਝ ਬੁਝਾਈ ਹੇ ॥੧੩॥
ଯାହାକୁ ସଦଗୁରୁ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରଦାନ କରୁଛନ୍ତି, ସେ ହିଁ ସତ୍ୟ ର ବ୍ୟାପାରୀ ଏବଂ ସାହୁକାର ଅଟେ ।। 13 ।।
ਸਬਦੁ ਬੁਝਾਏ ਸਤਿਗੁਰੁ ਪੂਰਾ ॥
ପୂର୍ଣ୍ଣ ସତ୍ ଗୁରୁ ହିଁ ଶବ୍ଦର ରହସ୍ୟ କହନ୍ତି ଯେ
ਸਰਬ ਕਲਾ ਸਾਚੇ ਭਰਪੂਰਾ ॥
ଇଶ୍ଵର ସର୍ବକଳା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟନ୍ତି ।
ਅਫਰਿਓ ਵੇਪਰਵਾਹੁ ਸਦਾ ਤੂ ਨਾ ਤਿਸੁ ਤਿਲੁ ਨ ਤਮਾਈ ਹੇ ॥੧੪॥
ହେ ଇଶ୍ଵର ! ତୁମେ ନିଶ୍ଚିନ୍ତ ଏବଂ ମନ ବାଣୀ ଠାରୁ ଅଲଗା ଅଟ ଏବଂ ତୁମକୁ ତିଳେ ମାତ୍ର ଲାଳସା ନାହିଁ ।।14।।
ਕਾਲੁ ਬਿਕਾਲੁ ਭਏ ਦੇਵਾਨੇ ॥
ତାହାଙ୍କୁ ଦେଖିକରି ଭୟାନକ କାଳ ମଧ୍ୟ ପଳାୟନ କରିଥାଏ;
ਸਬਦੁ ਸਹਜ ਰਸੁ ਅੰਤਰਿ ਮਾਨੇ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ମନରେ ସ୍ଵାଭାବିକ ଭାବରେ ଶବ୍ଦର ରସ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥାଏ ।
ਆਪੇ ਮੁਕਤਿ ਤ੍ਰਿਪਤਿ ਵਰਦਾਤਾ ਭਗਤਿ ਭਾਇ ਮਨਿ ਭਾਈ ਹੇ ॥੧੫॥
ଯାହାର ମନକୁ ଭଗବାନଙ୍କ ଭକ୍ତି ଆନନ୍ଦ କରି ଦେଇଛି, ବରଦାତା ପରମେଶ୍ୱର ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇକରି ମୁକ୍ତି – ତୃପ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି ।। 15 ।।
ਆਪਿ ਨਿਰਾਲਮੁ ਗੁਰ ਗਮ ਗਿਆਨਾ ॥
ହେ ପରମାତ୍ମା ! ତୁମେ ସ୍ୱୟଂ ହିଁ ନିର୍ଲିପ୍ତ ରହିଥାଅ, କିନ୍ତୁ ତୁମର ଜ୍ଞାନ ଗୁରୁଙ୍କ ଶିକ୍ଷାରୁ ହିଁ ହୋଇଥାଏ ।
ਜੋ ਦੀਸੈ ਤੁਝ ਮਾਹਿ ਸਮਾਨਾ ॥
ଯାହା କିଛି ମଧ୍ୟ ଦେଖା ଦିଏ, ତାହା ତୁମ ମଧ୍ୟରେ ହିଁ ବିଲୀନ ହୋଇଯାଏ।
ਨਾਨਕੁ ਨੀਚੁ ਭਿਖਿਆ ਦਰਿ ਜਾਚੈ ਮੈ ਦੀਜੈ ਨਾਮੁ ਵਡਾਈ ਹੇ ॥੧੬॥੧॥
ନାନକ ସ୍ୱୟଂକୁ ନିମ୍ନ ମାନି ସତ୍ୟର ଦ୍ଵାରରେ ଭିକ୍ଷା ମାଗନ୍ତି ଯେ ତାହାକୁ ନାମ – ଦାନର ବଡିମା ଦିଅ॥16॥1॥
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
ମାରୁ ମହଲା 1 ।।
ਆਪੇ ਧਰਤੀ ਧਉਲੁ ਅਕਾਸੰ ॥
ପୃଥିବୀ, ଧର୍ମରୂପୀ ବୃଷଭ ଏବଂ ଆକାଶ ସ୍ୱୟଂ ଇଶ୍ଵର ଅଟନ୍ତି,
ਆਪੇ ਸਾਚੇ ਗੁਣ ਪਰਗਾਸੰ ॥
ସେହି ପରମ-ସତ୍ୟ ସ୍ୱୟଂ ହିଁ ନିଜ ଗୁଣ ର ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ।
ਜਤੀ ਸਤੀ ਸੰਤੋਖੀ ਆਪੇ ਆਪੇ ਕਾਰ ਕਮਾਈ ਹੇ ॥੧॥
ବ୍ରହ୍ମଚାରୀ, ସଦଚାରୀ, ତୃପ୍ତ ମଧ୍ୟ ସେ ହିଁ ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁ ଅଛନ୍ତି॥1॥
ਜਿਸੁ ਕਰਣਾ ਸੋ ਕਰਿ ਕਰਿ ਵੇਖੈ ॥
ଯିଏ ଏହି ଜଗତ ତିଆରି କରିଛନ୍ତି, ସେ ତାହାର ଦେଖାଶୁଣା କରନ୍ତି।
ਕੋਇ ਨ ਮੇਟੈ ਸਾਚੇ ਲੇਖੈ ॥
ସେହି ପରମ – ସତ୍ୟ ଦ୍ଵାରା ଲେଖା ଯାଇଥିବା କର୍ମ ଲେଖକୁ କେହି ଲିଭାଇ ପାରେନାହିଁ,
ਆਪੇ ਕਰੇ ਕਰਾਏ ਆਪੇ ਆਪੇ ਦੇ ਵਡਿਆਈ ਹੇ ॥੨॥
ସେ କରନ୍ତି ଏବଂ ଜୀବମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା କରାନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ୱୟଂ ହିଁ ଭକ୍ତଜନଙ୍କୁ ଆଶୀର୍ବାଦ ଦିଅନ୍ତି।।2।।
ਪੰਚ ਚੋਰ ਚੰਚਲ ਚਿਤੁ ਚਾਲਹਿ ॥
କାମ- କ୍ରୋଧ ରୂପୀ ପାଞ୍ଚ ଚୋର ମଣିଷର ଚଞ୍ଚଳ ମନକୁ ଚଳୟମାନ କରିଦିଅନ୍ତି।
ਪਰ ਘਰ ਜੋਹਹਿ ਘਰੁ ਨਹੀ ਭਾਲਹਿ ॥
ସେ ପର ନାରୀକୁ ଦେଖୁଥାଏ କିନ୍ତୁ ନିଜ ଘରକୁ ଖୋଜିନଥାନ୍ତି ।
ਕਾਇਆ ਨਗਰੁ ਢਹੈ ਢਹਿ ਢੇਰੀ ਬਿਨੁ ਸਬਦੈ ਪਤਿ ਜਾਈ ਹੇ ॥੩॥
ମାନବ ଶରୀର ରୂପୀ ନଗରୀର ଅନ୍ତ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଶବ୍ଦ ଗୁରୁଙ୍କ ବିନା ଜୀବ ନିଜର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ହଜାଇ ଦିଏ।।3।।
ਗੁਰ ਤੇ ਬੂਝੈ ਤ੍ਰਿਭਵਣੁ ਸੂਝੈ ॥
ଯିଏ ଗୁରୁ ଦ୍ଵାରା ସତ୍ୟ ର ରହସ୍ୟ ବୁଝିନିଅନ୍ତି, ତାକୁ ତିନି ଲୋକର ଜ୍ଞାନ ହୋଇଯାଏ।
ਮਨਸਾ ਮਾਰਿ ਮਨੈ ਸਿਉ ਲੂਝੈ ॥
ସେ ନିଜ ଅଭିଳାଷକୁ ମାରି ମନରେ ସଂଘର୍ଷ କରୁଥାନ୍ତି ।
ਜੋ ਤੁਧੁ ਸੇਵਹਿ ਸੇ ਤੁਧ ਹੀ ਜੇਹੇ ਨਿਰਭਉ ਬਾਲ ਸਖਾਈ ਹੇ ॥੪॥
ହେ ଇଶ୍ଵର! ଯିଏ ତୁମର ଭକ୍ତି କରନ୍ତି, ସେ ତୁମର ହିଁ ରୂପ ହୋଇଯାଆନ୍ତି ତୁମେ ନିର୍ଭୟ ଏବଂ ବାଲ୍ୟ ସାଥୀ ଅଟ ।। 4 ।।
ਆਪੇ ਸੁਰਗੁ ਮਛੁ ਪਇਆਲਾ ॥
ସ୍ୱର୍ଗଲୋକ, ମୃତ୍ୟଲୋକ ଏବଂ ପତାଳଲୋକ ପରମସତ୍ୟର ହିଁ ରୂପ ଅଟେ ।
ਆਪੇ ਜੋਤਿ ਸਰੂਪੀ ਬਾਲਾ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଜ୍ୟୋତି ସ୍ୱରୂପ ଏବଂ ତରୁଣ ଅଟନ୍ତି।
ਜਟਾ ਬਿਕਟ ਬਿਕਰਾਲ ਸਰੂਪੀ ਰੂਪੁ ਨ ਰੇਖਿਆ ਕਾਈ ਹੇ ॥੫॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ବିକଟ ଜଟାଧାରୀ ଏବଂ ବିକରାଳ ସ୍ୱରୂପ ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ତାଙ୍କର କିଛି ରୂପରେଖ ନାହିଁ ।। 5 ।।
ਬੇਦ ਕਤੇਬੀ ਭੇਦੁ ਨ ਜਾਤਾ ॥
ବେଦ ଏବଂ କୁରାନ ମଧ୍ୟ ପରମାତ୍ମାଙ୍କ ଭେଦ ବୁଝିପାରିଲେ ନାହିଁ ଏବଂ
ਨਾ ਤਿਸੁ ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਸੁਤ ਭ੍ਰਾਤਾ ॥
ତାଙ୍କର କେହି ମାତା – ପିତା, ପୁତ୍ର ଏବଂ ଭାଇ ନାହାନ୍ତି ।
ਸਗਲੇ ਸੈਲ ਉਪਾਇ ਸਮਾਏ ਅਲਖੁ ਨ ਲਖਣਾ ਜਾਈ ਹੇ ॥੬॥
ସେ ସବୁ ପର୍ବତ ମାନଙ୍କୁ ତିଆରି କରି ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ହିଁ ବିଲୀନ କରି ଦିଅନ୍ତି ଏବଂ ସେହି ଅଲକ୍ଷକୁ ଦେଖିପାରିବ ନାହିଁ ।। 6 ।।
ਕਰਿ ਕਰਿ ਥਾਕੀ ਮੀਤ ਘਨੇਰੇ ॥
ମୁଁ ଅନେକ ମିତ୍ର ଜାତ କରି ଥକି ଯାଇଛି କିନ୍ତୁ
ਕੋਇ ਨ ਕਾਟੈ ਅਵਗੁਣ ਮੇਰੇ ॥
କିଏ ମଧ୍ୟ ମୋର ଅବଗୁଣ କାଟିବା ବାଲା ନାହାନ୍ତି।
ਸੁਰਿ ਨਰ ਨਾਥੁ ਸਾਹਿਬੁ ਸਭਨਾ ਸਿਰਿ ਭਾਇ ਮਿਲੈ ਭਉ ਜਾਈ ਹੇ ॥੭॥
ଦେବତାମାନେ, ମନୁଷ୍ୟମାନେ ଏବଂ ଯୋଗୀମାନେ ସମସ୍ତଙ୍କ ମାଲିକ କେବଳ ଇଶ୍ଵର ଅଟନ୍ତି, ତାହା ଭକ୍ତି ଭାବରୁ ହିଁ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ପୁଣି ଭୟ ଦୂର ହୋଇଯାଏ ।।7।।
ਭੂਲੇ ਚੂਕੇ ਮਾਰਗਿ ਪਾਵਹਿ ॥
ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ ଜୀବକୁ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ଠିକ୍ ରାସ୍ତା କହନ୍ତି ।
ਆਪਿ ਭੁਲਾਇ ਤੂਹੈ ਸਮਝਾਵਹਿ ॥
ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ପଥଭ୍ରଷ୍ଟ କରନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ୱୟଂ ହିଁ ସତ୍ୟ ର ଜ୍ଞାନ ଦିଅନ୍ତି ।
ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਮੈ ਅਵਰੁ ਨ ਦੀਸੈ ਨਾਵਹੁ ਗਤਿ ਮਿਤਿ ਪਾਈ ਹੇ ॥੮॥
ତୁମ ନାମ ବିନା ମୋତେ କିଛି ସାହାରା ଦେଖାଯାଏ ନାହିଁ ଏବଂ ତୁମର ଗତି ଏବଂ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ନାମ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ ।। 8 ।।