ਅਨਿਕ ਭਗਤ ਅਨਿਕ ਜਨ ਤਾਰੇ ਸਿਮਰਹਿ ਅਨਿਕ ਮੁਨੀ ॥
ଅନେକ, ଭକ୍ତ, ସନ୍ଥ ଓ ମୁନି ତାହାଙ୍କ ସ୍ମରଣ କରି ଭବସାଗରରୁ ପାର ହୋଇ ଯାଇଛନ୍ତି।
ਅੰਧੁਲੇ ਟਿਕ ਨਿਰਧਨ ਧਨੁ ਪਾਇਓ ਪ੍ਰਭ ਨਾਨਕ ਅਨਿਕ ਗੁਨੀ ॥੨॥੨॥੧੨੭॥
ହେ ନାନକ! ପ୍ରଭୁ ଗୁଣର ଗଭୀର ସାଗର ଅଟନ୍ତି ଆଉ ତାହାଙ୍କ ପ୍ରାପ୍ତି ଏପରି ଅଟେ, ଯେପରି ଅନ୍ଧ ଲଉଡି ତଥା ନିର୍ଦ୍ଧନ ଧନ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛି||2||2||127||
ਰਾਗੁ ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ਘਰੁ ੧੩ ਪੜਤਾਲ
ରାଗ ବିଲାବଲୁ ମହଲା 5 ଘର 13 ପଦାତାଳ
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଇଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਮੋਹਨ ਨੀਦ ਨ ਆਵੈ ਹਾਵੈ ਹਾਰ ਕਜਰ ਬਸਤ੍ਰ ਅਭਰਨ ਕੀਨੇ ॥
ହେ ପ୍ରଭୁ! ତୋ, ବିନା ମୋତେ ନିଦ୍ରା ଆସେ ନାହିଁ ଏବଂ ମୁଁ ନିଜ ଗଳାରେ ହାର, ଆଖିରେ କାଜଲ, ବସ୍ତ୍ର ଏବଂ ଆଭୁଷଣ ସହିତ ଶୃଙ୍ଗାର କରିଛି।
ਉਡੀਨੀ ਉਡੀਨੀ ਉਡੀਨੀ ॥
ତଥାପି ମୁଁ ତୋର ଅପେକ୍ଷାରେ ମୁଁ ଉଦାସ ରହିଥାଏ।
ਕਬ ਘਰਿ ਆਵੈ ਰੀ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଆରେ ସଖୀ! ସେ କେବେ ଘରକୁ ଆସିବେ॥1॥ରୁହ॥
ਸਰਨਿ ਸੁਹਾਗਨਿ ਚਰਨ ਸੀਸੁ ਧਰਿ ॥
ମୁଁ ସୁହାଗିନୀ ଶରଣରେ ଆସି ତାହାଙ୍କ ଚରଣରେ ମସ୍ତକ ରଖିଥାଏ।
ਲਾਲਨੁ ਮੋਹਿ ਮਿਲਾਵਹੁ ॥
ଆରେ ସଖୀ! ମୋର ପ୍ରିୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସହିତ ମିଳନ କରାଇ ଦିଅ,
ਕਬ ਘਰਿ ਆਵੈ ਰੀ ॥੧॥
ସେ କେବେ ଘରକୁ ଆସିବେ॥1॥
ਸੁਨਹੁ ਸਹੇਰੀ ਮਿਲਨ ਬਾਤ ਕਹਉ ॥ ਸਗਰੋ ਅਹੰ ਮਿਟਾਵਹੁ ਤਉ ਘਰ ਹੀ ਲਾਲਨੁ ਪਾਵਹੁ ॥
(ଉତ୍ତର) ହେ ସଖୀ! ଧ୍ୟାନପୂର୍ବକ ଶୁଣ; ମୁଁ ତୋତେ ପ୍ରିୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ସହିତ ମିଳନର କଥା କହିଥାଏ, ନିଜ ସାରା ଅହଂ ଦୂର କରିଦିଅ, ଏହିପରି ହୃଦୟ-ଘରେ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ପ୍ରାପ୍ତ କର।
ਤਬ ਰਸ ਮੰਗਲ ਗੁਨ ਗਾਵਹੁ ॥
ସେତେବେଳେ ମିଳନର ଖୁସିରେ ତାହାଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ଗାନ କର।
ਆਨਦ ਰੂਪ ਧਿਆਵਹੁ ॥
ଆନନ୍ଦ ରୂପ ପତି-ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଧ୍ୟାନ କର।
ਨਾਨਕੁ ਦੁਆਰੈ ਆਇਓ ॥
ନାନକଙ୍କ କଥନ ଯେ ଆରେ ସଖୀ! ଯେତେବେଳେ ପତି-ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦ୍ଵାରକୁ ଆସିଛି,
ਤਉ ਮੈ ਲਾਲਨੁ ਪਾਇਓ ਰੀ ॥੨॥
ମୁଁ ସେହି ପ୍ରିୟଙ୍କୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛି॥2॥
ਮੋਹਨ ਰੂਪੁ ਦਿਖਾਵੈ ॥
ହେ ସଖୀ! ପ୍ରଭୁ ନିଜ ରୂପ ଦେଖାଉଛନ୍ତି ଆଉ
ਅਬ ਮੋਹਿ ਨੀਦ ਸੁਹਾਵੈ ॥
ଏବେ ମୋତେ ଭାର ନିଦ୍ରା ଆସୁଛି।
ਸਭ ਮੇਰੀ ਤਿਖਾ ਬੁਝਾਨੀ ॥
ଏହିପରି ମୋର ସାରା ତୃଷ୍ଣା ମେଣ୍ଟି ଯାଇଛି ଆଉ
ਅਬ ਮੈ ਸਹਜਿ ਸਮਾਨੀ ॥
ବର୍ତ୍ତମାନ ମୁଁ ସ୍ଵାଭାବିକ ଭାବରେ ରହିଛି।
ਮੀਠੀ ਪਿਰਹਿ ਕਹਾਨੀ ॥
ମୋର ପ୍ରିୟଙ୍କ କାହାଣୀ ବଡ ମିଠା ଅଟେ,
ਮੋਹਨੁ ਲਾਲਨੁ ਪਾਇਓ ਰੀ ॥ ਰਹਾਉ ਦੂਜਾ ॥੧॥੧੨੮॥
ମୁଁ ନିଜ ପ୍ରିୟ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛି॥ଦ୍ଵିତୀୟ ରୁହ॥1॥128॥
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੫ ॥
ବିଲାବଲୁ ମହଲା 5॥
ਮੋਰੀ ਅਹੰ ਜਾਇ ਦਰਸਨ ਪਾਵਤ ਹੇ ॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଦର୍ଶନ ପାଇ ମୋର ଅହଂତ୍ଵ ଦୂର ହୋଇଯାଏ।
ਰਾਚਹੁ ਨਾਥ ਹੀ ਸਹਾਈ ਸੰਤਨਾ ॥
ସନ୍ଥଜନଙ୍କ ସହାୟକ ନାଥଙ୍କ ସହିତ ଲୀନ ରୁହ।
ਅਬ ਚਰਨ ਗਹੇ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ବର୍ତ୍ତମାନ ମୁଁ ତାହାଙ୍କ ଚରଣ ଧରିଛି॥1॥ରୁହ॥
ਆਹੇ ਮਨ ਅਵਰੁ ਨ ਭਾਵੈ ਚਰਨਾਵੈ ਚਰਨਾਵੈ ਉਲਝਿਓ ਅਲਿ ਮਕਰੰਦ ਕਮਲ ਜਿਉ ॥
ଯେପରି ଭଅଁର କମଳ ଫୁଲ ରସରେ ମସ୍ତ ରହିଥାଏ, ସେପରି ହିଁ ମୋର ମନ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଚରଣରେ ମଗ୍ନ ରହିବାକୁ ଚାହିଁ ଥାଏ, ଆଉ କିଛି ଭଲ ଲାଗେ ନାହିଁ।
ਅਨ ਰਸ ਨਹੀ ਚਾਹੈ ਏਕੈ ਹਰਿ ਲਾਹੈ ॥੧॥
ମୋର ମନ ହରିରସର ଅଭିଳାଷୀ ଅଟେ, ଏହାକୁ ଅନ୍ୟ କିଛି ରସ ଆବଶ୍ୟକ ନାହିଁ॥1॥
ਅਨ ਤੇ ਟੂਟੀਐ ਰਿਖ ਤੇ ਛੂਟੀਐ ॥
ଅନ୍ୟ ସହିତ ମନର ପ୍ରେମ ଦୂର ହୋଇ ଯାଇଛି ଆଉ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ଠାରୁ ମଧ୍ୟ ଦୂରେଇ ଯାଇଛି।
ਮਨ ਹਰਿ ਰਸ ਘੂਟੀਐ ਸੰਗਿ ਸਾਧੂ ਉਲਟੀਐ ॥
ମୋର ମନ ଦୁନିଆରୁ ଅଲଗା ହୋଇ ସାଧୁ-ସଙ୍ଗତିରେ ହରିରସ ପାନ କରିଥାଏ।
ਅਨ ਨਾਹੀ ਨਾਹੀ ਰੇ ॥
ଆଉ କାହାକୁ ମଧ୍ୟ ଭଲ ଲାଗେ ନାହିଁ,
ਨਾਨਕ ਪ੍ਰੀਤਿ ਚਰਨ ਚਰਨ ਹੇ ॥੨॥੨॥੧੨੯॥
ହେ ନାନକ! ତାହାର ପ୍ରୀତି ପ୍ରଭୁ-ଚରଣରେ ଲାଗି ରହିଥାଏ||2||2||129||
ਰਾਗੁ ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੯ ਦੁਪਦੇ
ରାଗ ବିଲାବଲୁ ମହଲା 9 ଦୁପଦୀ
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଇଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਦੁਖ ਹਰਤਾ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਪਛਾਨੋ ॥
ହେ ଜୀବ! ଦୁଃଖ ନାଶକ ହରିନାମକୁ ଜାଣ।
ਅਜਾਮਲੁ ਗਨਿਕਾ ਜਿਹ ਸਿਮਰਤ ਮੁਕਤ ਭਏ ਜੀਅ ਜਾਨੋ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଯାହାଙ୍କ ସ୍ମରଣ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଅଜାମଲ ଏବଂ ଗଣିକା ଭଳି ପାପୀ ମଧ୍ୟ ମୁକ୍ତ ହୋଇ ଯାଇଛନ୍ତି, ତାହାଙ୍କ ମହତ୍ତ୍ଵ ନିଜ ହୃଦୟରେ ଜାଣି ନିଅ॥1॥ରୁହ॥
ਗਜ ਕੀ ਤ੍ਰਾਸ ਮਿਟੀ ਛਿਨਹੂ ਮਹਿ ਜਬ ਹੀ ਰਾਮੁ ਬਖਾਨੋ ॥
ଗଜେନ୍ଦ୍ର ହାତୀର ଯନ୍ତ୍ରଣା ଏକ କ୍ଷଣରେ ହିଁ ଦୂର ହୋଇ ଯାଇଛି, ଯେତେବେଳେ ରାମନାମର ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛି।
ਨਾਰਦ ਕਹਤ ਸੁਨਤ ਧ੍ਰੂਅ ਬਾਰਿਕ ਭਜਨ ਮਾਹਿ ਲਪਟਾਨੋ ॥੧॥
ନାରଦ ମୁନୀଙ୍କ ଉପଦେଶ ଶୁଣି ବାଳକ ଧ୍ରୁବ ମଧ୍ୟ ଭଗବାନଙ୍କ ଭଜନାରେ ଲୀନ ହୋଇଯାଇ ଥିଲା॥1॥
ਅਚਲ ਅਮਰ ਨਿਰਭੈ ਪਦੁ ਪਾਇਓ ਜਗਤ ਜਾਹਿ ਹੈਰਾਨੋ ॥
ସେ ଅଟଳ, ଅମର ଏବଂ ନିର୍ଭୟ ପଦ ପ୍ରାପ୍ତ କରିଛି, ଯାହା ଦେଖି ସାରା ଜଗତ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇ ଯାଇଛି।
ਨਾਨਕ ਕਹਤ ਭਗਤ ਰਛਕ ਹਰਿ ਨਿਕਟਿ ਤਾਹਿ ਤੁਮ ਮਾਨੋ ॥੨॥੧॥
ନାନକ କହନ୍ତି ଯେ ପରମାତ୍ମା ଭକ୍ତଙ୍କ ରକ୍ଷକ ଅଟନ୍ତି, ତୁମେ ମଧ୍ୟ ତାହାଙ୍କୁ ନିକଟ ଭାବ||2||1||
ਬਿਲਾਵਲੁ ਮਹਲਾ ੯ ॥
ବିଲାବଲୁ ମହଲା 9॥
ਹਰਿ ਕੇ ਨਾਮ ਬਿਨਾ ਦੁਖੁ ਪਾਵੈ ॥
ପ୍ରଭୁଙ୍କ ନାମ-ସ୍ମରଣ ବିନା ମନୁଷ୍ୟ ବଡ ଦୁଃଖୀ ହୋଇଥାଏ।
ਭਗਤਿ ਬਿਨਾ ਸਹਸਾ ਨਹ ਚੂਕੈ ਗੁਰੁ ਇਹੁ ਭੇਦੁ ਬਤਾਵੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଗୁରୁ ଏହି ଭେଦ ବତାଇଛନ୍ତି ଯେ ଭଗବାନଙ୍କ ଭକ୍ତି ବିନା ମନର ସଂଶୟ ସମାପ୍ତ ହୁଏନାହିଁ॥1॥ରୁହ॥
ਕਹਾ ਭਇਓ ਤੀਰਥ ਬ੍ਰਤ ਕੀਏ ਰਾਮ ਸਰਨਿ ਨਹੀ ਆਵੈ ॥
ଯେଉଁ ବ୍ୟକ୍ତି ରାମଙ୍କ ଶରଣରେ ଆସେ ନାହିଁ, ସେ ତୀର୍ଥରେ ସ୍ନାନ କରିବା ଓ ବ୍ରତ-ଉପବାସ ରଖିବାରେ କିଛି ଲାଭ ନଥାଏ।