ਭਗਵਤ ਭੀਰਿ ਸਕਤਿ ਸਿਮਰਨ ਕੀ ਕਟੀ ਕਾਲ ਭੈ ਫਾਸੀ ॥
ଭଗବାନଙ୍କ ଭକ୍ତଗଣର ସତସଙ୍ଗତି କରିବା ଏବଂ ସ୍ମରଣର ଶକ୍ତି ଦ୍ଵାରା କାଳର ଭୟାର ଫନ୍ଦା କଟିଯାଏ।
ਦਾਸੁ ਕਮੀਰੁ ਚੜ੍ਹ੍ਹਿਓ ਗੜ੍ਹ੍ਹ ਊਪਰਿ ਰਾਜੁ ਲੀਓ ਅਬਿਨਾਸੀ ॥੬॥੯॥੧੭॥
ହେ କବୀର! ଏହିପରି ଦାସ ଦୁର୍ଗ ଉପରେ ଚଢି ଅଟଳ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇନିଏ||6||9||17||
ਗੰਗ ਗੁਸਾਇਨਿ ਗਹਿਰ ਗੰਭੀਰ ॥ ਜੰਜੀਰ ਬਾਂਧਿ ਕਰਿ ਖਰੇ ਕਬੀਰ ॥੧॥
ଗଙ୍ଗା ମାତା ବଡ ଗହନ ଗମ୍ଭୀର ଅଟେ, ଜଞ୍ଜିରରେ ବାନ୍ଧି କବୀରଙ୍କୁ ସେଠାରେ ପକାଇ ଦିଆଯାଇ ଥିଲା||1||
ਮਨੁ ਨ ਡਿਗੈ ਤਨੁ ਕਾਹੇ ਕਉ ਡਰਾਇ ॥
ଯେତେବେଳେ ମନ ବିଚଳିତ ହୁଏନାହିଁ, ତନ କାହିଁକି ଡରିବ?
ਚਰਨ ਕਮਲ ਚਿਤੁ ਰਹਿਓ ਸਮਾਇ ॥ ਰਹਾਉ ॥
କବୀରଙ୍କ ଚିତ୍ତ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଚରଣ କମଳରେ ବିଲୀନ ହୋଇଛି॥1॥
ਗੰਗਾ ਕੀ ਲਹਰਿ ਮੇਰੀ ਟੁਟੀ ਜੰਜੀਰ ॥
ଗଙ୍ଗାର ଲହରୀ ଦ୍ଵାରା ମୋର ଜଞ୍ଜିର ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଛି ଏବଂ
ਮ੍ਰਿਗਛਾਲਾ ਪਰ ਬੈਠੇ ਕਬੀਰ ॥੨॥
କବୀର ମୃଗଶାଳା ଉପରେ ବସି ଯାଇଛି||2||
ਕਹਿ ਕੰਬੀਰ ਕੋਊ ਸੰਗ ਨ ਸਾਥ ॥
କବୀର ଜୀ କହନ୍ତି ଯେ ଯେଉଁଠି କେହି ସାଥି ଦିଅନ୍ତି ନାହିଁ,
ਜਲ ਥਲ ਰਾਖਨ ਹੈ ਰਘੁਨਾਥ ॥੩॥੧੦॥੧੮॥
ସେଠାରେ ପରମାତ୍ମା ହିଁ ରକ୍ଷା କରିଥାନ୍ତି||3||10||18||
ਭੈਰਉ ਕਬੀਰ ਜੀਉ ਅਸਟਪਦੀ ਘਰੁ ੨
ଭୈରଉ କବୀର ଜୀ ଅଷ୍ଟପଦୀ ଘର 2
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ଈଶ୍ଵର ଏକ ଅଟନ୍ତି, ଯାହାଙ୍କୁ ସଦଗୁରୁଙ୍କ କୃପାରୁ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ।
ਅਗਮ ਦ੍ਰੁਗਮ ਗੜਿ ਰਚਿਓ ਬਾਸ ॥
ଅପହଞ୍ଚ ଓ ଦୁର୍ଗମ (ଦଶମ ଦ୍ଵାର ରୂପୀ) ଦୁର୍ଗର ରଚନା କରି ଈଶ୍ଵର ଏଥିରେ ବାସ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ
ਜਾ ਮਹਿ ਜੋਤਿ ਕਰੇ ਪਰਗਾਸ ॥
ସେଥିରେ ତାହାଙ୍କ ଜ୍ୟୋତିର ଆଲୋକ ଅଛି।
ਬਿਜੁਲੀ ਚਮਕੈ ਹੋਇ ਅਨੰਦੁ ॥
ସେଠାରେ ଜ୍ଞାନ ରୂପୀ ବିଜୁଳି ଚମକି ଥାଏ ଏବଂ ଆନନ୍ଦ ବନି ରହିଥାଏ,
ਜਿਹ ਪਉੜ੍ਹ੍ਹੇ ਪ੍ਰਭ ਬਾਲ ਗੋਬਿੰਦ ॥੧॥
ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ଗୋବିନ୍ଦ ବାସ କରିଥାନ୍ତି||1||
ਇਹੁ ਜੀਉ ਰਾਮ ਨਾਮ ਲਿਵ ਲਾਗੈ ॥
ଯଦି ଜୀବାତ୍ମାର ଲଗ୍ନ ରାମନାମରେ ଲାଗିଯାଏ,
ਜਰਾ ਮਰਨੁ ਛੂਟੈ ਭ੍ਰਮੁ ਭਾਗੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଜନ୍ମ-ମରଣ ଦୂର ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଭ୍ରମ ମଧ୍ୟ ଦୂର ହୋଇଯାଏ॥1॥ରୁହ॥
ਅਬਰਨ ਬਰਨ ਸਿਉ ਮਨ ਹੀ ਪ੍ਰੀਤਿ ॥
ଯାହାର ମନରେ ଜାତି-କୁଳର ପ୍ରେମ ରହିଥାଏ,
ਹਉਮੈ ਗਾਵਨਿ ਗਾਵਹਿ ਗੀਤ ॥
ସେ ଅହଂ ଭାବନାର ଗାନ କରିଥାଏ।
ਅਨਹਦ ਸਬਦ ਹੋਤ ਝੁਨਕਾਰ ॥ ਜਿਹ ਪਉੜ੍ਹ੍ਹੇ ਪ੍ਰਭ ਸ੍ਰੀ ਗੋਪਾਲ ॥੨॥
ଯେଉଁ ସ୍ଥାନରେ ପ୍ରଭୁ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛନ୍ତି, ସେଠାରେ ଅନାହତ ଶବ୍ଦର ଝଙ୍କାର ହୋଇଥାଏ||2||
ਖੰਡਲ ਮੰਡਲ ਮੰਡਲ ਮੰਡਾ ॥
ପରମେଶ୍ଵର ଖଣ୍ଡ-ମଣ୍ଡଳର ରଚନା କରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି,
ਤ੍ਰਿਅ ਅਸਥਾਨ ਤੀਨਿ ਤ੍ਰਿਅ ਖੰਡਾ ॥
ସେ ତିନି ଲୋକ ବ୍ରହ୍ମା, ବିଷ୍ଣୁ, ଶିବ ତଥା ତିନି ଗୁଣର ସଂହାର କରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି।
ਅਗਮ ਅਗੋਚਰੁ ਰਹਿਆ ਅਭ ਅੰਤ ॥
ମନ-ବାଣୀର ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵରେ ପ୍ରଭୁ ଅନ୍ତର୍ମନରେ ହିଁ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛନ୍ତି,
ਪਾਰੁ ਨ ਪਾਵੈ ਕੋ ਧਰਨੀਧਰ ਮੰਤ ॥੩॥
ସେହି ପୃଥିବୀ ଲୋକର ରହସ୍ୟ କେହି ପାଇ ପାରି ନାହାନ୍ତି||3||
ਕਦਲੀ ਪੁਹਪ ਧੂਪ ਪਰਗਾਸ ॥
କଦଳୀ, ଧୂପ, ଫୁଲ ତାହାଙ୍କ ପ୍ରକାଶ ଅଟେ,
ਰਜ ਪੰਕਜ ਮਹਿ ਲੀਓ ਨਿਵਾਸ ॥
କମଳର ସୌରଭରେ ମଧ୍ୟ ସେ ହିଁ ବାସ କରିଥାନ୍ତି।
ਦੁਆਦਸ ਦਲ ਅਭ ਅੰਤਰਿ ਮੰਤ ॥ ਜਹ ਪਉੜੇ ਸ੍ਰੀ ਕਮਲਾ ਕੰਤ ॥੪॥
ବାର ପାଖୁଡା ବାଲା ହୃଦୟ କମଳରେ ତାହାଙ୍କ ମନ୍ତ୍ର ଅଛି, ପ୍ରତି ପାଖୁଡାରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପତି ନାରାୟଣ ବିଦ୍ୟମାନ ଅଛନ୍ତି॥4॥
ਅਰਧ ਉਰਧ ਮੁਖਿ ਲਾਗੋ ਕਾਸੁ ॥
ନୀଚ, ଉପର ଏବଂ ମୁଖରେ ତାହାଙ୍କ ଜ୍ୟୋତି ଆଲୋକିତ ହୋଇଥାଏ,
ਸੁੰਨ ਮੰਡਲ ਮਹਿ ਕਰਿ ਪਰਗਾਸੁ ॥
ଶୂନ୍ୟ ମଣ୍ଡଳ(ଦଶମ ଦ୍ଵାର)ରେ ଈଶ୍ଵରଙ୍କ ଆଲୋକ ସ୍ଥିତ ଅଛି।
ਊਹਾਂ ਸੂਰਜ ਨਾਹੀ ਚੰਦ ॥
ସେଠାରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଚନ୍ଦ୍ର ନାହାନ୍ତି,
ਆਦਿ ਨਿਰੰਜਨੁ ਕਰੈ ਅਨੰਦ ॥੫॥
ସେଠାରେ ମଧ୍ୟ ଆଦି ପୁରୁଷ ମାୟାତୀତ ଆନନ୍ଦ କରିଥାନ୍ତି||5||
ਸੋ ਬ੍ਰਹਮੰਡਿ ਪਿੰਡਿ ਸੋ ਜਾਨੁ ॥
ଯିଏ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରେ ଅଛି, ତାହାକୁ ପିଣ୍ଡରେ ମଧ୍ୟ ବିଦ୍ୟମାନ ବୋଲି ଭାବ।
ਮਾਨ ਸਰੋਵਰਿ ਕਰਿ ਇਸਨਾਨੁ ॥
ପ୍ରଭୁନାମ ରୂପୀ ମାନସରୋବରରେ ସ୍ନାନ କର,
ਸੋਹੰ ਸੋ ਜਾ ਕਉ ਹੈ ਜਾਪ ॥
ମୁଁ ତାହା ହିଁ ଅଟେ, ଯିଏ ଜପିଥାଏ,
ਜਾ ਕਉ ਲਿਪਤ ਨ ਹੋਇ ਪੁੰਨ ਅਰੁ ਪਾਪ ॥੬॥
ତାହାଙ୍କ ଉପରେ ପାପ-ପୂଣ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ପକାଏ ନାହିଁ||6||
ਅਬਰਨ ਬਰਨ ਘਾਮ ਨਹੀ ਛਾਮ ॥
ଈଶ୍ଵର ବର୍ଣ୍ଣ-ଅବର୍ଣ୍ଣ, ଧୂପ ଅଥବା ଛାୟାର ଉର୍ଦ୍ଧ୍ଵରେ ଅଛନ୍ତି,
ਅਵਰ ਨ ਪਾਈਐ ਗੁਰ ਕੀ ਸਾਮ ॥
ଗୁରୁଙ୍କ ଶରଣ ବିନା ତାହାଙ୍କୁ କେଉଁଠି ମଧ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ନପାରେ।
ਟਾਰੀ ਨ ਟਰੈ ਆਵੈ ਨ ਜਾਇ ॥
ସେଥିରେ ଲାଗିଥିବା ଧ୍ୟାନ ଭଙ୍ଗ ହୋଇପାରେ ନାହିଁ, ଏହାଦ୍ଵାରା ପ୍ରାଣିର ଜନ୍ମ-ମରଣ ଦୂର ହୋଇଯାଏ ଏବଂ
ਸੁੰਨ ਸਹਜ ਮਹਿ ਰਹਿਓ ਸਮਾਇ ॥੭॥
ସେ ନୈସର୍ଗିକ ଭାବରେ ଶୂନ୍ୟ ସମାଧିରେ ଲୀନ ଥାଆନ୍ତି||7||
ਮਨ ਮਧੇ ਜਾਨੈ ਜੇ ਕੋਇ ॥
ଯଦି କେହି ମନରେ ତାହାଙ୍କୁ ଜାଣି ନିଏ,
ਜੋ ਬੋਲੈ ਸੋ ਆਪੈ ਹੋਇ ॥
ଯାହା ବୋଲିଥାଏ, ତାହା ପୁରା ହୋଇଯାଏ।
ਜੋਤਿ ਮੰਤ੍ਰਿ ਮਨਿ ਅਸਥਿਰੁ ਕਰੈ ॥
ହେ କବୀର! ଯେଉଁ ପୁରୁଷ ପ୍ରଭୁ-ଜ୍ୟୋତି ରୂପୀ ମନ୍ତ୍ର ଦ୍ଵାରା ମନକୁ ସ୍ଥିର କରିନିଏ,
ਕਹਿ ਕਬੀਰ ਸੋ ਪ੍ਰਾਨੀ ਤਰੈ ॥੮॥੧॥
ସେ ଜଗତରୁ ପାର ହୋଇଯାଏ||8||1||
ਕੋਟਿ ਸੂਰ ਜਾ ਕੈ ਪਰਗਾਸ ॥
ଯାହାର କୋଟି କୋଟି ସୂର୍ଯ୍ୟ ଯେତେ ପ୍ରକାଶ ଅଛି,
ਕੋਟਿ ਮਹਾਦੇਵ ਅਰੁ ਕਬਿਲਾਸ ॥
କୋଟି କୋଟି ମହାଦେବ ଏବଂ କୈଳାସ ପର୍ବତ ଯେଉଁଠି ବ୍ୟାପ୍ତ ଅଛି,
ਦੁਰਗਾ ਕੋਟਿ ਜਾ ਕੈ ਮਰਦਨੁ ਕਰੈ ॥
କୋଟି କୋଟି ଦୁର୍ଗ ଦେବୀ ଯାହାର ଚରଣ ସେବାରେ ଲୀନ ରହିଛନ୍ତି,
ਬ੍ਰਹਮਾ ਕੋਟਿ ਬੇਦ ਉਚਰੈ ॥੧॥
କୋଟି କୋଟି ଯାହାଙ୍କ ବନ୍ଦନାରେ ବେଦର ଉଚ୍ଚାରଣ କରିଥାନ୍ତି||1||
ਜਉ ਜਾਚਉ ਤਉ ਕੇਵਲ ਰਾਮ ॥
ମୁଁ କେବଳ ରାମଙ୍କୁ ହିଁ ଚାହିଁ ଥାଏ,
ਆਨ ਦੇਵ ਸਿਉ ਨਾਹੀ ਕਾਮ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ଅନ୍ୟ କୌଣସି ଦେବତା ସହିତ କୌଣସି ସମ୍ପର୍କ ନାହିଁ॥1॥ରୁହ॥
ਕੋਟਿ ਚੰਦ੍ਰਮੇ ਕਰਹਿ ਚਰਾਕ ॥
କୋଟି କୋଟି ଚନ୍ଦ୍ରମା ଯାହାଙ୍କ ଦ୍ଵାରରେ ଆଲୋକିତ କରିଥାନ୍ତି,