ਬਿਨੁ ਕਰਮਾ ਕਿਛੂ ਨ ਪਾਈਐ ਜੇ ਬਹੁਤੁ ਲੋਚਾਹੀ ॥ଯଦି ବହୁତ କାମନା ମଧ୍ୟ କରାଯାଏ, ତାହାହେଲେ ମଧ୍ୟ ଭାଗ୍ୟ ବିନା କିଛି ମଧ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ କରାଯାଇ ପାରେ ନାହିଁ। ਆਵੈ ਜਾਇ ਜੰਮੈ ਮਰੈ ਗੁਰ ਸਬਦਿ ਛੁਟਾਹੀ ॥ମନୁଷ୍ୟ ଜନ୍ମ-ମରଣ ଚକ୍ରରେ ରହିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ତାହାର ମୁକ୍ତି ଶବ୍ଦ-ଗୁରୁଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ହିଁ ହୋଇଥାଏ। ਆਪਿ ਕਰੈ ਕਿਸੁ ਆਖੀਐ ਦੂਜਾ ਕੋ ਨਾਹੀ ॥੧੬॥ପରମାତ୍ମା ସ୍ଵୟଂ ହିଁ କରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି, ଆଉ
ਭੋਲਤਣਿ ਭੈ ਮਨਿ ਵਸੈ ਹੇਕੈ ਪਾਧਰ ਹੀਡੁ ॥ଯଦି ଭୋଳାପଣ ଏବଂ ପ୍ରଭୁ-ଭୟ ମନରେ ବାସ କରିଥାଏ, ତାହାହେଲେ ହୃଦୟରୁ ହିଁ ପ୍ରଭୁ-ମିଳନର ଏକ ରାସ୍ତା ଥାଏ। ਅਤਿ ਡਾਹਪਣਿ ਦੁਖੁ ਘਣੋ ਤੀਨੇ ਥਾਵ ਭਰੀਡੁ ॥੧॥ଅଧିକ ଇର୍ଷା-ଦ୍ଵେଷ କରିବା ଦ୍ଵାରା ବହୁତ ଦୁଃଖ ଭୋଗ କରିବାକୁ ପଡିଥାଏ ଏବଂ ଏହା ଦ୍ଵାରା ମନ, ତନ ଏବଂ ବାଣୀ ଭ୍ରଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ||1|| ਮਃ ੧ ॥ମହଲା 1॥ ਮਾਂਦਲੁ ਬੇਦਿ ਸਿ ਬਾਜਣੋ ਘਣੋ
ਪਉੜੀ ॥ପଉଡୀ॥ ਦੋਵੈ ਤਰਫਾ ਉਪਾਈਓਨੁ ਵਿਚਿ ਸਕਤਿ ਸਿਵ ਵਾਸਾ ॥ଲୋକ-ପରଲୋକ ଦୁଇଟି ମାର୍ଗ ଉତ୍ପନ୍ନ କରି ଜୀବ ରୂପୀ ଶିବଙ୍କୁ ଶକ୍ତି ରୂପୀ ମାୟାରେ ନିବାସ କରାଇ ଦେଇଛନ୍ତି। ਸਕਤੀ ਕਿਨੈ ਨ ਪਾਇਓ ਫਿਰਿ ਜਨਮਿ ਬਿਨਾਸਾ ॥ମାୟା ରୂପୀ ଶକ୍ତି ଦ୍ଵାରା କେହି ମଧ୍ୟ ସତ୍ୟ ପ୍ରାପ୍ତ କରି ନାହାନ୍ତି ଏବଂ ପୁନଃ ଜନ୍ମ-ମୃତ୍ୟୁ ଚକ୍ରରେ ଫସି ଥାଆନ୍ତି। ਗੁਰਿ ਸੇਵਿਐ ਸਾਤਿ ਪਾਈਐ ਜਪਿ ਸਾਸ ਗਿਰਾਸਾ ॥ପ୍ରତି ଶ୍ଵାସ-ଗ୍ରାସରେ
ਆਪੇ ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਸਭ ਸਾਜੀਅਨੁ ਆਪੇ ਵਰਤੀਜੈ ॥ସେ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସୃଷ୍ଟିର ନିର୍ମାଣ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସେଥିରେ ସକ୍ରିୟ ରହିଥାନ୍ତି। ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਦਾ ਸਲਾਹੀਐ ਸਚੁ ਕੀਮਤਿ ਕੀਜੈ ॥ଗୁରୁଙ୍କ ସାନ୍ନିଧ୍ୟରେ ସଦା ତାହାଙ୍କ ସ୍ତୁତିଗାନ କରସେହି ପରମ ସତ୍ୟଙ୍କ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ ଏହିପରି କରାଯାଇ ପାରିବ। ਗੁਰ ਸਬਦੀ ਕਮਲੁ ਬਿਗਾਸਿਆ ਇਵ ਹਰਿ ਰਸੁ ਪੀਜੈ ॥ଶବ୍ଦ-ଗୁରୁ ଦ୍ଵାରା ହୃଦୟ-ପଦ୍ମ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଛି, ଏହିଭଳି ହରିନାମର ପାନ କରାଯାଏ। ਆਵਣ
ਆਪਿ ਕਰਾਏ ਕਰੇ ਆਪਿ ਆਪੇ ਹਰਿ ਰਖਾ ॥੩॥ଈଶ୍ଵର ସ୍ଵୟଂ ହିଁ ସବୁ କରିଥାନ୍ତି-କରାଇ ଥାନ୍ତି ଏବଂ ସ୍ଵୟଂ ସବୁଙ୍କ ରକ୍ଷକ ଅଟନ୍ତି||3|| ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੩ ॥ଶ୍ଳୋକ ମହଲା 3॥ ਜਿਨਾ ਗੁਰੁ ਨਹੀ ਭੇਟਿਆ ਭੈ ਕੀ ਨਾਹੀ ਬਿੰਦ ॥ଯାହାକୁ ଗୁରୁ ମିଳନ୍ତି ନାହିଁ, ତିଳେମାତ୍ର ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଭୟ ଧାରଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ। ਆਵਣੁ ਜਾਵਣੁ ਦੁਖੁ ਘਣਾ ਕਦੇ ਨ ਚੂਕੈ ਚਿੰਦ ॥ସେ ଜନ୍ମ-ମରଣର ବହୁତ ଦୁଃଖ ସହନ
ਗੁਣ ਤੇ ਗੁਣ ਮਿਲਿ ਪਾਈਐ ਜੇ ਸਤਿਗੁਰ ਮਾਹਿ ਸਮਾਇ ॥ଯଦି ସଦଗୁରୁଙ୍କ ଠାରେ ଲୀନ ରୁହ, ତାହାହେଲେ ସେହି ଗୁଣବାନଙ୍କ ସହିତ ମିଶି ଗୁଣ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ। ਮੋੁਲਿ ਅਮੋੁਲੁ ਨ ਪਾਈਐ ਵਣਜਿ ਨ ਲੀਜੈ ਹਾਟਿ ॥ଅମୂଲ୍ୟ ଗୁଣ କୌଣସି ମୂଲ୍ୟରେ ମିଳେନାହିଁ ଏବଂ କୌଣସି ଦୋକାନରେ ମିଳିଥାଏ। ਨਾਨਕ ਪੂਰਾ ਤੋਲੁ ਹੈ ਕਬਹੁ ਨ ਹੋਵੈ ਘਾਟਿ ॥੧॥ହେ ନାନକ! ଗୁଣର ତୌଲ ସଦା ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଟେ ଆଉ
ਸਾਧਸੰਗਿ ਭਜੁ ਅਚੁਤ ਸੁਆਮੀ ਦਰਗਹ ਸੋਭਾ ਪਾਵਣਾ ॥੩॥ଯଦି ପ୍ରଭୁ-ଦରବାରରେ ଶୋଭା ପାଇବା ଚାହିଁ ଥାଅ, ସନ୍ଥଙ୍କ ସଙ୍ଗରେ ଅଟଳ ସ୍ଵାମୀଙ୍କ ଭଜନ କର||3|| ਚਾਰਿ ਪਦਾਰਥ ਅਸਟ ਦਸਾ ਸਿਧਿ ॥ହରିନାମର ଖଜଣା ହିଁ କାମ, ଅର୍ଥ, ଧର୍ମ, ମୋକ୍ଷ ରୂପୀ ଚାରି ପଦାର୍ଥ, ଅଠର ସିଦ୍ଧି, ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਸਹਜ ਸੁਖੁ ਨਉ ਨਿਧਿ ॥ସ୍ଵାଭାବିକ ସୁଖ ଏବଂ ନବ ନିଧି ଦେବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି। ਸਰਬ ਕਲਿਆਣ ਜੇ ਮਨ ਮਹਿ
ਆਦਿ ਅੰਤਿ ਮਧਿ ਪ੍ਰਭੁ ਸੋਈ ॥ସେହି ପ୍ରଭୁ ହିଁ ଜଗତର ଆଦି, ମଧ୍ୟ ଏବଂ ଅନ୍ତରେ ରହିଥାନ୍ତି। ਆਪੇ ਕਰਤਾ ਕਰੇ ਸੁ ਹੋਈ ॥ଯାହା ସେ କରିଥାନ୍ତି, ତାହା ହିଁ ହୋଇଥାଏ। ਭ੍ਰਮੁ ਭਉ ਮਿਟਿਆ ਸਾਧਸੰਗ ਤੇ ਦਾਲਿਦ ਨ ਕੋਈ ਘਾਲਕਾ ॥੬॥ସନ୍ଥଙ୍କ ସଙ୍ଗତ କରିବା ଦ୍ଵାରା ଭ୍ରମ-ଭୟ ଦୂର ହୋଇଯାଏ ଏବଂ କୌଣସି ଦରିଦ୍ରତା ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରେ ନାହିଁ||6|| ਊਤਮ ਬਾਣੀ ਗਾਉ ਗੋੁਪਾਲਾ ॥ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଉତ୍ତମ ବାଣୀ
ਸਚੁ ਕਮਾਵੈ ਸੋਈ ਕਾਜੀ ॥ସତ୍ୟର ଆଚରଣ ଆପଣାଇବା ବାଲା ହିଁ ସଚ୍ଚା କାଜୀ ଅଟନ୍ତି। ਜੋ ਦਿਲੁ ਸੋਧੈ ਸੋਈ ਹਾਜੀ ॥ଯିଏ ନିଜ ହୃଦୟକୁ ଶୁଦ୍ଧ କରି ନେଇଥାଏ, ବାସ୍ତବରେ ସେ ହିଁ ମକ୍କାର ହଜ କରିବା ବାଲା ଅଟେ। ਸੋ ਮੁਲਾ ਮਲਊਨ ਨਿਵਾਰੈ ਸੋ ਦਰਵੇਸੁ ਜਿਸੁ ਸਿਫਤਿ ਧਰਾ ॥੬॥ସେ ହିଁ ମୁଲ୍ଲା ଅଟେ, ଯିଏ ନିଜ ମନର ଅହଂ ରୂପୀ ମଇଳାକୁ ଦୂର କରି ଦେଇଥାଏ ଏବଂ ସନ୍ଥ
ਮਿਰਤ ਲੋਕ ਪਇਆਲ ਸਮੀਪਤ ਅਸਥਿਰ ਥਾਨੁ ਜਿਸੁ ਹੈ ਅਭਗਾ ॥੧੨॥ଯାହାଙ୍କ ନିବାସ ସ୍ଥାନ ସଦା ଅଟଳ ଅଟେ, ସେ ମୃତ୍ୟୁଲୋକ, ପାତଳଲୋକରେ ରହିବା ବାଲା ଜୀବଙ୍କ ପାଖରେ ହିଁ ରହିଥାନ୍ତି||12|| ਪਤਿਤ ਪਾਵਨ ਦੁਖ ਭੈ ਭੰਜਨੁ ॥ସେହି ପତିତପାବନ ସାରା ଦୁଃଖ-ଭୟ ନାଶ କରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି, ਅਹੰਕਾਰ ਨਿਵਾਰਣੁ ਹੈ ਭਵ ਖੰਡਨੁ ॥ସେ ହିଁ ଅହଂକାର ନିବାରଣ କରିବା ବାଲା ଅଟନ୍ତି ଏବଂ ଜୀବଙ୍କ ଜନ୍ମ-ମରଣ ଚକ୍ରକୁ ଦୂର କରିଥାନ୍ତି।