ਪਰਬਤੁ ਸੁਇਨਾ ਰੁਪਾ ਹੋਵੈ ਹੀਰੇ ਲਾਲ ਜੜਾਉ ॥
parbat su-inaa rupaa hovai heeray laal jarhaa-o.
Even if I may own a mountain of gold and silver, studded with jewels and rubies,
ਜੇ ਹੀਰੇ ਤੇ ਲਾਲਾਂ ਨਾਲ ਜੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੋਨੇ ਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦਾ ਪਹਾੜ ਹੋਵੇ,
پربتُ سُئِنا رُپا ہوۄےَ ہیِرے لال جڑاءُ ॥
پربت۔ پہاڑ۔
پہاڑ جتنا ہو جائے۔ اور اس میں ہیرے اور لعل جڑے ہوئے ہوں
ਭੀ ਤੂੰਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੧॥
bhee tooNhai salaahnaa aakhan lahai na chaa-o. ||1||
I wish that still I may keep praising You. May my passion for uttering Your praise never die.
ਤਾਂ ਭੀ, ਤੇਰੀ ਹੀ ਸਿਫ਼ਤ–ਸਾਲਾਹ ਕਰਾਂ, ਤੇਰੀ ਵਡਿਆਈ ਕਰਨ ਦਾ ਮੇਰਾ ਚਾਉ ਮੁੱਕ ਨਾਹ ਜਾਏ l
بھیِ توُنّہےَ سالاہنھا آکھنھ لہےَ ن چاءُ ॥੧॥
آکھن لہے نہ چاؤ۔ تیری صفت صلاح کی خوشی ختم نہ ہوا
تب بھی اے خدا تیری حمد و ثناہ کی خوشی ختم نہ ہوا
ਮਃ ੧ ॥
mehlaa 1.
Shalok, by the First Guru:
مਃ੧॥
ਭਾਰ ਅਠਾਰਹ ਮੇਵਾ ਹੋਵੈ ਗਰੁੜਾ ਹੋਇ ਸੁਆਉ ॥
bhaar athaarah mayvaa hovai garurhaa ho-ay su-aa-o.
If all the vegetation turns into fruits and delicious rice.
ਜੇ ਸਾਰੀ ਬਨਸਪਤੀ ਮੇਵਾ ਅਤੇ ਸੁਆਦੀ ਚਾਉਲ ਬਣ ਜਾਏ,
بھار اٹھارہ میۄا ہوۄےَ گرُڑا ہوءِ سُیاءُ ॥
بھار اٹھارہ۔ مراد ۔ من۔ میوہ ۔ پھل۔ گرڑا ۔ بالطف ۔ جوخستا ۔سوآؤ ۔ بامزہ ۔
اگر تمام سبزہ زر میوہ یا پھل ہو جائے اور پر لطف با مزہ اور خستا ہو
ਚੰਦੁ ਸੂਰਜੁ ਦੁਇ ਫਿਰਦੇ ਰਖੀਅਹਿ ਨਿਹਚਲੁ ਹੋਵੈ ਥਾਉ ॥
chand sooraj du-ay firday rakhee-ahi nihchal hovai thaa-o.
If my abode was to become eternal, and the sun and the moon were put to serve me,
ਜੇ ਮੇਰੀ ਰਹਿਣ ਦੀ ਥਾਂ ਅਟੱਲ ਹੋ ਜਾਏ ਤੇ ਚੰਦ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੋਵੇਂ ਮੇਰੀ ਸੇਵਾ ਤੇ ਲਾਏ ਜਾਣ
چنّدُ سوُرجُ دُءِ پھِردے رکھیِئہِ نِہچلُ ہوۄےَ تھاءُ ॥
نہچل۔ اہل نہ بلنے والا ۔ تھاؤں ۔ مقام
چاند اور سورج دونوں خدمتگار ہوں اور جائے رہائش بھی مستقبل کیوں نہ ہو
ਭੀ ਤੂੰਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੨॥
bhee tooNhai salaahnaa aakhan lahai na chaa-o. ||2||
even then, O’ God. I may keep praising You, and my longing for uttering Your praises may never decrease.
ਤਾਂ ਭੀ ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਮੈਂ ਇਹਨਾਂ ਵਿਚ ਨਾਹ ਫਸਾਂ ਤੇ, ਤੇਰੀ ਹੀ ਸਿਫ਼ਤ–ਸਾਲਾਹ ਕਰਾਂ, ਤੇਰੀ ਵਡਿਆਈ ਕਰਨ ਦਾ ਮੇਰਾ ਚਾਉ ਮੁੱਕ ਨਾਹ ਜਾਏ l
بھیِ توُنّہےَ سالاہنھا آکھنھ لہےَ ن چاءُ ॥੨॥
تب بھی تیری ہی صفت صلاح کرتار رہوں اس میں میری خوشی میں کمی نہ آئے(2)
ਮਃ ੧ ॥
mehlaa 1.
Shalok, by the First Guru:
مਃ੧॥
ਜੇ ਦੇਹੈ ਦੁਖੁ ਲਾਈਐ ਪਾਪ ਗਰਹ ਦੁਇ ਰਾਹੁ ॥
jay dayhai dukh laa-ee-ai paap garah du-ay raahu.
If my body were afflicted with pain, under the evil influence of unlucky stars;
ਜੇ (ਮੇਰੇ) ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਲੱਗ ਜਾਏ, ਦੋਵੇਂ ਮਨਹੂਸ ਤਾਰੇ ਰਾਹੂ ਤੇ ਕੇਤੂ (ਮੇਰੇ ਲਾਗੂ ਹੋ ਜਾਣ),
جے دیہےَ دُکھُ لائیِئےَ پاپ گرہ دُءِ راہُ ॥
دیہے۔ جسمانی ۔ دکھ۔ عذاب۔ گریہہ۔ راہواور ۔ کینو۔
اگر میں جسمانی عذاب میں گرفتار ہو جاؤں ۔ دونوں منحوس گریہوں کا سایہ میرے اوپر آجائے ۔
ਰਤੁ ਪੀਣੇ ਰਾਜੇ ਸਿਰੈ ਉਪਰਿ ਰਖੀਅਹਿ ਏਵੈ ਜਾਪੈ ਭਾਉ ॥
rat peenay raajay sirai upar rakhee-ahi ayvai jaapai bhaa-o.
and the cruel kings are after my head, still I wish that I may feel Your love.
ਜ਼ਾਲਮ ਰਾਜੇ ਮੇਰੇ ਸਿਰ ਤੇ ਹੋਣ, ਜੇ ਤੇਰਾ ਪਿਆਰ ਇਹਨਾਂ ਦੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿਚ ਹੀ ਮੇਰੇ ਉੱਤੇ ਪਰਗਟ ਹੋਵੇ,
رتُ پیِنھے راجے سِرےَ اُپرِ رکھیِئہِ ایۄےَ جاپےَ بھاءُ ॥
رت پینے ۔ظالم ۔ بھاؤ۔ پیارا
اور ظالم حکمرانوں کی نگاہ بھی ہوں اور تیر پیار اسی طرح ظاہر ہو
ਭੀ ਤੂੰਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੩॥
bhee tooNhai salaahnaa aakhan lahai na chaa-o. ||3||
Even then, O’ God, I may keep praising You, and my longing for uttering Your praises may never decrease.
ਤਾਂ ਭੀ (ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! (ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਵਿਸਾਰ ਨਾ ਦਿਆਂ) ਤੇਰੀ ਹੀ ਸਿਫ਼ਤ–ਸਾਲਾਹ ਕਰਾਂ, ਤੇਰੀ ਵਡਿਆਈ ਕਰਨ ਦਾ ਮੇਰਾ ਚਾਉ ਨਾਹ ਮੁੱਕ ਜਾਏ
بھیِ توُنّہےَ سالاہنھا آکھنھ لہےَ ن چاءُ ॥੩॥
تب بھی اے خدا تیری صفت صلاح کی خوشی ختم نہ ہو
ਮਃ ੧ ॥
mehlaa 1.
Shalok, by the First Guru:
مਃ੧॥
ਅਗੀ ਪਾਲਾ ਕਪੜੁ ਹੋਵੈ ਖਾਣਾ ਹੋਵੈ ਵਾਉ ॥
agee paalaa kaparh hovai khaanaa hovai vaa-o.
Even if I may have no clothes to save myself from the extremes of weather, and I have nothing to eat except air.
ਧੁੱਪ ਤੇ ਪਾਲਾ ਮੇਰੀ ਪੁਸ਼ਾਕ ਹੋਵੇ (ਜੇ ਮੈਂ ਨੰਗਾ ਰਹਿ ਕੇ ਧੁੱਪ ਤੇ ਪਾਲਾ ਭੀ ਸਹਾਰਾਂ), ਜੇ ਹਵਾ ਮੇਰੀ ਖ਼ੁਰਾਕ ਹੋਵੇ l
اگیِ پالا کپڑُ ہوۄےَ کھانھا ہوۄےَ ۄاءُ ॥
اگی ۔ گرمیوں کی سخٹ گرمی ۔ پالا ۔سخت سردی ۔ واؤ۔ ہوا۔
گرمیوں میں برستی آگ کی اور سردیوی کی سخت سردی پہنے کے لئے کپڑا ہو اور کھانے کے لئے صرف ہوا ہو
ਸੁਰਗੈ ਦੀਆ ਮੋਹਣੀਆ ਇਸਤਰੀਆ ਹੋਵਨਿ ਨਾਨਕ ਸਭੋ ਜਾਉ ॥
surgai dee-aa mohnee-aa istaree-aa hovan naanak sabho jaa-o.
and even if I had enticing heavenly beauties as my wives, I would still say to myself, O’ Nanak, all these things good or bad are transient.
ਜੇ ਸੁਰਗ ਦੀਆਂ ਅਪੱਛਰਾਂ ਭੀ ਮੇਰੇ ਘਰ ਵਿਚ ਹੋਣ ਤਾਂ ਭੀ, ਹੇ ਨਾਨਕ! ਇਹ ਤਾਂ ਨਾਸਵੰਤ ਹਨ।
سُرگےَ دیِیا موہنھیِیا اِستریِیا ہوۄنِ نانک سبھو جاءُ ॥
سرگے ۔ سورگ کی ۔ موہنیاں ۔ دل کو محبت میں پکڑنے والی حوریں ۔ جاؤ ۔ جانے والی ختم ہونیوالی
اور بہشت کی حوریں گھر میں ہوں تب بھی اے نانک یہ ختم ہو جانیوالی ہیں
ਭੀ ਤੂਹੈ ਸਾਲਾਹਣਾ ਆਖਣ ਲਹੈ ਨ ਚਾਉ ॥੪॥
bhee toohai salaahnaa aakhan lahai na chaa-o. ||4||
Even then, I may worship and adore You, and my longing to chant Your Praises would not decrease.
ਤਾਂ ਭੀ ਮੈਂ ਤੇਰੀ ਹੀ ਸਿਫ਼ਤ–ਸਾਲਾਹ ਕਰਦਾ ਰਹਾਂ, ਤੇਰੀ ਵਡਿਆਈ ਕਰਨ ਦਾ ਮੇਰਾ ਚਾਉ ਨਾ ਮੁੱਕੇ l
بھیِ توُہےَ سالاہنھا آکھنھ لہےَ ن چاءُ ॥੪॥
تب بھی تیری ہی اے خدا میری صفت صلاح کرنیکی خوشی ختم نہ ہوا
ਪਵੜੀ ॥
pavrhee.
Pauree:
پۄڑیِ ॥
ਬਦਫੈਲੀ ਗੈਬਾਨਾ ਖਸਮੁ ਨ ਜਾਣਈ ॥
badfailee gaibaanaa khasam na jaan-ee.
The one who secretly does evil deeds does not realize that God is pervading everywhere.
ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਲੁਕ ਕੇ ਪਾਪ ਕਮਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਹਰ ਥਾਂ ਹਾਜ਼ਰ ਨਾਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ,
بدپھیَلیِ گیَبانا کھسمُ ن جانھئیِ ॥
بدفعلی ۔ برے کام۔ برے فعل۔ غائبانہ ۔پوشیدہ ۔
جو لوگ چھپ کر گناہ کرتے ہیں وہ رب کو نہیں جانتے
ਸੋ ਕਹੀਐ ਦੇਵਾਨਾ ਆਪੁ ਨ ਪਛਾਣਈ ॥
so kahee-ai dayvaanaa aap na pachhaan-ee.
The one who does not recognize one’s own self should be called an idiot. ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਛਾਣਦਾ, ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਗਲ ਕਹਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
سو کہیِئےَ دیۄانا آپُ ن پچھانھئیِ ॥
دیوانہ ۔ پاگل۔ کلیہہ۔ جھگڑا ۔ آپ ۔ خوای ۔
جسے اپنی پہچان بھی نہ ہو وہ پاگل کہلاتاہے
ਕਲਹਿ ਬੁਰੀ ਸੰਸਾਰਿ ਵਾਦੇ ਖਪੀਐ ॥
kaleh buree sansaar vaaday khapee-ai.
The strife of any kind in the world is bad, one gets consumed in the arguments.
ਜਗਤ ਵਿਚ ਬਿਖਾਂਧ ਚੰਦਰੀ ਹੈ, ਝੰਬੇਲੇ ਵਿਚ ਮਨੁੱਖ ਖਪਦਾ ਹੀ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
کلہِ بُریِ سنّسارِ ۄادے کھپیِئےَ ॥
واے ۔ جھگڑے ۔ گھپیے ۔ ذلیل وخوار ہونا ۔
دنیا میں جھگڑا اور بحث مبا حثہ کرنا بری بات ہے اس سے تباہی آتی ہے
ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਵੇਕਾਰਿ ਭਰਮੇ ਪਚੀਐ ॥
vin naavai vaykaar bharmay pachee-ai.
Without meditating on God’s Name, one is destroyed in vices and doubt.
ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ ਛੱਡ ਕੇ ਮੰਦ ਕਰਮ ਤੇ ਭਟਕਣਾ ਵਿਚ ਖ਼ੁਆਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ۄِنھُ ناۄےَ ۄیکارِ بھرمے پچیِئےَ ॥
خدا کے نام کے بغیر زندگی بےکار ہے انسان توہمات میں غرق رہتا ہے
ਰਾਹ ਦੋਵੈ ਇਕੁ ਜਾਣੈ ਸੋਈ ਸਿਝਸੀ ॥
raah dovai ik jaanai so-ee sijhsee.
A human being has two ways to follow in life, the way of the Truth or the way of Falsehood. The one who chooses the way of Truth shall be successful.
ਮਨੁੱਖਾ ਜੀਵਨ ਦੇ ਦੋ ਰਸਤੇ ਹਨ (ਮਾਇਆ ਤੇ ਨਾਮ), ਇਸ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਉਹੀ ਕਾਮਯਾਬ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੋਹਾਂ ਰਸਤਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਚੇਤੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ,
راہ دوۄےَ اِکُ جانھےَ سوئیِ سِجھسیِ ॥
راستے دو ہی ہیں (نیکی اور بدی) لیکن جو خدا سے آگاہ ہے وہ کامیاب ہے
ਕੁਫਰ ਗੋਅ ਕੁਫਰਾਣੈ ਪਇਆ ਦਝਸੀ ॥
kufar go-a kufraanai pa-i-aa dajhsee.
One who attaches himself to falsehood will remain suffering.
(ਨਹੀਂ ਤਾਂ) ਝੂਠ ਵਿਚ ਗ਼ਲਤਾਨ ਹੋਇਆ ਹੋਇਆ ਹੀ ਸੜਦਾ ਹੈ।
کُپھر گوء کُپھرانھےَ پئِیا دجھسیِ ॥
کفر جھوٹ ۔کفر گو جھوٹ ۔ بولنے والا ۔ وجھسی ۔ جلتا ہے ۔
جو خدا سے منکر ہے وہ اپنے کفر میں جلے گا
ਸਭ ਦੁਨੀਆ ਸੁਬਹਾਨੁ ਸਚਿ ਸਮਾਈਐ ॥
sabh dunee-aa sub-haan sach samaa-ee-ai.
The entire world seems pleasing to him, who remains attuned to God’s Name.
ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਉਸ ਲਈ ਸਾਰਾ ਜਗਤ ਸੋਹਣਾ ਹੈ।
سبھ دُنیِیا سُبہانُ سچِ سمائیِئےَ ॥
سبہان ۔ خوبصورت ۔ دووے راہ۔ نیکی اور بدی ۔ سچ اور جھوٹ ۔ سچیار ۔ کوڑیار
جب انسان صداقت میں جذب ہو جاتاہے تو تمام دنیا اس کی تعریف کرتی ہے
ਸਿਝੈ ਦਰਿ ਦੀਵਾਨਿ ਆਪੁ ਗਵਾਈਐ ॥੯॥
sijhai dar deevaan aap gavaa-ee-ai. ||9||
One who eliminates selfishness and conceit is redeemed in God’s Court.
ਉਹ ਖ਼ੁਦੀ ਮਿਟਾ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ ਸੁਰਖ਼ਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ
سِجھےَ درِ دیِۄانِ آپُ گۄائیِئےَ ॥੯॥
خودی کو چھوڑ دینے سے خدا کے حضور کامیابی نصیب ہوتی ہے
ਮਃ ੧ ਸਲੋਕੁ ॥
mehlaa 1 salok.
Shalok, by the First Guru:
مਃ੧ سلوکُ ॥
ਸੋ ਜੀਵਿਆ ਜਿਸੁ ਮਨਿ ਵਸਿਆ ਸੋਇ ॥
so jeevi-aa jis man vasi-aa so-ay.
Only that person is truly alive, in whose mind dwells God.
(ਅਸਲ ਵਿਚ) ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਜੀਊਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਵੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ।
سو جیِۄِیا جِسُ منِ ۄسِیا سوءِ ॥
سوجیویا ۔ زندگی اسی کی ہے ۔
زندگی اسی کی ہے جس کے دل میں الہٰی پیار ہے ۔
ਨਾਨਕ ਅਵਰੁ ਨ ਜੀਵੈ ਕੋਇ ॥
naanak avar na jeevai ko-ay.
O’ Nanak, no one else is truly alive.
ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਬੰਦਗੀ ਵਾਲੇ ਤੋਂ ਬਿਨਾ) ਕੋਈ ਹੋਰ ਜੀਊਂਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
نانک اۄرُ ن جیِۄےَ کوءِ ॥
اے نانک:- بغیر الہٰی عبادت کوئی زندگی ہی نہیں۔
ਜੇ ਜੀਵੈ ਪਤਿ ਲਥੀ ਜਾਇ ॥
jay jeevai pat lathee jaa-ay.
If one merely lives without Naam, shall depart from the world in disgrace.
ਜੇ ਨਾਮ–ਵਿਹੂਣਾ, ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਜੀਊਂਦਾ ਭੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਇੱਜ਼ਤ ਗਵਾ ਕੇ (ਏਥੋਂ) ਜਾਂਦਾ ਹੈ l
جے جیِۄےَ پتِ لتھیِ جاءِ ॥
پت ۔ عزت ۔
اگر زندگی میں بے عزتی ہے
ਸਭੁ ਹਰਾਮੁ ਜੇਤਾ ਕਿਛੁ ਖਾਇ ॥
sabh haraam jaytaa kichh khaa-ay.
Everything he consumes without remembering God should be considered impure.
ਜੋ ਕੁਝ (ਏਥੇ) ਖਾਂਦਾ ਪੀਂਦਾ ਹੈ, ਹਰਾਮ ਹੀ ਖਾਂਦਾ ਹੈ।
سبھُ ہرامُ جیتا کِچھُ کھاءِ ॥
حرام۔ بلا کمائے کھانا ۔
اسکا سبب کھانا پینا حرام ہے ۔
ਰਾਜਿ ਰੰਗੁ ਮਾਲਿ ਰੰਗੁ ॥
raaj rang maal rang.
Infatuated with power and thrilled with wealth,
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਰਾਜ ਵਿਚ ਪਿਆਰ ਹੈ, ਮਾਲ ਵਿਚ ਮੋਹ ਹੈ,
راجِ رنّگُ مالِ رنّگُ ॥
راج رنگ۔ حکومتی
حکومتی پیار، دولت کی محبت میں انسان مست محو
ਰੰਗਿ ਰਤਾ ਨਚੈ ਨੰਗੁ ॥
rang rataa nachai nang.
and indulged in such pleasures, he dances shamelessly.
ਉਹ ਇਸ ਮੋਹ ਵਿਚ ਮਸਤਿਆ ਹੋਇਆ ਬੇ–ਸ਼ਰਮ ਹੋ ਕੇ ਨੱਚਦਾ ਹੈ l
رنّگِ رتا نچےَ ننّگُ ॥
رتا۔ اس محبت میں محو ۔ نچے تنگ ۔ بے حیا ہوکرنا چاتا ہے
بے حیا بے شرمی ناچ ہے
ਨਾਨਕ ਠਗਿਆ ਮੁਠਾ ਜਾਇ ॥
naanak thagi-aa muthaa jaa-ay.
O’ Nanak, he is being deluded and defrauded (out of the life’s objective).
ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਉਹ) ਮਨੁੱਖ ਠੱਗਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਲੁੱਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ,
نانک ٹھگِیا مُٹھا جاءِ ॥
مٹھیا۔ لٹیا
اے نانک الہٰی نام سے خالی انسان اخلاقی طور پرلٹ رہا ہے ۔
ਵਿਣੁ ਨਾਵੈ ਪਤਿ ਗਇਆ ਗਵਾਇ ॥੧॥
vin naavai pat ga-i-aa gavaa-ay. ||1||
Without God’s Name, he departs from the world in disgrace .
ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਸੱਖਣਾ ਇੱਜ਼ਤ ਗਵਾ ਕੇ (ਇਥੋਂ) ਜਾਂਦਾ ਹੈ l
ۄِنھُ ناۄےَ پتِ گئِیا گۄاءِ ॥੧॥
اور اس عالم سےبے آبرو ہوکر جاتا ہے
ਮਃ ੧ ॥
mehlaa 1.
Shalok, by the First Guru:
مਃ੧॥
ਕਿਆ ਖਾਧੈ ਕਿਆ ਪੈਧੈ ਹੋਇ ॥
ki-aa khaaDhai ki-aa paiDhai ho-ay.
What is the use of eating delicious dishes, and wearing costly clothes,
ਸੋਹਣੇ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਤੇ ਸੋਹਣੇ ਕਪੜੇ ਹੰਢਾਣ ਦਾ ਕੀਹ ਸੁਆਦ?
کِیا کھادھےَ کِیا پیَدھےَ ہوءِ ॥
کھادے ۔ کھانے سے ۔ پیدھے ۔ پہننے سے ۔
اچھا کھانا کھانے اور اچھے کپڑے پہننے کا کیا فائدہ
ਜਾ ਮਨਿ ਨਾਹੀ ਸਚਾ ਸੋਇ ॥
jaa man naahee sachaa so-ay.
if God does not dwell within the mind?
ਜੇ ਉਹ ਸੱਚਾ ਪ੍ਰਭੂ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਵੱਸਦਾ l
جا منِ ناہیِ سچا سوءِ ॥
سچا۔ خدا ۔
اگر دل میں اس کی یاد نہ ہو
ਕਿਆ ਮੇਵਾ ਕਿਆ ਘਿਉ ਗੁੜੁ ਮਿਠਾ ਕਿਆ ਮੈਦਾ ਕਿਆ ਮਾਸੁ ॥
ki-aa mayvaa ki-aa ghi-o gurh mithaa ki-aa maidaa ki-aa maas.
What good are fruits, what good is ghee, sweet jaggery, what good is flour, and what good is meat?
ਕੀਹ ਹੋਇਆ ਜੇ ਮੇਵੇ, ਘਿਉ, ਮਿੱਠਾ ਗੁੜ ਮੈਦਾ ਤੇ ਮਾਸ ਆਦਿਕ ਪਦਾਰਥ ਵਰਤੇ?
کِیا میۄا کِیا گھِءُ گُڑُ مِٹھا کِیا میَدا کِیا ماسُ ॥
میوے گھی گڑ یعنی میٹھی اشیا میدہ اور گوشت
ਕਿਆ ਕਪੜੁ ਕਿਆ ਸੇਜ ਸੁਖਾਲੀ ਕੀਜਹਿ ਭੋਗ ਬਿਲਾਸ ॥
ki-aa kaparh ki-aa sayj sukhaalee keejeh bhog bilaas.
What is the use of wearing (fine) clothes and enjoying comfortable beds, and other pleasures and sensual delights ?
ਕੀ ਹੋਇਆ ਜੇ (ਸੋਹਣੇ) ਕੱਪੜੇ ਤੇ ਸੌਖੀ ਸੇਜ ਮਿਲ ਗਈ ਤੇ ਜੇ ਮੌਜਾਂ ਮਾਣ ਲਈਆਂ?
کِیا کپڑُ کِیا سیج سُکھالیِ کیِجہِ بھوگ بِلاس ॥
سچ۔ خوابگاہ ۔ بھوگ۔ بلاس۔ خرمستیاں ۔ رنگ ۔ رلیا۔
شاندار پوشاکیں آرامدہ سیج اور لہو و لعب
ਕਿਆ ਲਸਕਰ ਕਿਆ ਨੇਬ ਖਵਾਸੀ ਆਵੈ ਮਹਲੀ ਵਾਸੁ ॥
ki-aa laskar ki-aa nayb khavaasee aavai mahlee vaas.
What good is having an army, sentries, servants and mansions to live in?
ਤਾਂ ਕੀਹ ਬਣ ਗਿਆ ਜੇ ਫ਼ੌਜ, ਚੋਬਦਾਰ, ਚੋਰੀ–ਬਰਦਾਰ ਮਿਲ ਗਏ ਤੇ ਮਹਲਾਂ ਵਿਚ ਵੱਸਣਾ ਨਸੀਬ ਹੋਇਆ?
کِیا لسکر کِیا نیب کھۄاسیِ آۄےَ مہلیِ ۄاسُ ॥
نیب۔ چوبدار۔ کھواسی ۔ چورہ پردار ۔
بڑے بڑے لشکر رعایا کا ہجوم کنیزیں اور خادم ان سب کا کیا فائدہ
ਨਾਨਕ ਸਚੇ ਨਾਮ ਵਿਣੁ ਸਭੇ ਟੋਲ ਵਿਣਾਸੁ ॥੨॥
naanak sachay naam vin sabhay tol vinaas. ||2||
O’ Nanak, without God’s Name, all these show-pieces are a waste.
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਸਾਰੇ ਪਦਾਰਥ ਨਾਸਵੰਤ ਹਨ l
نانک سچے نام ۄِنھُ سبھے ٹول ۄِنھاسُ ॥੨॥
ٹول ۔ نعمتیں
اے نانک خدا کے سچے نام کے سوا یہ سب فنا پزیر ہیں
ਪਵੜੀ ॥
pavrhee.
Pauree:
پۄڑیِ ॥
ਜਾਤੀ ਦੈ ਕਿਆ ਹਥਿ ਸਚੁ ਪਰਖੀਐ ॥
jaatee dai ki-aa hath sach parkhee-ai.
In God’s court, no consideration is given to one’s race or social status. There, one is judged on one’s true merit.
ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਤਾਂ ਸੱਚ ਪਰਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਸੇ ਜਾਤਿ ਵਰਣ ਦਾ ਕੋਈ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
جاتیِ دےَ کِیا ہتھِ سچُ پرکھیِئےَ ॥
ذاتی دے کیا ہتھ۔ ذات بے معنی ہے ۔ سچ پر کھیئے ۔ سچائی ہی تحقیق کا پیمانہ یا آلہ ہے یا ذریع ہے ۔ ذات کا تکبر یا غرور زہر کی مانند ہے ۔ وہ جسکے ہاتھ میں ہوگا اسکا مزہ چھکنے سے روحانی موت ہو جائیگی ۔
ذات پات کے چکر میں کیا پڑا ہے سچائی کی پرکھ ہونی چاہئے
ਮਹੁਰਾ ਹੋਵੈ ਹਥਿ ਮਰੀਐ ਚਖੀਐ ॥
mahuraa hovai hath maree-ai chakhee-ai.
If someone consumes the poison of social status, surely he will face the spiritual death.
ਜਾਤਿ ਦਾ ਅਹੰਕਾਰ ਮਹੁਰੇ ਸਮਾਨ ਹੈ, ਜੇ ਇਹ ਮਹੁਰਾ ਖਾਇਗਾ ਤਾਂ ਮਰੇਗਾ।
مہُرا ہوۄےَ ہتھِ مریِئےَ چکھیِئےَ ॥
جو بھی زہر کھائے گا مرے گا
ਸਚੇ ਕੀ ਸਿਰਕਾਰ ਜੁਗੁ ਜੁਗੁ ਜਾਣੀਐ ॥
sachay kee sirkaar jug jug jaanee-ai.
This Sovereign Rule (justice) of God is known throughout all the ages.
ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਦਾ ਇਹ ਨਿਆਂ ਹਰੇਕ ਜੁਗ ਵਿਚ ਵਰਤਦਾ ਸਮਝ ਲਵੋ l
سچے کیِ سِرکار جُگُ جُگُ جانھیِئےَ ॥
سرکار۔ حکومت۔
خدا سچے کا حکم ہر زمانے میں چلتا ہے
ਹੁਕਮੁ ਮੰਨੇ ਸਿਰਦਾਰੁ ਦਰਿ ਦੀਬਾਣੀਐ ॥
hukam mannay sirdaar dar deebaanee-ai.
One who obeys God's Command is honored and respected in His Court.ਪ੍ਰਭੂ
ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ ਉਹੀ ਇੱਜ਼ਤ ਵਾਲਾ ਹੈ ਜੋ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਹੁਕਮ ਮੰਨਦਾ ਹੈ।
ہُکمُ منّنے سِردارُ درِ دیِبانھیِئےَ ॥
سردار۔ قابل۔ دیبانیے ۔ الہٰی دربار میں۔
اس کی درگاہ میں وہی سرفراز ہے جس نے اسکا حکم مانا
ਫੁਰਮਾਨੀ ਹੈ ਕਾਰ ਖਸਮਿ ਪਠਾਇਆ ॥
furmaanee hai kaar khasam pathaa-i-aa.
The Master has sent human beings in the world to carry out His command.
ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਜੀਵ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਮੰਨਣ–ਰੂਪ ਕਾਰ ਦੇ ਕੇ ਜਗਤ ਵਿਚ ਭੇਜਿਆ ਹੈ।
پھُرمانیِ ہےَ کار کھسمِ پٹھائِیا ॥
فرمانی ۔ فرمانبرداری ۔ حکم بجا لانا۔ پٹھایا۔ لازم کرنا۔
مالک نے مجھے کام کرنے کے لئے یہاں بھیجا ہے
ਤਬਲਬਾਜ ਬੀਚਾਰ ਸਬਦਿ ਸੁਣਾਇਆ ॥
tabalbaaj beechaar sabad sunaa-i-aa.
The Guru, (on behalf of God) has conveyed this command through his word.
ਗੁਰੂ ਨੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਇਹੀ ਗੱਲ ਸੁਣਾਈ ਹੈ l (ਇਸੇ ਗੱਲ ਦਾ ਢੰਡੋਰਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ) l
تبلباج بیِچار سبدِ سُنھائِیا ॥
طبل باج۔ نقارچی۔
ڈھنڈورچی نے یہ شبد واضح کر دیا ہے
ਇਕਿ ਹੋਏ ਅਸਵਾਰ ਇਕਨਾ ਸਾਖਤੀ ॥
ik ho-ay asvaar iknaa saakh–tee.
Some have started advancing on the spiritual path, and others are getting ready on their spiritual journey.
ਕਈ ਗੁਰਮੁਖ ਤਾਂ ਅਸਵਾਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ( ਇਸ ਰਾਹ ਤੇ ਤੁਰ ਪਏ ਹਨ), ਕਈ ਬੰਦੇ ਤਿਆਰ ਹੋ ਰਏ ਹਨ,
اِکِ ہوۓ اسۄار اِکنا ساکھتیِ ॥
ساکھتی۔ تیاری ۔
کوئی تو اس راہ پر چلنے کے لئے تیار ہو چکے ہیں اور کچھ ابھی تیاری کر رہے ہیں
ਇਕਨੀ ਬਧੇ ਭਾਰ ਇਕਨਾ ਤਾਖਤੀ ॥੧੦॥
iknee baDhay bhaar iknaa taakh–tee. ||10||
some are settling their worldly affairs, while others have proceeded on the path shown by the Guru.
ਕਈਆਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੋਝ ਬੰਨ੍ਹ ਲਏ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਤਾਂ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਤੁਰ ਭੀ ਗਏ ਹਨ।
اِکنیِ بدھے بھار اِکنا تاکھتیِ ॥੧੦॥
بدھے بھار۔ اسباب اکھٹا کیا۔ تاختی ۔ دؤڑ کی ۔
بہت سے لوگ سامان باندھ چکے ہیں بہت سے لوگ دوڑنے لگے ہیں
ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੧ ॥
salok mehlaa 1.
Shalok, by the First Guru:
سلوکُ مਃ੧॥
ਜਾ ਪਕਾ ਤਾ ਕਟਿਆ ਰਹੀ ਸੁ ਪਲਰਿ ਵਾੜਿ ॥
jaa pakaa taa kati-aa rahee so palar vaarh.
When the crop is ripe, it is harvested. Only the straw and the fence remain.
ਜਦ ਫ਼ਸਲ ਪੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਦ ਇਹ ਵੱਢ ਲਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਕੇਵਲ ਫੂਸ ਤੇ ਵਾੜ ਰਹਿ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
جا پکا تا کٹِیا رہیِ سُ پلرِ ۄاڑِ ॥
پکر۔ پرالی ۔ ناڑ ۔
جب فصل پک جاتی ہے تو کاٹ دیتے ہیں واڑ اور پرالی پیچھے رہ جاتی ہے
ਸਣੁ ਕੀਸਾਰਾ ਚਿਥਿਆ ਕਣੁ ਲਇਆ ਤਨੁ ਝਾੜਿ ॥
san keesaaraa chithi-aa kan la-i-aa tan jhaarh.
The crop is thrashed and the grains are separated from the husk.
ਇਸ ਨੂੰ ਸਿੱਟਿਆਂ ਸਮੇਤ ਗਾਹ ਲਈਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਬੋਹਲ ਉਡਾ ਕੇ ਦਾਣੇ ਕੱਢ ਲਈਦੇ ਹਨ।
سنھُ کیِسارا چِتھِیا کنھُ لئِیا تنُ جھاڑِ ॥
کیارا۔ کنڈے ۔ کانٹے ۔ کن ۔ دانے ۔ تن ۔ بدن ۔
اس سٹوں کے ساتھ ہی اسکی گہائی کر لیتے ہیں ۔ اور بیج نکال لیتے ہیں ۔
ਦੁਇ ਪੁੜ ਚਕੀ ਜੋੜਿ ਕੈ ਪੀਸਣ ਆਇ ਬਹਿਠੁ ॥
du-ay purh chakee jorh kai peesan aa-ay bahith.
Joining together the two grinding stones, a person sits down to grind the grains.
ਚੱਕੀ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪੁੜ ਰੱਖ ਕੇ (ਇਹਨਾਂ ਦਾਣਿਆਂ ਨੂੰ) ਪੀਹਣ ਲਈ (ਪ੍ਰਾਣੀ) ਆ ਬੈਠਦਾ ਹੈ,
دُءِ پُڑ چکیِ جوڑِ کےَ پیِسنھ آءِ بہِٹھُ ॥
بہٹھ۔ بیٹھے ۔
تب چکی کے دونوں پڑوں کو جوڑ کر پینے کی تیاری کرتے ہیں۔
ਜੋ ਦਰਿ ਰਹੇ ਸੁ ਉਬਰੇ ਨਾਨਕ ਅਜਬੁ ਡਿਠੁ ॥੧॥
jo dar rahay so ubray naanak ajab dith. ||1||
O’ Nanak, I have seen this wonderful play: just as the grains which stick to the central axle escape from being crushed, similarly, those who remain attuned to God are saved from the worldly vices.
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਇਕ ਅਚਰਜ ਤਮਾਸ਼ਾ ਵੇਖਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਦਾਣੇ ਚੱਕੀ ਦੇ ਦਰ ਤੇ (ਕਿੱਲੀ ਦੇ ਨੇੜੇ) ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਪੀਸਣੋਂ ਬਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਜੋ ਮਨੁੱਖ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਜਗਤ ਦੇ ਵਿਕਾਰ ਪੋਹ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ)
جو درِ رہے سُ اُبرے نانک اجبُ ڈِٹھُ ॥੧॥
عجب۔عجیب ۔ حیران کرنے والا
اے نانک نہایت عجیب و غریب نظاہر دیکھا ہے ۔ کہ جو چکی کی کلی کے ساتھ ہوتے ہیں بج جاتے ہیں ۔ یہی حال انسانی زندگی کا ہے جنہیں الہٰی صحبت و قربت حاصل ہو جاتی ہے وہ دنیاوی عذاب اور کنگاہگاریوں اور بد کاریوں سے بچ جاتے ہیں۔
ਮਃ ੧ ॥
mehlaa 1.
Shalok, by the First Guru:
مਃ੧॥
ਵੇਖੁ ਜਿ ਮਿਠਾ ਕਟਿਆ ਕਟਿ ਕੁਟਿ ਬਧਾ ਪਾਇ ॥
vaykh je mithaa kati-aa kat kut baDhaa paa-ay.
O’ brother, look how the sugar-cane is cut down, the leaves are chopped off, and it is tied into bundles.
ਹੇ ਭਾਈ! ਵੇਖ ਕਿ ਗੰਨਾ ਵੱਢੀਦਾ ਹੈ, ਛਿੱਲ ਛਿੱਲ ਕੇ, ਰੱਸੀ ਪਾ ਕੇ ਬੰਨ੍ਹ ਲਈਦਾ ਹੈ (ਭਰੀਆਂ ਬੰਨ੍ਹ ਲਈਦੀਆਂ ਹਨ)।
ۄیکھُ جِ مِٹھا کٹِیا کٹِ کُٹِ بدھا پاءِ ॥
مٹھا۔ مراد گنا۔ میٹھا دیکر۔ بدھا پائے ۔ اُسکی بھریاں ۔ باندھی گیں۔ بیلفون یں پیلا گیا۔
اے انسان دیکھ کہ گنا کاٹا گیا اور کاٹ کر اسکے پوے یا بھریاں باندھی گئیں