ਦਯਿ ਵਿਗੋਏ ਫਿਰਹਿ ਵਿਗੁਤੇ ਫਿਟਾ ਵਤੈ ਗਲਾ ॥
da-yi vigo-ay fireh vigutay fitaa vatai galaa.
Strayed from God, they wander in disgrace, and their entire troop is ruined.
ਰੱਬ ਵੱਲੋਂ ਖੁੰਝੇ ਹੋਏ ਭਟਕਦੇ ਹਨ l ਇਹ ਸਾਰਾ ਆਵਾ ਹੀ ਊਤਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
دزِۄِگوۓپھِرہِۄِگُتےپھِٹاۄتےَگلا॥
وگوئے ۔ جدا ہوئے ۔ گمراہ ۔ وگوتے ۔ خوار ہوئے ۔ فٹا ۔ لعنتی ۔ گلہ ۔ سارے ۔ وتجھے وتجے ۔ بھٹکے ہوئے
خدا سے بیخبر سارا فرقہ بھٹکتا پھرتا ہے۔
ਜੀਆ ਮਾਰਿ ਜੀਵਾਲੇ ਸੋਈ ਅਵਰੁ ਨ ਕੋਈ ਰਖੈ ॥
jee-aa maar jeevaalay so-ee avar na ko-ee rakhai.
It is God alone who sustains and destroys the creatures and no one else can save life. (ਇਹ ਵਿਚਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ ਕਿ) ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਜੀਵਾਲਣ ਵਾਲਾ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਹੀ ਹੈ, ਪ੍ਰਭੂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ (ਜੀਊਂਦਾ) ਰੱਖ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।
جیِیامارِجیِۄالےسوئیِاۄرُنکوئیِرکھےَ॥
صرف اور صرف خدا ہی مخلوق کو پالتا اور تباہ کرتا ہے اور کوئی اور نہیں جان بچا سکتا ہے
ਦਾਨਹੁ ਤੈ ਇਸਨਾਨਹੁ ਵੰਜੇ ਭਸੁ ਪਈ ਸਿਰਿ ਖੁਥੈ ॥
daanhu tai isnaanhu vanjay bhas pa-ee sir khuthai.They go without giving any charity or any cleansing baths; they gather dust on their plucked heads.
ਇਹ ਦਾਨ ਅਤੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਤੋਂ ਵਾਂਜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਸੁਆਹ ਪਈ ਅਜਿਹੇ ਖੁੱਥੇ ਹੋਏ ਸਿਰ ਉੱਤੇ।
دانہُتےَاِسنانہُۄنّجےبھسُپئیِسِرِکھُتھےَ॥
بھیس ۔ راکھ ۔ سیر ۔ پہار۔ پرلی ۔ دھارمک میلہ ۔
سخاوت اور غسل چھوڑ کر سر میں راکھ ڈالتے ہیں
ਪਾਣੀ ਵਿਚਹੁ ਰਤਨ ਉਪੰਨੇ ਮੇਰੁ ਕੀਆ ਮਾਧਾਣੀ ॥
paanee vichahu ratan upannay mayr kee-aa maaDhaanee.
It was the water from which the jewels were obtained, by churning the ocean using the Meru mountain as a churning spindle.
(ਇਹ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦੇ ਕਿ ਜਦੋਂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੇ) ਸੁਮੇਰ ਪਰਬਤ ਨੂੰ ਮਧਾਣੀ ਬਣਾ ਕੇ ਸਮੁੰਦਰ ਰਿੜਕਿਆ, ਤਾਂ ਪਾਣੀ ਵਿਚੋਂ ਹੀ ਰਤਨ ਨਿਕਲੇ ਸਨ l
پانھیِۄِچہُرتناُپنّنےمیرُکیِیامادھانھیِ॥
بانی ۔ کلام۔
جس پانی سے انہیں خوف ہے یا حقارت ہے ۔ اس پانیسے ہیرے مویتوں جیسی نعمتیں پیدا ہوتی ہیں پہاڑ اور پانی سے جہد و تلاش
ਅਠਸਠਿ ਤੀਰਥ ਦੇਵੀ ਥਾਪੇ ਪੁਰਬੀ ਲਗੈ ਬਾਣੀ ॥
athsath tirath dayvee thaapay purbee lagai banee;The sixty-eight sacred shrines of pilgrimage were established for the angels on the banks of rivers, where the festivals are celebrated and hymns are chanted.
(ਪਾਣੀ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ ਹੀ) ਦੇਵਤਿਆ ਲਈ ਅਠਾਹਟ ਤੀਰਥ ਬਣਾਏ ਗਏ ਜਿੱਥੇ ਪੁਰਬ ਲੱਗਦੇ ਹਨ, ਕਥਾ-ਵਾਰਤਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
اٹھسٹھِتیِرتھدیۄیِتھاپےپُربیِلگےَبانھیِ॥
بھانی ۔ پیاری ۔
سے دیوی دیوتاؤں نے اڑسٹھ تیرتھ پیدا کیے جہاں مذہبی میلے لگتے ہیں ۔
ਨਾਇ ਨਿਵਾਜਾ ਨਾਤੈ ਪੂਜਾ ਨਾਵਨਿ ਸਦਾ ਸੁਜਾਣੀ ॥
naa-ay nivaajaa naatai poojaa naavan sadaa sujaanee.
After bathing, the Muslims recite their prayers, and after bathing, the Hindus perform their worship. The wise always take cleansing baths.
ਨ੍ਹਾ ਕੇ ਹੀ ਨਮਾਜ਼ ਪੜ੍ਹੀਦੀ ਹੈ। ਨ੍ਹਾ ਕੇ ਹੀ ਪੂਜਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੁਚੱਜੇ ਬੰਦੇ ਨਿੱਤ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ناءِنِۄاجاناتےَپوُجاناۄنِسداسُجانھیِ॥
نائے ۔ غسل ۔ سچائی ۔ دانشمندی ۔
اور خدا کی عبادت و ریاضت نہیں کرتے دانشمند انسان ہر روز غسل کرتے ہیں
ਮੁਇਆ ਜੀਵਦਿਆ ਗਤਿ ਹੋਵੈ ਜਾਂ ਸਿਰਿ ਪਾਈਐ ਪਾਣੀ ॥
mu-i-aa jeevdi-aa gat hovai jaaN sir paa-ee-ai paanee.
From birth to death, the human body is kept clean by taking bath or shower.
ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਸੁਅੱਛ ਹਾਲਤ ਤਾਂ ਹੀ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਜੇ ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰੇ।
مُئِیاجیِۄدِیاگتِہوۄےَجاںسِرِپائیِئےَپانھیِ॥
انسان اس طرح سے ہی صافستھرا اور جسمانی طور پر پاک رہ سکتا ہے ۔
ਨਾਨਕ ਸਿਰਖੁਥੇ ਸੈਤਾਨੀ ਏਨਾ ਗਲ ਨ ਭਾਣੀ ॥
naanak sirkhutay saitaanee aynaa gal na bhaanee.
O Nanak, the plucked-headed ones are like devils. They do not like to hear these words to use water for bathing).
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਇਹ ਸਿਰ-ਖੁੱਥੇ ਅਜਿਹੇ ਅਜਿਹੇ ਸ਼ੈਤਾਨ ਹਨ) ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇਸ਼ਨਾਨ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਚੰਗੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀ।
نانکسِرکھُتھےسیَتانیِایناگلنبھانھیِ॥
مگر اے نانک یہ سیر پھرے کج روزی ہیں راستے سے بھٹکے ہوئے ہیں
ਵੁਠੈ ਹੋਇਐ ਹੋਇ ਬਿਲਾਵਲੁ ਜੀਆ ਜੁਗਤਿ ਸਮਾਣੀ ॥
vuthai ho-i-ai ho-ay bilaaval jee-aa jugat samaanee.
When it rains, there is happiness. Water is the key to all life.
ਮੀਂਹ ਪਿਆਂ (ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ) ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਜੀਵਨ ਜੁਗਤਿ ਹੀ (ਪਾਣੀ ਵਿਚ) ਟਿਕੀ ਹੋਈ ਹੈ l
ۄُٹھےَہوئِئےَہوءِبِلاۄلُجیِیاجُگتِسمانھیِ॥
وٹھے ۔ بارش ہونے پر ۔ بلاول۔ خوشی ۔ سرہی گائیں۔
بارش ہوتی ہے تو سارے جاندار اور قائنات قدرت میں خوشی کی لہر دوڑ جاتی ہے ۔ زندگی کا انحصار پانی پر ہے
lਵੁਠੈ ਅੰਨੁ ਕਮਾਦੁ ਕਪਾਹਾ ਸਭਸੈ ਪੜਦਾ ਹੋਵੈ ॥
vuthai ann kamaad kapaahaa sabhsai parh-daa hovai.
When it rains, the grains grow, the sugar cane grows (which provide food), and the cotton, which provides clothing for all.
ਮੀਂਹ ਪਿਆਂ ਅੰਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਕਮਾਦ ਉੱਗਦਾ ਹੈ, ਕਪਾਹ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਭਨਾਂ ਦਾ ਪੜਦਾ ਬਣਦੀ ਹੈ।
ۄُٹھےَانّنُکمادُکپاہاسبھسےَپڑداہوۄےَ॥
بارش سے اناج ، کپاس اور گنا پیدا ہوتا ہے جس سے کھانے پینے اور تن ڈھانپنے کے لئے کپڑے ملتے ہیں۔
ਵੁਠੈ ਘਾਹੁ ਚਰਹਿ ਨਿਤਿ ਸੁਰਹੀ ਸਾ ਧਨ ਦਹੀ ਵਿਲੋਵੈ ॥
vuthai ghaahu chareh nit surhee saa Dhan dahee vilovai.
When it rains, the cows always have grass to graze upon, and housewives have yogurt to churn into butter (and make Ghee- clarified butter)
ਮੀਂਹ ਪਿਆਂ ਉੱਗਿਆ ਘਾਹ ਗਾਈਆਂ ਚੁਗਦੀਆਂ ਹਨ, ਦਹੀਂ ਘਰ ਦੀ ਜ਼ਨਾਨੀ ਰਿੜਕਦੀ ਹੈ (ਤੇ ਘਿਉ ਬਣਾਂਦੀ ਹੈ)।
ۄُٹھےَگھاہُچرہِنِتِسُرہیِسادھندہیِۄِلوۄےَ॥
سادھن۔ عورت۔ بلووے۔ بلوتی ہے ۔
بارش پڑنے پر گھاس اگتی ہے ۔ چراگاہیں بری بھری ہوجاتی ہیں۔ گائیں گھاس کھا کر دودھ دیتی ہیں دودھ سے دہی بنتی اور دہی بلوکر گھی نکالتے ہیں اور
ਤਿਤੁ ਘਿਇ ਹੋਮ ਜਗ ਸਦ ਪੂਜਾ ਪਇਐ ਕਾਰਜੁ ਸੋਹੈ ॥
tit ghi-ay hom jag sad poojaa pa-i-ai kaaraj sohai.With that ghee (clarified-butter), sacred feasts and worship services are performed; and all these rituals look impressive.
ਉਸ ਘਿਉ ਨਾਲ ਹੀ ਸਦਾ ਹੋਮ-ਜੱਗ ਪੂਜਾ ਆਦਿਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਘਿਉ ਪਿਆਂ ਹੀ ਹਰੇਕ ਕਾਰਜ ਸੋਭਦਾ ਹੈ।
تِتُگھِءِہومجگسدپوُجاپئِئےَکارجُسوہےَ॥
تیت گھی ۔ اس گھنی سے ۔ پوجا۔ پرشش ۔
اس گھی سےہوم یگ اور پرستش کی جاتی ہے ۔ جس سے تمام کام اچھے لگتے ہیں۔
ਗੁਰੂ ਸਮੁੰਦੁ ਨਦੀ ਸਭਿ ਸਿਖੀ ਨਾਤੈ ਜਿਤੁ ਵਡਿਆਈ ॥
guroo samund nadee sabh sikhee naatai jit vadi-aa-ee
The Guru is like the ocean of divine knowledge, and all His Teachings are like the rivers. Bathing within it (following the Guru’s teaching) , glory is obtained.
(ਇਕ ਹੋਰ ਇਸ਼ਨਾਨ ਭੀ ਹੈ) ਸਤਿਗੁਰੂ (ਮਾਨੋ) ਸਮੁੰਦਰ ਹੈ ਉਸ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ (ਮਾਨੋ) ਸਾਰੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਹਨ, (ਇਸ ਗੁਰ-ਸਿੱਖਿਆ) ਵਿਚ ਨ੍ਹਾਉਣ ਨਾਲ (ਭਾਵ, ਸੁਰਤ ਜੋੜਨ ਨਾਲ) ਵਡਿਆਈ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
گُروُسمُنّدُندیِسبھِسِکھیِناتےَجِتُۄڈِیائیِ॥
سمند۔ سمندر ۔ سکھی ۔ سکشا ۔ سبق
مرشد ایک سمندر ہے اسکا سبق ہدایات پندو نصاج سب دریا میں ۔ جسکے غسل سے یعنی عمل کر نے پر عظمت ملتی ہے ۔
ਨਾਨਕ ਜੇ ਸਿਰਖੁਥੇ ਨਾਵਨਿ ਨਾਹੀ ਤਾ ਸਤ ਚਟੇ ਸਿਰਿ ਛਾਈ ॥੧॥
naanak jay sirkhutay naavan naahee taa sat chatay sir chhaa-ee. ||1||
O’ Nanak, if the plucked-headed ones do not bathe ( follow Guru’s teaching), then they are disgraced, as if seven handfuls of ashes are upon their heads.
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜੇ ਇਹ ਸਿਰ-ਖੁੱਥੇ (ਇਸ ‘ਨਾਮ’-ਜਲ ਵਿਚ) ਇਸ਼ਨਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ, ਤਾਂ ਨਿਰੀ ਮੁਕਾਲਖ ਹੀ ਖੱਟਦੇ ਹਨ l
نانکجےسِرکھُتھےناۄنِناہیِتاستچٹےسِرِچھائیِ॥੧॥
اے نانک اگر یہ سر پھیرے غسل نہیں کرتے تو روسیا ہی حاصل کرتے ہیں۔
ਮਃ ੨ ॥
mehlaa 2.
Shalok, by the Second Guru:
مਃ੨॥
ਅਗੀ ਪਾਲਾ ਕਿ ਕਰੇ ਸੂਰਜ ਕੇਹੀ ਰਾਤਿ ॥
agee paalaa ke karay sooraj kayhee raat.
As fire has been given the quality of warmth by God), no amount of cold can do any harm to fire. Similarly night cannot erase the light of the sun
ਠੰਢ ਅੱਗ ਨੂੰ ਕੀ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਰਾਤ ਸੂਰਜ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਗਾੜ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ l
اگیِپالاکِکرےسوُرجکیہیِراتِ॥
آگ کا سردی کچھ وگاڑ نہیں سکتی سردی کی کوئی حیثیت نہیں رہتی۔ سورج کے لئے رات بےمعنی ہے۔
ਚੰਦ ਅਨੇਰਾ ਕਿ ਕਰੇ ਪਉਣ ਪਾਣੀ ਕਿਆ ਜਾਤਿ ॥
chand anayraa ke karay pa-un paanee ki-aa jaat.
The darkness can do no harm to the Moon. No social status (high or low)can pollute the water or the air.
ਹਨੇਰਾ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਦਾ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ, (ਕੋਈ ਉੱਚੀ ਨੀਵੀਂ) ਜਾਤਿ ਹਵਾ ਤੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ (ਭਾਵ, ਕੋਈ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤਿ ਇਹਨਾਂ ਤੱਤਾਂ ਨੂੰ ਭਿੱਟ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ)।
چنّدانیراکِکرےپئُنھپانھیِکِیاجاتِ॥
چاند کے لئے اندھیرا بیکار ہے ۔ ہوا اور پانی کوئی ذات یا نسل نہیں
ਧਰਤੀ ਚੀਜੀ ਕਿ ਕਰੇ ਜਿਸੁ ਵਿਚਿ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਹੋਇ ॥
Dhartee cheejee ke karay jis vich sabh kichh ho-ay.
Nothing can affect the earth, in which everything grows.
ਜਿਸ ਧਰਤੀ ਵਿਚ ਹਰੇਕ ਚੀਜ਼ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਇਸ ਧਰਤੀ ਦਾ ਕੋਈ ਵਿਗਾੜ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ
دھرتیِچیِجیِکِکرےجِسُۄِچِسبھُکِچھُہوءِ॥
زمین کے لئے اشیا بے معنی ہیں۔ کیونکہ سب اشیا اسی زمین سے پیدا ہوتی ہے
ਨਾਨਕ ਤਾ ਪਤਿ ਜਾਣੀਐ ਜਾ ਪਤਿ ਰਖੈ ਸੋਇ ॥੨॥
naanak taa pat jaanee-ai jaa pat rakhai so-ay. ||2||
Similarly O’ Nanak, when God Himself saves one’s honor, only then is one known as honorable.
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਕੇਵਲ ਉਹੀ ਪਤਵੰਤਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦ ਉਹ ਸਾਹਿਬ ਊਸ ਦੀ ਇਜਤ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖੇ।
نانکتاپتِجانھیِئےَجاپتِرکھےَسوءِ॥੨॥
اے نانک حقیقی اور اصلی عزت تب ہے جب الہٰی درگاہ میں عزت ہوا
ਪਉੜੀ ॥
pa-orhee.
Pauree:
پئُڑیِ॥
ਤੁਧੁ ਸਚੇ ਸੁਬਹਾਨੁ ਸਦਾ ਕਲਾਣਿਆ ॥
tuDh sachay sub-haan sadaa kalaani-aa.
O’ my True God, I always praised You as Wondrous.
ਹੇ ਸੱਚੇ (ਪ੍ਰਭੂ)! ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ ਸਦਾ ‘ਸੁਬਹਾਨੁ’ (ਆਖ ਆਖ ਕੇ) ਵਡਿਆਉਂਦਾ ਹਾਂ।
تُدھُسچےسُبہانُسداکلانھِیا॥
سبھہان۔ حیران کن۔ حیران کرنے والا۔ کلانیا۔ صفت صلاح کرنا۔
اے سچے خدا:- میں ہمیشہ سبھان کہ تیری صفت صلاح کرتا ہوں۔
ਤੂੰ ਸਚਾ ਦੀਬਾਣੁ ਹੋਰਿ ਆਵਣ ਜਾਣਿਆ ॥
tooN sachaa deebaan hor aavan jaani-aa.
You alone are the eternal ruler; all others are subjected to birth and death.
ਤੂੰ ਹੀ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਹਾਕਮ ਹੈਂ, ਹੋਰ ਸਾਰੇ ਜੀਵ ਜੰਮਦੇ ਮਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
توُنّسچادیِبانھُہورِآۄنھجانھِیا॥
تو ہی صدیوی اور سچا حکمران ہے ۔ باقی سب آنے جانے والے ہیں
ਸਚੁ ਜਿ ਮੰਗਹਿ ਦਾਨੁ ਸਿ ਤੁਧੈ ਜੇਹਿਆ ॥
sach je mangeh daan se tuDhai jayhi-aa.
Those who ask for the gift of Your True Name, they become like You.
(ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ!) ਜੋ ਬੰਦੇ ਤੇਰਾ ਸੱਚਾ ਨਾਮ-ਰੂਪ ਦਾਨ ਤੈਥੋਂ ਮੰਗਦੇ ਹਨ ਉਹ ਤੇਰੇ ਵਰਗੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
سچُجِمنّگہِدانُسِتُدھےَجیہِیا॥
دیوان۔ حاکم ۔ کرم ۔ بخشش۔
اے خدا جو تجھے تجھ سے سچی بھیک مانگتے ہیں وہ تیرے جیسے ہو جاتے ہیں
ਸਚੁ ਤੇਰਾ ਫੁਰਮਾਨੁ ਸਬਦੇ ਸੋਹਿਆ ॥
sach tayraa furmaan sabday sohi-aa.
Through the word of the Guru, Your eternal command seems pleasing to them.
ਤੇਰਾ ਅੱਟਲ ਹੁਕਮ (ਗੁਰ) ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ (ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ) ਮਿੱਠਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ।
سچُتیراپھُرمانُسبدےسوہِیا॥
تیرا لایزال فرمان کلام کی برکات سے پیار اور میٹھا لگتا ہے ۔
ਮੰਨਿਐ ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਤੁਧੈ ਤੇ ਪਾਇਆ ॥
mani-ai gi-aan Dhi-aan tuDhai tay paa-i-aa.
By obeying Your command, they obtain divine knowledge and higher intellect from You.
ਤੇਰਾ ਹੁਕਮ ਮੰਨਣ ਨਾਲ ਅਸਲੀਅਤ ਦੀ ਸਮਝ ਤੇ ਉੱਚੀ ਟਿਕੀ ਸੁਰਤ ਤੇਰੇ ਪਾਸੋਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਹਾਸਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
منّنِئےَگِیانُدھِیانُتُدھےَتےپائِیا॥
تیرے فرمان کی فرمانبرداری سے حقیقت کی سمجھ اور بلند پایہ ہوش تجھ سے ہی ملتی ہے
ਕਰਮਿ ਪਵੈ ਨੀਸਾਨੁ ਨ ਚਲੈ ਚਲਾਇਆ ॥
karam pavai neesaan na chalai chalaa-i-aa.
By Your Grace, their destiny become beautiful, which cannot be erased.
ਤੇਰੀ ਮਿਹਰ ਨਾਲ (ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਮੱਥੇ ਤੇ ਇਹ ਸੋਹਣਾ) ਲੇਖ ਲਿਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿਸੇ ਦਾ ਮਿਟਾਇਆ ਮਿਟਦਾ ਨਹੀਂ।
کرمِپۄےَنیِسانُنچلےَچلائِیا॥
نیسان۔ ٹارگٹ۔ مقصد
انہیں حاصل ہوتی ہے ۔ جو تیری کرم و عنایت سے انکے اعمالنامہ میں کندہ یا تحریر ہوتا ہے ۔ اور جو مٹائیا مٹ نہیں سکتا
ਤੂੰ ਸਚਾ ਦਾਤਾਰੁ ਨਿਤ ਦੇਵਹਿ ਚੜਹਿ ਸਵਾਇਆ ॥
tooN sachaa daataar nit dayveh charheh savaa-i-aa.
You are the True Giver; You give continually. Your Gifts continue to multiply.
ਤੂੰ ਸੱਚਾ ਦਾਤਾ ਹੈਂ ਅਤੇ ਸਦੀਵ ਹੀ ਦਿੰਦਾ ਹੈਂ। ਤੇਰੀਆਂ ਦਾਤਾਂ ਵਧੇਰੇ ਹੀ ਵਧੇਰੇ ਹੁੰਦੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
توُنّسچاداتارُنِتدیۄہِچڑہِسۄائِیا॥
تم سچی عطا کرنے والے ہو۔ آپ مسلسل دیتے ہیں۔ آپ کے تحفے بڑھتے رہتے ہیں
ਨਾਨਕੁ ਮੰਗੈ ਦਾਨੁ ਜੋ ਤੁਧੁ ਭਾਇਆ ॥੨੬॥
naanak mangai daan jo tuDh bhaa-i-aa. ||26||
Nanak begs for that gift which is pleasing to You.
ਨਾਨਕ (ਤੇਰੇ ਦਰ ਤੋਂ) ਉਹੀ ਦਾਨ ਮੰਗਦਾ ਹੈ ਜੋ ਤੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ l
نانکُمنّگےَدانُجوتُدھُبھائِیا॥੨੬॥
نانک اس تحفے کے لئے التجا کرتا ہے جو آپ کو خوش ہے
ਸਲੋਕੁ ਮਃ ੨ ॥
salok mehlaa 2.
Shalok, by the Second Guru:
سلوکُمਃ੨॥
ਦੀਖਿਆ ਆਖਿ ਬੁਝਾਇਆ ਸਿਫਤੀ ਸਚਿ ਸਮੇਉ ॥
deekhi-aa aakh bujhaa-i-aa siftee sach samay-o.
They, whom the Guru through his teachings has made to understand the Truth and has united them with God’s name through singing His Praises,
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ (ਗੁਰੂ ਨੇ) ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਕੇ ਗਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਤੇ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਸੱਚ ਵਿਚ ਜੋੜਿਆ ਹੈ,
دیِکھِیاآکھِبُجھائِیاسِپھتیِسچِسمیءُ॥
دیکھیا۔ سبق۔ ہدایت۔ نصحیت۔ بچھایا۔ سمجھائیا۔ سچ۔ حقیقت ۔ اصلیت۔
اور الہٰی صفت صلاح اور حقیقت قبول کر لی ہے انہیں مزید سمجھانے کی ضرورت باقی نہیں رہی ۔
ਤਿਨ ਕਉ ਕਿਆ ਉਪਦੇਸੀਐ ਜਿਨ ਗੁਰੁ ਨਾਨਕ ਦੇਉ ॥੧॥
tin ka-o ki-aa updaysee-ai jin gur naanak day-o. ||1||
What more teachings can be imparted to them who have Guru Nanak as their Guru? ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਗੁਰੂ ਰਬ-ਰੂਪ ਨਾਨਕ ਹੈ।
تِنکءُکِیااُپدیسیِئےَجِنگُرُنانکدیءُ॥੧॥
جنہوں نے رونانک دیو صاحب سے سبق علم اور گیان حاصل کر لیا۔
ਮਃ ੧ ॥
mehlaa 1.
Shalok, by the First Guru:
مਃ੧॥
ਆਪਿ ਬੁਝਾਏ ਸੋਈ ਬੂਝੈ ॥
aap bujhaa-ay so-ee boojhai.
He alone knows (the way of God’s praise), to whom God reveals Himself.
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਮਤਿ ਦੇਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਹੀ ਮਤਿ ਆਉਂਦੀ ਹੈ।
آپِبُجھاۓسوئیِبوُجھےَ॥
بجھائے ۔ سمجھائے ۔ بوجھے ۔ سمجھے ۔ کہ کہ کھنا
جسے خدا خود سمجھاتا ہے وہ ہی سمجھتا ہے ۔
ਜਿਸੁ ਆਪਿ ਸੁਝਾਏ ਤਿਸੁ ਸਭੁ ਕਿਛੁ ਸੂਝੈ ॥
jis aap sujhaa-ay tis sabh kichh soojhai.
He alone knows everything, unto whom God Himself gives knowledge.
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਆਪ ਸੂਝ ਬਖ਼ਸ਼ਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ (ਜੀਵਨ-ਸਫ਼ਰ ਦੀ) ਹਰੇਕ ਗੱਲ ਦੀ ਸੂਝ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
جِسُآپِسُجھاۓتِسُسبھُکِچھُسوُجھےَ॥
جسے خود عقل و دانش عایت کرتا ہے وہی دانائی کرتا ہے ۔
ਕਹਿ ਕਹਿ ਕਥਨਾ ਮਾਇਆ ਲੂਝੈ ॥
kahi kahi kathnaa maa-i-aa loojhai.
The one who merely talks without divine knowledge, is still consumed by Maya.
ਮਤਿ ਤੇ ਸੂਝ ਬਾਰੇ ਆਖੀ ਜਾਣਾ ਕੋਈ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦਾ, ਮਨੁੱਖ ਮਾਇਆ ਵਿਚ ਹੀ ਸੜਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
کہِکہِکتھنامائِیالوُجھےَ॥
مائیا لوجھے ۔ واعظ۔ پند وآموز کرتن اور کھائیں تو دوسروں کو نصیحیں کر تا ہے ۔ مگر دولت کے پیچے دوڑتا ہے ۔ مراد یہ کھتا ئیں دولت کے لئے کرتا ہے ۔
انسان واعظ میں ، نصیحتیں تو کرتا ہے مگر دولت کمانے کے لئے دوڑ دھوپ ہے۔
ਹੁਕਮੀ ਸਗਲ ਕਰੇ ਆਕਾਰ ॥
hukmee sagal karay aakaar.
God creates all beings according to His Will,
ਸਾਰੇ ਜੀਅ-ਜੰਤ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਹੀ ਆਪਣੇ ਹੁਕਮ-ਅਨੁਸਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ہُکمیِسگلکرےآکار॥
یہ سارا جہان الہٰی فرمان سے وجود میں آئیا ہے ۔
ਆਪੇ ਜਾਣੈ ਸਰਬ ਵੀਚਾਰ ॥
aapay jaanai sarab veechaar.
He Himself knows about all the needs of creatures.
ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ (ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੀਹ ਕੁਝ ਦੇਣਾ ਹੈ) ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਹੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈ।
آپےجانھےَسربۄیِچار॥
اور سب کے بارے میں اسے رب کی واقفیت اور پہچان ہے ۔ ۔ اے نانک
ਅਖਰ ਨਾਨਕ ਅਖਿਓ ਆਪਿ ॥
akhar naanak akhi-o aap.
O’ Nanak, whatever word I have uttered, is what God Himself has said.
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਆਪੇ ਹੀ ਬਾਣੀ ਦਾ ਉਚਾਰਣ ਕੀਤਾ ਹੈ।
اکھرنانکاکھِئوآپِ॥
اے نانک یہ الفاظ اس لافناہ خدا کے ہیں
ਲਹੈ ਭਰਾਤਿ ਹੋਵੈ ਜਿਸੁ ਦਾਤਿ ॥੨॥
lahai bharaat hovai jis daat. ||2||
Doubt departs from one who receives this gift of Divine knowledge.
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਪਾਸੋਂ ‘ਸੂਝ ਬੂਝ’ ਦੀ ਦਾਤਿ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਮਨ ਦੀ ਭਟਕਣਾ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ
لہےَبھراتِہوۄےَجِسُداتِ॥੨॥
بھرانت ۔ بھٹکن ۔ پریشانی ۔ دوڑ دھوپ
جس انسان کو خدا سے عقل و دانش سے خدا سر فراز کرتا ہے ۔ اسکے تمام وہم گمان مٹ جاتے ہیں
ਪਉੜੀ ॥
pa-orhee.
Pauree:
پئُڑیِ॥
ਹਉ ਢਾਢੀ ਵੇਕਾਰੁ ਕਾਰੈ ਲਾਇਆ ॥
ha-o dhaadhee vaykaar kaarai la
I was an idle minstrel, when God took me into His service.ਮੈਂ ਵੇਹਲਾ ਸਾਂ, ਮੈਨੂੰ ਢਾਢੀ ਬਣਾ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ (ਅਸਲ) ਕੰਮ ਵਿਚ ਲਾ ਦਿੱਤਾ
ہءُڈھاڈھیِۄیکارُکارےَلائِیا॥
بیکار۔ بے فائدہ ۔ کارے ۔ کام۔
میں ایک بیکار گانے والا تھا مجھے خدا نے کام عنایت فرمایا۔
ਰਾਤਿ ਦਿਹੈ ਕੈ ਵਾਰ ਧੁਰਹੁ ਫੁਰਮਾਇਆ ॥
raat dihai kai vaar Dharahu furmaa-i-aa.
It was the divine command that whether it is day or night, I should go out and sing His praises.
ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਧੁਰੋਂ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਭਾਵੇਂ ਰਾਤ ਹੋਵੇ ਭਾਵੇਂ ਦਿਨ ਜਸ ਕਰੋ।
راتِدِہےَکےَۄاردھُرہُپھُرمائِیا॥
دہے ۔ دن ۔ دھروں ۔ الہٰی درگاہ سے ۔
خدا نے مجھے فرمان کیا کہ سب و روز الہٰی صفت کرؤ۔
ਢਾਢੀ ਸਚੈ ਮਹਲਿ ਖਸਮਿ ਬੁਲਾਇਆ ॥
dhaadhee sachai mahal khasam bulaa-i-aa.
(When I did this), The Master summoned me to His True Court.
ਮੈਨੂੰ ਢਾਢੀ ਨੂੰ (ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਵਿਚ ਲੱਗਾ) ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੱਚੇ ਮਹਲ ਵਿਚ ਸੱਦਿਆ।
ڈھاڈھیِسچےَمہلِکھسمِبُلائِیا॥
سچے محل ۔ سچے ٹھکانے خصم۔ مالک ۔ کپڑا۔ خلعت ۔
مجھ کو خدا نےا پنے سچے محل الہٰی حضور بلائیا
ਸਚੀ ਸਿਫਤਿ ਸਾਲਾਹ ਕਪੜਾ ਪਾਇਆ ॥
sachee sifat saalaah kaprhaa paa-i-aa.
He honored me with the robes of His True Praise and Glory.
(ਉਸ ਨੇ) ਸੱਚੀ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ-ਰੂਪ ਮੈਨੂੰ ਸਿਰੋਪਾਉ ਦਿੱਤਾ।
سچیِسِپھتِسالاہکپڑاپائِیا॥
اور سچی صفت صلاح کی خلعت عنایت کی اور
ਸਚਾ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਭੋਜਨੁ ਆਇਆ ॥
sachaa amrit naam bhojan aa-i-aa.
I received from Him the Ambrosial Nectar of True Naam as my spiritual food.
ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਨਾਮ (ਆਤਮਕ ਭੋਜਨ) ਮੈਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ ਪਾਸੋਂਮਿਲਿਆ।
سچاانّم٘رِتنامُبھوجنُآئِیا॥
انمرت نام۔ آب حیات سچے آچار والی حیات۔
سچا آب حیات نام جو دائمی حیات ہے بطور کھانا ملا۔
ਗੁਰਮਤੀ ਖਾਧਾ ਰਜਿ ਤਿਨਿ ਸੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
gurmatee khaaDhaa raj tin sukh paa-i-aa.
Following the Guru’s teachings, whosoever has partaken of this food (Nectar of Naam), has obtained peace.
ਜਿਸ ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਤੇ ਤੁਰ ਕੇ (ਇਹ ‘ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਨਾਮੁ ਭੋਜਨ’) ਰੱਜ ਕੇ ਖਾਧਾ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਸੁਖ ਪਾਇਆ ਹੈ।
گُرمتیِکھادھارجِتِنِسُکھُپائِیا॥
گرمتی ۔ سبق مرشد سے ۔
جس جس انسان نے سبق مرشد پر عمل پیرا ہوکر یہ کھانا کھایا۔ اس نے راحت پائی
ਢਾਢੀ ਕਰੇ ਪਸਾਉ ਸਬਦੁ ਵਜਾਇਆ ॥
dhaadhee karay pasaa-o sabad vajaa-i-aa.
I am enjoying the bliss of Naam (received as a blessed gift from him) by singing His praises.
ਮੈਂ ਢਾਢੀਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਦਾ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦਾ ਹਾਂ, ਪ੍ਰਭੂ-ਦਰ ਤੋਂ ਮਿਲੇ ਇਸ ਨਾਮ-ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਨੂੰ ਛਕਦਾ ਹਾਂ (ਭਾਵ, ਨਾਮ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦਾ ਹਾਂ)।
ڈھاڈھیِکرےپساءُسبدُۄجائِیا॥
ڈھاڑی ۔ شاعر۔ گانے والا۔ پساو پر چار کرنیوالا۔ واعظ کرنیوالا۔ بساؤ ۔ پھیلاؤ۔ وجائیا۔ گائیا
میں جیسے جیسے الہٰی صفت صلاح کرتا ہوں ویسے ویسے الہٰی در سے ملے اس نعمت سے پر سکون ہوتا ہوں۔
ਨਾਨਕ ਸਚੁ ਸਾਲਾਹਿ ਪੂਰਾ ਪਾਇਆ ॥੨੭॥ ਸੁਧੁ
naanak sach saalaahi pooraa paa-i-aa. ||27|| suDhu
O’ Nanak, the perfect God is realized by singing His praises .
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਸੱਚੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਕਰ ਕੇ ਉਸ ਪੂਰਨ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ l
نانکسچُسالاہِپوُراپائِیا॥੨੭॥سُدھُ
اے نانک سچے خدا کی صفت صلاح سے اس کامل خدا کا ملاپ حاصل ہوتا ہے