ਸਾਮ ਵੇਦੁ ਰਿਗੁ ਜੁਜਰੁ ਅਥਰਬਣੁ ॥
saam vayd rig jujar atharban.
The four Vedas (Hindu scriptuers) called Saam, Rig, Jujar, and Atharban,
ਸਾਮ ਰਿਗ ਜਜੁਰ ਅਥਰਬਣ-ਇਹ ਚਾਰੇ ਵੇਦ,
سامۄیدُرِگُجُجرُاتھربنھُ॥
چار وید (ہندو صحیفوں) کو سام ، رِگ ، جوجر اور اطہربان کہتے ہیں
ਬ੍ਰਹਮੇ ਮੁਖਿ ਮਾਇਆ ਹੈ ਤ੍ਰੈ ਗੁਣ ॥
barahmay mukh maa-i-aa hai tarai gun.
uttered through the mouth of god Brahma, three qualities of Maya (vice, virtue and power) also came from His absolute self.
ਬ੍ਰਹਮਾ ਦੀ ਰਾਹੀਂ (ਵੇਦ ਬਣੇ), ਮਾਇਆ ਦੇ ਤਿੰਨੇ ਗੁਣ ਭੀ ਉਸ ਦੇ ਆਪੇ ਤੋਂ ਹੀ ਪੈਦਾ ਹੋਏ।
ب٘رہمےمُکھِمائِیاہےَت٘رےَگُنھ॥
برہمے مکھ ۔ برہما کے منہ یا زمان سے ۔ تریگن ۔ تینوں اوصاف مراد رجو۔ ترقی یا حکمرانی کی خواہش
خدا برہما کے منہ سے کہا ، مایا کی تین خوبیاں (نائب ، خوبی اور طاقت) بھی اس کے مطلق نفس سے آئیں۔
ਤਾ ਕੀ ਕੀਮਤਿ ਕਹਿ ਨ ਸਕੈ ਕੋ ਤਿਉ ਬੋਲੇ ਜਿਉ ਬੋਲਾਇਦਾ ॥੯॥
taa kee keemat kahi na sakai ko ti-o bolay ji-o bolaa-idaa. ||9||
No one can describe the worth of God, because one speaks as God inspires him to speak. ||9||
ਕੋਈ ਜੀਵ ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਮੁੱਲ ਨਹੀਂ ਪਾ ਸਕਦਾ। ਜੀਵ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਬੋਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ॥੯॥
تاکیِکیِمتِکہِنسکےَکوتِءُبولےجِءُبولائِدا॥
کوئی اسکی قدروقیمت بیان نہں کر سکتا ۔ وہ کہتا ہے انسان جو خدا خود کہلاتا ہے
ਸੁੰਨਹੁ ਸਪਤ ਪਾਤਾਲ ਉਪਾਏ ॥
sunnahu sapat paataal upaa-ay.
God created the seven nether regions from His absolute self.
ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ ਨਿਰੋਲ ਆਪਣੇ ਆਪੇ ਤੋਂ ਹੀ ਸੱਤ ਪਾਤਾਲ (ਤੇ ਸੱਤ ਆਕਾਸ਼) ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ,
سُنّنہُسپتپاتالاُپاۓ॥
سپت پاتال ۔ سات زیر زمین ۔
خدا سے ساتوں زیر زمین ہوئے ہیں پیدا
ਸੁੰਨਹੁ ਭਵਣ ਰਖੇ ਲਿਵ ਲਾਏ ॥
sunnahu bhavan rakhay liv laa-ay.
From His absolute self, God created the universe which He carefully preserves.
ਨਿਰੋਲ ਆਪਣੇ ਆਪੇ ਤੋਂ ਹੀ ਤਿੰਨੇ ਭਵਨ ਬਣਾ ਕੇ ਪੂਰੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਕਰਦਾ ਹੈ।
سُنّنہُبھۄنھرکھےلِۄلاۓ॥
اور مکمل دھیان سے نگرانی اور سنبھال سے کرتا ۔ جس خدا کے علاوہ کچھ نہ تھا اس عالم میں
ਆਪੇ ਕਾਰਣੁ ਕੀਆ ਅਪਰੰਪਰਿ ਸਭੁ ਤੇਰੋ ਕੀਆ ਕਮਾਇਦਾ ॥੧੦॥
aapay kaaran kee-aa aprampar sabh tayro kee-aa kamaa-idaa. ||10||
On His own the limitless God has created the creation; O’ God, everyone does what You motivate them to do. ||10||
ਅੰਨਤ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇਆਪ ਹੀ ਜਗਤ-ਰਚਨਾ ਦਾ ਮੁੱਢ ਬਣਾਇਆ। ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਤੇਰਾ ਹੀ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਹੋਇਆ ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ ॥੧੦॥
آپےکارنھُکیِیااپرنّپرِسبھُتیروکیِیاکمائِدا॥
اپرنپر۔ اتنا وسیع جسکا کنارا معلوم نہ ہو
آپ ہی اس عالم کی بنیاد رکھی ہے اے خدا اس عالممیں سب تیرا کیا کرائیا ہوتا ہے
ਰਜ ਤਮ ਸਤ ਕਲ ਤੇਰੀ ਛਾਇਆ ॥
raj tam sat kal tayree chhaa-i-aa.
O’ God, the three modes of Maya (vice, virtue and power), are the reflections of Your power,
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਰਜੋ ਤਮੋ ਤੇ ਸਤੋ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਗੁਣ)ਤੇਰੀ ਹੀ ਤਾਕਤ ਦੇ ਆਸਰੇ ਬਣੇ,
رجتمستکلتیریِچھائِیا॥
رجو ۔ ستو اور تمو تینوں ہی اوصافوں کو تیری طاقت ہے اور تیرا ہی سایہ ہے ان پر۔
ਜਨਮ ਮਰਣ ਹਉਮੈ ਦੁਖੁ ਪਾਇਆ ॥
janam maran ha-umai dukh paa-i-aa.
and it is You, who subjected the beings to birth and death and the malady of egotism.
ਜੀਵਾਂ ਵਾਸਤੇ ਜੰਮਣਾ ਤੇ ਮਰਨਾ ਤੂੰ ਆਪ ਹੀ ਪੈਦਾ ਕੀਤਾ, ਹਉਮੈ ਦਾ ਦੁੱਖ ਭੀ ਤੂੰ ਆਪ ਹੀ (ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ) ਪਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
جنممرنھہئُمےَدُکھُپائِیا॥
ان کے لئے پیدائش اور موت تو نے ہی کی ہے پیدا خودی عذاب میں اے خدا تو ہی ان کو ڈالتا ہے
ਜਿਸ ਨੋ ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰੇ ਹਰਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਗੁਣਿ ਚਉਥੈ ਮੁਕਤਿ ਕਰਾਇਦਾ ॥੧੧॥
jis no kirpaa karay har gurmukh gun cha-uthai mukat karaa-idaa. ||11||
Upon whom God bestows mercy, He gets that person to realize the supreme spiritual state through the Guru, and liberates him from the love for Maya. ||11||
ਪਰਮਾਤਮਾ ਜਿਸ ਜੀਵ ਉਤੇ ਮੇਹਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪਾ ਕੇ ਉਸ ਨੂੰਚੌਥੀ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਅਪੜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਤੋਂ) ਮੁਕਤੀ ਦੇਂਦਾ ਹੈ ॥੧੧॥
جِسنوک٘رِپاکرےہرِگُرمُکھِگُنھِچئُتھےَمُکتِکرائِدا
گن چوتھے۔ تمام دنیاوی کاروباراور اوصاف سے بلند ترین ۔ جنجٹوں سے آزاد
جس پر خدا رحمت کرتا ہے ، وہ اس شخص کو گرو کے ذریعہ اعلی روحانی حالت کا احساس دلاتا ہے ، اور اسے مایا سے محبت سے آزاد کرتا ہے۔
ਸੁੰਨਹੁ ਉਪਜੇ ਦਸ ਅਵਤਾਰਾ ॥
sunnahu upjay das avtaaraa.
The ten incarnations of lord Vishnu came from God’s absolute self.
ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਿਰੋਲ ਆਪਣੇ ਆਪੇ ਤੋਂ ਹੀ (ਵਿਸ਼ਨੂ ਦੇ) ਦਸ ਅਵਤਾਰ ਪੈਦਾ ਹੋਏ।
سُنّنہُاُپجےدساۄتارا॥
تجھ سے ہی دس اوتار پیدا ہوئے ۔
ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਉਪਾਇ ਕੀਆ ਪਾਸਾਰਾ ॥
sarisat upaa-ay kee-aa paasaaraa.
God made this expanse by creating the world (out of His absolute self).
(ਨਿਰੋਲ ਆਪਣੇ ਆਪੇ ਤੋਂ ਹੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ) ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਪੈਦਾ ਕਰ ਕੇ ਇਹ ਜਗਤ-ਖਿਲਾਰਾ ਖਿਲਾਰਿਆ।
س٘رِسٹِاُپاءِکیِیاپاسارا॥
پاسارا ۔ پھیلاؤ
عالم کا پھیلاؤ بھی تجھ سے ہوا ہے
ਦੇਵ ਦਾਨਵ ਗਣ ਗੰਧਰਬ ਸਾਜੇ ਸਭਿ ਲਿਖਿਆ ਕਰਮ ਕਮਾਇਦਾ ॥੧੨॥
dayv daanav gan ganDharab saajay sabh likhi-aa karam kamaa-idaa. ||12||
God created the angels, demons, heavenly couriers and celestial musicians from His absolute self, and they all do what is written in their destiny. ||12||
ਦੇਵਤੇ, ਦੈਂਤ, ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਦੇ ਗਣ, (ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਰਾਗੀ) ਗੰਧਰਬ-ਇਹ ਸਾਰੇ ਹੀ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਨਿਰੋਲ ਆਪਣੇ ਆਪੇ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ। ਸਭ ਜੀਵ ਧੁਰੋਂ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਹੁਕਮ ਵਿਚ ਹੀ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਲਿਖੇ ਸੰਸਕਾਰਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਮ ਕਮਾ ਰਹੇ ਹਨ ॥੧੨॥
دیۄدانۄگنھگنّدھربساجےسبھِلِکھِیاکرمکمائِدا॥
۔ دانو ۔ ظالم۔ گن ۔ خدمتگران فرشتہ ہائے ۔ گندھرب فرشتوں کے گویئے ۔ سنگیت کار۔
پیدا تو نے ہی فرشتے اور دانو اور سنگیت کار پیدا کئے ہیں اور سب اعمالنامے کے مطابق اپنی کار کماتے ہیں (12)
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਮਝੈ ਰੋਗੁ ਨ ਹੋਈ ॥
gurmukh samjhai rog na ho-ee.
One who follows the Guru’s teachings and understands (this creative power of God), does not suffer from any malady or vices.
ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ (ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਇਸ ਬੇਅੰਤ ਕਲਾ ਨੂੰ) ਸਮਝਦਾ ਹੈਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਰੋਗ (ਵਿਕਾਰ) ਪੋਹ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।
گُرمُکھِسمجھےَروگُنہوئیِ॥
مرید مرشد ہوکر جو کوئی بھی شان و قوت خدائی کو سمجھ لیتا ہے بدیوں اور برائیوں سے بچ جاتا ہے
ਇਹ ਗੁਰ ਕੀ ਪਉੜੀ ਜਾਣੈ ਜਨੁ ਕੋਈ ॥
ih gur kee pa-orhee jaanai jan ko-ee.
But only a rare person fully understands about remembering God by following the Guru’s teachings.
ਪਰ ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਬੰਦਾ ਗੁਰੂ ਦੀ ਦੱਸੀ ਹੋਈ ਇਸ (ਸਿਮਰਨ ਦੀ) ਪੌੜੀ (ਦਾ ਭੇਤ) ਸਮਝਦਾ ਹੈ।
اِہگُرکیِپئُڑیِجانھےَجنُکوئیِ॥
گر کی پوڑی مرشد کی بتائی ہوئی منزل ۔ راستہ ۔ طیقہ کار۔
مگر کوئی ہی مرد اس زندگی کی منزلوں اور سیڑیوں کے بتائے رشتوں اور طریقوں کو سمجھتا ہے
ਜੁਗਹ ਜੁਗੰਤਰਿ ਮੁਕਤਿ ਪਰਾਇਣ ਸੋ ਮੁਕਤਿ ਭਇਆ ਪਤਿ ਪਾਇਦਾ ॥੧੩॥
jugah jugantar mukat paraa-in so mukat bha-i-aa pat paa-idaa. ||13||
Throughout the ages, the Guru’s teachings have been a source of emancipation; one who follows the Guru’s teachings, achieves liberation from vices and receives honor in God’s presence. ||13||
ਜੁਗਾਂ ਜੁਗਾਂ ਤੋਂ ਹੀ (ਗੁਰੂ ਦੀ ਇਹ ਪੌੜੀ ਜੀਵਾਂ ਦੀ) ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਵਸੀਲਾ ਬਣੀ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। (ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਇਸ ਪੌੜੀ ਦਾ ਆਸਰਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ) ਉਹ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਖ਼ਲਾਸੀ ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ ਇੱਜ਼ਤ ਪਾਂਦਾ ਹੈ ॥੧੩॥
جُگہجُگنّترِمُکتِپرائِنھسومُکتِبھئِیاپتِپائِدا
جگیہہ جگنتر ۔ ہر جگ میں ہر زمانے میں
جو نجات کے لئے ایک آسرا ہے وہ نجات پاتا ہے بدیوں اور برائیوں سے اور خدا کی عدالت میں عزت ملتی ہے
ਪੰਚ ਤਤੁ ਸੁੰਨਹੁ ਪਰਗਾਸਾ ॥
panch tat sunnahu pargaasaa.
This human body made of the five elements came into existence from God’s absolute self.
ਪੰਜਾਂ ਤੱਤਾਂ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਇਹ ਮਾਨੁਖੀ ਸਰੀਰ ਨਿਰੋਲ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਆਪੇ ਤੋਂ ਹੀ ਪਰਗਟ ਹੋਇਆ।
پنّچتتُسُنّنہُپرگاسا॥
پنچ تت۔ پانچ بنیادی مادے ۔ پرگاسا۔ روشن ۔ ظہور پذیر ہونا
پانچ بنیادی مادیات پر مشتمل مبنی یہ جسم اپنے وحدت خدا سے روشن ہوا ہے
ਦੇਹ ਸੰਜੋਗੀ ਕਰਮ ਅਭਿਆਸਾ ॥
dayh sanjogee karam abhi-aasaa.
Because of the union of the body with soul, one starts performing deeds.
ਇਸ ਸਰੀਰ ਦੇ ਸੰਜੋਗ ਕਰਕੇ ਜੀਵ ਕਰਮਾਂ ਵਿਚ ਰੁੱਝ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
دیہسنّجوگیِکرمابھِیاسا॥
۔ سنجوگ۔ ملاپ ۔ کرم ۔ اعمال۔ ابھیاس۔ ریاض۔ جہدو ترود۔
۔ اس جسم کے ملاپ سے اعمال عمل میں آتے ہیں
ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਦੁਇ ਮਸਤਕਿ ਲੀਖੇ ਪਾਪੁ ਪੁੰਨੁ ਬੀਜਾਇਦਾ ॥੧੪॥
buraa bhalaa du-ay mastak leekhay paap punn beejaa-idaa. ||14||
One is preordained both bad and good deeds and accordingly he sows the seeds of vice and virtue. ||14||
ਦੋਵੇਂ ਮੰਦੇ ਤੇ ਚੰਗੇ ਅਮਲ ਬੰਦੇ ਦੇ ਮੱਥੇ ਉੱਤੇ ਲਿਖੇ ਹੋਏ ਹਨ,ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੀਵ ਪਾਪ ਤੇ ਪੁੰਨ (ਦੇ ਬੀਜ) ਬੀਜਦਾ ਹੈ॥੧੪॥
بُرابھلادُءِمستکِلیِکھےپاپُپُنّنُبیِجائِدا॥
مستک ۔ پیشانی ۔ مقدر۔ پاپ ۔ گناہ ۔ پن ۔ ثواب۔ بیجایئد۔ بجوتا ہے بوآتا ہے
۔ نیک و بد اعمال ہر دو اسکی پیشانی مراد اعمالنامے میں تحریر یا کندہ ہو جاتے ہیں جو گناہ و ثواب اسی طرح سے کرتا ہے
ਊਤਮ ਸਤਿਗੁਰ ਪੁਰਖ ਨਿਰਾਲੇ ॥
ootam satgur purakh niraalay.
Those who follow the true Guru’s teachings, become detached from materialism and achieve high moral character;
ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੇ (ਸਨਮੁਖ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ) ਮਨੁੱਖ ਮਾਇਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਅਤੇ ਉੱਚੇ ਜੀਵਨ ਵਾਲੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ;
اوُتمستِگُرپُرکھنِرالے॥
اُتم ۔ بلند عظمت ۔ نرالے ۔ انوکھے ۔ بیلاک ۔ عام کے علاوہ ۔
جو لوگ حقیقی گرو کی تعلیمات پر عمل پیرا ہوتے ہیں ، وہ مادیت سے الگ ہوجاتے ہیں اور اعلی اخلاقی کردار کو حاصل کرتے ہیں
ਸਬਦਿ ਰਤੇ ਹਰਿ ਰਸਿ ਮਤਵਾਲੇ ॥
sabad ratay har ras matvaalay.
imbued with the Guru’s word, they remain elated with the relish of God’s Name.
ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਰੱਤੇ ਹੋਏਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਨਾਮ-ਰਸ ਵਿਚ ਮਸਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
سبدِرتےہرِرسِمتۄالے॥
رتے ۔ متاثر۔ محو ۔ متوالے ۔ گرویدہ ۔ عاشق ۔ محو
گرو کے کلام سے رنگین ، وہ خدا کے نام کے مزے سے خوش ہوتے ہیں۔
ਰਿਧਿ ਬੁਧਿ ਸਿਧਿ ਗਿਆਨੁ ਗੁਰੂ ਤੇ ਪਾਈਐ ਪੂਰੈ ਭਾਗਿ ਮਿਲਾਇਦਾ ॥੧੫॥
riDh buDh siDh gi-aan guroo tay paa-ee-ai poorai bhaag milaa-idaa. ||15||
Worldly wealth, exalted intellect and spiritual wisdom are received from the Guru; through perfect destiny, the Guru unites one with God. ||15||
ਸੰਸਾਰੀ ਪਦਾਰਥ, ਅਕਲ, ਅਤੇ ਆਤਮਕ ਗਿਆਨ (ਦੀ ਦਾਤਿ) ਗੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਚੰਗੇ ਭਾਗਾਂ ਨਾਲ ਗੁਰੂ (ਸਰਨ ਆਏ ਜੀਵ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭੂ-ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ) ਜੋੜ ਦੇਂਦਾ ਹੈ ॥੧੫॥
رِدھِبُدھِسِدھِگِیانُگُروُتےپائیِئےَپوُرےَبھاگِمِلائِدا
۔ ردھ ۔ روحانیسمجھ ۔ بدھ ۔ دانش۔ عقل ۔ گیان ۔ علم
روحانی واخلاقی بلندی بلند عقل و ہوش و شعور اور الہٰی شراکت خوش قسمتی سے خدا سے ملاپ کراتا ہے
ਇਸੁ ਮਨ ਮਾਇਆ ਕਉ ਨੇਹੁ ਘਨੇਰਾ ॥
is man maa-i-aa ka-o nayhu ghanayraa.
This mind is afflicted with the extreme love for the materialism,
ਇਸ ਮਨ ਨੂੰ ਮਾਇਆ ਦਾ ਬਹੁਤ ਮੋਹ ਚੰਬੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ;
اِسُمنمائِیاکءُنیہُگھنیرا॥
نیہو۔ پیار ۔ گھنیر۔ زیادہ
اس دل کو دنیاوی دولت سے ناہیت زیادہ محبت و رغبت ہے
ਕੋਈ ਬੂਝਹੁ ਗਿਆਨੀ ਕਰਹੁ ਨਿਬੇਰਾ ॥
ko-ee boojhhu gi-aanee karahu nibayraa.
O’ spiritually wise people, understand this fact and end this love for Maya.
ਹੇ ਗਿਆਨਵਾਨ ਪੁਰਸ਼ੋ! (ਇਸ ਦੇ ਰਾਜ਼ ਨੂੰ) ਸਮਝੋ ਤੇ ਇਸ ਮੋਹ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰੋ।
کوئیِبوُجھہُگِیانیِکرہُنِبیرا॥
۔ نبیر۔ فیصلہ
۔ اے سمجھدار و سمجھو اور اسے مٹاؤ۔
ਆਸਾ ਮਨਸਾ ਹਉਮੈ ਸਹਸਾ ਨਰੁ ਲੋਭੀ ਕੂੜੁ ਕਮਾਇਦਾ ॥੧੬॥
aasaa mansaa ha-umai sahsaa nar lobhee koorh kamaa-idaa. ||16||
Swayed by greed, one who keeps practicing falsehood, remains afflicted with the maladies of hope, worldly desire, ego, and doubt. ||16||
ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਲੋਭ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ ਨਿੱਤ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦਾ ਧੰਧਾ ਹੀ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ (ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ) ਆਸਾਂ ਕਾਮਨਾਂ ਹਉਮੈ ਸਹਮ (ਆਦਿਕ) ਚੰਬੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ॥੧੬॥
آسامنساہئُمےَسہسانرُلوبھیِکوُڑُکمائِدا
۔ آسا۔ امید ۔ منسا۔ ارادہ ۔ ہونمے ۔ خودی ۔ سہسا۔ فکر۔ تشویش ۔ غمگینی ۔ کوڑ۔ کفر جھوٹ
اور لالچی انسان اُمیدوں ارادوں خودی میں جھوٹے کام کرتا ہے
ਸਤਿਗੁਰ ਤੇ ਪਾਏ ਵੀਚਾਰਾ ॥
satgur tay paa-ay veechaaraa.
One who receives the gift of divine comprehension from the Guru,
ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਪਾਸੋਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ (ਦੀ ਦਾਤਿ) ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ,
ستِگُرتےپاۓۄیِچارا॥
ویچارا۔ سمجھ ۔
جو مرشد سے الہٰی اوصاف کی سمجھ پالیتا ہے
ਸੁੰਨ ਸਮਾਧਿ ਸਚੇ ਘਰ ਬਾਰਾ ॥
sunn samaaDh sachay ghar baaraa.
dwells in the eternal God’s presence in a state of deep trance.
ਉਹਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿਚ ਟਿਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਸੁਰਤ ਜੋੜੀ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
سُنّنسمادھِسچےگھربارا॥
سچے گھر بار۔ صدیوی سچی منزل ۔ الہٰی حضوری ۔
وہ حقیقی سچے گھر یا زندگی کی منزل میں اپنا دھیان لگاتا ہے
ਨਾਨਕ ਨਿਰਮਲ ਨਾਦੁ ਸਬਦ ਧੁਨਿ ਸਚੁ ਰਾਮੈ ਨਾਮਿ ਸਮਾਇਦਾ ॥੧੭॥੫॥੧੭॥
naanak nirmal naad sabad Dhun sach raamai naam samaa-idaa. ||17||5||17||
O’ Nanak, within him always rings the immaculate melody of the divine word of God’s praises and he remains merged in His Name. ||17||5||17||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਦੀ ਰੌ ਸਦਾ ਬਣੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਰਾਗ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਸਦਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਵਿਚ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ॥੧੭॥੫॥੧੭॥
نانکنِرملنادُسبددھُنِسچُرامےَنامِسمائِدا
نرمل نام۔ پاک ۔ سچ حق و حقیقت نام۔ دھن۔ روحانی رؤ۔ سر۔
۔ اے نانک۔ پاک نام۔ سچ حق وحقیقت اور کلام کی رؤ اسکے دلمیں بس جاتا ہے ۔
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
maaroo mehlaa 1.
Raag Maaroo, First Guru:
مارۄُمحلا 1॥
ਜਹ ਦੇਖਾ ਤਹ ਦੀਨ ਦਇਆਲਾ ॥
jah daykhaa tah deen da-i-aalaa.
Wherever I look, I see God, merciful to the meek.
ਮੈਂ ਜਿਧਰ ਵੇਖਦਾ ਹਾਂ ਉਧਰ ਹੀ ਮੈਨੂੰ ਦੀਨਾਂ ਉਤੇ ਦਇਆ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਿੱਸਦਾ ਹੈ।
جہدیکھاتہدیِندئِیالا॥
جدھر دیکھتاہوں خدا دیکھتا ہوں جو نہایت رحمدل ہے اور غریبوں پر رحم کرنیوالا ہے
ਆਇ ਨ ਜਾਈ ਪ੍ਰਭੁ ਕਿਰਪਾਲਾ ॥
aa-ay na jaa-ee parabh kirpaalaa.
That compassionate God is neither born, nor dies.
ਉਹ ਕਿਰਪਾ ਦਾ ਸੋਮਾ ਪ੍ਰਭੂ ਨਾਹ ਜੰਮਦਾ ਹੈ ਨਾਹ ਮਰਦਾ ਹੈ।
آءِنجائیِپ٘ربھُکِرپالا॥
جو صدیوی نہ پیدا ہوتا ہے نہ اسے موت ہے
ਜੀਆ ਅੰਦਰਿ ਜੁਗਤਿ ਸਮਾਈ ਰਹਿਓ ਨਿਰਾਲਮੁ ਰਾਇਆ ॥੧॥
jee-aa andar jugat samaa-ee rahi-o niraalam raa-i-aa. ||1||
God’s divine light pervades all beings, but the Sovereign king remains independent of any other’s support. ||1||
ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ (ਉਸੇ ਦੀ ਸਿਖਾਈ ਹੋਈ) ਜੀਵਨ-ਜਾਚ ਗੁਪਤ ਵਰਤ ਰਹੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਉਸੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਆਸਰੇ ਜਿਊ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਪਰ) ਉਹ ਪਾਤਿਸ਼ਾਹ ਆਪ ਹੋਰ ਆਸਰਿਆਂ ਤੋਂ ਬੇ-ਮੁਥਾਜ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ॥੧॥
جیِیاانّدرِجُگتِسمائیِرہِئونِرالمُرائِیا
۔ سارے جاندروں میں زندگی گذارنے کا طریقہ اور سلیقہ ہے ۔ وہ حکمران اس سے بے نیاز ہے
ਜਗੁ ਤਿਸ ਕੀ ਛਾਇਆ ਜਿਸੁ ਬਾਪੁ ਨ ਮਾਇਆ ॥
jag tis kee chhaa-i-aa jis baap na maa-i-aa.
The world is under the shade (protection) of God who neither has any father nor any mother,
ਸਾਰਾ ਜਗਤ ਉਸ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਛਾਇਆ (ਪਰਛਾਵੇ) ਹੇਠ ਹੈਜਿਸਦਾ ਨਾਹ ਕੋਈ ਪਿਉ ਨਾਹ ਮਾਂ,
جگُتِسکیِچھائِیاجِسُباپُنمائِیا॥
سارا عالم اسکے زیر سایہ ہے جبکہ ہن اسکا کوئی ماں ہے نہ باپ
ਨਾ ਤਿਸੁ ਭੈਣ ਨ ਭਰਾਉ ਕਮਾਇਆ ॥
naa tis bhain na bharaa-o kamaa-i-aa.
nor brother, nor any sister, nor any servant.
ਨਾਹ ਕੋਈ ਭੈਣ ਨਾਹ ਭਾਈ ਤੇ ਨਾਹ ਕੋਈ ਸੇਵਕ।
ناتِسُبھیَنھنبھراءُکمائِیا॥
نہ اسکابہن ہے نہ بھائی نہ خدمتگار بنایا ہے
ਨਾ ਤਿਸੁ ਓਪਤਿ ਖਪਤਿ ਕੁਲ ਜਾਤੀ ਓਹੁ ਅਜਰਾਵਰੁ ਮਨਿ ਭਾਇਆ ॥੨॥
naa tis opat khapat kul jaatee oh ajraavar man bhaa-i-aa. ||2||
God neither goes through birth and death, nor has any ancestry or social status; He is exalted, never becomes old and is pleasing to the minds of all. ||2||
ਨਾਹ ਉਸ ਨੂੰ ਜਨਮ ਤੇ ਨਾਹ ਮੌਤ, ਨਾਹ ਉਸ ਦੀ ਕੋਈ ਕੁਲ ਤੇ ਨਾਹ ਜਾਤਿ। ਉਸ ਨੂੰ ਬੁਢੇਪਾ ਨਹੀਂ ਵਿਆਪ ਸਕਦਾ, ਉਹ ਮਹਾਨ ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਹਸਤੀ ਹੈ (ਜਗਤ ਦੇ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦੇ) ਮਨ ਵਿਚ ਉਹ ਪਿਆਰਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ॥੨॥
ناتِسُاوپتِکھپتِکُلجاتیِاوہُاجراۄرُمنِبھائِیا
۔ نہ جنم لیتا ہے اور نہ ہے اسے موت نہ اکسا کوئی خاندان ہے نہ اسکی کوئی ذات وہ بوڑھا دل کو پیارا ہے
ਤੂ ਅਕਾਲ ਪੁਰਖੁ ਨਾਹੀ ਸਿਰਿ ਕਾਲਾ ॥
too akaal purakh naahee sir kaalaa.
O’ God! in spite of pervading in all, You areimmortal; death does not hover over Your head.
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਤੂੰ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ ਹੋ ਕੇ ਭੀ ਮੌਤ-ਰਹਿਤ ਹੈਂ, ਤੇਰੇ ਸਿਰ ਉਤੇ ਮੌਤ ਸਵਾਰ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ।
توُاکالپُرکھُناہیِسِرِکالا॥
اے خدا تو موت سے بری لافناہ ہے
ਤੂ ਪੁਰਖੁ ਅਲੇਖ ਅਗੰਮ ਨਿਰਾਲਾ ॥
too purakh alaykh agamm niraalaa.
You are all-pervading, incomprehensible, inaccessible and free from the effect of Maya (materialism).
ਤੂੰ ਸਰਬ-ਵਿਆਪਕ ਹੈਂ, ਅਲੇਖ ਹੈਂ, ਅਪਹੁੰਚ ਅਤੇ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ) ਨਿਰਲੇਪ ਹੈਂ।
توُپُرکھُالیکھاگنّمنِرالا॥
تو انسانی عقل و ہوش سے بلند و بال اہے اور انوکھی ہستی ہے
ਸਤ ਸੰਤੋਖਿ ਸਬਦਿ ਅਤਿ ਸੀਤਲੁ ਸਹਜ ਭਾਇ ਲਿਵ ਲਾਇਆ ॥੩॥
sat santokh sabad at seetal sahj bhaa-ay liv laa-i-aa. ||3||
One who has remained focused on the Guru’s word and has lived a truthful and contented life, has become extremely calm by intuitively attuning to You. ||3||
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੇ ਸੇਵਾ ਸੰਤੋਖ (ਵਾਲੇ ਜੀਵਨ) ਵਿਚ (ਰਹਿ ਕੇ) ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ (ਜੁੜ ਕੇ) ਪੂਰਨ ਅਡੋਲ ਆਤਮਕ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ (ਟਿਕ ਕੇ) ਤੇਰੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਸੁਰਤ ਜੋੜੀ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਹਿਰਦਾ ਠੰਡਾ-ਠਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੩॥
ستسنّتوکھِسبدِاتِسیِتلُسہجبھاءِلِۄلائِیا
۔ جو سچ صبر اور کلام واعظ و ہدایت اپنا تا ہے وہ نہایت پرسکون روحانی وذہنیٹھنڈک پاتا ہے او مستقل مزاج ہو جاتا ہے
ਤ੍ਰੈ ਵਰਤਾਇ ਚਉਥੈ ਘਰਿ ਵਾਸਾ ॥
tarai vartaa-ay cha-uthai ghar vaasaa.
Infusing the world with the three modes of Maya, God Himself remains in the fourth state where these three modes of Maya do not exist.
ਮਾਇਆ ਦੇ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾਂ ਦਾ ਪਸਾਰਾ ਪਸਾਰ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਆਪ (ਇਹਨਾਂ ਤੋਂ ਉਤਾਂਹ) ਚੌਥੇ ਘਰ ਵਿਚ ਟਿਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ।
ت٘رےَۄرتاءِچئُتھےَگھرِۄاسا॥
تین اوصاف پیدا کرکے خود چوتھے اوصاف میں رہتا ہے ۔
ਕਾਲ ਬਿਕਾਲ ਕੀਏ ਇਕ ਗ੍ਰਾਸਾ ॥
kaal bikaal kee-ay ik garasaa.
God neither dies, nor gets born as if He has devoured birth and death in a single morsel.
ਜਨਮ ਤੇ ਮਰਨ ਉਸ ਨੇ ਇਕ ਗਿਰਾਹੀ ਕਰ ਲਏ ਹੋਏ ਹਨ (ਉਸ ਨੂੰ ਨਾਹ ਜਨਮ ਹੈ ਨਾਹ ਮੌਤ)।
کالبِکالکیِۓاِکگ٘راسا॥
موت و پیدائش اس نے اپنا لقمہ بنا لیا ہے
ਨਿਰਮਲ ਜੋਤਿ ਸਰਬ ਜਗਜੀਵਨੁ ਗੁਰਿ ਅਨਹਦ ਸਬਦਿ ਦਿਖਾਇਆ ॥੪॥
nirmal jot sarab jagjeevan gur anhad sabad dikhaa-i-aa. ||4||
God’s immaculate light is the life of the world, the Guru has revealed that God through the nonstop melody of his divine word. ||4||
ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਪਵਿੱਤ੍ਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨ ਦੀ ਜਿੰਦ ਜਾਨ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਨੇ ਐਸਾ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪਣੇ ਅਨਹਦ ਸ਼ਬਦਦੇ ਰਾਹੀਂ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ॥੪॥
نِرملجوتِسربجگجیِۄنُگُرِانہدسبدِدِکھائِیا
سب جانداروں کو اپنے پاک نور سے ہے روشن کر رہا ۔ سب کی زندگی کا سہارا ہے بن رہا۔ مرشد اپنے کالم سے ہے دیدار اسکا کرا رہا
ਊਤਮ ਜਨ ਸੰਤ ਭਲੇ ਹਰਿ ਪਿਆਰੇ ॥
ootam jan sant bhalay har pi-aaray.
The saintly, virtuous and righteous people are dear to God.
ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਜੀਵਨ ਵਾਲੇ, ਭਲੇ ਸੰਤ ਜਨ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਪਿਆਰੇ ਹਨ l
اوُتمجنسنّتبھلےہرِپِیارے॥
جو محبوب خدا کے ہیں وہ بلند عظمت ہو جاتے ہیں
ਹਰਿ ਰਸ ਮਾਤੇ ਪਾਰਿ ਉਤਾਰੇ ॥
har ras maatay paar utaaray.
They remain elated with the elixir of God’s Name and God ferries them across the worldly ocean of vices.
ਉਹ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ-ਰਸ ਵਿਚ ਮਸਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰਮਾਤਮਾ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ-ਸਮੁੰਦਰ ਤੋਂ ਪਾਰ ਲੰਘਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
ہرِرسماتےپارِاُتارے॥
۔ وہ الہٰی لطف میں محوہو کر زندگی کامیاب بناتے ہیں۔
ਨਾਨਕ ਰੇਣ ਸੰਤ ਜਨ ਸੰਗਤਿ ਹਰਿ ਗੁਰ ਪਰਸਾਦੀ ਪਾਇਆ ॥੫॥
naanak rayn sant jan sangat har gur parsaadee paa-i-aa. ||5||
O’ Nanak, humbly serve these saints and remain in their company because they have realized God through the Guru’s grace. ||5||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਹਨਾਂ ਸੰਤ ਜਨਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਦੀ ਧੂੜ ਲੈ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਲੱਭ ਲਿਆ ਹੈ ॥੫॥
نانکرینھسنّتجنسنّگتِہرِگُرپرسادیِپائِیا
اے نانک۔ ان محبوب الہٰی سنتوں کی صحبت اور پاؤں کی دہول سے اور رحمت مرشد سے خدا ملتا ہے
ਤੂ ਅੰਤਰਜਾਮੀ ਜੀਅ ਸਭਿ ਤੇਰੇ ॥
too antarjaamee jee-a sabh tayray.
O’ God, You are omniscient and all beings belong to You.
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਸਾਰੇ ਜੀਵ ਤੇਰੇ ਹਨ, ਤੂੰ ਸਭ ਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈਂ।
توُانّترجامیِجیِءسبھِتیرے॥
تو رازق ہے اور ہم سارے تیرے خدمتگار ہیں۔