ਸਤਿਗੁਰੁ ਦਾਤਾ ਮੁਕਤਿ ਕਰਾਏ ॥
satgur daataa mukat karaa-ay.
The true Guru bestows the divine virtues and liberates us from vices.
ਸਤਿਗੁਰੂ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਦਾਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਬਚਾਂਦਾ ਹੈ,
ستِگُرُداتامُکتِکراۓ॥
سچا مرشد روحانی واخلاقی اوصاف بخشش کرتا ہے ۔اور بدیوں اور برائیوں سے بچاتا ہے
ਸਭਿ ਰੋਗ ਗਵਾਏ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਰਸੁ ਪਾਏ ॥
sabh rog gavaa-ay amrit ras paa-ay.
The Guru dispels all our maladies by instilling the ambrosial nectar of Naam in our hearts.
ਸਾਡੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਨਾਮ-ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਦਾ ਰਸ ਪਾ ਕੇ ਸਾਡੇ ਰੋਗ ਦੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
سبھِروگگۄاۓانّم٘رِترسُپاۓ॥
انمرت رس۔ آبحیات یا اخلاقی زندگی کا لطف۔
۔ آب حیات نام سچ و حقیقت لطف لگا کر بیماریوں سے بچاتا ہے مراد ذہنی کوفتوں سے بچاتا ہے ۔
ਜਮੁ ਜਾਗਾਤਿ ਨਾਹੀ ਕਰੁ ਲਾਗੈ ਜਿਸੁ ਅਗਨਿ ਬੁਝੀ ਠਰੁ ਸੀਨਾ ਹੇ ॥੫॥
jam jaagaat naahee kar laagai jis agan bujhee thar seenaa hay. ||5||
That person, whose fire of worldly desires gets quenched and the mind becomes calm, is not indebted anymore to the demon of death. ||5||
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ-ਅੱਗ ਬੁੱਝ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਛਾਤੀਠੰਢੀ-ਠਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਮ ਮਸੂਲੀਆ ਉਸ ਨੂੰ ਮਸੂਲ ਨਹੀਂ ਲਾਉਂਦਾ ॥੫॥
جمُجاگاتِناہیِکرُلاگےَجِسُاگنِبُجھیِٹھرُسیِناہے॥
جاگات۔ ٹیکس وصول کرنیوالا۔ کر۔ مالیہ ۔ ٹیکس۔ ٹھر۔ ٹھنڈا ۔ شانت۔ سینہ ۔
جسکی خواہشات کی آگ بجھ جاتی ہے جو سکون روحانی پات اہے اسکی موت کی محتاجی مٹ جاتی ہے نہ کوئی عوضانہ دینا پڑتا ہے
ਕਾਇਆ ਹੰਸ ਪ੍ਰੀਤਿ ਬਹੁ ਧਾਰੀ ॥
kaa-i-aa hans pareet baho Dhaaree.
The body has developed a great love for the soul.
ਦੇਹ ਨੇ ਆਤਮਾ ਨਾਲ ਬਹੁਤਾ ਪਿਆਰ ਪਾ ਲਿਆ ਹੈ।
کائِیاہنّسپ٘ریِتِبہُدھاریِ॥
جسم اور روح میں آپس میں بھاری محبت ہے روح ایک جوگی کی مانند ہے جو بھیک کے لئے صدا کرکے چلا جاتا ہے
ਓਹੁ ਜੋਗੀ ਪੁਰਖੁ ਓਹ ਸੁੰਦਰਿ ਨਾਰੀ ॥
oh jogee purakh oh sundar naaree.
The soul is like a wandering yogi, and the body is like a beautiful woman.
ਇਹ ਜੀਵਾਤਮਾ (ਮਾਨੋ) ਇੱਕ ਰਮਤਾ ਮਰਦ ਹੈ ਤੇਇਹ ਕਾਂਇਆਂ (ਮਾਨੋ) ਇਕ ਸੁੰਦਰ ਇਸਤ੍ਰੀ ਹੈ l
اوہُجوگیِپُرکھُاوہسُنّدرِناریِ॥
جبکہ جسم ایک خوبصورت عورت کی مانند ہے۔
ਅਹਿਨਿਸਿ ਭੋਗੈ ਚੋਜ ਬਿਨੋਦੀ ਉਠਿ ਚਲਤੈ ਮਤਾ ਨ ਕੀਨਾ ਹੇ ॥੬॥
ahinis bhogai choj binodee uth chaltai mataa na keenaa hay. ||6||
The soul always enjoys revelries with the body and (upon receiving the Call from God,) it leaves the body without consulting her. ||6||
ਰੰਗ-ਰਲੀਆਂ ਵਿਚ ਮਸਤ ਜੋਗੀ-ਜੀਵਤਮਾ ਦਿਨ ਰਾਤ ਕਾਂਇਆਂ ਨੂੰ ਭੋਗਦਾ ਹੈ (ਦਰਗਾਹੋਂ ਸੱਦਾ ਆਉਣ ਤੇ) ਤੁਰਨ ਵੇਲੇ (ਜੋਗੀ-ਜੀਵ ਕਾਇਆ-ਨਾਰ ਨਾਲ) ਸਲਾਹ ਭੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ॥੬॥
اہِنِسِبھوگےَچوجبِنودیِاُٹھِچلتےَمتانکیِناہے॥
چوج ۔ کھیل۔ بنودی ۔ بلاوجہمتا۔ مشورہ ۔ صلاح
وہ مراد روح ہر زور اسکا لطف اُٹھاتی ہے کھیل تماشے کرتی ہے مگر جاتے وقت صلاح بنی نہیں کرتی پرواز کر جاتی ہے
ਸ੍ਰਿਸਟਿ ਉਪਾਇ ਰਹੇ ਪ੍ਰਭ ਛਾਜੈ ॥
sarisat upaa-ay rahay parabh chhaajai.
After creating the world, God protects it, like providing shade over it.
ਜਗਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ,
س٘رِسٹِاُپاءِرہےپ٘ربھچھاجےَ॥
چھاجے ۔ بس رہا ہے
خدا علام پیدا کرکے اسے اپنے زیر سایہ رکھتا ہے ۔
ਪਉਣ ਪਾਣੀ ਬੈਸੰਤਰੁ ਗਾਜੈ ॥
pa-un paanee baisantar gaajai.
After creating the body with air, water and fire, God remains manifest in it.
ਹਵਾ ਪਾਣੀ ਅੱਗ (ਆਦਿਕ ਸਭ ਤੱਤਾਂ ਤੋਂ ਸਰੀਰ ਰਚ ਕੇ ਸਭ ਦੇ ਅੰਦਰ) ਪਰਗਟ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ,
پئُنھپانھیِبیَسنّترُگاجےَ॥
ہوا۔ پانی اگ سب میں ظاہر ہے ۔
ਮਨੂਆ ਡੋਲੈ ਦੂਤ ਸੰਗਤਿ ਮਿਲਿ ਸੋ ਪਾਏ ਜੋ ਕਿਛੁ ਕੀਨਾ ਹੇ ॥੭॥
manoo-aa dolai doot sangat mil so paa-ay jo kichh keenaa hay. ||7||
Keeping company with evil passions, the mind keeps wandering and receives the reward or punishment of his own actions. ||7||
ਮੂਰਖ ਮਨ ਕਾਮਾਦਿਕ ਵੈਰੀਆਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਰਲ ਕੇ ਭਟਕਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਦਾ ਫਲ ਪਾਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ॥੭॥
منوُیاڈولےَدوُتسنّگتِمِلِسوپاۓجوکِچھُکیِناہے
۔ ڈوے ۔ ڈگمگاتا ہے ۔ دوت ۔ دشمن مراد اخلاقی دشمن ۔ سوپائے جو کچھ کینا ہے ۔ وہی پاتا ہے جو کرتا ہے
دل ڈگمگاتا ہے بھٹکتا ہے اور بداوصاف دشمنوں کی صحبت میں رہ کر اپنے کردار کا نتیجہ پات اہے
ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ਦੋਖ ਦੁਖ ਸਹੀਐ ॥
naam visaar dokh dukh sahee-ai.
By forsaking God’s Name, one gets involved in sins and endures misery.
ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਭੁਲਾ ਕੇ ਦੋਖਾਂ (ਵਿਕਾਰਾਂ) ਵਿਚ ਫਸ ਜਾਈਦਾ ਹੈ ਦੁੱਖ ਸਹਾਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ।
نامُۄِسارِدوکھدُکھسہیِئےَ॥
دکوھ دکھ سہیئے ۔ عذاب و مصائب جھلتا ہے ۔
الہٰی نام سچ و حقیقت کو بھلا کر عذاب برداشت کرتا ہے اور مصائب جھیلتا ہے ۔
ਹੁਕਮੁ ਭਇਆ ਚਲਣਾ ਕਿਉ ਰਹੀਐ ॥
hukam bha-i-aa chalnaa ki-o rahee-ai.
When God’s command to depart comes, then how can one remain here?
ਜਦੋਂ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਹੁਕਮ (ਸੱਦਾ) ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਬੰਦਾ ਏਥੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਠਹਿਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?
ہُکمُبھئِیاچلنھاکِءُرہیِئےَ
حکم بھیئا فرمان جاری ہوا॥
جب الہٰی فرمان رحلت رخصت عالم جاری ہوتا ہے تو یہاں رہ نہیں سکتا
ਨਰਕ ਕੂਪ ਮਹਿ ਗੋਤੇ ਖਾਵੈ ਜਿਉ ਜਲ ਤੇ ਬਾਹਰਿ ਮੀਨਾ ਹੇ ॥੮॥
narak koop meh gotay khaavai ji-o jal tay baahar meenaa hay. ||8||
He endures such miseries as if he has fallen into the pit of hell, and suffers like a fish out of water. ||8||
(ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਯਾਦ ਤੋਂ ਖੁੰਝ ਕੇ ਸਾਰੀ ਉਮਰ) ਨਰਕਾਂ ਦੇ ਖੂਹ ਵਿਚ ਗੋਤੇ ਖਾਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ (ਇਉਂ ਤੜਫਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ) ਜਿਵੇਂ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਕੇ ਮੱਛੀ (ਤੜਫਦੀ ਹੈ) ॥੮॥
نرککوُپمہِگوتےکھاۄےَجِءُجلتےباہرِمیِناہے॥
۔ ترک کوپ۔ دوزخ کے کوئیں میں۔ مینا۔ مچھلی
تو دوزخ کے کوئیں میں گر کر غوطے کھاتا ہے اور اس طرح تڑپتا ہے جیسے پانی کے بغیر مچھلی
ਚਉਰਾਸੀਹ ਨਰਕ ਸਾਕਤੁ ਭੋਗਾਈਐ ॥
cha-oraaseeh narak saakat bhogaa-ee-ai.
The faithless cynic endures the hell-ike sufferings of being born into million of incarnations, ਮਾਇਆ-ਵੇੜ੍ਹਿਆ ਜੀਵ (ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਕੇ) ਚੁਰਾਸੀ ਲੱਖ ਜੂਨਾਂ ਦੇ ਗੇੜ ਦੇ ਦੁੱਖ ਭੋਗਦਾ ਹੈ,
چئُراسیِہنرکساکتُبھوگائیِئےَ॥
چوراسی نرک۔ چوراسی لاکھ جانداروں کی اقسام کی زندگی جو دوزخ کی مانند ہے ۔ ساکت۔ مادہ پرست۔ بھوگا ییئے ۔ بسر اوقات کرتا ہے گذارتا ہے ۔
مادہ پرست کو چوراسی لاکھ قسم کی زندگیوں میں زندگی گذارنی پڑتی ہے ۔
ਜੈਸਾ ਕੀਚੈ ਤੈਸੋ ਪਾਈਐ ॥
jaisaa keechai taiso paa-ee-ai.
because one has to bear the consequences of his deeds.
(ਸਿਰਜਣਹਾਰ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਦਾ ਨਿਯਮ ਹੀ ਐਸਾ ਹੈ ਕਿ) ਜਿਹੋ ਜਿਹਾ ਕਰਮ ਕਰੀਦਾ ਹੈ ਤਿਹੋ ਜਿਹਾ ਫਲ ਭੋਗੀਦਾ ਹੈ।
جیَساکیِچےَتیَسوپائیِئےَ॥
قانون قدرت کی مطابق جیسا کوئی کرتا ہے ویساہی وہ پاتا ہے ۔
ਸਤਿਗੁਰ ਬਾਝਹੁ ਮੁਕਤਿ ਨ ਹੋਈ ਕਿਰਤਿ ਬਾਧਾ ਗ੍ਰਸਿ ਦੀਨਾ ਹੇ ॥੯॥
satgur baajhahu mukat na ho-ee kirat baaDhaa garas deenaa hay. ||9||
Liberation from the vices is not received without following the true Guru’s teachings and one remains bound by the destiny based on his deeds. ||9||
ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋ)ਖ਼ਲਾਸੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਬੱਝਾ ਜੀਵ ਉਸ ਗੇੜ ਵਿਚ ਫਸਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ॥੯॥
ستِگُرباجھہُمُکتِنہوئیِکِرتِبادھاگ٘رسِدیِناہے॥
کرت بادھا ۔ اعمال کی بندشوں میں گرفتار۔ گرس۔ جکڑا ہوا
سچے مرشد کے بگیر نجات نہیں ملتی اعمال کے غلامی میں گرفتار رہت اہے
ਖੰਡੇ ਧਾਰ ਗਲੀ ਅਤਿ ਭੀੜੀ ॥
khanday Dhaar galee at bheerhee.
The righteous path of life in this world is very narrow, it is like walking on the sharp edge of a sword.
ਜਗਤ ਵਿਚ ਸਹੀ ਇਨਸਾਨੀ ਜੀਵਨ ਦਾ ਰਸਤਾ, ਮਾਨੋ,ਖੰਡੇ ਦੀ ਧਾਰ (ਵਰਗਾ ਤ੍ਰਿੱਖਾ) ਹੈਇਕ ਬੜੀ ਹੀ ਤੰਗ ਗਲੀ (ਵਿਚੋਂ ਦੀ ਲੰਘਦਾ ਹੈ।
کھنّڈےدھارگلیِاتِبھیِڑیِ॥
کھنڈے دھار ۔ تلوار کی دھار کی مانند۔ گلی ات بھیڑی ۔ نہایت تنگ دشوار گذار
انسانی زندگی تلوار کی دھار کی طرح تیز اور تیکھی اور تنگ و تاریک گلی کی مانند ہے
ਲੇਖਾ ਲੀਜੈ ਤਿਲ ਜਿਉ ਪੀੜੀ ॥
laykhaa leejai til ji-o peerhee.
One has to clear the account of his previous deeds, which is painful like the seeds going through an oil press.
ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਭੀ ਮੁਕਾਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ਜਦ ਤਕ ਮਨ ਵਿਚ ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸੰਸਕਾਰ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਤਦ ਤਕ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਖ਼ਲਾਸੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦੀ) ਜਿਵੇਂ ਤਿਲਾਂ ਨੂੰ (ਕੋਲ੍ਹੂ ਵਿਚ) ਪੀੜਿਆਂ ਹੀ ਤੇਲ ਨਿਕਲਦਾ ਹੈ (ਤਿਵੇਂ ਦੁੱਖ ਦੇ ਕੋਲ੍ਹੂ ਵਿਚ ਪੈ ਕੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਖ਼ਲਾਸੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ)।
لیکھالیِجےَتِلجِءُپیِڑیِ॥
۔ لیکھا۔ حساب ۔ تل چیؤ پیڑی ۔ اتنا سخت اور باریک بینی جیسے تلوں سے تیل نکالا جات اہے ۔
اور اعمالوں کا حساب اسطرح سے لیا جاتا ہے جیسے تلون کا تیل کو لہو میں نکالا جاتا ہے ۔
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਕਲਤ੍ਰ ਸੁਤ ਬੇਲੀ ਨਾਹੀ ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਰਸ ਮੁਕਤਿ ਨ ਕੀਨਾ ਹੇ ॥੧੦॥
maat pitaa kaltar sut baylee naahee bin har ras mukat na keenaa hay. ||10||
Mother, father, wife, or any friend cannot be of any help in this endeavor; liberation from vices is not received without the elixir of God’s Name. ||10||
ਇਸ ਦੁੱਖ ਵਿਚ ਮਾਂ ਪਿਉ ਵਹੁਟੀ ਪੁੱਤਰ ਕੋਈ ਭੀ ਸਹਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ-ਰਸ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ) ਖ਼ਲਾਸੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ॥੧੦॥
ماتپِتاکلت٘رسُتبیلیِناہیِبِنُہرِرسمُکتِنکیِناہے
بن ہر رس مکت۔ الہٰی نام کے لطف لینے بغیر
۔ ماں باپ عورت اور دوست امدادی نہیں ہو سکتا ۔ الہٰی نام سچ وحققیت کا مزہ اُٹھائے بگیر برائیوں گناہگاریوں سے نجات حاصل نہیں ہوتی یعنی زندگی راہوںپر چلنا اتنا دشوار گذار ہے جتنا تلوار جیسی پتلی یا نازک راہ پر اور جس طرح تلون کولہو میںپیڑنے سے ان سے تیل نکالا جاتاہے ایسے ہی برائیون بدکاریوں گناہوں سے عذابوں کے ککویلو میں پیلے جاکر ہی ان گناہگاریوں سے چھٹکارہ حاصل ہوتا ہے ۔
ਮੀਤ ਸਖੇ ਕੇਤੇ ਜਗ ਮਾਹੀ ॥
meet sakhay kaytay jag maahee.
One may have many friends and companions in the world,
ਜਗਤ ਵਿਚ (ਭਾਵੇਂ) ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਮਿੱਤਰ ਸਾਥੀ (ਬਣਾ ਲਈਏ),
میِتسکھےکیتےجگماہیِ॥
میت ۔ دوست۔ سکھے ساتھی
اس عالم میں ساتھی اور دوست تو بہت ہوتے ہیں
ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਪਰਮੇਸਰ ਕੋਈ ਨਾਹੀ ॥
bin gur parmaysar ko-ee naahee.
but except the Divine-Guru, no one helps a person (drowning in the vices).
ਪਰ ਗੁਰੂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਪਰਮਾਤਮਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿਚ ਡੁੱਬਦੇ ਜੀਵ ਦਾ) ਕੋਈ ਮਦਦਗਾਰ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ।
بِنُگُرپرمیسرکوئیِناہیِ॥
مگر بغیر مرشد خدا کوئی مددگار نہیں ہوتا
ਗੁਰ ਕੀ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤਿ ਪਰਾਇਣਿ ਅਨਦਿਨੁ ਕੀਰਤਨੁ ਕੀਨਾ ਹੇ ॥੧੧॥
gur kee sayvaa mukat paraa-in an-din keertan keenaa hay. ||11||
The only support for liberation from vices is the Guru’s teachings through which one always sings the praises of God. ||11||
ਗੁਰੂ ਦੀ ਦੱਸੀ ਸੇਵਾ ਹੀ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ) ਖ਼ਲਾਸੀ ਦਾ ਆਸਰਾ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਰਾਹੀਂ, ਬੰਦਾ ਹਰ ਵੇਲੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਕਰਦਾ ਹੈ ॥੧੧॥
گُرکیِسیۄامُکتِپرائِنھِاندِنُکیِرتنُکیِناہے॥
۔ مکت پرائن ۔ نجات کا تقیہ ) تکیہ ۔ کریتن ۔ کیتا ۔ ہر روز صفت صلاح
۔ کدمت مرشد مراد کی بتائی ہوئی خدمت خدا ہی ذریعہ نجات ہے ۔ جو ہر روز الہٰی صفت صلاح کرنا ہے
ਕੂੜੁ ਛੋਡਿ ਸਾਚੇ ਕਉ ਧਾਵਹੁ ॥
koorh chhod saachay ka-o Dhaavahu.
O’ brother, abandon falsehood and make efforts to realize the eternal God,
ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ ਛੱਡ ਕੇ ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦਾ ਉੱਦਮ ਕਰੋ,
کوُڑُچھوڈِساچےکءُدھاۄہُ॥
ساچے ۔ سچ و حقیقت ۔ خدا ۔ دھاوہو۔ اپناؤ۔
اے انسانوں جھوٹ اور کفر ترک کرؤ سچ و حقیقت اپنانے کی کوشش کرؤ
ਜੋ ਇਛਹੁ ਸੋਈ ਫਲੁ ਪਾਵਹੁ ॥
jo ichhahu so-ee fal paavhu.
you would obtain the fruit of whatever you wish for.
ਜੋ ਕੁਝ (ਪ੍ਰਭੂ-ਦਰ ਤੋਂ) ਮੰਗੋਗੇ ਉਹੀ ਮਿਲ ਜਾਇਗਾ।
جواِچھہُسوئیِپھلُپاۄہُ॥
۔ خواہشات کی مطابق نتائج برآمد ہونگے ۔
ਸਾਚ ਵਖਰ ਕੇ ਵਾਪਾਰੀ ਵਿਰਲੇ ਲੈ ਲਾਹਾ ਸਉਦਾ ਕੀਨਾ ਹੇ ॥੧੨॥
saach vakhar kay vaapaaree virlay lai laahaa sa-udaa keenaa hay. ||12||
Very rare are the traders of the true wealth of God’s Name; one who deals in it, earns the true profit, the supreme spiritual status. ||12||
ਸਦਾ ਕਾਇਮ-ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਨਾਮ-ਵੱਖਰ ਦੇ ਵਣਜਣ ਵਾਲੇ (ਜਗਤ ਵਿਚ) ਕੋਈ ਵਿਰਲੇ ਹੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਇਹ ਵਣਜ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਹ (ਉੱਚੀ ਆਤਮਕ ਅਵਸਥਾ ਦਾ) ਲਾਭ ਖੱਟ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ॥੧੨॥
ساچۄکھرکےۄاپاریِۄِرلےلےَلاہاسئُداکیِناہے
دکھر۔ سودا۔ وپاری ۔ سوداگر
سچ وحقیقت کے سوداگر بہت کم ہوتے ہیں جو اسکی سوداگری کرتے ہیں روحانی واخلاقی زندگی کا منافع کماتے ہیں
ਹਰਿ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਵਖਰੁ ਲੈ ਚਲਹੁ ॥
har har naam vakhar lai chalhu.
O’ my friends, depart from this world after amassing the wealth of God’s Name.
ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਦਾ ਸੌਦਾ ਇਥੋਂ ਲੈ ਕੇ ਤੁਰੋ,
ہرِہرِنامُۄکھرُلےَچلہُ॥
ہر ہر نام وکھر۔ الہٰی نام سچ حق وحقیقت کا سودا
اے انسانوں الہٰی نام سچ حق وحقیقت کا سودا خرید کر چلو۔
ਦਰਸਨੁ ਪਾਵਹੁ ਸਹਜਿ ਮਹਲਹੁ ॥
darsan paavhu sahj mahlahu.
you would experience the blessed vision of God and would receive blessings from Him because of which you will remain in spiritual poise.
ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਦਰਸ਼ਨ ਪਾਵੋਗੇ, ਉਸ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਤੋਂ (ਉਹ ਦਾਤ ਮਿਲੇਗੀ ਜਿਸ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ) ਅਡੋਲ ਆਤਮਕ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਟਿਕੇ ਰਹੋਗੇ।
درسنُپاۄہُسہجِمہلہُ॥
۔ سہج محلہو۔ روحانی سکون پاؤ۔
اس سے دیدار الہٰی پاؤ گے روحانی سکون کا مزہ لوگے
ਗੁਰਮੁਖਿ ਖੋਜਿ ਲਹਹਿ ਜਨ ਪੂਰੇ ਇਉ ਸਮਦਰਸੀ ਚੀਨਾ ਹੇ ॥੧੩॥
gurmukh khoj laheh jan pooray i-o samadrasee cheenaa hay. ||13||
Those who follow the Guru’s teachings, becoming perfect with divine virtues, they acquire the wealth of Naam and realize the all loving God. ||13||
ਜੇਹੜੇ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈਂਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਬੰਦੇ (ਆਤਮਕ ਗੁਣਾਂ ਵਿਚ) ਪੂਰਨ (ਹੋ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ-ਵੱਖਰ) ਹਾਸਲ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ, ਤੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਭ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ॥੧੩॥
گُرمُکھِکھوجِلہہِجنپوُرےاِءُسمدرسیِچیِناہے
کھوج لہو۔ تلاش کرو ۔ جن پورے ۔ کامل خادم۔ سمدرسی ۔۔سب پر یکسان نظر عنایت سے دیکھنے والا۔ چینا پہچان
۔ مرید مرشد ہوکر جستجو کرؤ۔ اسطرھ سے کامل خادم جو سب کو ایک نظر سے دیکھتا ہے پہچان پاؤ گے
ਪ੍ਰਭ ਬੇਅੰਤ ਗੁਰਮਤਿ ਕੋ ਪਾਵਹਿ ॥
parabh bay-ant gurmat ko paavahi.
Only very rare people realize the infinite God by following Guru’s teachings.
ਕੋਈ ਵਿਰਲੇਬੰਦੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਮੱਤ ਲੈ ਕੇ ਬੇਅੰਤ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਲੱਭ ਲੈਂਦੇ ਹਨ,
پ٘ربھبیئنّتگُرمتِکوپاۄہِ॥
بے انت ۔ اعدادوشمار سے باہر۔ گرمت۔ سبق مرشد ۔
ایے بہت کم انسان ہیں جو اس اعداد و شمار سے باہر خدا کو پاتے ہین
ਗੁਰ ਕੈ ਸਬਦਿ ਮਨ ਕਉ ਸਮਝਾਵਹਿ ॥
gur kai sabad man ka-o samjhaavahi.
Through the Guru’s word, they train their mind to remain away from evils.
ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਜੁੜ ਕੇ (ਆਪਣੇ) ਮਨ ਨੂੰ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲ ਦੌੜਨ ਤੋਂ ਹਟਣ ਲਈ) ਸਮਝਾਂਦੇ ਹਨ।
گُرکےَسبدِمنکءُسمجھاۄہِ॥
گرکے سبد۔ کلام مرشد ۔
اور کلام مرشد سے دل کو سمجھاتے ہیں اور راہ راست پر لاتے ہیں سچے رمرشد سے دل کو سمجھاتے ہیں اور راہ راست پر لاتے ہیں
ਸਤਿਗੁਰ ਕੀ ਬਾਣੀ ਸਤਿ ਸਤਿ ਕਰਿ ਮਾਨਹੁ ਇਉ ਆਤਮ ਰਾਮੈ ਲੀਨਾ ਹੇ ॥੧੪॥
satgur kee banee sat sat kar maanhu i-o aatam raamai leenaa hay. ||14||
O’ brother, believe that the Guru’s word is absolutely true; by doing this, you would be attuned to and remain merged in the all-pervading God. ||14||
ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਵਿਚ ਪੂਰਨ ਸਰਧਾ ਬਣਾਵੋ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ (ਭਾਵ, ਗੁਰੂ ਦੀ ਬਾਣੀ ਵਿਚ ਸਰਧਾ ਬਣਾਇਆਂ) ਸਰਬ-ਵਿਆਪਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਈਦਾ ਹੈ (ਤੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲ ਦੀ ਭਟਕਣਾ ਮੁੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ) ॥੧੪॥
ستِگُرکیِبانھیِستِستِکرِمانہُاِءُآتمرامےَلیِناہے॥
ست ۔ ست۔ سچ سچ ۔ آتم رامے ۔ الہٰی روح
سچے مرشد کے کلام کو صحیح صحیح تسلیم کرو اور یقین بناؤ اس طرح سے عظیم روھ خدا میں محو ومجذوب ہو جاتے ہیں
ਨਾਰਦ ਸਾਰਦ ਸੇਵਕ ਤੇਰੇ ॥
naarad saarad sayvak tayray.
O’ God, all great sages like Narad and the goddess Saraswati are Your devotees.
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਨਾਰਦ (ਆਦਿਕ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਰਿਸ਼ੀ) ਤੇ ਸਾਰਦਾ (ਵਰਗੀਆਂ ਬੇਅੰਤ ਦੇਵੀਆਂ) ਸਭ ਤੇਰੇ (ਹੀ ਦਰ ਦੇ) ਸੇਵਕ ਹਨ,
ناردساردسیۄکتیرے॥
ناردسارد۔ دیوی دیوتے ۔ فرشتے ۔
اے خدا رشی منی دیوتے اور دیویاں تیری خدمتگاری کرتے ہیں
ਤ੍ਰਿਭਵਣਿ ਸੇਵਕ ਵਡਹੁ ਵਡੇਰੇ ॥
taribhavan sayvak vadahu vadayray.
Even the highest of high people in all the three worlds are Your devotees.
ਇਸ ਤ੍ਰਿਭਵਨੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਵੱਡੇ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਅਖਵਾਣ ਵਾਲੇ ਭੀ ਤੇਰੇ ਦਰ ਦੇ ਸੇਵਕ ਹਨ।
ت٘رِبھۄنھِسیۄکۄڈہُۄڈیرے॥
تربھون ۔ تینوں عالموں میں ۔ قدرت ۔ قائنات ۔
اور تینوں عالموں کی عطیم ہستیاں تیرے ڈر کے خدمتگار ہیں۔
ਭ ਤੇਰੀ ਕੁਦਰਤਿ ਤੂ ਸਿਰਿ ਸਿਰਿ ਦਾਤਾ ਸਭੁ ਤੇਰੋ ਕਾਰਣੁ ਕੀਨਾ ਹੇ ॥੧੫॥
sabh tayree kudrat too sir sir daataa sabh tayro kaaran keenaa hay. ||15||
All the creation is Your creation, You are the sustainer of each and every one; O’ God! You are the cause and doer of everything. ||15||
ਇਹ ਸਾਰੀ ਰਚਨਾ ਤੇਰੀ ਹੀ ਰਚੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਇਹ ਸਾਰਾ ਸੰਸਾਰ ਤੇਰਾ ਹੀ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਤੂੰ ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਦੇ ਸਿਰ ਉਤੇ ਰਾਜ਼ਕ ਹੈਂ ॥੧੫॥
سبھتیریِکُدرتِتوُسِرِسِرِداتاسبھُتیروکارنھُکیِناہے॥
سر سر۔ ہر ایک سر پر ۔ داتا۔ سخی۔ رازق۔ کارن ۔ سبب۔ کینا ۔ کیا ہوا
یہ ساری قائنات تیری ہی پیدا کی ہوئی ہے ۔ تو ہی سب کا خالق ہے اور رازق ہے
ਇਕਿ ਦਰਿ ਸੇਵਹਿ ਦਰਦੁ ਵਞਾਏ ॥
ik dar sayveh darad vanjaa-ay.
O’ God, there are many who lovingly remember You and get rid of their pains and sufferings.
ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਜੀਵ ਤੇਰੇ ਦਰ ਤੇ ਤੇਰੀ ਸੇਵਾ-ਭਗਤੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਨਾ ਦੁੱਖ ਦਰਦ ਦੂਰ ਕਰਦੇ ਹਨ l
اِکِدرِسیۄہِدردُۄجنْاۓ॥
درد وجھائے ۔ اپنا عذاب مٹا۔
اک تیرے در کی خدمت سے اپنا در د مٹاتے ہیں
ਓਇ ਦਰਗਹ ਪੈਧੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਛਡਾਏ ॥
o-ay dargeh paiDhay satguroo chhadaa-ay.
Those whom the true Guru liberates from vices, are honored in God’s presence.
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਤਿਗੁਰੂ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਛੁਡਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ ਆਦਰ-ਸਤਕਾਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
اوءِدرگہپیَدھےستِگُروُچھڈاۓ॥
درگیہہ پیدے الہٰی درگیہہ پیدے ۔ الہٰی عدالت میں خلعتیں پاتے ہیں
وہ خدا کی عدالت میں خلعتوں سے نوازے جاتے ہیں مرشد سچا نجات دلاتا ہے ۔
ਹਉਮੈ ਬੰਧਨ ਸਤਿਗੁਰਿ ਤੋੜੇ ਚਿਤੁ ਚੰਚਲੁ ਚਲਣਿ ਨ ਦੀਨਾ ਹੇ ॥੧੬॥
ha-umai banDhan satgur torhay chit chanchal chalan na deenaa hay. ||16||
The true Guru breaks their bonds of ego, so that they do not let their mercurial mind wander off (into evil pursuits). ||16||
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਡ-ਭਾਗੀਆਂ ਦੇ ਹਉਮੈ ਦੇ ਬੰਧਨ ਸਤਿਗੁਰੂ ਨੇ ਤੋੜ ਦਿੱਤੇ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਚੰਚਲ ਮਨ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਨੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲ ਭਟਕਣ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ॥੧੬॥
ہئُمےَبنّدھنستِگُرِتوڑےچِتُچنّچلُچلنھِندیِناہے
۔ چت چنچل۔ چالاک من ۔ بھٹکتے دل
سچا مرشد خودکی غلامی سے نجات دلاتا ہے اور مچلتے دل کو مچلنے سے ہٹاتا ہے
ਸਤਿਗੁਰ ਮਿਲਹੁ ਚੀਨਹੁ ਬਿਧਿ ਸਾਈ ॥
satgur milhu cheenahu biDh saa-ee.
(O’ my friends), meet the true Guru and learn from him that way,
ਤੁਸੀਂ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਮਿਲੋ, ਤੇ (ਗੁਰੂ ਪਾਸੋਂ) ਉਹ ਢੰਗ ਸਿੱਖ ਲਵੋ,
ستِگُرمِلہُچیِنہُبِدھِسائیِ॥
چینہو بدھ سائی۔ اس طریقے کی پہچان کرؤ۔ ۔
ملاپ کرؤ سچے مرشد سے اور ڈھنگ طریقوں کو پہچانو
ਜਿਤੁ ਪ੍ਰਭੁ ਪਾਵਹੁ ਗਣਤ ਨ ਕਾਈ ॥
jit parabh paavhu ganat na kaa-ee.
by which you may realize God and you would not be required to render any account of your past deeds.
ਜਿਸ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਮਿਲ ਸਕੋ, ਤੇ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਲੇਖਾ ਭੀ ਕੋਈ ਨਾਹ ਰਹਿ ਜਾਏ।
جِتُپ٘ربھُپاۄہُگنھتنکائیِ॥
پربھ پاوہو۔ الہٰی ملاپ نصیب ہو
۔ جسکے ذریعے ملاپ خدا ا حاصل ہو اور حساب اعمالوں کا کوئی باقی نہ رہ جائے خودی مٹا کر مرشد کے بتائے راہ چلو ۔
ਹਉਮੈ ਮਾਰਿ ਕਰਹੁ ਗੁਰ ਸੇਵਾ ਜਨ ਨਾਨਕ ਹਰਿ ਰੰਗਿ ਭੀਨਾ ਹੇ ॥੧੭॥੨॥੮॥
ha-umai maar karahu gur sayvaa jan naanak har rang bheenaa hay. ||17||2||8||
O’ Nanak, eradicate your ego and follow the Guru’s teachings, by doing so the mind gets immersed in God’s love. ||17||2||8||
ਹੇ ਦਾਸ ਨਾਨਕ!ਆਪਣੀ ਹਉਮੈ ਮਾਰ ਕੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਦੱਸੀ ਸੇਵਾ ਕਰ। ਇਸ ਤਰਾਂ ਮਨ ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਭਿੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੧੭॥੨॥੮॥
ہئُمےَمارِکرہُگُرسیۄاجننانکہرِرنّگِبھیِناہے
۔۔ ہر رنگ بھینا ہے ۔ الہٰی پریم پیار سے متاثر ہے
اے نانک۔ جو اس راہ پر چلتا ہے وہ خدا کے پیار سے سر شار ہو جاتا ہے۔
ਮਾਰੂ ਮਹਲਾ ੧ ॥
maaroo mehlaa 1.
Raag Maaroo, First Guru:
مارۄُمحلا 1॥
ਅਸੁਰ ਸਘਾਰਣ ਰਾਮੁ ਹਮਾਰਾ ॥
asur saghaaran raam hamaaraa.
Our God is the destroyer of demons, (lust, anger, greed etc).
ਸਾਡਾ ਪਰਮਾਤਮਾ (ਸਾਡੇ ਮਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕਾਮਾਦਿਕ) ਦੈਂਤਾਂ ਦਾ ਨਾਸ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹੈ।
اسُرسگھارنھرامُہمارا॥
اسر۔ بد کردار دشمن۔ سنگھارن ۔ مارنے والا۔
ہمارا خدا ہمارے اخلاقی دشمنوں کو ختم کرنیوالا ہے
ਘਟਿ ਘਟਿ ਰਮਈਆ ਰਾਮੁ ਪਿਆਰਾ ॥
ghat ghat rama-ee-aa raam pi-aaraa.
The beloved God is pervading each and every heart.
ਉਹ ਪਿਆਰਾ ਸੋਹਣਾ ਰਾਮ ਹਰੇਕ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਵੱਸਦਾ ਹੈ।
گھٹِگھٹِرمئیِیارامُپِیارا॥
گھٹ گھٹ ۔ ہر دلمیں
جو ہر دل میں بستا ہے
ਲੇ ਅਲਖੁ ਨ ਲਖੀਐ ਮੂਲੇ ਗੁਰਮੁਖਿ ਲਿਖੁ ਵੀਚਾਰਾ ਹੇ ॥੧॥
naalay alakh na lakhee-ai moolay gurmukh likh veechaaraa hay. ||1||
O’ brother, the incomprehensible God is always within us, but we cannot comprehend Him at all; therefore, follow the Guru’s teachings and enshrine in your heart the thoughts about His virtues. ||1||
ਪ੍ਰਭੂ ਹਰ ਵੇਲੇ ਸਾਡੇ ਅੰਦਰ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਫਿਰ ਭੀ ਉਹ ਅਲੱਖ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਸਰੂਪ ਉੱਕਾ ਹੀ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੀ ਵਿਚਾਰ (ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ) ਪ੍ਰੋ ਲਵੋ ॥੧॥
نالےالکھُنلکھیِئےَموُلےگُرمُکھِلِکھُۄیِچاراہے॥
۔ نالے ۔ ساتھ ۔ الکھ ۔ سمجھ سے باہر۔ لکھ ویچار ہے ۔ لکھا ہوا سمجھ آسکتا ہے
اور ساتھ ہے جو سمجھ سے بعید ہے مگر مرشد کی وساطت سے بیان کیا ہوا ملجاتا ہے لہذا اس تحریر سے سمجھ آجاتی ہے
ਗੁਰਮੁਖਿ ਸਾਧੂ ਸਰਣਿ ਤੁਮਾਰੀ ॥
gurmukh saaDhoo saran tumaaree.
O’ God, those saintly persons who follow the Guru’s teachings and come to Your refuge,
ਹੇ ਪ੍ਰਭੂ! ਜੇਹੜੇ ਸਾਧੂ ਪੁਰਖ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸਨਮੁਖ ਹੋ ਕੇ ਤੇਰੀ ਸਰਨ ਪੈਂਦੇ ਹਨ,
گُرمُکھِسادھوُسرنھِتُماریِ॥
گورمکھ ۔ مرید مرشد۔ سادہو ۔ جس نے طرز زندگی کو راہ راست پر ڈال لیا۔
جو مرید مرشد ہوکر اے خدا تیری پناہ لیتے ہیں وہ اپنی زندگی راہ راست پر لاکر سادہو ہو جاتے ہیں۔