ਓਰਾ ਗਰਿ ਪਾਨੀ ਭਇਆ ਜਾਇ ਮਿਲਿਓ ਢਲਿ ਕੂਲਿ ॥੧੭੭॥
oraa gar paanee bha-i-aa jaa-ay mili-o dhal kool. ||177||
The hail-stone has melted into water, and flowed into the ocean. ||177||
It was (as if the fear of God has acted like heat, due to which) the hail has melted into water and has gone and merged in the stream. ||177||
(ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਡਰ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਕਠੋਰ ਹੋਏ ਮਨ ਵਾਸਤੇ, ਮਾਨੋ, ਸੇਕ ਦਾ ਕੰਮ ਦੇਂਦਾ ਹੈ; ਜਿਵੇਂ ਸੇਕ ਲੱਗਣ ਨਾਲ) ਗੜਾ ਪੰਘਰ ਕੇ ਮੁੜ ਪਾਣੀ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਢਲ ਕੇ ਨਦੀ ਵਿਚ ਜਾ ਰਲਦਾ ਹੈ ॥੧੭੭॥
اوراگرِپانیِبھئِیاجاءِمِلِئوڈھلِکوُلِ॥੧੭੭॥
اورا۔ اولاد۔ گڑا۔ پانی بھیئیا۔ پانی ہوگیا اور مل کر ۔ ملیو ڈھل کول۔ نیچے ندی میں جاگرا۔
اور گر کر پانی ہوا اور ڈھل کر ندھی میں جا ملا مراد ایسی حالت انسان کی ہے دولتمند ہوجانے پر سنگ دل بیرحم ہو جاتا ہے اور دولت کے غرور ہوکر بھٹکتا پھرتا ہے اور اچھا ہوگیا جو الہٰی خوف دلمیں بس گیا تو خدا کے علاوہ سب کچھ بھول کر خدا میں محو ومجذوب ہوجاتا ہے ۔
ਕਬੀਰਾ ਧੂਰਿ ਸਕੇਲਿ ਕੈ ਪੁਰੀਆ ਬਾਂਧੀ ਦੇਹ ॥
kabeeraa Dhoor sakayl kai puree-aa baaNDhee dayh.
Kabeer, the body is a pile of dust, collected and packed together.
O’ Kabir, collecting dust God has built up the township of the body.
ਹੇ ਕਬੀਰ! (ਜਿਵੇਂ) ਮਿੱਟੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰ ਕੇ ਇਕ ਨਗਰੀ ਵਸਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਿਵੇਂ (ਪੰਜ ਤੱਤ ਇਕੱਠੇ ਕਰ ਕੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ) ਇਹ ਸਰੀਰ ਰਚਿਆ ਹੈ।
کبیِرادھوُرِسکیلِکےَپُریِیاباںدھیِدیہ॥
دہور ۔ مٹی ۔سکیل ۔ اکھٹی کرکے ۔ ہریا۔ پڑی۔ دیہہ۔جسم۔
اے کبیر جیسے مٹی اکھٹی کرکے اسکی پی باندھ دیجائے ایسے خدا نے پانچ مادے اکھٹے کرکے یہ جسم بنا دیا
ਦਿਵਸ ਚਾਰਿ ਕੋ ਪੇਖਨਾ ਅੰਤਿ ਖੇਹ ਕੀ ਖੇਹ ॥੧੭੮॥
divas chaar ko paykhnaa antkhayh kee khayh. ||178||
It is a show which lasts for only a few days, and then dust returns to dust. ||178||
But this is a show for a few days, in the end the dust becomes dust again. ||178||
ਵੇਖਣ ਨੂੰ ਚਾਰ ਦਿਨ ਸੋਹਣਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਆਖ਼ਰ ਜਿਸ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਉਸ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਹੀ ਰਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੧੭੮॥
دِۄسچارِکوپیکھناانّتِکھیہکیِکھیہ॥੧੭੮॥
دوس۔ دن۔ پیکھنا۔ دکھوا۔ا نمائش۔ انت۔ آخر۔ کھیہہ کی کھہہ ۔مٹی کی مٹی ۔
مگر یہ چار روز کے لئے ایک دکھاوا یا نمائش ہے مگر مٹی سے پیدا ہوکر مٹی ہو جاتا ہے ۔
ਕਬੀਰ ਸੂਰਜ ਚਾਂਦ ਕੈ ਉਦੈ ਭਈ ਸਭ ਦੇਹ ॥
kabeer sooraj chaaNd kai udai bha-ee sabhdayh.
Kabeer, bodies are like the rising and setting of the sun and the moon.
O’ Kabir, this body has been created so that in (it may manifest the loving warmth of) the sun and (the coolness of) moon.
ਹੇ ਕਬੀਰ! (ਪੰਜਾਂ ਤੱਤਾਂ ਤੋਂ ਇਹ) ਸਰੀਰ-ਰਚਨਾ ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਹੋਈ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਿਚ ਸੂਰਜ ਅਤੇ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਦਾ ਉਦੈ ਹੋਵੇ (ਭਾਵ, ਨਰਮ-ਦਿਲੀ ਅਤੇ ਸੀਤਲਤਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣ, ਪਰ ਇਹ ਗੁਣ ਤਾਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੇ ਗੁਰੂ ਮਿਲੇ ਤੇ ਗੁਰੂ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਗੋਬਿੰਦ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਜੁੜੀਏ)।
کبیِرسوُرجچاںدکےَاُدےَبھئیِسبھدیہ॥
ادے ۔ روشنی ۔ مراد سورج اور چاند کی روشنی مین دن اور رات میں ہی سارا عالم پیدا ہوا ہے ۔
اے کبیر چاند اور سورج کی روشنی میں سارے عالم کی جاندار پیدا ہوئے
ਗੁਰ ਗੋਬਿੰਦ ਕੇ ਬਿਨੁ ਮਿਲੇ ਪਲਟਿ ਭਈ ਸਭ ਖੇਹ ॥੧੭੯॥
gur gobind kay bin milay palat bha-ee sabhkhayh. ||179||
Without meeting the Guru, the Lord of the Universe, they are all reduced to dust again. ||179||
But without meeting Guru God (the body doesn’t acquire these qualities) and it all turns into dust again. ||179||
ਗੁਰੂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਮੇਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਇਹ ਸਰੀਰ ਮੁੜ ਮਿੱਟੀ ਦਾ ਮਿੱਟੀ ਹੀ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ਇਹ ਮਨੁੱਖਾ ਸਰੀਰ ਬਿਲਕੁਲ ਵਿਅਰਥ ਹੀ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ॥੧੭੯॥
گُرگوبِنّدکےبِنُمِلےپلٹِبھئیِسبھکھیہ॥੧੭੯॥
گرو گوبند کے بن ملے ۔مرشد اور خدا کے ملاپ کے بغیر۔ بدل بھ سبھ کھہہ۔ مٹی ہوجاتی ہے ۔
مگر مرشد اور الہٰی عبادت و ریاضت کے بغیر سارے مٹی میں مل گئے ۔
ਜਹ ਅਨਭਉ ਤਹ ਭੈ ਨਹੀ ਜਹ ਭਉ ਤਹ ਹਰਿ ਨਾਹਿ ॥
jah anbha-o tah bhai nahee jah bha-o tah har naahi.
Where the Fearless Lord is, there is no fear; where there is fear, the Lord is not there.
Where there is inner realization (about the reality of things), there is no fear, but where there is fear (of any kind, such as fear of death, or evil forces), there is no God.
ਜਿਸ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸਹੀ ਰਸਤੇ ਦੀ ਸਮਝ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਥੇ (ਦਾਝਨ, ਸੰਸਾ, ਕਠੋਰਤਾ ਆਦਿਕ) ਕੋਈ ਖ਼ਤਰੇ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ। ਪਰ ਜਿਸ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਅਜੇ (ਸ਼ਾਂਤ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਭੁਲਾ ਦੇਣ ਲਈ ਖਿੱਝ, ਸਹਿਮ, ਬੇ-ਰਹਿਮੀ ਆਦਿਕ ਕੋਈ) ਡਰ ਮੌਜੂਦ ਹੈ, ਉਥੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ
جہانبھءُتہبھےَنہیِجہبھءُتہہرِناہِ॥
انبھؤ۔ بیخوفی ۔ بھے ۔خوف۔ بچار۔ سوچ ۔ سمجھکر۔ انبھؤ۔ اندرونی روحانی علم اور سمجھ ۔ مراد زندگی گذارنے کے صحیح راستے کی سمجھ۔
اے خادمان خدا محوبابان الہٰی سنہو غور سے دھیان دیکر سنیئے
ਕਹਿਓ ਕਬੀਰ ਬਿਚਾਰਿ ਕੈ ਸੰਤ ਸੁਨਹੁ ਮਨ ਮਾਹਿ ॥੧੮੦॥
kahi-o kabeer bichaar kai sant sunhu man maahi. ||180||
Kabeer speaks after careful consideration; hear this, O Saints, in your minds. ||180||
O’ saints, after carefully deliberating Kabir is saying this thing, listen to it with (full attention of) your mind. ||180||
ਮੈਂ ਕਬੀਰ ਇਹ ਗੱਲ ਵਿਚਾਰ ਕੇ ਆਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਹੇ ਸੰਤ ਜਨੋ! ਧਿਆਨ ਲਾ ਕੇ ਸੁਣੋ ॥੧੮੦॥
کہِئوکبیِربِچارِکےَسنّتسُنہُمنماہِ॥੧੮੦॥
سنت سنہو م ن ماہے ۔ اے سنہو دل لگا کر سنہو۔
کبیر سوچ وچار کے بعد کہہ رہا ہے کہ جس کے دلمیں زندگی گذارنے کے صحیح راہ راست کے سمجھ آجاتی ہے
وہاں کسی قسم کا خطرہ نہیں رہتا جہاں خوف ہے وہان خدا نہیں بستا۔
ਕਬੀਰ ਜਿਨਹੁ ਕਿਛੂ ਜਾਨਿਆ ਨਹੀ ਤਿਨ ਸੁਖ ਨੀਦ ਬਿਹਾਇ ॥
kabeer jinahu kichhoo jaani-aa nahee tin sukh need bihaa-ay.
Kabeer, those who do not know anything, pass their lives in peaceful sleep.
O’ Kabir, they who don’t know any thing (about the consequences of remaining involved in worldly affairs and not meditating on God’s Name) sleep in peace.
ਹੇ ਕਬੀਰ! ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ (ਜੀਵਨ ਦੇ ਇਸ ਭੇਤ ਨੂੰ) ਰਤਾ ਭੀ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ, ਉਹ (ਇਸ ਦਾਝਨ, ਸੰਸੇ, ਕਠੋਰਤਾ ਆਦਿਕ ਵਿਚ ਵਿਲਕਦੇ ਹੋਏ ਭੀ) ਬੇ-ਪਰਵਾਹੀ ਨਾਲ ਉਮਰ ਗੁਜ਼ਾਰ ਰਹੇ ਹਨ ;
کبیِرجِنہُکِچھوُجانِیانہیِتِنسُکھنیِدبِہاءِ॥
کچھو۔ کچھ۔ خانیا۔ سمجھیا۔ تن سکھ نیند بہائے ۔ وہ غفلت اور لاپرواہی میں زندگی گذارتے ہیں۔
اے کبیر جنہوں کو زندگی کے راز کی سمجھ نہیں آئی وہ حسد تشویش فکر اور کینہ و بغض میں آہ وزاری کرتے ہوئے زندگی گذارنے میں لاپرواہی میں
ਹਮਹੁ ਜੁ ਬੂਝਾ ਬੂਝਨਾ ਪੂਰੀ ਪਰੀ ਬਲਾਇ ॥੧੮੧॥
hamhu jo boojhaa boojhnaa pooree paree balaa-ay. ||181||
But I have understood the riddle; I am faced with all sorts of troubles. ||181||
But for me, who has realized this thing it has become a great source of worry. ||181||
ਪਰ (‘ਗੁਰ ਗੋਬਿੰਦ’ ਦੀ ਮੇਹਰ ਨਾਲ) ਮੈਂ ਇਹ ਗੱਲ ਸਮਝ ਲਈ ਹੈ ਕਿ ‘ਜਹ ਅਨਭਉ ਤਹ ਭੈ ਨਹੀ, ਜਹ ਭਉ ਤਹ ਹਰਿ ਨਾਹਿ’; ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਗੱਲ ਕਿਸੇ ਵੇਲੇ ਭੀ ਵਿਸਰਦੀ ਨਹੀਂ ॥੧੮੧॥
ہمہُجُبوُجھابوُجھناپوُریِپریِبلاءِ॥੧੮੧॥
ہمو ۔ مجھے بوجھا۔ بوجھنا۔ جو اسکی سمجھ آگئی ہے ۔ پوری پری بلائے ۔ پوری مصیب بن گئی۔
جن مغرور انسانوں کو اسکی سمجھ نہیں آئی انکو لاعلمی کی مصیبت ہے ۔
ਕਬੀਰ ਮਾਰੇ ਬਹੁਤੁ ਪੁਕਾਰਿਆ ਪੀਰ ਪੁਕਾਰੈ ਅਉਰ ॥
kabeer maaray bahut pukaari-aa peer pukaarai a-or.
Kabeer, those who are beaten cry a lot; but the cries of the pain of separation are different.
O’ Kabir, when one is hit, one cries a lot (in pain) and due to that pain one cries even more.
ਹੇ ਕਬੀਰ! ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ (‘ਦਾਝਨ ਸੰਸੇ’ ਆਦਿਕ ਦੀ) ਮਾਰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਬਹੁਤ ਹਾਹਾਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਉਹ ਪੀੜ ਉਠਦੀ ਹੈ ਤਿਉਂ ਤਿਉਂ ਹੋਰ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ (ਪਰ ਫਿਰ ਭੀ ਮਾਇਆ ਦਾ ਖਹਿੜਾ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ)।
کبیِرمارےبہُتُپُکارِیاپیِرپُکارےَائُر॥
مارے ۔ زدوکوب ۔ پکاریا۔ آہ وزاری ۔ پیرپکارے اور جب درد ہوتا ہے تو مزید آہ وزاری کرتا ہے ۔
اے کبیر جس نے زدوکوب کرتے ہیں تو آہ وزاری کرتا اور جب درد ہوتا ہے تو مزید اہیں بھرتا ہے
ਲਾਗੀ ਚੋਟ ਮਰੰਮ ਕੀ ਰਹਿਓ ਕਬੀਰਾ ਠਉਰ ॥੧੮੨॥
laagee chot maramm kee rahi-o kabeeraa tha-ur. ||182||
Struck by the Mystery of God, Kabeer remains silent. ||182||
But I have been hit in such a secret place (of my heart by the word of the Guru that I) have been left immobile (and unable to say anything except following Guru’s advice). ||182||
ਮੈਨੂੰ ਕਬੀਰ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਚੋਟ ਵੱਜੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੇ ਮੇਰਾ ਦਿਲ ਵਿੰਨ੍ਹ ਲਿਆ ਹੈ, ਹੁਣ ਮੈਂ ਥਾਂ ਸਿਰ (ਭਾਵ, ਪ੍ਰਭੂ-ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ) ਟਿਕ ਗਿਆ ਹਾਂ। (ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਦਾਝਨ ਸੰਸਾ ਆਦਿਕ ਦੁਖੀ ਕਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ) ॥੧੮੨॥
لاگیِچوٹمرنّمکیِرہِئوکبیِراٹھئُر॥੧੮੨॥
چوٹ مرم۔ درد دل کی چوٹ۔ ٹھور۔ٹحکناہ ۔
مگر جب الہٰی محبت دل پر جوٹ لگتی ہے تو سکون ملتا ہے ۔
ਕਬੀਰ ਚੋਟ ਸੁਹੇਲੀ ਸੇਲ ਕੀ ਲਾਗਤ ਲੇਇ ਉਸਾਸ ॥
kabeer chot suhaylee sayl kee laagat lay-ay usaas.
Kabeer, the stroke of a lance is easy to bear; it takes away the breath.
O’ Kabir, it is much easier to bear the strike of a spear, because at the most it makes one’s breathing difficult.
ਹੇ ਕਬੀਰ! ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ-ਰੂਪ ਨੇਜ਼ੇ ਦੀ ਸੱਟ ਹੈ ਭੀ ਸੁਖਦਾਈ। ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਹ ਸੱਟ ਵੱਜਦੀ ਹੈ (ਬਿਰਹਣੀ ਨਾਰਿ ਵਾਂਗ ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ) ਪਤੀ-ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਤਾਂਘ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
کبیِرچوٹسُہیلیِسیلکیِلاگتلےءِاُساس॥
چوٹ ۔مار۔ سیل ۔ نیزہ ۔ سہیلی ۔ آسان۔اساس۔ آہیں۔
اے کبیر الہٰی کلام کے نیز کے چوت آرام و بہہ ہے ۔ جسکے لگتی ے اُسکے دلمیں الہٰی ملاپ کی خواہش پیدا ہوتی ہے ۔
ਚੋਟ ਸਹਾਰੈ ਸਬਦ ਕੀ ਤਾਸੁ ਗੁਰੂ ਮੈ ਦਾਸ ॥੧੮੩॥
chot sahaarai sabad kee taas guroo mai daas. ||183||
But one who endures the stroke of the Word of the Shabad is the Guru, and I am his slave. ||183||
But one who can bear the strike of the (immaculate) word, for me he is the Guru and I am his servant. ||183||
ਜੋ (ਭਾਗਾਂ ਵਾਲਾ) ਮਨੁੱਖ ਗੁਰ-ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਚੋਟ ਖਾਂਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਪੂਜਣ-ਜੋਗ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਮੈਂ (ਹਰ ਵੇਲੇ) ਦਾਸ (ਬਣਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ) ਹਾਂ ॥੧੮੩॥
چوٹسہارےَسبدکیِتاسُگُروُمےَداس॥੧੮੩॥
سہارے ۔ برداشت کرے ۔ تاس ۔ اُس۔ داس۔ خدمتگار ۔
جو یہ چوٹ برداشت کرتا ہے وہ مرشد میں اُسکا مرید اور غلام
ਕਬੀਰ ਮੁਲਾਂ ਮੁਨਾਰੇ ਕਿਆ ਚਢਹਿ ਸਾਂਈ ਨ ਬਹਰਾ ਹੋਇ ॥
kabeer mulaaN munaaray ki-aa chadheh saaN-ee na bahraa ho-ay.
Kabeer: O Mullah, why do you climb to the top of the minaret? The Lord is not hard of hearing.
O’ Mullah, why do you climb up the minaret (and make these loud calls. Because) He for whom, you are uttering this bang is not deaf,
ਹੇ ਕਬੀਰ! ਹੇ ਮੁੱਲਾਂ! ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਮੁਨਾਰੇ ਉਤੇ ਚੜ੍ਹਨ ਦਾ ਤੈਨੂੰ ਆਪ ਨੂੰ ਤਾਂ ਕੋਈ ਫ਼ਾਇਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਰਿਹਾ। ਖ਼ੁਦਾ ਬੋਲਾ ਨਹੀਂ (ਉਹ ਤੇਰੇ ਦਿਲ ਦੀ ਹਾਲਤ ਭੀ ਜਾਣਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਠੱਗਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ)।
کبیِرمُلاںمُنارےکِیاچڈھہِساںئیِنبہراہوءِ॥
ملاں۔ اے مولوی ۔منار ے ۔ چڑیہہ۔ اونچے مینار ثرھتا ہے ۔ سائیں ۔خدا۔ بہرہ ۔ بولانہیں
اے کبیر ۔ مولوی کو مسجد کے مینار پر ثرھنے کا تجھے ذاتی طور پر تو کوئی مفاد نہیں
ਜਾ ਕਾਰਨਿ ਤੂੰ ਬਾਂਗ ਦੇਹਿ ਦਿਲ ਹੀ ਭੀਤਰਿ ਜੋਇ ॥੧੮੪॥
jaa kaaran tooN baaNg deh dil hee bheetar jo-ay. ||184||
Look within your own heart for the One, for whose sake you shout your prayers. ||184||
why don’t you look for Him in your heart itself? ||184||
ਜਿਸ (ਰੱਬ ਦੀ ਨਮਾਜ਼) ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਤੂੰ ਬਾਂਗ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈਂ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਵੇਖ (ਤੇਰੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਵੱਸਦਾ ਹੈ। ਤੇਰੇ ਆਪਣੇ, ਅੰਦਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਹੀਂ, ਸਿਰਫ਼ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਸੱਦ ਰਿਹਾ ਹੈਂ) ॥੧੮੪॥
جاکارنِتوُنّباںگدیہِدِلہیِبھیِترِجوءِ॥੧੮੪॥
جاکارن ۔جس مقصد کے لئے ۔ ابانگ۔ بلند آواز دیتا ہے ۔ دل ہی بھیتر ۔ دلمیں جوئے تلاش کر۔
صرف اس لئے بانگ ویجاتی ہے تاکہ مسلمان نماز ادا کرنے کے لئے مسجد میں حاضر ہو جائین ورنہ خدا دلمیں بستا ہے بلند آواز بکار ہے ۔خدا بہرا نہیں جس لئے بانگ دیتا ہے اسی مقصد کے لئےاسے اپنے دلمیں ڈہونڈو ۔
ਸੇਖ ਸਬੂਰੀ ਬਾਹਰਾ ਕਿਆ ਹਜ ਕਾਬੇ ਜਾਇ ॥
saykh sabooree baahraa ki-aa haj kaabay jaa-ay.
Why does the Shaykh bother to go on pilgrimage to Mecca, if he is not content with himself?
What is the use of going on Hajj of Kaaba by that Sheikh (Muslim holy man) if he has no patience.
ਹੇ ਸ਼ੇਖ! ਜੇ ਤੇਰੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਸੰਤੋਖ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਾਬੇ ਦਾ ਹੱਜ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣ ਦਾ ਕੋਈ ਲਾਭ ਨਹੀਂ ਹੈ;
سیکھسبوُریِباہراکِیاہجکابےجاءِ॥
شیخ۔مگروز ہستی ۔ بزارگوار ۔ صبوری باہر کے بغیر ۔ حج کعبے جائے ۔خانہ خدا کی زیارت کرنیکا کیا فائدہ ۔
اے شیخ ۔ اگر تیرے دل میں صبر نہیں تو خانہ خدا کے حج یا زیارت کا کوئی فائدہ نہیں
ਕਬੀਰ ਜਾ ਕੀ ਦਿਲ ਸਾਬਤਿ ਨਹੀ ਤਾ ਕਉ ਕਹਾਂ ਖੁਦਾਇ ॥੧੮੫॥
kabeer jaa kee dil saabat nahee taa ka-o kahaaNkhudaa-ay. ||185||
Kabeer, one whose heart is not healthy and whole – how can he attain his Lord? ||185||
Because O’ Kabir, they (who have no faith in God and) whose heart is not whole, for them God is no where. ||185||
ਕਿਉਂਕਿ, ਹੇ ਕਬੀਰ! ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਆਪਣੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਸ਼ਾਂਤੀ ਨਹੀਂ ਆਈ, ਉਸ ਦੇ ਭਾਣੇ ਰੱਬ ਕਿਤੇ ਭੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ॥੧੮੫॥
کبیِرجاکیِدِلسابتِنہیِتاکءُکہاںکھُداءِ॥੧੮੫॥
دل ثابت ۔ پرسکون قلب۔
اے کبیر جس کے دلمیں ذہن میں سکون نہیں اسکے خیال میں خدا کہیں نہیں۔
ਕਬੀਰ ਅਲਹ ਕੀ ਕਰਿ ਬੰਦਗੀ ਜਿਹ ਸਿਮਰਤ ਦੁਖੁ ਜਾਇ ॥
kabeer alah kee kar bandagee jih simratdukh jaa-ay.
Kabeer, worship the Lord Allah; meditating in remembrance on Him, troubles and pains depart.
O’ Kabir, perform (true) worship of Allah (God), meditating on whom all sorrow goes away.
ਹੇ ਕਬੀਰ! ਰੱਬ ਦੀ ਬੰਦਗੀ ਕਰ, ਬੰਦਗੀ ਕੀਤਿਆਂ ਹੀ ਦਿਲ ਦਾ ਵਿਕਾਰ ਦੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,
کبیِرالہکیِکرِبنّدگیِجِہسِمرتدُکھُجاءِ॥
بندگی ۔ تابعداری ۔ عبادت۔ سمرت۔ یادوریاض ۔
اے کبیر خدا کی تابعداری اطاعت و بندگی کر
ਦਿਲ ਮਹਿ ਸਾਂਈ ਪਰਗਟੈ ਬੁਝੈ ਬਲੰਤੀ ਨਾਂਇ ॥੧੮੬॥
dil meh saaN-ee pargatai bujhai balantee naaN-ay. ||186||
The Lord shall be revealed within your own heart, and the burning fire within shall be extinguished by His Name. ||186||
Then God becomes manifest in the heart itself and the burning fire (of worldly desire) is quenched. ||186||
ਦਿਲ ਵਿਚ ਰੱਬ ਦਾ ਜ਼ਹੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਬੰਦਗੀ ਦੀ ਬਰਕਤਿ ਨਾਲ ਲਾਲਚ ਦੀ ਬਲਦੀ ਅੱਗ ਦਿਲ ਵਿਚੋਂ ਬੁੱਝ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ॥੧੮੬॥
دِلمہِساںئیِپرگٹےَبُجھےَبلنّتیِناںءِ॥੧੮੬॥
پرگٹے ۔ظہور پذیر ۔ بجھے بلنتی نائے ۔ جلتی خواہشات کی آگ بجھ جائے ۔
اس دلمیں بسی ہوئی برائیاں بدکاریاں اور گناہاریاں دور ہوتی ہیں اور خدا کا نور دلمیں ظہور ہوتا ہے ۔اور ہوس کی جلتی آگ بجھتی ہے
ਕਬੀਰ ਜੋਰੀ ਕੀਏ ਜੁਲਮੁ ਹੈ ਕਹਤਾ ਨਾਉ ਹਲਾਲੁ ॥
kabeer joree kee-ay julam hai kahtaa naa-o halaal.
Kabeer, to use force is tyranny, even if you call it legal.
(O’ Mullah), Kabir says that to use force is tyranny but you call it Hallaal (a sanctified deed.
ਹੇ ਕਬੀਰ! (ਮੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸ ਕਿ) ਕਿਸੇ ਉਤੇ ਧੱਕਾ ਕਰਨਾ ਜ਼ੁਲਮ ਹੈ, (ਤੂੰ ਜਾਨਵਰ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਬਿਸਮਿੱਲਾ ਆਖ ਕੇ ਜ਼ਬਹ ਕਰਦਾ ਹੈਂ ਅਤੇ) ਤੂੰ ਆਖਦਾ ਹੈਂ ਕਿ ਇਹ (ਜ਼ਬਹ ਕੀਤਾ ਜਾਨਵਰ) ਰੱਬ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇਣ ਦੇ ਲਾਇਕ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ (ਅਤੇ ਇਸ ਕੁਰਬਾਨੀ ਨਾਲ ਖ਼ੁਦਾ ਤੇਰੇ ਉਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ); (ਪਰ ਇਹ ਮਾਸ ਤੂੰ ਆਪ ਹੀ ਖਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈਂ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਾਪ ਨਹੀਂ ਬਖ਼ਸ਼ੀਂਦੇ, ਕਦੇ ਸੋਚ ਕਿ)
کبیِرجوریِکیِۓجُلمُہےَکہتاناءُہلالُ॥
جوری ۔جبر۔ زیادتی۔حالا۔جائز۔ برحق۔ بھینٹ کے قابل۔
اے کبیر۔ جبر کرنا زبردستی کرنا ظلم ہے اے مولوی تو اسے حلال کہتا ہے
ਦਫਤਰਿ ਲੇਖਾ ਮਾਂਗੀਐ ਤਬ ਹੋਇਗੋ ਕਉਨੁ ਹਵਾਲੁ ॥੧੮੭॥
daftar laykhaa maaNgee-ai tab ho-igo ka-un havaal. ||187||
When your account is called for in the Court of the Lord, what will your condition be then? ||187||
But think about) what would be your condition, when in God’s court you are asked to render account (and punished for all such acts of cruelty on the innocent creatures)? ||187||
ਜਦੋਂ ਰੱਬ ਦੀ ਦਰਗਾਹ ਵਿਚ ਤੇਰੇ ਅਮਲਾਂ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਹੋਵੇਗਾ ਤਾਂ ਤੇਰਾ ਕੀਹ ਹਾਲ ਹੋਵੇਗਾ ॥੧੮੭॥
دپھترِلیکھاماںگیِئےَتبہوئِگوکئُنُہۄالُ॥੧੮੭॥
دفتر۔دربار الہٰی ۔ لیکھا ۔حساب اعمال ۔ خوب اچھی طرح سے ۔
دربار الہٰی میں تیرا جب حساب ہوگا تو تیرا کیا حال ہوگا۔
ਕਬੀਰ ਖੂਬੁ ਖਾਨਾ ਖੀਚਰੀ ਜਾ ਮਹਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਲੋਨੁ ॥
kabeer khoob khaanaa kheechree jaa meh amrit lon.
Kabeer, the dinner of beans and rice is excellent, if it is flavored with salt.
O’ Kabir, very wholesome is the diet of rice pudding, which has been embellished with clarified butter and salt.
ਹੇ ਕਬੀਰ! (ਮੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਬੇਸ਼ੱਕ ਆਖ ਕਿ ਕੁਰਬਾਨੀ ਦੇ ਬਹਾਨੇ ਮਾਸ ਖਾਣ ਨਾਲੋਂ) ਖਿਚੜੀ ਖਾ ਲੈਣੀ ਚੰਗੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਆਦਲਾ ਲੂਣ ਹੀ ਪਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੋਵੇ।
کبیِرکھوُبُکھاناکھیِچریِجامہِانّم٘رِتُلونُ॥
کھیچری۔ اچھا کھانا۔ انمرت۔آبحیات۔
اے کبیر ۔ اچھی طرح سے کھچڑی کھاؤ جس میں آب حیات کی مانند نمک ہو
ਹੇਰਾ ਰੋਟੀ ਕਾਰਨੇ ਗਲਾ ਕਟਾਵੈ ਕਉਨੁ ॥੧੮੮॥
hayraa rotee kaarnay galaa kataavai ka-un. ||188||
Who would cut his throat, to have meat with his bread? ||188||
(I wonder, who would like to) to get his throat slit to become food (for some body else)? ||188||
ਮੈਂ ਤਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਲਈ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਾਂ ਕਿ ਮਾਸ ਰੋਟੀ ਖਾਣ ਦੀ ਨਿਯਤ ਮੇਰੀ ਆਪਣੀ ਹੋਵੇ ਪਰ (ਕੁਰਬਾਨੀ ਦਾ ਹੋਕਾ ਦੇ ਦੇ ਕੇ ਕਿਸੇ ਪਸ਼ੂ ਨੂੰ) ਜ਼ਬਹ ਕਰਦਾ ਫਿਰਾਂ ॥੧੮੮॥
ہیراروٹیِکارنےگلاکٹاۄےَکئُنُ॥੧੮੮॥
ہیرا۔ گوشت اور روٹی یا نان ۔کارنے کیوجہس ے ۔
ا گوشت اور روٹی کے لئے کون گالہ کٹوئے ۔
ਕਬੀਰ ਗੁਰੁ ਲਾਗਾ ਤਬ ਜਾਨੀਐ ਮਿਟੈ ਮੋਹੁ ਤਨ ਤਾਪ ॥
kabeer gur laagaa tab jaanee-ai mitai moh tan taap.
Kabeer, one is known to have been touched by the Guru, only when his emotional attachment and physical illnesses are eradicated.
We should deem one attached to a Guru only when one’s worldly attachment and the agony of the body is removed.
ਹੇ ਕਬੀਰ! (ਜਨੇਊ ਆਦਿਕ ਪਾ ਕੇ ਹਿੰਦੂ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਫਲਾਣੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਗੁਰੂ ਧਾਰ ਲਿਆ ਹੈ; ਪਰ) ਤਦੋਂ ਸਮਝੋ ਕਿ ਗੁਰੂ ਮਿਲ ਪਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ (ਗੁਰੂ ਧਾਰਨ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚੋਂ) ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਏ, ਜਦੋਂ ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਸਾੜਨ ਵਾਲੇ ਕਲੇਸ਼ ਮਿਟ ਜਾਣ।
کبیِرگُرُلاگاتبجانیِئےَمِٹےَموہُتنتاپ॥
تب جانیئے ۔ تبھی سمجھو۔ گرلاگا۔ سبق مرشد یافتہ ۔ مٹے موہ ۔ تن تاپ ۔ جسمانی محبت اور جسمانی عذآب ۔
اے کبیر اسوقت مرشد کا ملاپ سمجھو جب مرید کے دل سے دنیاوی دولت کی محبت مٹ گئی
ਹਰਖ ਸੋਗ ਦਾਝੈ ਨਹੀ ਤਬ ਹਰਿ ਆਪਹਿ ਆਪਿ ॥੧੮੯॥
harakh sog daajhai nahee tab har aapeh aap. ||189||
He is not burned by pleasure or pain, and so he becomes the Lord Himself. ||189||
If no pleasure or pain burns (or tortures one’s mind), then deem that in one’s heart is God Himself. ||189||
ਜਦੋਂ ਹਰਖ ਸੋਗ ਕੋਈ ਭੀ ਚਿੱਤ ਨੂੰ ਨਾਹ ਸਾੜੇ, ਅਜੇਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਅੱਪੜਿਆਂ ਹਰ ਥਾਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਆਪ ਹੀ ਆਪ ਦਿੱਸਦਾ ਹੈ ॥੧੮੯॥
ہرکھسوگداجھےَنہیِتبہرِآپہِآپ॥੧੮੯॥
ہرکھ سوگ ۔ غمی اور خوشی ۔رامے رام۔ رامکہہ۔ ہر وقت خدا کا نام لو۔ بیک ۔نیک و بد کی تمیز مراد تمیز فرق کی سمجھ ۔
اور دنیاوی جھمیلے اور جسمانی عذآب دور ہوگئے اورخوشی غمی دل پر اثر انداز نہ ہو ایسی حالت مین ہر جگہ الہٰی نور کا ظہور دکھائی دیتا ہے ۔ (189)
ਕਬੀਰ ਰਾਮ ਕਹਨ ਮਹਿ ਭੇਦੁ ਹੈ ਤਾ ਮਹਿ ਏਕੁ ਬਿਚਾਰੁ ॥
kabeer raam kahan meh bhayd hai taa meh ayk bichaar.
Kabeer, it does make a difference, how you chant the Lord’s Name, ‘Raam’. This is something to consider.
O’ Kabir, there is (lot of) difference between the ways of saying Ram. There is one thing, which requires careful consideration.
ਹੇ ਕਬੀਰ! (ਜਨੇਊ ਦੇ ਕੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਰਾਮ ਦੀ ਪੂਜਾ-ਪਾਠ ਦਾ ਉਪਦੇਸ਼ ਭੀ ਕਰਦਾ ਹੈ; ਪਰ) ਰਾਮ ਰਾਮ ਆਖਣ ਵਿਚ ਭੀ ਫ਼ਰਕ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਵਿਚ ਭੀ ਇਕ ਗੱਲ ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਹੈ।
کبیِررامکہنمہِبھیدُہےَتامہِایکُبِچارُ॥
کہے ماہے ۔ کہنے کو۔
اے کبیر رام تو خدا ہے جسکی سارا عالم یادوریاض کرتا ہے وہ ہر جگہ بستا ہے دلمیں بستا ہے
ਸੋਈ ਰਾਮੁ ਸਭੈ ਕਹਹਿ ਸੋਈ ਕਉਤਕਹਾਰ ॥੧੯੦॥
so-ee raam sabhai kaheh so-ee ka-utakhaar. ||190||
Everyone uses the same word for the son of Dasrath and the Wondrous Lord. ||190||
One Ram (is that all pervading God), whom all worship. Another Ram is the one, whose name those actors use (who play the legend of Ramayana). ||190||
ਇਕ ਰਾਮ ਤਾਂ ਉਹ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਹਰੇਕ ਜੀਵ ਸਿਮਰਦਾ ਹੈ (ਇਹ ਹੈ ਸਰਬ-ਵਿਆਪੀ ਰਾਮ, ਇਸ ਦਾ ਸਿਮਰਨ ਕਰਨਾ ਮਨੁੱਖ ਮਾਤ੍ਰ ਦਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਹੈ)। ਪਰ ਇਹੀ ਰਾਮ ਨਾਮ ਰਾਸਧਾਰੀਏ ਭੀ (ਰਾਸਾਂ ਵਿਚ ਸਾਂਗ ਬਣਾ ਬਣਾ ਕੇ) ਲੈਂਦੇ ਹਨ (ਇਹ ਰਾਮ ਅਵਤਾਰੀ ਰਾਮ ਹੈ ਤੇ ਰਾਜਾ ਦਸਰਥ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਹੈ, ਇਹੀ ਮੂਰਤੀ-ਪੂਜਾ ਵਿਅਰਥ ਹੈ) ॥੧੯੦॥
سوئیِرامُسبھےَکہہِسوئیِکئُتکہار॥੧੯੦॥
اور دنیا کی ساری قوتوں کا مالک ہے ۔حاضر ناظر ہے جبکہ رام دھاریئے بھی رام کا نام لیتے ہیں جو مہارجے دسرتھ کا بیٹھا ۔ لہذا اسکی مورتی کی پرستش بیکار ہے ۔(190)
ਕਬੀਰ ਰਾਮੈ ਰਾਮ ਕਹੁ ਕਹਿਬੇ ਮਾਹਿ ਬਿਬੇਕ ॥
kabeer raamai raam kaho kahibay maahi bibayk.
Kabeer, use the word ‘Raam’, only to speak of the All-pervading Lord. You must make that distinction.
O’ Kabir, always utter the Name of Ram. (But remember that there is difference in saying (and knowing, which Ram you are meditating upon).
ਹੇ ਕਬੀਰ! ਸਦਾ ਰਾਮ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪ, ਪਰ ਜਪਣ ਵੇਲੇ ਇਹ ਗੱਲ ਚੇਤੇ ਰੱਖਣੀ-
کبیِررامےَرامکہُکہِبےماہِبِبیک॥
اے ہر وقت خدا خدا پکار ہر وقت یہ بات رکھنی چاہیئے کہ ایک رامیا خدا تو ہر جائی ہے ہر دلمیںہے اسکی حمدوثناہ کرنی چاہیئے
ਏਕੁ ਅਨੇਕਹਿ ਮਿਲਿ ਗਇਆ ਏਕ ਸਮਾਨਾ ਏਕ ॥੧੯੧॥
ayk anaykeh mil ga-i-aa ayk samaanaa ayk. ||191||
One ‘Raam’ is pervading everywhere, while the other is contained only in himself. ||191||
There is one Ram (or God) who is pervading in all, but the other one (is the son of king Dashrath of the legend of Ramayana who is) merged in his own body. ||191||
ਕਿ ਇਕ ਰਾਮ ਤਾਂ ਅਨੇਕਾਂ ਜੀਵਾਂ ਵਿਚ ਵਿਆਪਕ ਹੈ (ਇਸ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪਣਾ ਹਰੇਕ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਧਰਮ ਹੈ), ਪਰ ਇਕ ਰਾਮ (ਦਰਸਥ ਦਾ ਪੁੱਤਰ) ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਹੀ ਆਇਆ (ਅਵਤਾਰ ਬਣਿਆ; ਇਸ ਦਾ ਜਾਪ ਕੋਈ ਗੁਣ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ) ॥੧੯੧॥
ایکُانیکہِمِلِگئِیاایکسماناایک॥੧੯੧॥
انیکھہہ۔ بیشمار میں۔سمانا ایک ۔ واحد میں بسا ہوا۔
اور ایک رام واحد جسمانی ہستی ہے اور مہاراجے دسرتھ کی اولاد ہے جسکی پرستش اور ریاضت بیفائدہ ہے
ਕਬੀਰ ਜਾ ਘਰ ਸਾਧ ਨ ਸੇਵੀਅਹਿ ਹਰਿ ਕੀ ਸੇਵਾ ਨਾਹਿ ॥
kabeer jaa ghar saaDh na sayvee-ah har kee sayvaa naahi.
Kabeer, those houses in which neither the Holy nor the Lord are served
O’ Kabir, the houses in which there is no service of the saints and no service
ਹੇ ਕਬੀਰ! (ਠਾਕੁਰਾਂ ਦੀ ਪੂਜਾ ਤੇ ਹਰੇਕ ਦਿਨ-ਦਿਹਾਰ ਸਮੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੀ ਸੇਵਾ-ਬੱਸ! ਇਹ ਹੈ ਸਿੱਖਿਆ ਜੋ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੇਵਤਾ ਆਪਣੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਵਿਚਾਰੇ ਭੀ ਠਾਕੁਰ-ਪੂਜਾ ਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸੁਚੱਜੇ ਤੇ ਸੁੱਚੇ ਹਿੰਦੂ ਸਮਝ ਲੈਂਦੇ ਹਨ; ਪਰ ਅਸਲ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ) ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਨੇਕ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਤੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ,
کبیِرجاگھرسادھنسیۄیِئہِہرِکیِسیۄاناہِ॥
جاگھر ۔ جس گھر۔ سادھ ۔ پاکدامن بشر۔ نہ سیویہہ۔ خدمت نہ ہو۔ ہرکی سیوا۔ خدمت خدا۔
جن گھروں میں نیک انسانوں پارساؤں کی خدمت نہیں ہوتی
ਤੇ ਘਰ ਮਰਹਟ ਸਾਰਖੇ ਭੂਤ ਬਸਹਿ ਤਿਨ ਮਾਹਿ ॥੧੯੨॥
tay ghar marhat saarkhay bhoot baseh tin maahi. ||192||
– those houses are like cremation grounds; demons dwell within them. ||192||
– (or worship of God) are like cremation grounds, in which ghosts abide.||192||
ਉਹ ਘਰ (ਭਾਵੇਂ ਕਿਤਨੇ ਹੀ ਸੁੱਚੇ ਤੇ ਸਾਫ਼ ਰੱਖੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋਣ) ਮਸਾਣਾਂ ਵਰਗੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਘਰਾਂ ਵਿਚ (ਮਨੁੱਖ ਨਹੀਂ) ਭੂਤਨੇ ਵੱਸਦੇ ਹਨ ॥੧੯੨॥
تےگھرمرہٹسارکھےبھوُتبسہِتِنماہِ॥੧੯੨॥
تے گھر۔ وہ گھر۔ مرہٹ۔ سارکھے ۔ مانند شمشان ۔
اور الہٰی تعداری عبادت اور ریاجت نہیںہوتی وہ گھر شمشان گھاٹ جیسے ہیں اور وہان بدروھیں بستی ہیں۔
ਕਬੀਰ ਗੂੰਗਾ ਹੂਆ ਬਾਵਰਾ ਬਹਰਾ ਹੂਆ ਕਾਨ ॥
kabeer goongaa hoo-aa baavraa bahraa hoo-aa kaan.
Kabeer, I have become mute, insane and deaf.
as if he had) become dumb, insane, deaf from the ears, and cripple from the feet.
ਹੇ ਕਬੀਰ! (ਜਨੇਊ ਪਾ ਕੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਧਾਰ ਕੇ, ਠਾਕੁਰ-ਪੂਜਾ ਅਤੇ ਹਰੇਕ ਦਿਨ-ਦਿਹਾਰ ਸਮੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਦੀ ਹੀ ਪੂਜਾ-ਸੇਵਾ ਕਰ ਕੇ ਗੁਰੂ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੀਦਾ; ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੱਚ-ਮੁੱਚ ਪੂਰਾ ਗੁਰੂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦਾ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਹੀ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਉਹ (ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਭਾਣੇ) ਗੁੰਗਾ, ਕਮਲਾ, ਬੋਲਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਮੂੰਹੋਂ ਮੰਦੇ ਬੋਲ ਨਹੀਂ ਬੋਲਦਾ, ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਮੁਥਾਜੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ, ਕੰਨਾਂ ਨਾਲ ਨਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਸੁਣਦਾ)
کبیِرگوُنّگاہوُیاباۄرابہراہوُیاکان॥
گونگا ۔ جو زبان سے بول نہ سکتا ہو۔ بادرا۔ دیوانہ ۔ پاگل ۔ بہروں ۔ جو سن نہ سکتا ہو کانوں سے ۔
اسکا کلام ایسا تاثر پیدا کرتا ہے وہ دنیاوی تاثرات سے اور دنیا کی طرف سے گونگا دیوناہ لولا اور بہرہ ہوجاتا ہے
ਪਾਵਹੁ ਤੇ ਪਿੰਗੁਲ ਭਇਆ ਮਾਰਿਆ ਸਤਿਗੁਰ ਬਾਨ ॥੧੯੩॥
paavhu tay pingul bha-i-aa maari-aa satgur baan. ||193||
I am crippled – the True Guru has pierced me with His Arrow. ||193||
When the true Guru hit him with the arrow (of his word), Kabir (stopped speaking ill of others, caring for worldly wealth, hearing slander of others and going to any evil places,||193||
ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਸਤਿਗੁਰੂ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਤੀਰ ਮਾਰਦਾ ਹੈ, ਉਹ (ਦੁਨੀਆਂ ਭਾਣੇ) ਲੂਲ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪੈਰਾਂ ਨਾਲ ਮੰਦੇ ਪਾਸੇ ਵੱਲ ਤੁਰ ਕੇ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ) ॥੧੯੩॥
پاۄہُتےپِنّگُلبھئِیامارِیاستِگُربان॥੧੯੩॥
پنگلاں۔ لولا۔ بان۔ تیر۔
میں معذور ہوں – سچے گرو نے مجھے اپنے تیر سے چھید لیا ہے۔
ਕਬੀਰ ਸਤਿਗੁਰ ਸੂਰਮੇ ਬਾਹਿਆ ਬਾਨੁ ਜੁ ਏਕੁ ॥
kabeer satgur soormay baahi-aa baan jo ayk.
Kabeer, the True Guru, the Spiritual Warrior, has shot me with His Arrow.
O’ Kabir, when the valiant true Guru aimed the arrow (of his word at me, it so intensely affected me that immediately all my ego was so completely gone,
ਹੇ ਕਬੀਰ! ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸੂਰਮਾ ਸਤਿਗੁਰੂ ਆਪਣੇ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਇਕ ਤੀਰ ਮਾਰਦਾ ਹੈ,
کبیِرستِگُرسوُرمےباہِیابانُجُایکُ॥
سورے ۔ بہادر۔ بان۔ تیرا۔ پاہیا۔ چلائیا۔
روحانی بہادر، سچے گرو ، کبیر نے مجھے اپنے تیر سے گولی مار دی ہے۔
ਲਾਗਤ ਹੀ ਭੁਇ ਗਿਰਿ ਪਰਿਆ ਪਰਾ ਕਰੇਜੇ ਛੇਕੁ ॥੧੯੪॥
laagat hee bhu-ay gir pari-aa paraa karayjay chhayk. ||194||
As soon as it struck me, I fell to the ground, with a hole in my heart. ||194||
as if) I had fallen to the ground as soon as it struck me and a hole was made in my heart. ||194||
ਤੀਰ ਵੱਜਦਿਆਂ ਹੀ ਉਹ ਮਨੁੱਖ ਨਿਰ-ਅਹੰਕਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਹਿਰਦਾ ਪ੍ਰਭੂ-ਚਰਨਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰੋਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੧੯੪॥
لاگتہیِبھُءِگِرِپرِیاپراکریجےچھیکُ॥੧੯੪॥
بھوئے ۔ گر پریا۔ زمین پر گر پڑا۔ کریجے ۔ کلجے ۔ چھیک ۔ سوراخ۔
جیسے ہی اس نے مجھے مارا ، میں زمین پر گر پڑا ، میرے دل میں سوراخ تھا۔
ਕਬੀਰ ਨਿਰਮਲ ਬੂੰਦ ਅਕਾਸ ਕੀ ਪਰਿ ਗਈ ਭੂਮਿਬਿਕਾਰ ॥
kabeer nirmal boond akaas kee par ga-ee bhoom bikaar.
Kabeer, the pure drop of water falls from the sky, onto the dirty ground.
O’ Kabir, if an immaculate drop (of rain) from the sky falls on barren ground (it doesn’t help anybody)
ਹੇ ਕਬੀਰ! (ਵਰਖਾ ਸਮੇ) ਆਕਾਸ਼ (ਤੋਂ ਮੀਂਹ) ਦੀ ਜੋ ਸਾਫ਼ ਬੂੰਦ ਨਕਾਰੀ ਧਰਤੀ ਵਿਚ ਡਿੱਗ ਪਈ,
کبیِرنِرملبوُنّداکاسکیِپرِگئیِبھوُمِبِکار॥
اے کیبر جیسے بوقت بارش آسمان سے گرے ہوئے پانی کو زمین کو جوت کر اسکی پانی زمین میں جذب کر لیا تو وہ قطرہ زمین سے جدا نہیں کیا جاسکتا یہی حال انسانی ہے ۔