ਬੁਢਾ ਹੋਆ ਸੇਖ ਫਰੀਦੁ ਕੰਬਣਿ ਲਗੀ ਦੇਹ ॥
budhaa ho-aa saykh fareed kamban lagee dayh.
Shaykh Fareed has grown old, and his body has begun to tremble.
Sheikh Farid has grown old and his body has started trembling. (He may pass some more time like this,
(‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਪਿੱਛੇ ਦੌੜ ਦੌੜ ਕੇ ਹੀ) ਸ਼ੇਖ਼ ਫਰੀਦ (ਹੁਣ) ਬੁੱਢਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਸਰੀਰ ਕੰਬਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ।
بُڈھاہویاسیکھپھریِدُکنّبنھِلگیِدیہ॥
اے شیخ بوڑھا ہوگئے ہو جسممیں کپکپی ہونے لگی
ਜੇ ਸਉ ਵਰ੍ਹ੍ਹਿਆ ਜੀਵਣਾ ਭੀ ਤਨੁ ਹੋਸੀ ਖੇਹ ॥੪੧॥
jay sa-o vareh-aa jeevnaa bhee tan hosee khayh. ||41||
Even if he could live for hundreds of years, his body will eventually turn to dust. ||41||
but) even if he lives for hundred years still he would die and his body would be reduced to dust. ||41||
ਜੇ ਸਉ ਵਰ੍ਹੇ ਭੀ ਜੀਊਣਾ ਮਿਲ ਜਾਏ, ਤਾਂ ਭੀ (ਅੰਤ ਨੂੰ) ਸਰੀਰ ਮਿੱਟੀ ਹੋ ਜਾਇਗਾ (ਤੇ ਇਹਨਾਂ ‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਤੋਂ ਸਾਥ ਟੁੱਟ ਜਾਇਗਾ) ॥੪੧॥
جےسءُۄر٘ہ٘ہِیاجیِۄنھابھیِتنُہوسیِکھیہ॥੪੧॥
ہوسی کھہہ۔ مٹی ہوجائیگا۔
مگر اگر زندگی سو سال بھی ہو آخر اس جسم نے مٹی ہو جانا ہے ۔
ਫਰੀਦਾ ਬਾਰਿ ਪਰਾਇਐ ਬੈਸਣਾ ਸਾਂਈ ਮੁਝੈ ਨ ਦੇਹਿ ॥
fareedaa baar paraa-i-ai baisnaa saaN-ee mujhai na deh.
Fareed begs, O Lord, do not make me sit at another’s door.
O’ God, please don’t make me dependent on others.
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਹੇ ਸਾਂਈਂ! (ਇਹਨਾਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ) ਮੈਨੂੰ ਪਰਾਏ ਬੂਹੇ ਤੇ ਬੈਠਣ ਨਾਹ ਦੇਈਂ।
پھریِدابارِپرائِئےَبیَسنھاساںئیِمُجھےَندیہِ॥
بار۔ در۔ دروازہ۔ پرائے بیگانے ۔ بینا۔
اے فرید۔ مجھے بیگانے دروں پر نہ بٹھانہ میرے خدا
ਜੇ ਤੂ ਏਵੈ ਰਖਸੀ ਜੀਉ ਸਰੀਰਹੁ ਲੇਹਿ ॥੪੨॥
jay too ayvai rakhsee jee-o sareerahu layhi. ||42||
If this is the way you are going to keep me, then go ahead and take the life out of my body. ||42||
If You are going to keep me live in this kind of state (of dependence on others then I would prefer death and request You to) please take out life from my body ||42||
ਪਰ ਜੇ ਤੂੰ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਖਣਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ਜੇ ਤੂੰ ਮੈਨੂੰ ਦੂਜਿਆਂ ਦਾ ਮੁਥਾਜ ਬਣਾਣਾ ਹੈ) ਤਾਂ ਮੇਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚੋਂ ਜਿੰਦ ਕੱਢ ਲੈ ॥੪੨॥
جےتوُایۄےَرکھسیِجیِءُسریِرہُلیہِ॥੪੨॥
ایوے رکھسی۔ اسطرح رکھیگا ، جیؤ۔ روح ۔ سریر ہو۔ جسم میں سے ۔ لیہہ۔ نکال لے ۔
مگر اسطرح رکھنا ہی ہے تو میرے جسم میں سے روح نکال لے ۔
ਕੰਧਿ ਕੁਹਾੜਾ ਸਿਰਿ ਘੜਾ ਵਣਿ ਕੈ ਸਰੁ ਲੋਹਾਰੁ ॥
kanDh kuhaarhaa sir gharhaa van kai sar lohaar.
With the axe on his shoulder, and a bucket on his head, the blacksmith is ready to cut down the tree.
O’ king of the jungle, with an axe in your hand and a pitcher on your head, (you are proceeding towards the jungle looking for suitable trees for your use. I am also looking for trees for my use.
ਮੋਢੇ ਉੱਤੇ ਕੁਹਾੜਾ ਤੇ ਸਿਰ ਉਤੇ ਘੜਾ (ਰੱਖੀ) ਲੋਹਾਰ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਬਾਦਸ਼ਾਹ (ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ) ਹੈ (ਕਿਉਂਕਿ ਜਿਸ ਰੁੱਖ ਤੇ ਚਾਹੇ ਕੁਹਾੜਾ ਚਲਾ ਸਕਦਾ ਹੈ) (ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਨੁੱਖ ਜਗਤ-ਰੂਪ ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਸਰਦਾਰ ਹੈ)।
کنّدھِکُہاڑاسِرِگھڑاۄنھِکےَسرُلوہارُ॥
کندھ۔ کندھے ۔ ون۔ جنگل۔ کے سر۔ سر پر۔ لوہار۔
کندے پر ہے کہڑا اور سر پر گھڑا اور بادشاہ کی طرح ہے جارہا۔
ਫਰੀਦਾ ਹਉ ਲੋੜੀ ਸਹੁ ਆਪਣਾ ਤੂ ਲੋੜਹਿ ਅੰਗਿਆਰ ॥੪੩॥
fareedaa ha-o lorhee saho aapnaa too lorheh angi-aar. ||43||
Fareed, I long for my Lord; you long only for the charcoal. ||43||
The only difference is that while I am looking for those trees sitting under which I may meditate on God) and look for my beloved Groom. But you want to look (for those trees) which you may turn into burning coal. ||43||
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਮੈਂ ਤਾਂ (ਇਸ ਜਗਤ-ਰੂਪ ਜੰਗਲ ਵਿਚ) ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ-ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹਾਂ, ਤੇ, ਤੂੰ, (ਹੇ ਜੀਵ! ਲੋਹਾਰ ਵਾਂਗ) ਕੋਲੇ ਲੱਭ ਰਿਹਾ ਹੈਂ (ਭਾਵ, ‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’-ਰੂਪ ਕੋਲੇ ਲੱਭਦਾ ਹੈਂ) ॥੪੩॥
پھریِداہءُلوڑیِسہُآپنھاتوُلوڑہِانّگِیار॥੪੩॥
لوڑی چاہتا ہوں۔ سوہ۔ خاوند۔ انگبار۔ کوئلے ۔
اے فرید۔ مجھ سے جستجو خدا کی اور تجھے ہوہار کی طرح کوئیلے ۔
ਫਰੀਦਾ ਇਕਨਾ ਆਟਾ ਅਗਲਾ ਇਕਨਾ ਨਾਹੀ ਲੋਣੁ ॥
fareedaa iknaa aataa aglaa iknaa naahee lon.
Fareed, some have lots of flour, while others do not even have salt.
O’ Farid, there are some who have (abundant wealth, much beyond their needs, as if they have) too much surplus flour, but (there are others who are so tight that their wealth is not even like) salt in that flour.
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਕਈ ਬੰਦਿਆਂ ਪਾਸ ਆਟਾ ਬਹੁਤ ਹੈ (‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਬਹੁਤ ਹਨ, ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਪਦਾਰਥ ਬਹੁਤ ਹਨ), ਇਕਨਾਂ ਪਾਸ (ਇਤਨਾ ਭੀ) ਨਹੀਂ ਜਿਤਨਾ (ਆਟੇ ਵਿਚ) ਲੂਣ (ਪਾਈਦਾ) ਹੈ।
پھریِدااِکناآٹااگلااِکناناہیِلونھُ॥
آگکا ، نہایت زیادہ۔ لون ۔ نمک۔
ایک شمار ۔ مال و دولت کے مالک ہیں ایک ایسے ہیں کہ انکے پاس نمک بھی نہیں
ਅਗੈ ਗਏ ਸਿੰਞਾਪਸਨਿ ਚੋਟਾਂ ਖਾਸੀ ਕਉਣੁ ॥੪੪॥
agai ga-ay sinjaapsan chotaaN khaasee ka-un. ||44||
When they go beyond this world, it shall be seen, who will be punished. ||44||
However (only after death) upon going into the yond people would be identified (for their sins and only then they would) know who would suffer the blows (of the judge of righteousness). ||44||
(ਮਨੁੱਖੀ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਦਾ ਮਾਪ ਇਹ ‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਨਹੀਂ), ਅੱਗੇ ਜਾ ਕੇ (ਅਮਲਾਂ ਉੱਤੇ) ਪਛਾਣ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਮਾਰ ਕਿਸ ਨੂੰ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ॥੪੪॥
اگےَگۓسِنّجنْاپسنِچوٹاںکھاسیِکئُنھُ॥੪੪॥
آگے ۔ الہٰی عدالت یا عاقبت ۔ سنبھاپسن۔ پہچان نہیں۔ کھاسی ۔ کھائیگا۔
عدالت الہٰی میں پہچان ہوگئی اعمال و کردار کی لہذا کسے سزا ملتی ہے ۔
ਪਾਸਿ ਦਮਾਮੇ ਛਤੁ ਸਿਰਿ ਭੇਰੀ ਸਡੋ ਰਡ ॥
paas damaamay chhat sir bhayree sado rad.
Drums were beaten in their honor, there were canopies above their heads, and bugles announced their coming.
(Even those) for whom drums were beat, over whose heads canopies were waved, for whom trumpets were played,
(ਇਹਨਾਂ ‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਦਾ ਕੀਹ ਮਾਣ?) (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ) ਪਾਸ ਧੌਂਸੇ (ਵੱਜਦੇ ਸਨ), ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਛਤਰ (ਝੁਲਦੇ ਸਨ), ਤੂਤੀਆਂ (ਵੱਜਦੀਆਂ ਸਨ) ਉਸਤਤੀ ਦੇ ਛੰਦ (ਗਾਂਵੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ),
پاسِدمامےچھتُسِرِبھیریِسڈورڈ॥
دمامے۔نقارے ۔ چھت سر۔ سر پر چھتر۔
جنکے پا نقارے تھے سر پر چھتر جھولتے تھے شہنائیاں بجتی تھیں تعریفی نغمے ہوتے تھے آخر سنسان قربستان میں دفن ہوئے
ਜਾਇ ਸੁਤੇ ਜੀਰਾਣ ਮਹਿ ਥੀਏ ਅਤੀਮਾ ਗਡ ॥੪੫॥
jaa-ay sutay jeeraan meh thee-ay ateemaa gad. ||45||
They have gone to sleep in the cemetary, buried like poor orphans. ||45||
and bards sang songs of praise, (upon death they all) have gone to sleep in the grave yard and have joined the orphans. ||45||
ਉਹ ਭੀ ਆਖ਼ਰ ਮਸਾਣਾਂ ਵਿਚ ਜਾ ਸੁੱਤੇ, ਤੇ ਯਤੀਮਾਂ ਨਾਲ ਜਾ ਰਲੇ (ਭਾਵ, ਯਤੀਮਾਂ ਵਰਗੇ ਹੀ ਹੋ ਗਏ) ॥੪੫॥
جاءِسُتےجیِرانھمہِتھیِۓاتیِماگڈ॥੪੫॥
میہہ۔ سنسان قبرستان میں۔ تھییئے اتیما گڈ۔ جہاں یتیم دفن تھے ۔
دفن ہوئے جہاں بے سہارا یتیم دفن تھے ۔
ਫਰੀਦਾ ਕੋਠੇ ਮੰਡਪ ਮਾੜੀਆ ਉਸਾਰੇਦੇ ਭੀ ਗਏ ॥
fareedaa kothay mandap maarhee-aa usaarayday bhee ga-ay.
Fareed, those who built houses, mansions and lofty buildings, are also gone.
O’ Farid, even the builders of houses, mansions, and lofty buildings, have also departed (from the world).
ਹੇ ਫਰੀਦ! (‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਦੇ ਵਪਾਰੀਆਂ ਵਲ ਤੱਕ!) ਘਰ ਮਹਲ ਮਾੜੀਆਂ ਉਸਾਰਨ ਵਾਲੇ ਭੀ (ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ) ਚਲੇ ਗਏ।
پھریِداکوٹھےمنّڈپماڑیِیااُساریدےبھیِگۓ॥
منڈپ۔ شامیانے ۔ ماڑیاں۔ اونچے محلات ۔
اے فرید مکانات ۔ محلات اور اونچی عالیشان عمارات بنانیوالے بھی اس جہاں سے کوچ کر گئے ۔
ਕੂੜਾ ਸਉਦਾ ਕਰਿ ਗਏ ਗੋਰੀ ਆਇ ਪਏ ॥੪੬॥
koorhaa sa-udaa kar ga-ay goree aa-ay pa-ay. ||46||
They made false deals, and were dropped into their graves. ||46||
They dealt in false business and ultimately went to sleep in graves. ||46||
ਉਹੋ ਹੀ ਸਉਦਾ ਕੀਤੋ ਨੇ, ਜੋ ਨਾਲ ਨਾਹ ਨਿਭਿਆ ਤੇ (ਅੰਤ ਖ਼ਾਲੀ ਹੱਥ) ਕਬਰੀਂ ਜਾ ਪਏ ॥੪੬॥
کوُڑاسئُداکرِگۓگوریِآءِپۓ॥੪੬॥
کوڑا۔ جھوٹا۔ گوری ۔ قبروں میں۔
جھوٹی خریداری کرتے رہے اور آخر قبروں میں جا سمائے ۔
ਫਰੀਦਾ ਖਿੰਥੜਿ ਮੇਖਾ ਅਗਲੀਆ ਜਿੰਦੁ ਨ ਕਾਈ ਮੇਖ ॥
fareedaa khintharh maykhaa aglee-aa jind na kaa-ee maykh.
Fareed, there are many seams on the patched coat, but there are no seams on the soul.
O’ Farid, your patched jacket has many tacks, but your soul has no tacks on it.
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਇਹ ‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਤਾਂ ਕਿਤੇ ਰਹੀਆਂ, ਇਸ ਆਪਣੀ ਜਿੰਦ ਦੀ ਭੀ ਕੋਈ ਪਾਂਇਆਂ ਨਹੀਂ। (ਇਸ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਨਕਾਰੀ ਗੋਦੜੀ ਦਾ ਹੀ ਵਧੀਕ ਇਤਬਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ) ਗੋਦੜੀ ਨੂੰ ਕਈ ਟਾਂਕੇ ਲੱਗੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਪਰ ਜਿੰਦ ਨੂੰ ਇੱਕ ਭੀ ਟਾਂਕਾ ਨਹੀਂ (ਕੀਹ ਪਤਾ, ਕੇਹੜੇ ਵੇਲੇ ਸਰੀਰ ਨਾਲੋਂ ਵੱਖ ਹੋ ਜਾਏ?)
پھریِداکھِنّتھڑِمیکھااگلیِیاجِنّدُنکائیِمیکھ॥
کھنتھڑ۔ گودڑی۔ میکھا۔ نگندے ۔ میکھ۔ نگنہ ۔
اے فرید گودڑی بھاری نگندے لگائے گئے ہیں مگر روح کو نہیں
ਵਾਰੀ ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਚਲੇ ਮਸਾਇਕ ਸੇਖ ॥੪੭॥
vaaree aapo aapnee chalay masaa-ik saykh. ||47||
The shaykhs and their disciples have all departed, each in his own turn. ||47||
(Still it would get separated from your body, because) on their turns even the great sheikhs and highly spiritual people have departed (from here). ||47||
ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਅਖਵਾਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ੇਖ਼ ਆਦਿਕ ਸਭ ਆਪੋ ਆਪਣੀ ਵਾਰੀ ਇਥੋਂ ਤੁਰ ਗਏ ॥੪੭॥
ۄاریِآپوآپنھیِچلےمسائِکسیکھ॥੪੭॥
مسابک۔ شیخ۔ بلند عظمت مذہبی بزرگ ۔
لہذا اپنی باری کی مطابق اس دنیا سے ہر ایک نے چلے جانا ہے اس جہاں سے ۔
ਫਰੀਦਾ ਦੁਹੁ ਦੀਵੀ ਬਲੰਦਿਆ ਮਲਕੁ ਬਹਿਠਾ ਆਇ ॥
fareedaa duhu deevee balandi-aa malak bahithaa aa-ay.
Fareed, the two lamps are lit, but death has come anyway.
O’ Farid, (even when one’s two eyes are open, as if while) two lamps (in the house) are lit the angel of death comes and sits beside one.
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਇਹਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ (ਇਹਨਾਂ ਦੋਹਾਂ ਦੀਵਿਆਂ ਦੇ ਜਗਦਿਆਂ ਹੀ) ਮੌਤ ਦਾ ਫ਼ਰਿਸਤਾ (ਜਿਸ ਭੀ ਬੰਦੇ ਪਾਸ) ਆ ਬੈਠਾ,
پھریِدادُہُدیِۄیِبلنّدِیاملکُبہِٹھاآءِ॥
وہ دیو ی ۔ بلند یا دونوں انکھوں کے ساہمنے ۔۔ ملک ۔ ملک الموت ۔
دونوں آنکھوں کے روبروساہمنے ملک الموت فرشتہ آوارہو ۔
ਗੜੁ ਲੀਤਾ ਘਟੁ ਲੁਟਿਆ ਦੀਵੜੇ ਗਇਆ ਬੁਝਾਇ ॥੪੮॥
garh leetaa ghat luti-aa deevrhay ga-i-aa bujhaa-ay. ||48||
It has captured the fortress of the body, and plundered the home of the heart; it extinguishes the lamps and departs. ||48||
He conquers the fort (of one’s body, takes control of the soul), loots the heart, and then departs after (taking the light out of the eyes and) extinguishing the lamps. ||48||
ਉਸ ਨੇ ਉਸ ਦੇ ਸਰੀਰ-ਰੂਪ ਕਿਲ੍ਹੇ ਉਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ, ਅੰਤਹਕਰਣ ਲੁੱਟ ਲਿਆ (ਭਾਵ, ਜਿੰਦ ਕਾਬੂ ਕਰ ਲਈ) ਤੇ (ਇਹ ਅੱਖਾਂ ਦੇ) ਦੀਵੇ ਬੁਝਾ ਗਿਆ ॥੪੮॥
گڑُلیِتاگھٹُلُٹِیادیِۄڑےگئِیابُجھاءِ॥੪੮॥
گڑھ ۔ قلعہ۔ لیتا۔ قبضہ کیا۔ گھٹ۔ دل ۔ دیوڑے گیا بجھائے ۔ دونوں آنکھیں بند کردیں۔
گڑھ مراد جسم پر قبضہ جمائیا دل قبض کیا اور دونوں آنکھوں بند کردیں۔ ۔
ਫਰੀਦਾ ਵੇਖੁ ਕਪਾਹੈ ਜਿ ਥੀਆ ਜਿ ਸਿਰਿ ਥੀਆ ਤਿਲਾਹ ॥
fareedaa vaykh kapaahai je thee-aa je sir thee-aa tilaah.
Fareed, look at what has happened to the cotton and the sesame seed,
Look O’ Farid, what happens to cotton (which is crushed in a gin), the sesame seeds, which bear blows (of the mallet) on their heads,
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਵੇਖ! ਜੋ ਹਾਲਤ ਕਪਾਹ ਦੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਵੇਲਣੇ ਵਿਚ ਵੇਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ), ਜੋ ਤਿਲਾਂ ਦੇ ਸਿਰ ਤੇ ਬੀਤਦੀ ਹੈ (ਕੋਹਲੂ ਵਿਚ ਪੀੜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ),
پھریِداۄیکھُکپاہےَجِتھیِیاجِسِرِتھیِیاتِلاہ॥
تھیا۔ ہوآ۔
اے فرید دیکھ جو حالت کپاس کی ہوتی ہے جو تلوں کے ساتھ گذرتی ہے غرض یہ کہ کماد۔
ਕਮਾਦੈ ਅਰੁ ਕਾਗਦੈ ਕੁੰਨੇ ਕੋਇਲਿਆਹ ॥
kamaadai ar kaagdai kunnay ko-ili-aah.
the sugar cane and paper, the clay pots and the charcoal.
the sugar cane and the paper, (which are pressed in rollers), or the clay pot, which is put on (burning) coal.
ਜੋ ਕਮਾਦ, ਕਾਗਜ਼, ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਹਾਂਡੀ ਅਤੇ ਕੋਲਿਆਂ ਨਾਲ ਵਰਤਦੀ ਹੈ,
کمادےَارُکاگدےَکُنّنےکوئِلِیاہ॥
کنے ۔ مٹی کی ہانڈی۔
کاغذ اور مٹی کے ہانڈی کے ساتھ بنتی ہے ایسے ہی جو بداعمال کرتے ہیں یہی حالت انکی ہوتی ہے ۔
ਮੰਦੇ ਅਮਲ ਕਰੇਦਿਆ ਏਹ ਸਜਾਇ ਤਿਨਾਹ ॥੪੯॥
manday amal karaydi-aa ayh sajaa-ay tinaah. ||49||
This is the punishment for those who do evil deeds. ||49||
(After death), similar kind of punishment is awarded to those (who commit evil deeds). ||49||
ਇਹ ਸਜ਼ਾ ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਜੋ (ਇਹਨਾਂ ‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ) ਮੰਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਭਾਵ, ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਦੁਨੀਆਵੀ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਮੰਦੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਤਿਉਂ ਤਿਉਂ ਬੜੇ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ॥੪੯॥
منّدےاملکریدِیاایہسجاءِتِناہ॥੪੯॥
موت کے بعد ، اسی طرح کی سزا ان لوگوں کو دی جاتی ہے جو برے کاموں کا ارتکاب کرتے ہیں ۔
ਫਰੀਦਾ ਕੰਨਿ ਮੁਸਲਾ ਸੂਫੁ ਗਲਿ ਦਿਲਿ ਕਾਤੀ ਗੁੜੁ ਵਾਤਿ ॥
fareedaa kann muslaa soof gal dil kaatee gurh vaat.
Fareed, you wear your prayer shawl on your shoulders and the robes of a Sufi; your words are sweet, but there is a dagger in your heart.
O’ Farid, on your shoulder is the prayer mat, around your neck is the woolen black gown of holy mystics. (You speak so sweetly, as if) there is sugar in your mouth, but in your heart is a pair of scissors (and a desire to pick others’ pockets.
ਹੇ ਫਰੀਦ! (ਤੇਰੇ) ਮੋਢੇ ਉਤੇ ਮੁਸੱਲਾ ਹੈ, (ਤੂੰ) ਗਲ ਵਿਚ ਕਾਲੀ ਖ਼ਫ਼ਨੀ (ਪਾਈ ਹੋਈ ਹੈ), (ਤੇਰੇ) ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਗੁੜ ਹੈ; (ਪਰ) ਦਿਲ ਵਿਚ ਕੈਂਚੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਬਾਹਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਖਾਲਣ ਲਈ ਫ਼ਕੀਰੀ ਵੇਸ ਹੈ, ਮੂੰਹੋਂ ਭੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਮਿੱਠਾ ਬੋਲਦਾ ਹੈਂ, ਪਰ ਦਿਲੋਂ ‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਦੀ ਖ਼ਾਤਰ ਖੋਟਾ ਹੈਂ ਸੋ)
پھریِداکنّنِمُسلاسوُپھُگلِدِلِکاتیِگُڑُۄاتِ॥
مسلا۔ پھوہڑی ۔ صوف۔ گل۔ گلے کفنی۔ کاتی ۔ کینچی۔ گڑوایت۔ زبان میں مٹھاس
فرید ، آپ اپنے کندھوں پر شال اور صوفی کے لباس پر آپ کی دعا پہنتے ہیں ۔ آپ کے الفاظ میٹھی ہیں ، لیکن آپ کے دل میں ایک خنجر ہے.
ਬਾਹਰਿ ਦਿਸੈ ਚਾਨਣਾ ਦਿਲਿ ਅੰਧਿਆਰੀ ਰਾਤਿ ॥੫੦॥
baahar disai chaannaa dil anDhi-aaree raat. ||50||
Outwardly, you look bright, but your heart is dark as night. ||50||
In short) from outside, you appear so bright (and holy) but inside you is pitch dark night (of evil). ||50||
ਬਾਹਰ ਤਾਂ ਚਾਨਣ ਦਿੱਸ ਰਿਹਾ ਹੈ (ਪਰ) ਦਿਲ ਵਿਚ ਹਨੇਰੀ ਰਾਤ (ਵਾਪਰੀ ਹੋਈ) ਹੈ ॥੫੦॥
باہرِدِسےَچاننھادِلِانّدھِیاریِراتِ॥੫੦॥
رتی ۔ رتی بھر ۔
ظاہری طور پر ، آپ روشن نظر آتے ہیں ، لیکن آپ کا دل رات کی طرح تاریک ہے
ਫਰੀਦਾ ਰਤੀ ਰਤੁ ਨ ਨਿਕਲੈ ਜੇ ਤਨੁ ਚੀਰੈ ਕੋਇ ॥
fareedaa ratee rat na niklai jay tan cheerai ko-ay.
Fareed, not even a drop of blood would issue forth, if someone cut my body.
O’ Farid, if some were to cut the body of those who are imbued with the love of God,
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਜੇ ਕੋਈ (ਰੱਬ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਦਾ) ਸਰੀਰ ਚੀਰੇ (ਤਾਂ ਉਸ ਵਿਚੋਂ) ਰਤਾ ਜਿਤਨਾ ਭੀ ਲਹੂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ (ਪਰ, ਹੇ ਫਰੀਦ! ਤੂੰ ਤਾਂ ਮੁਸੱਲੇ ਤੇ ਖ਼ਫ਼ਨੀ ਆਦਿਕ ਨਾਲ ਨਿਰਾ ਬਾਹਰ ਦਾ ਹੀ ਖ਼ਿਆਲ ਰੱਖਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ)
پھریِدارتیِرتُننِکلےَجےتنُچیِرےَکوءِ॥
تن تن ۔ انکے جسم میں۔
انکے جسم میں خون نہیں ہوتا ۔
ਜੋ ਤਨ ਰਤੇ ਰਬ ਸਿਉ ਤਿਨ ਤਨਿ ਰਤੁ ਨ ਹੋਇ ॥੫੧॥
jo tan ratay rab si-o tin tan rat na ho-ay. ||51||
Those bodies which are imbued with the Lord – those bodies contain no blood. ||51||
then not even a drop of blood would come out, because the bodies which are imbued with the love of God don’t have blood in them. ||51||
ਜੋ ਬੰਦੇ ਰੱਬ ਨਾਲ ਰੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ (ਭਾਵ, ਰੱਬ ਦੇ ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਰੰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ), ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ (‘ਵਿਸੁ ਗੰਦਲਾਂ’ ਦਾ ਮੋਹ-ਰੂਪ) ਲਹੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ॥੫੧॥
جوتنرتےربسِءُتِنتنِرتُنہوءِ॥੫੧॥
اسکے جسم کو چیرنے پر بھی خون نہیں نکلتا ۔
ਮਃ ੩ ॥
mehlaa 3.
Third Mehl:
محلا3
ਇਹੁ ਤਨੁ ਸਭੋ ਰਤੁ ਹੈ ਰਤੁ ਬਿਨੁ ਤੰਨੁ ਨ ਹੋਇ ॥
ih tan sabho rat hai rat bin tann na ho-ay.
This body is all blood; without blood, this body could not exist.
(O’ my friends), this body is all blood, without blood the body cannot exist.
ਇਹ ਸਾਰਾ ਸਰੀਰ ਲਹੂ ਹੈ (ਭਾਵ, ਸਾਰੇ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਲਹੂ ਮੌਜੂਦ ਹੈ), ਲਹੂ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਸਰੀਰ ਰਹਿ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ (ਫਿਰ, ਸਰੀਰ ਨੂੰ ਚੀਰਿਆਂ, ਭਾਵ, ਸਰੀਰ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕੀਤਿਆਂ, ਕੇਹੜਾ ਲਹੂ ਨਹੀਂ ਨਿਕਲਦਾ?)
اِہُتنُسبھورتُہےَرتُبِنُتنّنُنہوءِ॥
ایہہ تن ۔ یہ جسم۔ سبھو۔ سارا ہیرت ۔
یہ جسم سب خون ہے ۔ خون کے بغیر ، یہ جسم موجود نہیں تھا ۔
ਜੋ ਸਹ ਰਤੇ ਆਪਣੇ ਤਿਤੁ ਤਨਿ ਲੋਭੁ ਰਤੁ ਨ ਹੋਇ ॥
jo sah ratay aapnay tit tan lobh rat na ho-ay.
Those who are imbued with their Lord, do not have the blood of greed in their bodies.
(What Farid Ji is really talking about is that) they who are imbued with the love of their beloved (God) do not have the blood of greed in them.
ਜੋ ਬੰਦੇ ਆਪਣੇ ਖਸਮ (ਪ੍ਰਭੂ ਦੇ ਪਿਆਰ) ਵਿਚ ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਹਨ (ਉਹਨਾਂ ਦੇ) ਇਸ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਲਾਲਚ-ਰੂਪ ਲਹੂ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
جوسہرتےآپنھےتِتُتنِلوبھُرتُنہوءِ॥
لوبھ۔ لالچ۔
جو اپنے رب کے ساتھ حواریوں ہیں وہ اپنے بدن میں لالچ کا خون نہیں رکھتے ۔
ਭੈ ਪਇਐ ਤਨੁ ਖੀਣੁ ਹੋਇ ਲੋਭੁ ਰਤੁ ਵਿਚਹੁ ਜਾਇ ॥
bhai pa-i-ai tan kheen ho-ay lobh rat vichahu jaa-ay.
When the Fear of God fills the body, it becomes thin; the blood of greed departs from within.
When we live under the fear (of God), this body becomes lean and the love of greed goes out of it.
ਜੇ (ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ) ਡਰ ਵਿਚ ਜੀਵੀਏ, ਤਾਂ ਸਰੀਰ (ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ) ਲਿੱਸਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਕਿ) ਇਸ ਵਿਚੋਂ ਲੋਭ-ਰੂਪ ਰੱਤ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
بھےَپئِئےَتنُکھیِنھُہوءِلوبھُرتُۄِچہُجاءِ॥
بھے پیئے ۔ خوف میں رہنے سے ۔
جب خدا کا خوف جسم کو معمور کرتا ہے تو وہ پتلی ہو جاتا ہے ۔ لالچ کا خون اندر سے روانہ ہوتا ہے ۔
ਜਿਉ ਬੈਸੰਤਰਿ ਧਾਤੁ ਸੁਧੁ ਹੋਇ ਤਿਉ ਹਰਿ ਕਾ ਭਉ ਦੁਰਮਤਿ ਮੈਲੁ ਗਵਾਇ ॥
ji-o baisantar Dhaat suDh ho-ay ti-o har kaa bha-o durmat mail gavaa-ay.
Just as metal is purified by fire, the Fear of God removes the filthy residues of evil-mindedness.
Just as a metal gets purified when put in fire, similarly God’s fear removes the filth of evil intellect.
ਜਿਵੇਂ ਅੱਗ ਵਿਚ (ਪਾਇਆ ਸੋਨਾ ਆਦਿਕ) ਧਾਤ ਸਾਫ਼ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ; ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਡਰ (ਮਨੁੱਖ ਦੀ) ਭੈੜੀ ਮੱਤ-ਰੂਪ ਮੈਲ ਨੂੰ ਕੱਟ ਦੇਂਦਾ ਹੈ।
جِءُبیَسنّترِدھاتُسُدھُہوءِتِءُہرِکابھءُدُرمتِمیَلُگۄاءِ॥
دھات۔ کانوں سے نکلی ہوئی اشیا۔ سدھ ۔ صاف۔ ہرکابھؤ۔ الہٰی خوف۔ درمت میل۔ بد عقلی کی ناپاکیزگی ۔ گوائے ۔ ختم کر دیتی ہے ۔
جیسا کہ دھات آگ کی طرف سے پاک ہے ، خدا کا خوف شر نظری کے غلیظ باقیات کو ہٹاتا ہے.
ਨਾਨਕ ਤੇ ਜਨ ਸੋਹਣੇ ਜਿ ਰਤੇ ਹਰਿ ਰੰਗੁ ਲਾਇ ॥੫੨॥
naanak tay jan sohnay je ratay har rang laa-ay. ||52||
O Nanak, those humble beings are beautiful, who are imbued with the Lord’s Love. ||52||
(In short), O’ Nanak, beauteous are those humans who are imbued with God’s love. ||52||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਉਹ ਬੰਦੇ ਸੋਹਣੇ ਹਨ ਜੋ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਨਿਹੁਂ ਲਾ ਕੇ (ਉਸ ਦੇ ਨਿਹੁਂ ਵਿਚ) ਰੰਗੇ ਹੋਏ ਹਨ ॥੫੨॥
نانکتےجنسوہنھےجِرتےہرِرنّگُلاءِ॥੫੨॥
بے رتے ہر رنگ ۔ جو خدا کے پیار میں محو ومجذوب ہیں۔
اے نانک ، وہ حلیم مخلوق خوبصورت ہیں ، جو خُداوند کی محبت کے ساتھ حواریوں ہیں ۔
ਫਰੀਦਾ ਸੋਈ ਸਰਵਰੁ ਢੂਢਿ ਲਹੁ ਜਿਥਹੁ ਲਭੀ ਵਥੁ ॥
fareedaa so-ee sarvar dhoodh lahu jithahu labhee vath.
Fareed, seek that sacred pool, in which the genuine article is found.
O’ my friends, search out that lake (the true saint of God) from where you can find the commodity (of God’s Name).
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਉਹੀ ਸੋਹਣਾ ਤਲਾਬ ਲੱਭ, ਜਿਸ ਵਿਚੋਂ (ਅਸਲ) ਚੀਜ਼ (ਨਾਮ-ਰੂਪ ਮੋਤੀ) ਮਿਲ ਪਏ,
پھریِداسوئیِسرۄرُڈھوُڈھِلہُجِتھہُلبھیِۄتھُ॥
فرید ، اس مقدس پول کی تلاش کریں ، جس میں حقیقی مضمون پایا جاتا ہے.
ਛਪੜਿ ਢੂਢੈ ਕਿਆ ਹੋਵੈ ਚਿਕੜਿ ਡੁਬੈ ਹਥੁ ॥੫੩॥
chhaparh dhoodhai ki-aa hovai chikarh dubai hath. ||53||
Why do you bother to search in the pond? Your hand will only sink into the mud. ||53||
What can you achieve by (seeking guidance from a fake saint or a quack, which is like) searching out a puddle, where we get nothing) except our hand getting sunk in mud. ||53||
ਛੱਪੜ ਭਾਲਿਆਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ, (ਉਥੇ ਤਾਂ) ਚਿੱਕੜ ਵਿਚ (ਹੀ) ਹੱਥ ਡੁੱਬਦਾ ਹੈ ॥੫੩॥
چھپڑِڈھوُڈھےَکِیاہوۄےَچِکڑِڈُبےَہتھُ॥੫੩॥
آپ تالاب میں تلاش کرنے کے لئے کیوں زحمت دیتے ہیں ؟ آپ کا ہاتھ صرف مٹی میں ڈوب جائے گا.
ਫਰੀਦਾ ਨੰਢੀ ਕੰਤੁ ਨ ਰਾਵਿਓ ਵਡੀ ਥੀ ਮੁਈਆਸੁ ॥
fareedaa nandhee kant na raavi-o vadee thee mu-ee-aas.
Fareed, when she is young, she does not enjoy her Husband. When she grows up, she dies.
O’ Farid, a bride who did not enjoy the company of her Beloved spouse when she was young, may die when she becomes older.
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਜਿਸ ਜੁਆਨ (ਜੀਵ-) ਇਸਤ੍ਰੀ ਨੇ (ਪਰਮਾਤਮਾ-) ਪਤੀ ਨਾ ਮਾਣਿਆ (ਭਾਵ, ਜਿਸ ਜੀਵ ਨੇ ਜੁਆਨੀ ਵੇਲੇ ਰੱਬ ਨੂੰ ਨਾਹ ਸਿਮਰਿਆ), ਉਹ (ਜੀਵ-) ਇਸਤ੍ਰੀ ਜਦੋਂ ਬੁੱਢੀ ਹੋ ਕੇ ਮਰ ਗਈ,
پھریِداننّڈھیِکنّتُنراۄِئوۄڈیِتھیِمُئیِیاسُ॥
کنت۔۔ خاوند۔ مراد ۔ خدا۔ راویؤ۔ نہ ایمان و یقین کیا۔ وڈی تھی ۔ جب بوڑھی ہوگئی۔
اے فرید۔ نوجوانی کے عالم میں نہ کی خدمت و عبادت نہ ایمان لائیا نہ یقین کیا ۔ بوڑھا تو فوت ہوگیا
ਧਨ ਕੂਕੇਂਦੀ ਗੋਰ ਮੇਂ ਤੈ ਸਹ ਨਾ ਮਿਲੀਆਸੁ ॥੫੪॥
Dhan kookayNdee gor mayN tai sah naa milee-aas. ||54||
Lying in the grave, the soul-bride cries, “I did not meet You, my Lord.”||54||
Then she cries loudly (and laments even in her grave), why she didn’t meet the beloved while she was alive. ||54||
ਤਾਂ (ਫਿਰ) ਕਬਰ ਵਿਚ ਤਰਲੇ ਲੈਂਦੀ ਹੈ (ਭਾਵ, ਮਰਨ ਪਿਛੋਂ ਜੀਵ ਪਛੁਤਾਂਦਾ ਹੈ) ਕਿ ਹੇ (ਪ੍ਰਭੂ-) ਪਤੀ! ਮੈਂ ਤੈਨੂੰ (ਵੇਲੇ-ਸਿਰ) ਨਾਹ ਮਿਲੀ ॥੫੪॥
دھنکوُکیݩدیِگورمیںتےَسہنامِلیِیاسُ॥੫੪॥
گور۔ قبر۔ تے سہد نا ملیاس۔ اے خاوند نہ ملی۔
قبر میں آہ وزاری کرتا ہے کہ میں ہر وقت تیرا ملاپ نہ حاصل کر سکا۔
ਫਰੀਦਾ ਸਿਰੁ ਪਲਿਆ ਦਾੜੀ ਪਲੀ ਮੁਛਾਂ ਭੀ ਪਲੀਆਂ ॥
fareedaa sir pali-aa daarhee palee muchhaaN bhee palee-aaN.
Fareed, your hair has turned grey, your beard has turned grey, and your moustache has turned grey.
O’ Farid, your head-hair has gone grey; beard and the moustache also have turned grey.
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਸਿਰ ਚਿੱਟਾ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ, ਦਾੜ੍ਹੀ ਚਿੱਟੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ, ਮੁਛਾਂ ਭੀ ਚਿੱਟੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ।
پھریِداسِرُپلِیاداڑیِپلیِمُچھاںبھیِپلیِیا॥
پلیا۔ سفید ہو گیا۔ داڑھی پلیمچھاں بھی پلیاں ۔ داڑھی امونچھیں بھی سفید ہو گئیں
اے فرید۔ سرداڑھی اور مچھیں سفید ہوگئی ہیں ۔
ਰੇ ਮਨ ਗਹਿਲੇ ਬਾਵਲੇ ਮਾਣਹਿ ਕਿਆ ਰਲੀਆਂ ॥੫੫॥
ray man gahilay baavlay maaneh ki-aa ralee-aaN. ||55||
O my thoughtless and insane mind, why are you indulging in pleasures? ||55||
O’ my thoughtless foolish mind, why are (you still) enjoying false worldly revelries. ||55||
ਹੇ ਗ਼ਾਫ਼ਿਲ ਤੇ ਕਮਲੇ ਮਨ! (ਅਜੇ ਭੀ ਤੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਹੀ) ਮੌਜਾਂ ਕਿਉਂ ਮਾਣ ਰਿਹਾ ਹੈਂ? ॥੫੫॥
رےمنگہِلےباۄلےمانھہِکِیارلیِیا॥੫੫॥
مانیہہ ۔ کیا مناتا ہے ۔ رلیا ں ۔ خوشیاں۔
اے غافل بیوقوف اب بھی بد مستوں میں مصروف ہے ۔
ਫਰੀਦਾ ਕੋਠੇ ਧੁਕਣੁ ਕੇਤੜਾ ਪਿਰ ਨੀਦੜੀ ਨਿਵਾਰਿ ॥
fareedaa kothay Dhukan kayt-rhaa pir need-rhee nivaar.
Fareed, how long can you run on the rooftop? You are asleep to your Husband Lord – give it up!
O’ Farid, how far can you run on the roof of your house (and keep running after worldly pleasures, in this limited span of your life)? Abandon such harmful sleep (unawareness) towards the beloved (God).
ਹੇ ਫਰੀਦ! ਕੋਠੇ ਦੀ ਦੌੜ ਕਿਥੋਂ ਤਕ (ਭਾਵ, ਕੋਠੇ ਉਤੇ ਦੌੜ ਲੰਮੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੀ, ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਰੱਬ ਵਲੋਂ ਗ਼ਾਫ਼ਿਲ ਭੀ ਕਦ ਤਕ ਰਹੇਂਗਾ? ਉਮਰ ਆਖ਼ਰ ਮੁੱਕ ਜਾਇਗੀ, ਸੋ) ਰੱਬ (ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ) ਤੋਂ ਇਹ ਕੋਝੀ (ਗ਼ਫ਼ਲਤ ਦੀ) ਨੀਂਦ ਦੂਰ ਕਰ ਦੇਹ।
پھریِداکوٹھےدھُکنھُکیتڑاپِرنیِدڑیِنِۄارِ॥
کوٹھے ڈھکن کینڑے۔ کب تک کوٹھے کے اوپر سے گذر یگا۔ پرنیندڑی نوار خدا کے بارےغفلت دور کر۔
اے فرید کوٹھے ہر دوڑ کتنی دیر کریگا۔ اس طرح خدا سے غفلت کب تک کریگا۔
ਜੋ ਦਿਹ ਲਧੇ ਗਾਣਵੇ ਗਏ ਵਿਲਾੜਿ ਵਿਲਾੜਿ ॥੫੬॥
jo dih laDhay gaanvay ga-ay vilaarh vilaarh. ||56||
The days which were allotted to you are numbered, and they are passing, passing away. ||56||
The limited number of days, which have been given to you are running out in quick succession. ||56||
(ਉਮਰ ਦੇ) ਜੋ ਗਿਣਵੇਂ ਦਿਨ ਮਿਲੇ ਹੋਏ ਹਨ ਉਹ ਛਾਲਾਂ ਮਾਰ ਮਾਰ ਕੇ ਮੁੱਕਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ॥੫੬॥
جودِہلدھےگانھۄےگۓۄِلاڑِۄِلاڑِ॥੫੬॥
جو دیہہلدھے گانوے ۔ تجھے ۔گنتی کے دن حاصل ہیں۔ گئے ولاڑ۔ ولاڑ ۔ گذرتے گئے ۔
اسکو دور کر کیونکہ تیری زندگی کے دن گنتی کے ہیں۔ جو گذر رہے ہیں۔
ਫਰੀਦਾ ਕੋਠੇ ਮੰਡਪ ਮਾੜੀਆ ਏਤੁ ਨ ਲਾਏ ਚਿਤੁ ॥
fareedaa kothay mandap maarhee-aa ayt na laa-ay chit.
Fareed, houses, mansions and balconies – do not attach your consciousness to these.
O’ Farid, don’t let your mind be attached to your houses, mansions and lofty buildings,
ਹੇ ਫਰੀਦ! (ਇਹ ਜੋ ਤੇਰੇ) ਘਰ ਤੇ ਮਹਲ-ਮਾੜੀਆਂ (ਹਨ, ਇਹਨਾਂ ਦੇ) ਇਸ (ਸਿਲਸਿਲੇ) ਵਿਚ ਚਿੱਤ ਨਾਹ ਜੋੜ।
پھریِداکوٹھےمنّڈپماڑیِیاایتُنلاۓچِتُ॥
کوٹھے ۔ مکان۔ منڈپ۔ شامیانے ۔ ماڑیا۔ اونچے محلات ۔ ایت۔ اسمیں ۔
اے فرید ۔ مکانات شامیانے اور بلند اونچے مکانات میں دھیان نہ لگا ۔
ਮਿਟੀ ਪਈ ਅਤੋਲਵੀ ਕੋਇ ਨ ਹੋਸੀ ਮਿਤੁ ॥੫੭॥
mitee pa-ee atolavee ko-ay na hosee mit. ||57||
When these collapse into heaps of dust, none of them will be your friend. ||57||
because when you die unlimited quantity of soil would be put over you, and none of these (things) would prove to be your friend (and help you in any way). ||57||
(ਮਰਨ ਤੇ ਜਦੋਂ ਕਬਰ ਵਿਚ ਤੇਰੇ ਉੱਤੇ) ਅਤੋਲਵੀਂ ਮਿੱਟੀ ਪਏਗੀ ਤਦੋਂ (ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ) ਕੋਈ ਭੀ ਸਾਥੀ ਨਹੀਂ ਬਣੇਗਾ ॥੫੭॥
مِٹیِپئیِاتولۄیِکوءِنہوسیِمِتُ॥੫੭॥
نہ لائے چت۔ دل نہ لگاؤ۔ اتولوی ۔ بغیر تول۔ ہوسی مت۔ دوست ہوگا۔
تیراوپر قبر میں نہایت مٹی زیادہ ہوگی تیرے تو پر ۔ اور کوئی ان میں سے تیرا یارومددگار نہ ہوگا۔
ਫਰੀਦਾ ਮੰਡਪ ਮਾਲੁ ਨ ਲਾਇ ਮਰਗ ਸਤਾਣੀ ਚਿਤਿ ਧਰਿ ॥
fareedaa mandap maal na laa-ay marag sataanee chit Dhar.
Fareed, do not focus on mansions and wealth; center your consciousness on death, your powerful enemy.
O’ Farid, don’t let your mind be absorbed in your mansions and worldly possessions. Instead keep in mind the powerful (and inevitable) death in your mind,
ਹੇ ਫਰੀਦ! (ਨਿਰਾ) ਮਹਲ-ਮਾੜੀਆਂ ਤੇ ਧਨ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਵਿਚ ਨਾਹ ਟਿਕਾਈ ਰੱਖ, (ਸਭ ਤੋਂ) ਬਲੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਚਿੱਤ ਵਿਚ ਰੱਖ (ਚੇਤੇ ਰੱਖ)।
پھریِدامنّڈپمالُنلاءِمرگستانھیِچِتِدھرِ॥
مرگ۔ موت ۔ ستائی۔ طاقتور۔ چت دھر۔ یادرکھ۔
اے فیرد ۔ شامیانے اور مالودؤلت میں دھیان نہ لگا موت جو نہایت طاقتور ہے یاد رکھ