ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
salok mehlaa 1.
Shalok, First Mehl:
سلوکمਃ੧॥
ਪਉਣੈ ਪਾਣੀ ਅਗਨੀ ਜੀਉ ਤਿਨ ਕਿਆ ਖੁਸੀਆ ਕਿਆ ਪੀੜ ॥
pa-unai paanee agnee jee-o tin ki-aa khusee-aa ki-aa peerh.
Living beings are formed of air, water and fire. They are subject to pleasure and pain.
(O’ my friends, God has made all creatures by infusing soul into the amalgamation of basic elements like) air, water, and fire. (For these elements) pains or pleasures don’t mean anything, (it is the soul within the creatures which is concerned with pain or pleasure.
ਹਵਾ ਪਾਣੀ ਤੇ ਅੱਗ (ਆਦਿਕ ਤੱਤਾਂ ਦਾ ਮੇਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਤੇ ਜੀਵਾਤਮਾ ਪਾ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨੇ) ਜੀਵ ਬਣਾਇਆ, (ਤੱਤ ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਇਕੋ ਜਿਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਅਚਰਜ ਖੇਡ ਹੈ ਕਿ) ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਦੁੱਖ ਤੇ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਸੁਖ (ਮਿਲ ਰਹੇ ਹਨ)।
پئُنھےَپانھیِاگنِجیِءُتِنکِیاکھُسیِیاکِیاپیِڑ॥
پونے ۔ہوا۔ اگنی ۔
خدا نے ہوا پانی اور آگ وغیرہ مادیات کے ملاپ سے اور اس مین روح پھونک کر یہ ہستی پیدا کی ہے
ਧਰਤੀ ਪਾਤਾਲੀ ਆਕਾਸੀ ਇਕਿ ਦਰਿ ਰਹਨਿ ਵਜੀਰ ॥
Dhartee paataalee aakaasee ik dar rahan vajeer.
In this world, in the nether regions of the underworld, and in the Akaashic ethers of the heavens, some remain ministers in the Court of the Lord.
(As for the human beings, some are leading an ordinary life, as if) living on earth, some (are living in such poor conditions, as if they are) living underground, there are some who are (living like kings and rulers, as if they are) living in the sky, while there are others who live like ministers in (some king’s) court.
ਕਈ ਧਰਤੀ ਤੇ ਹਨ (ਭਾਵ, ਸਾਧਾਰਨ ਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿਚ ਹਨ) ਕਈ (ਮਾਨੋ) ਪਤਾਲ ਵਿਚ ਪਏ ਹਨ (ਭਾਵ, ਕਈ ਨਿੱਘਰੇ ਹੋਏ ਹਨ) ਕਈ (ਮਾਨੋ) ਅਕਾਸ਼ ਵਿਚ ਹਨ (ਭਾਵ, ਕਈ ਹੁਕਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ), ਤੇ ਕਈ (ਰਾਜਿਆਂ ਦੇ) ਦਰਬਾਰ ਵਿਚ ਵਜ਼ੀਰ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ।
دھرتیِپاتالیِآکاسیِاِکِدرِرہنِۄجیِر॥
۔ آکاس۔ آسمان۔
مگر حالات سب کے جدا جدا ہیں کوئی زمین پر کوئی زمین اہ رکوئی اسمان پر مراد کوئی حکمران اور کوئی وزیر اور کوئی بھکاری ہے ۔
ਕਨਾ ਵਡੀ ਆਰਜਾ ਇਕਿ ਮਰਿ ਹੋਹਿ ਜਹੀਰ ॥
iknaa vadee aarjaa ik mar hohi jaheer.
Some live long lives, while others suffer and die.
Some have long (healthy life); others die (young suffering) in pain.
ਕਈ ਬੰਦਿਆਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਹੈ, ਕਈ (ਘਟ ਉਮਰੇ) ਮਰ ਕੇ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
اِکناۄڈیِآرجااِکِمرِہوہِجہیِر॥
عمر۔ جہیر۔
ایک لمبی عمر والے اور ایک چھوٹی عمر والے ۔
ਇਕਿ ਦੇ ਖਾਹਿ ਨਿਖੁਟੈ ਨਾਹੀ ਇਕਿ ਸਦਾ ਫਿਰਹਿ ਫਕੀਰ ॥
ik day khaahi nikhutai naahee ik sadaa fireh fakeer.
Some give and consume, and still their wealth is not exhausted, while others remain poor forever.
(There are some, who are so affluent) that even after giving to others and spending (on themselves, their wealth) doesn’t fall short, while there are others who always live like beggars.
ਕਈ ਬੰਦੇ (ਹੋਰਨਾਂ ਨੂੰ ਭੀ) ਦੇ ਕੇ ਆਪ ਹੀ ਵਰਤਦੇ ਹਨ (ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਧਨ) ਮੁੱਕਦਾ ਨਹੀਂ, ਕਈ ਸਦਾ ਕੰਗਾਲ ਫਿਰਦੇ ਹਨ।
اِکِدےکھاہِنِکھُٹےَناہیِاِکِسداپھِرہِپھکیِر॥
فقیر ۔ بھکاری ۔
ایک دوسروں کو کھانیکے لیے دیتے ہیں اور کمی نہیں رہتی اور ایک ہمیشہ بھیک مانگتے ہیں بھکاری ہیں۔
ਹੁਕਮੀ ਸਾਜੇ ਹੁਕਮੀ ਢਾਹੇ ਏਕ ਚਸੇ ਮਹਿ ਲਖ ॥
hukmee saajay hukmee dhaahay ayk chasay meh lakh.
In His Will He creates, and in His Will He destroys thousands in an instant.
In His will God creates and in His will He destroys millions (of creatures) in an instant.
ਪ੍ਰਭੂ ਆਪਣੇ ਹੁਕਮ ਅਨੁਸਾਰ ਇਕ ਪਲਕ ਵਿਚ ਲੱਖਾਂ ਜੀਵ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਲੱਖਾਂ ਨਾਸ ਕਰਦਾ ਹੈ,
ہُکمیِساجےہُکمیِڈھاہےایکچسےمہِلکھ॥
ورنا چہنا ۔
لاکھوں کی تعداد میں پیدا کر دیتا ہے اور لاکھوں میں ختم کر دیتا ہے ۔ اپنے فرمان سے ۔
ਸਭੁ ਕੋ ਨਥੈ ਨਥਿਆ ਬਖਸੇ ਤੋੜੇ ਨਥ ॥
sabh ko nathai nathi-aa bakhsay torhay nath.
He has harnessed everyone with His harness; when He forgives, he breaks the harness.
Everybody is bound and governed by His law. (On whom) He becomes gracious; He releases that one from any bonds.
ਹਰੇਕ ਜੀਵ (ਆਪਣੇ ਕੀਤੇ ਕਰਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਰਜ਼ਾ-ਰੂਪ) ਨੱਥ ਵਿਚ ਜਕੜਿਆ ਪਿਆ ਹੈ। ਜਿਸ ਉਤੇ ਬਖ਼ਸ਼ਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਦੇ ਬੰਧਨ ਤੋੜਦਾ ਹੈ।
سبھُکونتھےَنتھِیابکھسےتوڑےنتھ॥
نتھے ۔ قابو۔ نتھ ۔
سب کو اپنی رضا و فرمان میں غلام پائیا جس پر کرم و عنایت ہوتی ہے آزادی کر دیتا ہے ۔
ਵਰਨਾ ਚਿਹਨਾ ਬਾਹਰਾ ਲੇਖੇ ਬਾਝੁ ਅਲਖੁ ॥
varnaa chihnaa baahraa laykhay baajh alakh.
He has no color or features; He is invisible and beyond calculation.
That incomprehensible God is above any accountability and has no particular color or features.
ਪਰ ਪ੍ਰਭੂ ਆਪ ਕਰਮਾਂ ਦੇ ਲੇਖੇ ਤੋਂ ਉਤਾਂਹ ਹੈ, ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਰੰਗ ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਕੋਈ ਚਿਹਨ ਚੱਕ੍ਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ۄرناچِہناباہرالیکھےباجھُالکھُ॥
خود بیان سے باہر۔ اکتھ کی کتھا۔
مگر خود حساب سے باہر نہ کوئی نشانی ہے مگر ہر جگہ ہ ستامحسوس ہوتا ہے ۔
ਕਿਉ ਕਥੀਐ ਕਿਉ ਆਖੀਐ ਜਾਪੈ ਸਚੋ ਸਚੁ ॥
ki-o kathee-ai ki-o aakhee-ai jaapai sacho sach.
How can He be described? He is known as the Truest of the True.
So, how can we describe or say (anything about Him, even though He) appears to be truly pervading everywhere?
ਉਸ ਦੇ ਸਰੂਪ ਦਾ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ; ਉਂਞ ਉਹ ਹਰ ਥਾਂ ਹੋਂਦ ਵਾਲਾ ਦਿੱਸਦਾ ਹੈ।
کِءُکتھیِئےَکِءُآکھیِئےَجاپےَسچوسچُ॥
علم ۔ تعلیم ۔
کار اوبیان سبھ کارخدا کی ہیں کیں وجہ سے کریں بیان اسے جب سب جگہ حقیقت اسکی سمجھ میں آتی ہے ۔
ਕਰਣਾ ਕਥਨਾ ਕਾਰ ਸਭ ਨਾਨਕ ਆਪਿ ਅਕਥੁ ॥
karnaa kathnaa kaar sabh naanak aap akath.
All the actions which are done and described, O Nanak, are done by the Indescribable Lord Himself.
O’ Nanak, all that is being done or said is His doing, yet He Himself is indescribable.
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਜੀਵ ਜੋ ਕੁਝ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਬੋਲ ਰਹੇ ਹਨ ਉਹ ਸਭ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਪਾਈ ਹੋਈ ਕਾਰ ਹੀ ਹੈ, ਤੇ ਉਹ ਆਪ ਐਸਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦਾ ਬਿਆਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦਾ।
کرنھاکتھناکارسبھنانکآپِاکتھُ॥
اخلاقی زندگی گذارنے کا طریقہ ۔ گیان ۔ علم ۔ تعلیم ۔
اے نانک خود بیان سے باہر ہے ۔
ਅਕਥ ਕੀ ਕਥਾ ਸੁਣੇਇ ॥
akath kee kathaa sunay-ay.
Whoever hears the description of the indescribable,
Anyone who listens to the discourse of the indescribable (God and meditates on His Name),
ਜਿਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਉਸ ਅਕੱਥ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਦਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ਗੁਣ ਗਾਂਦਾ ਹੈ)
اکتھکیِکتھاسُنھےءِ॥
آپ اکتھ ۔ خود بیان سے باہر۔
جو شخس اس لابیان کا بیان سنتا ہے
ਰਿਧਿ ਬੁਧਿ ਸਿਧਿ ਗਿਆਨੁ ਸਦਾ ਸੁਖੁ ਹੋਇ ॥੧॥
riDh buDh siDh gi-aan sadaa sukh ho-ay. ||1||
is blessed with wealth, intelligence, perfection, spiritual wisdom and eternal peace. ||1||
obtains riches, wisdom, perfection, divine knowledge, and is always in peace.||1||
ਉਸ ਨੂੰ ਉੱਚੀ ਸਮਝ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਖ ਮਿਲਦਾ ਹੈ (ਮਾਨੋ) ਉਸ ਨੂੰ ਰਿੱਧੀਆਂ ਸਿੱਧੀਆਂ ਮਿਲ ਗਈਆਂ ਹਨ ॥੧॥
رِدھِبُدھِسِدھِگِیانُسداسُکھُہوءِ॥੧॥
بیان سے باہر کی بابت بیان۔
وہ بلند ہوش و سمجھ کا مالک ہو جاتا ہے
ਮਃ ੧ ॥
mehlaa 1.
First Mehl:
ਅਜਰੁ ਜਰੈ ਤ ਨਉ ਕੁਲ ਬੰਧੁ ॥
ajar jarai ta na-o kul banDh.
One who bears the unbearable, controls the nine holes of the body.
(When one) bears the unbearable (bliss of God’s Name), all one’s nine sense faculties (such as ears and eyes stop indulging in sensual pleasures and remain in their limit, as if) all one’s nine gates have been closed.
ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਮਨ ਦੀ ਉਸ ਅਵਸਥਾ ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਣਾ ਔਖਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਮਨ ਨੂੰ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਿਚ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਲੈਂਦਾ ਹੈ), ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਨੌ ਹੀ (ਕਰਮ ਤੇ ਗਿਆਨ) ਇੰਦ੍ਰੇ ਜਾਇਜ਼ ਹੱਦ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,
اجرُجرےَتنءُکُلبنّدھُ॥
کراماتی طاقت ۔ بدھ ۔
جب انسان اس حالت پر قابو پا لیتا ہے جو ناقابل برداشتکر لیتا ہے تو نفساتی اعضا پر قاب پا لیتا ہے ۔
ਪੂਜੈ ਪ੍ਰਾਣ ਹੋਵੈ ਥਿਰੁ ਕੰਧੁ ॥
poojai paraan hovai thir kanDh.
One who worships and adores the Lord with his breath of life, gains stability in his body-wall.
Then with every breath one meditates (on God) and one’s body becomes stable (and unaffected by evil temptations.
ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਸੁਆਸ ਸੁਆਸ ਪ੍ਰਭੂ ਨੂੰ ਸਿਮਰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਦਾ ਸਰੀਰ ਵਿਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਅਡੋਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
پوُجےَپ٘رانھہوۄےَتھِرُکنّدھُ॥
سانس ۔ پوبے پران ۔
جب ہر سانس یاد خدا کو کرتا ہے تو جسم پائیدا ہوجاتا ہے ۔
ਕਹਾਂ ਤੇ ਆਇਆ ਕਹਾਂ ਏਹੁ ਜਾਣੁ ॥
kahaaN tay aa-i-aa kahaaN ayhu jaan.
Where has he come from, and where will he go?
Now one doesn’t bother about such questions as) from where one has come and where one has to go,
ਕਿੱਥੋਂ ਆਇਆ ਹੈ ਤੇ ਕਿੱਥੇ ਇਸ ਨੇ ਜਾਣਾ ਹੈ? (ਭਾਵ, ਇਸ ਦਾ ‘ਜਨਮ ਮਰਨ ਦਾ ਚੱਕਰ’ ਮਿਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ),
کہاںتےآئِیاکہاںایہُجانھُ॥
تت پچھانے ۔ حقیقت سمجھے ۔
انسان کہاں سے آئای ہے اور کہاں جائیگا۔
ਜੀਵਤ ਮਰਤ ਰਹੈ ਪਰਵਾਣੁ ॥
jeevat marat rahai parvaan.
Remaining dead while yet alive, he is accepted and approved.
(because by stilling one’s self-conceit, as if) dying while still alive, one is approved (in God’s court).
ਜੀਵਤ-ਭਾਵ (ਭਾਵ, ਨਫ਼ਸਾਨੀ ਖ਼ਾਹਸ਼ਾਂ) ਤੋਂ ਮਰ ਕੇ (ਪ੍ਰਭੂ ਦਰ ਤੇ) ਪ੍ਰਵਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
جیِۄتمرترہےَپرۄانھُ॥
پڑیگ ۔ پکڑا جائیگا۔
اسکا میتہ رحمت مرشد سے چلتا ہے ۔
ਹੁਕਮੈ ਬੂਝੈ ਤਤੁ ਪਛਾਣੈ ॥
hukmai boojhai tat pachhaanai.
Whoever understands the Hukam of the Lord’s Command, realizes the essence of reality.
Then one understands God’s will and recognizes its essence.
ਤਦੋਂ ਜੀਵ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਅਸਲੀਅਤ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਲੈਂਦਾ ਹੈ-
ہُکمےَبوُجھےَتتُپچھانھےَ॥
خوددار۔ خودی پسند۔
اگر اسکو سمجھ کر نفساتی خواہشات پر قابو پاکر منظور محبوب خدا ہو جاتا ہے مراد جیہرتے اپجیو نالکا لین تانہے مینہ
ਇਹੁ ਪਰਸਾਦੁ ਗੁਰੂ ਤੇ ਜਾਣੈ ॥
ih parsaad guroo tay jaanai.
This is known by Guru’s Grace.
One obtains this gracious understanding from the Guru.
ਇਹ ਮਿਹਰ ਇਸ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਤੋਂ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
اِہُپرسادُگُروُتےجانھےَ॥
جونی پان ۔ تناسخ پات اہے ۔
مان جو رضا و فرمان خدا سمجھتا ہے
ਹੋਂਦਾ ਫੜੀਅਗੁ ਨਾਨਕ ਜਾਣੁ ॥
hoNdaa farhee-ag naanak jaan.
O Nanak, know this: egotism leads to bondage.
O’ Nanak, understand this thing that only that person is caught who exerts his or her existence (and ego).
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਇਹ ਸਮਝ ਲੈ ਕਿ ਉਹੀ ਫਸਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ‘ਮੈਂ ਹਾਂ’ ‘ਮੈਂ ਹਾਂ’,
ہوݩداپھڑیِئگُنانکجانھُ॥
کتم کرنے پر منظور خدا ہوتا ہے ۔
اور حقیقت و اصلیت کی پہچان کرتا ہے ۔
ਨਾ ਹਉ ਨਾ ਮੈ ਜੂਨੀ ਪਾਣੁ ॥੨॥
naa ha-o naa mai joonee paan. ||2||
Only those who have no ego and no self-conceit, are not consigned to reincarnation. ||2||
Where there is no ego or I-am-ness, there is no falling into existences.||2||
ਜਿਥੇ ‘ਹਉ’ ਨਹੀਂ ਜਿਥੇ ‘ਮੈਂ’ ਨਹੀਂ, ਓਥੇ ਜੂਨੀਆਂ ਵਿਚ ਪੈਣ (ਦਾ ਦੁੱਖ ਭੀ) ਨਹੀਂ ਹੈ ॥੨॥
ناہءُنامےَجوُنیِپانھُ॥੨॥
خوددار۔ خودی پسند۔
جو اپنی ہستی کا غرور کرتا ہے سمجھ لو کہ وہ بارگاہ کدا میں گرفتار ہو جائیگا۔ جس میں نہ غرور نہ ملکیت کی ملکیت وہ تناسخنہ پائیگا۔
ਪਉੜੀ ॥
pa-orhee.
Pauree:
پوڑی
ਪੜ੍ਹ੍ਹੀਐ ਨਾਮੁ ਸਾਲਾਹ ਹੋਰਿ ਬੁਧੀ ਮਿਥਿਆ ॥
parhHee-ai naam saalaah hor buDheeN mithi-aa.
Read the Praise of the Lord’s Name; other intellectual pursuits are false.
(O’ my friends), we should read about (God’s) Name and how to praise Him. (Beside this) all other knowledge is false.
ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ‘ਨਾਮ’ ਪੜ੍ਹਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਪੜ੍ਹਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ‘ਨਾਮ’ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਅਕਲਾਂ ਵਿਅਰਥ ਹਨ;
پڑ٘ہ٘ہیِئےَنامُسالاہہورِبُدھیِمِتھِیا॥
ہور بدھین متھیا۔
الہٰی حمد و ثناہ ہی کرنی چاہیے دوسری سوچ سمجھ جھوٹی اور فضول ہے ۔
ਬਿਨੁ ਸਚੇ ਵਾਪਾਰ ਜਨਮੁ ਬਿਰਥਿਆ ॥
bin sachay vaapaar janam birthi-aa.
Without dealing in Truth, life is worthless.
without the true business (of dealing in God’s Name), one’s life is wasted.
(‘ਨਾਮ’ ਹੀ ਸੱਚਾ ਵਪਾਰ ਹੈ, ਇਸ) ਸੱਚੇ ਵਪਾਰ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਜੀਵਨ ਅਜਾਈਂ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
بِنُسچےۄاپارجنمُبِرتھِیا॥
ہور بدھین متھیا۔
بغیر خدا کی نام ست سچ حق وحقیقت کی خرید و فروخت مراد کود اپنانے اور دوسروں کو اپنانے کی تلقین کرنے کے یہ زندگی بیکار ہے ۔
ਅੰਤੁ ਨ ਪਾਰਾਵਾਰੁ ਨ ਕਿਨ ਹੀ ਪਾਇਆ ॥
ant na paaraavaar na kin hee paa-i-aa.
No one has ever found the Lord’s end or limitation.
(With other kinds of knowledge or readings) no one has ever found (God’s) end or limit.
(ਇਹਨਾਂ ਹੋਰ ਹੋਰ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਅਕਲਾਂ ਤੇ ਚਤੁਰਾਈਆਂ ਨਾਲ) ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਅੰਤ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ, ਉਸਦਾ ਪਾਰਲਾ ਉਰਲਾ ਬੰਨਾ ਨਹੀਂ ਲੱਭਾ,
انّتُنپاراۄارُنکِنہیِپائِیا॥
برتھیا۔ بیفائدہ ۔ بیکار ۔ انت ۔
خدا کی آخر اور کنارہ کسی کو نہیں ملا۔
ਸਭੁ ਜਗੁ ਗਰਬਿ ਗੁਬਾਰੁ ਤਿਨ ਸਚੁ ਨ ਭਾਇਆ ॥
sabh jag garab bubaar tin sach na bhaa-i-aa.
All the world is enveloped by the darkness of egotistical pride. It does not like the Truth.
But in the entire world (human beings) are surrounded by the darkness of ego, and truth doesn’t sound pleasing to them.
(ਹਾਂ, ਇਹਨਾਂ ਅਕਲਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ) ਸਾਰਾ ਜਗਤ ਅਹੰਕਾਰ ਵਿਚ ਅੰਨ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹਨਾਂ (ਨਾਮ-ਹੀਣ ਵਿਦਵਾਨਾਂ) ਨੂੰ ‘ਸਚੁ’ (ਭਾਵ, ‘ਨਾਮ’ ਸਿਮਰਨਾ) ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਲੱਗਦਾ।
سبھُجگُگربِگُبارُتِنسچُنبھائِیا॥
گربھ ۔ غرور۔
سارا عالم غرور کے اندھیرے میں ہے اس لیے سچ اور حقیق کو اچھی نہیں سمجھتے ۔
ਚਲੇ ਨਾਮੁ ਵਿਸਾਰਿ ਤਾਵਣਿ ਤਤਿਆ ॥
chalay naam visaar taavan tati-aa.
Those who depart from this world, forgetting the Naam, shall be roasted in the frying pan.
They who depart from here forsaking (God’s) Name, (because of their ego, suffer such pain as if they are) being roasted in a hot frying pan.
(ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ) ਇਹ ਨਾਮ ਵਿਸਾਰ ਕੇ ਤੁਰਦੇ ਹਨ (‘ਹਉਮੈ’ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਮਾਨੋ,) ਕੜਾਹੇ ਵਿਚ ਤਲੀਦੇ ਹਨ।
چلےنامُۄِسارِتاۄنھِتتِیا॥
حقیقت ۔ خدا۔ بھائیا۔
جو سچ وحقیقت بھلا کر زندگی گذارتے ہیں ۔ تلو کی مانند کو بلو میں پیے جاتےہیں۔ اس طرح وہ سخت عذاب پاتے ہین
ਬਲਦੀ ਅੰਦਰਿ ਤੇਲੁ ਦੁਬਿਧਾ ਘਤਿਆ ॥
baldee andar tayl dubiDhaa ghati-aa.
They pour the oil of duality within, and burn.
(Not only that, but because of their double mindedness, their pain is multiplied as if) oil of duality has been poured on the burning fire.
(ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੋਈ) ਦੁਬਿਧਾ, ਮਾਨੋ, ਬਲਦੀ ਵਿਚ ਤੇਲ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ‘ਦੁਬਿਧਾ’ ਦੇ ਕਾਰਨ ਵਿੱਦਿਆ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਅਹੰਕਾਰ ਹੋਰ ਵਧੀਕ ਦੁਖੀ ਕਰਦਾ ਹੈ)।
بلدیِانّدرِتیلُدُبِدھاگھتِیا॥
۔ حقیقت بھال کر ۔ تاون
اس کے علاوہ مزید خواہشات کی آگ جلتی پر دویت دوچتی کا تیل پانے پر جلتے ہیں ۔
ਆਇਆ ਉਠੀ ਖੇਲੁ ਫਿਰੈ ਉਵਤਿਆ ॥
aa-i-aa uthee khayl firai uvti-aa.
They come into the world and wander around aimlessly; they depart when the play is finished.
(Such a person) comes and departs after the life’s play, and (in between) wanders aimlessly.
(ਅਜੇਹਾ ਬੰਦਾ ਜਗਤ ਵਿਚ) ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਭਾਵ, ਵਿਅਰਥ ਜੀਵਨ ਗੁਜ਼ਾਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਸਾਰੀ ਉਮਰ) ਅਵੈੜਾ ਹੀ ਭੌਂਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹੈ।
آئِیااُٹھیِکھیلُپھِرےَاُۄتِیا॥
مخالفت سمت ۔ الٹ
حتی کہ تمام عمر ؐکالف سوچ اورچال چلن کی وجہ سے غلط راہ اور بھٹکن میں گذر جاتی ہے ۔
ਨਾਨਕ ਸਚੈ ਮੇਲੁ ਸਚੈ ਰਤਿਆ ॥੨੪॥
naanak sachai mayl sachai rati-aa. ||24||
O Nanak, imbued with Truth, the mortals merge in Truth. ||24||
O’ Nanak, only those get united with the eternal (God) who are imbued with the love of that True one.||24||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਸਦਾ-ਥਿਰ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਭੂ ਵਿਚ ਉਸ ਬੰਦੇ ਦਾ ਮੇਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸ ਸੱਚੇ (ਦੇ ਪਿਆਰ) ਵਿਚ ਰੰਗਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ॥੨੪॥
نانکسچےَمیلُسچےَرتِیا॥੨੪॥
خدا میں محو مجزوب ہوئے میں۔
اے نانک۔ خدا سچ حق وحقیقت اپنائے سے ہی خدا سے ملاپ ہوتا ہے ۔
ਸਲੋਕ ਮਃ ੧ ॥
salok mehlaa 1.
Shalok, First Mehl:
سلوک مہلا
ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਸਹੁ ਨਿੰਮਿਆ ਮਾਸੈ ਅੰਦਰਿ ਵਾਸੁ ॥
pahilaaN maasahu nimmi-aa maasai andar vaas.
First, the mortal is conceived in the flesh, and then he dwells in the flesh.
(O’ my friends, man is conceived from father’s semen and then resides in mother’s womb. In this way, one is) first conceived in flesh and then makes one’s abode in flesh.
ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਸ (ਭਾਵ, ਪਿਤਾ ਦੇ ਵੀਰਜ) ਤੋਂ ਹੀ (ਜੀਵ ਦੀ ਹਸਤੀ ਦਾ) ਮੁੱਢ ਬੱਝਦਾ ਹੈ, (ਫਿਰ) ਮਾਸ (ਭਾਵ, ਮਾਂ ਦੇ ਪੇਟ) ਵਿਚ ਹੀ ਇਸ ਦਾ ਵਸੇਬਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ;
پہِلاںماسہُنِنّمِیاماسےَانّدرِۄاسُ॥
نمیا۔ بیرج ۔:
سب سے اول گوشت ہی انسان یا جاندار کی بنیاد ہے کیونکہ گوشت سے تخم پیدا ہوات ہے
ਜੀਉ ਪਾਇ ਮਾਸੁ ਮੁਹਿ ਮਿਲਿਆ ਹਡੁ ਚੰਮੁ ਤਨੁ ਮਾਸੁ ॥
jee-o paa-ay maas muhi mili-aa had chamm tan maas.
When he comes alive, his mouth takes flesh; his bones, skin and body are flesh.
When one obtains life, then flesh placenta (of the mother is put in its mouth, one’s bones, skin and body are made out of flesh.
ਜਦੋਂ (ਪੁਤਲੇ ਵਿਚ) ਜਾਨ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਵੀ (ਜੀਭ-ਰੂਪ) ਮਾਸ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ (ਇਸ ਦੇ ਸਰੀਰ ਦੀ ਸਾਰੀ ਹੀ ਘਾੜਤ) ਹੱਡ ਚੰਮ ਸਰੀਰ ਸਭ ਕੁਝ ਮਾਸ (ਹੀ ਬਣਦਾ ਹੈ)।
جیِءُپاءِماسُمُہِمِلِیاہڈُچنّمُتنُماسُ॥
واس۔ ٹھکانہ ۔ رہائش ۔
تخم بھی ماس میں داخل ہوتا ہے اس میں اس کا ٹھکانہ بنتا ہے تب جان ماس مینہ ہی پڑتی ہے ۔
ਮਾਸਹੁ ਬਾਹਰਿ ਕਢਿਆ ਮੰਮਾ ਮਾਸੁ ਗਿਰਾਸੁ ॥
maasahu baahar kadhi-aa mammaa maas giraas.
He comes out of the womb of flesh, and takes a mouthful of flesh at the breast.
When one is taken out of flesh (of the mother’s womb), mother’s breast made of flesh provides it sustenance.
ਜਦੋਂ (ਮਾਂ ਦੇ ਪੇਟ-ਰੂਪ) ਮਾਸ ਵਿਚੋਂ ਬਾਹਰ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭੀ ਮੰਮਾ (-ਰੂਪ) ਮਾਸ ਖ਼ੁਰਾਕ ਮਿਲਦੀ ਹੈ;
ماسہُباہرِکڈھِیامنّماماسُگِراسُ॥
جیؤ پائے ماس میہہ۔
تب ماس یا گوشت ہی گوشت سے ہی ہڈیاں اور چمڑہ پیدا ہوتا ہے جب گوشت یا ماں کے پیٹ سے باہر آتا ہے گوشت کا ٹکڑا ممے کی صورت میں اسکا لقمہ بنتا ہے ۔
ਮੁਹੁ ਮਾਸੈ ਕਾ ਜੀਭ ਮਾਸੈ ਕੀ ਮਾਸੈ ਅੰਦਰਿ ਸਾਸੁ ॥
muhu maasai kaa jeebh maasai kee maasai andar saas.
His mouth is flesh, his tongue is flesh; his breath is in the flesh.
One’s mouth is of flesh, tongue is of flesh, and one breathes in flesh.
ਇਸ ਦਾ ਮੂੰਹ ਭੀ ਮਾਸ ਦਾ ਹੈ ਜੀਭ ਭੀ ਮਾਸ ਦੀ ਹੈ, ਮਾਸ ਵਿਚ ਸਾਹ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।
مُہُماسےَکاجیِبھماسےَکیِماسےَانّدرِساسُ॥
سانس یا روح ماس میہہ
لہذا اسکا منہ بھی گوشت کا ہوتا ہے زبان گوشت کی بنی ہوتی ہے غرض یہ کہ زندگی اور سانس گوشت میں ہی ہوتے ہیں ۔
ਵਡਾ ਹੋਆ ਵੀਆਹਿਆ ਘਰਿ ਲੈ ਆਇਆ ਮਾਸੁ ॥
vadaa ho-aa vee-aahi-aa ghar lai aa-i-aa maas.
He grows up and is married, and brings his wife of flesh into his home.
When one grows older, one is married, and brings home (more) flesh (in the form of one’s wife).
ਜਦੋਂ ਜੁਆਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਵਿਆਹਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਭੀ (ਇਸਤ੍ਰੀ-ਰੂਪ) ਮਾਸ ਹੀ ਘਰ ਲੈ ਆਉਂਦਾ ਹੈ;
ۄڈاہویاۄیِیاہِیاگھرِلےَآئِیاماسُ॥
وہایا۔ شادی ہوئی۔
جب بچہ جوان ہوتا ہے گوشت سے بنی ہوئی بیوی کو گھر لے اتا ہے ۔
ਮਾਸਹੁ ਹੀ ਮਾਸੁ ਊਪਜੈ ਮਾਸਹੁ ਸਭੋ ਸਾਕੁ ॥
maasahu hee maas oopjai maasahu sabho saak.
Flesh is produced from flesh; all relatives are made of flesh.
Then from the flesh (of one’s wife, more) flesh is created (in the form of children) and thus all relationships develop through (the medium of) flesh.
(ਫਿਰ) ਮਾਸ ਤੋਂ ਹੀ (ਬੱਚਾ-ਰੂਪ) ਮਾਸ ਜੰਮਦਾ ਹੈ; (ਸੋ, ਜਗਤ ਦਾ ਸਾਰਾ) ਸਾਕ-ਸੰਬੰਧ ਮਾਸ ਤੋਂ ਹੀ ਹੈ।
ماسہُہیِماسُاوُپجےَماسہُسبھوساکُ॥
سانس یا زندگی بھی گوشت کے اندر ہے ۔
گوشت سے ہی گوشت پیدا ہوتا ہے ۔ سارے واسطہ دار اور رشتے دار ماس سے پیدا ہوئے اور گوشت سے بنے ہوتے ہیں۔
ਸਤਿਗੁਰਿ ਮਿਲਿਐ ਹੁਕਮੁ ਬੁਝੀਐ ਤਾਂ ਕੋ ਆਵੈ ਰਾਸਿ ॥
satgur mili-ai hukam bujhee-ai taaN ko aavai raas.
When the mortal meets the True Guru, and realizes the Hukam of the Lord’s Command, then he comes to be reformed.
(By entering into the controversies about meat, we don’t understand what is right and what is wrong. It is only) when we meet the true Guru and understand God’s will that any one’s conduct is successfully accomplished.
(ਮਾਸ ਖਾਣ ਜਾਂ ਨਾਹ ਖਾਣ ਦਾ ਨਿਰਨਾ ਸਮਝਣ ਦੇ ਥਾਂ) ਜੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਮਿਲ ਪਏ ਤੇ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਸਮਝੀਏ ਤਾਂ ਜੀਵ (ਦਾ ਜਗਤ ਵਿਚ ਆਉਣਾ) ਨੇਪਰੇ ਚੜ੍ਹਦਾ ਹੈ,
ستِگُرِمِلِئےَہُکمُبُجھیِئےَتاںکوآۄےَراسِ॥
فرمان ۔ راس۔
اگر سچا مرشد سے ملاپ ہو جائے تو الہٰی رضا و فرمان کی سمجھ آتی ہے تب صبح پتہ چلتا ہے
ਆਪਿ ਛੁਟੇ ਨਹ ਛੂਟੀਐ ਨਾਨਕ ਬਚਨਿ ਬਿਣਾਸੁ ॥੧॥
aap chhutay nah chhootee-ai naanak bachan binaas. ||1||
Releasing himself, the mortal does not find release; O Nanak, through empty words, one is ruined. ||1||
By our own efforts we cannot escape from (the bonds of flesh) and O’ Nanak through mere words (or useless discussions) we are simply ruined.||1||
(ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਜੀਵ ਨੂੰ ਮਾਸ ਨਾਲ ਜੰਮਣ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਮਰਨ ਤਕ ਇਤਨਾ ਡੂੰਘਾ ਵਾਸਤਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ) ਆਪਣੇ ਜ਼ੋਰ ਨਾਲ ਇਸ ਤੋਂ ਬਚਿਆਂ ਖ਼ਲਾਸੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ; ਤੇ, ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀ) ਚਰਚਾ ਨਾਲ (ਨਿਰੀ) ਹਾਨੀ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ॥੧॥
آپِچھُٹےنہچھوُٹیِئےَنانکبچنِبِنھاسُ॥੧॥
آپ چھئے ۔ نجات از خود۔
ورنہ بحث مباحثہ باعث نقصان بنتا ہے ۔
ਮਃ ੧ ॥
mehlaa 1.
First Mehl:
ਮਾਸੁ ਮਾਸੁ ਕਰਿ ਮੂਰਖੁ ਝਗੜੇ ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਨਹੀ ਜਾਣੈ ॥
maas maas kar moorakh jhagrhay gi-aan Dhi-aan nahee jaanai.
The fools argue about flesh and meat, but they know nothing about meditation and spiritual wisdom.
Only a foolish person squabbles and enters into heated discussions regarding meat but doesn’t know what is true wisdom or meditation.
(ਆਪਣੇ ਵਲੋਂ ਮਾਸ ਦਾ ਤਿਆਗੀ) ਮੂਰਖ (ਪੰਡਿਤ) ਮਾਸ ਮਾਸ ਆਖ ਕੇ ਚਰਚਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਨਾਹ ਇਸ ਨੂੰ ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਮਝ ਨਾਹ ਇਸ ਨੂੰ ਸੁਰਤ ਹੈ,
ماسُماسُکرِموُرکھُجھگڑےگِیانُدھِیانُنہیِجانھےَ॥
گوشت ۔ گیان ۔ علم و دانش س ۔
اے انسانو گوشت کے بارے دیوانے بیوقوف جھگڑتے ہیں جنکو نہ علم ہے نہ دانش نہ حقیقت میں دھیان لگاتےاور توجہ دیتے ہیں۔
ਕਉਣੁ ਮਾਸੁ ਕਉਣੁ ਸਾਗੁ ਕਹਾਵੈ ਕਿਸੁ ਮਹਿ ਪਾਪ ਸਮਾਣੇ ॥
ka-un maas ka-un saag kahaavai kis meh paap samaanay.
What is called meat, and what is called green vegetables? What leads to sin?
(The fool) doesn’t know what is (truly) meat, what is called a plant, and what truly constitutes sin.
(ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਹ ਗਹੁ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰੇ ਕਿ) ਮਾਸ ਤੇ ਸਾਗ ਵਿਚ ਕੀਹ ਫ਼ਰਕ ਹੈ, ਤੇ ਕਿਸ (ਦੇ ਖਾਣ) ਵਿਚ ਪਾਪ ਹੈ।
کئُنھُماسُکئُنھُساگُکہاۄےَکِسُمہِپاپسمانھے॥
ماس کون ساگ کہاوے ۔
گوشت کیا ہے اور سبزی کسے کہتے ہیں۔
ਗੈਂਡਾ ਮਾਰਿ ਹੋਮ ਜਗ ਕੀਏ ਦੇਵਤਿਆ ਕੀ ਬਾਣੇ ॥
gaiNdaa maar hom jag kee-ay dayviti-aa kee baanay.
It was the habit of the gods to kill the rhinoceros, and make a feast of the burnt offering.
(As far as Hindu holy books are concerned, the Shastras tell that the pundits have performed many) holy feasts by killing rhinoceros to satisfy the habits of gods.
(ਪੁਰਾਣੇ ਸਮੇ ਵਿਚ ਭੀ, ਲੋਕ) ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੇ ਸੁਭਾਉ ਅਨੁਸਾਰ (ਭਾਵ, ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ) ਗੈਂਡਾ ਮਾਰ ਕੇ ਹੋਮ ਤੇ ਜੱਗ ਕਰਦੇ ਸਨ।
گیَݩڈامارِہومجگکیِۓدیۄتِیاکیِبانھے॥
پاپ گناہ۔ سمانے ۔ بستا ہے ۔
پرانے وقتوں میں گنڈے کو ذبح کرکے دیو تاؤں کے عادات کی مطابق اور خوشنودی حاصل کرنے کے لیے ہون اور بگیہ کیا کرتے تھے ۔
ਮਾਸੁ ਛੋਡਿ ਬੈਸਿ ਨਕੁ ਪਕੜਹਿ ਰਾਤੀ ਮਾਣਸ ਖਾਣੇ ॥
maas chhod bais nak pakrheh raatee maanas khaanay.
Those who renounce meat, and hold their noses when sitting near it, devour men at night.
(Those) who after abandoning meat, (get so turned off) that they cannot stand even its smell, during the night they devour the human beings (because they stealthily so cheat others that the poor victims are left with nothing to survive).
ਜੋ ਮਨੁੱਖ (ਆਪਣੇ ਵਲੋਂ) ਮਾਸ ਤਿਆਗ ਕੇ (ਜਦ ਕਦੇ ਕਿਤੇ ਮਾਸ ਵੇਖਣ ਤਾਂ) ਬੈਠ ਕੇ ਆਪਣਾ ਨੱਕ ਬੰਦ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ (ਕਿ ਮਾਸ ਦੀ ਬੋ ਆ ਗਈ ਹੈ) ਉਹ ਰਾਤ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਖਾਂ ਜਾਂਦੇ ਹਨ (ਭਾਵ, ਲੁਕ ਕੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦਾ ਲਹੂ ਪੀਣ ਦੇ ਮਨਸੂਬੇ ਬੰਨ੍ਹਦੇ ਹਨ);
ماسُچھوڈِبیَسِنکُپکڑہِراتیِمانھسکھانھے॥
ماس چھوڈ۔ گوشت کھانا ترک کرکے ۔
جو شخس گوشت چھوڑ کر ناک بند کرتے ہیں۔ گوشت کی بوآتی ہے ۔ مگر رات کو آدمی کھا جاتے ہیں مراد پوشیدہ طور پر انسانوں کو انسانوں کو لوٹنے کے منصوبے بناتے ہیں۔
ਫੜੁ ਕਰਿ ਲੋਕਾਂ ਨੋ ਦਿਖਲਾਵਹਿ ਗਿਆਨੁ ਧਿਆਨੁ ਨਹੀ ਸੂਝੈ ॥
farh kar lokaaN no dikhlaavahi gi-aan Dhi-aan nahee soojhai.
They practice hypocrisy, and make a show before other people, but they do not understand anything about meditation or spiritual wisdom.
They just make a false show (of their purity, but in reality they) don’t understand what is divine knowledge or meditation.
(ਮਾਸ ਨਾਹ ਖਾਣ ਦਾ ਇਹ) ਪਖੰਡ ਕਰਕੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵਿਖਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਂਞ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਆਪ ਨਾਹ ਸਮਝ ਹੈ ਨਾਹ ਸੁਰਤ ਹੈ।
پھڑُکرِلوکاںنودِکھلاۄہِگِیانُدھِیانُنہیِسوُجھےَ॥
۔ مگر رات مراد اندھیرے میں انسنا کی کمائی لوٹی جاتی ہے
ویسے نہ انکو علم سمجھ اور دانش ہے نہ ہوش
ਨਾਨਕ ਅੰਧੇ ਸਿਉ ਕਿਆ ਕਹੀਐ ਕਹੈ ਨ ਕਹਿਆ ਬੂਝੈ ॥
naanak anDhay si-o ki-aa kahee-ai kahai na kahi-aa boojhai.
O Nanak, what can be said to the blind people? They cannot answer, or even understand what is said.
O’ Nanak, what is the use of saying anything to a blind (fool, because even when you) tell him (or her the right thing, the fool) doesn’t understand it.
ਪਰ, ਹੇ ਨਾਨਕ! ਕਿਸੇ ਅੰਨ੍ਹੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸਮਝਾਣ ਦਾ ਕੋਈ ਲਾਭ ਨਹੀਂ, (ਜੇ ਕੋਈ ਇਸ ਨੂੰ) ਸਮਝਾਵੇ (ਭੀ), ਤਾਂ ਭੀ ਇਹ ਸਮਝਾਇਆ ਸਮਝਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।
نانکانّدھےسِءُکِیاکہیِئےَکہےَنکہِیابوُجھےَ॥
عادت یا کلام ۔
انے نانک۔ کسی عقل کے اندھے کو سمجھانا بیفائدہ ہے ۔ جو کہنے کے باوجود سمجھتا نہیں۔
ਅੰਧਾ ਸੋਇ ਜਿ ਅੰਧੁ ਕਮਾਵੈ ਤਿਸੁ ਰਿਦੈ ਸਿ ਲੋਚਨ ਨਾਹੀ ॥
anDhaa so-ay je anDh kamaavai tis ridai se lochan naahee.
They alone are blind, who act blindly. They have no eyes in their hearts.
(That person is truly) a blind (fool) who does blind (foolish) deeds and (who doesn’t reflect in the heart whether the things he or she is doing are right, as if) the heart has no eyes.
(ਜੇ ਕਹੋ ਅੰਨ੍ਹਾ ਕੌਣ ਹੈ ਤਾਂ) ਅੰਨ੍ਹਾ ਉਹ ਹੈ ਜੋ ਅੰਨ੍ਹਿਆਂ ਵਾਲਾ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿਚ ਉਹ ਅੱਖਾਂ ਨਹੀਂ ਹਨ (ਭਾਵ, ਜੋ ਸਮਝ ਤੋਂ ਸੱਖਣਾ ਹੈ),
انّدھاسوءِجِانّدھُکماۄےَتِسُرِدےَسِلوچنناہیِ॥
ہی کام آتا ہہے
حقیقتاً اندھا وہ ہے جو جو اندھوں بیوقوفوں والے کام کرتا ہے
ਮਾਤ ਪਿਤਾ ਕੀ ਰਕਤੁ ਨਿਪੰਨੇ ਮਛੀ ਮਾਸੁ ਨ ਖਾਂਹੀ ॥
maat pitaa kee rakat nipannay machhee maas na khaaNhee.
They are produced from the blood of their mothers and fathers, but they do not eat fish or meat.
(Such people don’t realize that) they have been conceived from the blood of their mother and father but don’t eat fish or meat.
(ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸੋਚਣ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਆਪ ਭੀ ਤਾਂ) ਮਾਂ ਤੇ ਪਿਉ ਦੀ ਰੱਤ ਤੋਂ ਹੀ ਹੋਏ ਹਨ ਤੇ ਮੱਛੀ (ਆਦਿਕ) ਦੇ ਮਾਸ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਭਾਵ, ਮਾਸ ਤੋਂ ਹੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਕੇ ਮਾਸ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਕੀਹ ਭਾਵ? ਪਹਿਲਾਂ ਭੀ ਤਾਂ ਮਾਂ ਪਿਉ ਦੇ ਮਾਸ ਤੋਂ ਹੀ ਸਰੀਰ ਪਲਿਆ ਹੈ)।
ماتپِتاکیِرکتُنِپنّنےمچھیِماسُنکھاںہیِ॥
ردے ۔ دلمیں۔
جو ماں باپ کے کون سے پیدا ہوئے ہیں مگر مچھی کے گوشت سے پریہز کرتے ہیں مراد گوشت میں سے پیدا ہوکر گوشت سے پرہیز