ਹੈ ਕੋਊ ਐਸਾ ਮੀਤੁ ਜਿ ਤੋਰੈ ਬਿਖਮ ਗਾਂਠਿ ॥
hai ko-oo aisaa meet je torai bikham gaaNth.
Is there any such friend, who can untie this difficult knot?
Rare is such a saintly friend who can break (open) one’s difficult knot (of worldly involvements).
ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਹੀ ਇਹੋ ਜਿਹਾ (ਸੰਤ-) ਮਿੱਤਰ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਜੋ (ਇਸ ਜੀਵ-ਭੌਰੇ ਦੀ ਜਿੰਦ ਨੂੰ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ ਪਈ ਹੋਈ) ਪੱਕੀ ਗੰਢ ਤੋੜ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ہےَکوئوُایَسامیِتُجِتورےَبِکھمگاںٹھِ॥
میت۔ دوست۔ وکھم۔ سخت۔
کوئی ایسا دوست شاذ و نادر ہی ملتا ہے جو یہ مسئلہ حل کر سکے
ਨਾਨਕ ਇਕੁ ਸ੍ਰੀਧਰ ਨਾਥੁ ਜਿ ਟੂਟੇ ਲੇਇ ਸਾਂਠਿ ॥੧੫॥
naanak ik sareeDhar naath je tootay lay-ay saaNth. ||15||
O Nanak, the One Supreme Lord and Master of the earth reunites the separated ones. ||15||
O’ Nanak, it is only the venerable Master of the earth, who can re-unite the separated ones (with Him). ||15||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਲੱਛਮੀ-ਦਾ-ਆਸਰਾ (ਸਾਰੇ ਜਗਤ ਦਾ) ਨਾਥ ਪ੍ਰਭੂ ਹੀ ਸਮਰੱਥ ਹੈ ਜੋ (ਆਪਣੇ ਨਾਲੋਂ) ਟੁੱਟੇ ਹੋਇਆਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਗੰਢ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ॥੧੫॥
نانکاِکُس٘ریِدھرناتھجِٹوُٹےلےءِساںٹھِ॥੧੫॥
لگ سریدھر۔ واحد خدا ۔ ٹوٹے لئے سانٹھ۔ جو شکستہ کو جوڑتا ہے ۔
اے نانک واحد ہی کو توفیق جو شکستہ رشتوں کو بحال کر سکے ۔
ਧਾਵਉ ਦਸਾ ਅਨੇਕ ਪ੍ਰੇਮ ਪ੍ਰਭ ਕਾਰਣੇ ॥
Dhaava-o dasaa anayk paraym parabh kaarnay.
I run around in all directions, searching for the love of God.
I run about in myriad directions to win God’s love.
ਪਰਮਾਤਮਾ (ਦੇ ਚਰਨਾਂ) ਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਮੈਂ ਕਈ ਪਾਸੀਂ ਦੌੜਦਾ ਫਿਰਦਾ ਹਾਂ,
دھاۄءُدساانیکپ٘ریمپ٘ربھکارنھے॥
دھاوؤ۔ دوڑ دہوپ ۔ دسا۔ دشا۔ طرف۔ انیک۔ بیشمار۔ پریم پربھ کارنے ۔ الہٰی پیارکی وجہ سے ۔
الہٰی پریم پیار کے حصول کے لئے ہر طرف دوڑ دہوپ کرتا ہوں
ਪੰਚ ਸਤਾਵਹਿ ਦੂਤ ਕਵਨ ਬਿਧਿ ਮਾਰਣੇ ॥
panch sataaveh doot kavan biDh maarnay.
The five evil enemies are tormenting me; how can I destroy them?
But the five demons (of lust, anger, greed, attachment, and ego) trouble me (so much that I don’t know); in what way I can subdue them.
(ਪਰ ਇਹ ਕਾਮਾਦਿਕ) ਪੰਜ ਵੈਰੀ ਸਤਾਂਦੇ (ਹੀ) ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। (ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ) ਕਿਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਮਾਰਿਆ ਜਾਏ?
پنّچستاۄہِدوُتکۄنبِدھِمارنھے॥
پنچ ۔ پان احساسات بد ستاویہہ۔ تنگ کرتے ہیں۔ دفت ۔ دشمن ۔ کون بدھ ۔ کونسا طریقہ ۔ مارنے ختم کرنیکا۔
پانچوں اخلاقی و روحانی دشمن تنگ کرتے ہیں وہ کونسا طریقہ ہے جسکے زریعے انکو ختم کیا جا سکے ۔
ਤੀਖਣ ਬਾਣ ਚਲਾਇ ਨਾਮੁ ਪ੍ਰਭ ਧ੍ਯ੍ਯਾਈਐ ॥
teekhan baan chalaa-ay naam parabhDha-yaa-ee-ai.
Shoot them with the sharp arrows of meditation on the Name of God.
(I have realized that the only way is that) we should aim at them the sharp arrows of meditating on God’s Name.
(ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ ਇਹੀ ਹੈ ਕਿ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ (ਸਦਾ) ਸਿਮਰਦੇ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। (ਸਿਮਰਨ ਦੇ) ਤ੍ਰਿੱਖੇ ਤੀਰ ਚਲਾ ਕੇ-
تیِکھنھبانھچلاءِنامُپ٘ربھدھ٘ز٘زائیِئےَ॥
تبکھن بان۔ تیکھا تیرا۔ نام پربھ ۔ الہٰی نام۔ سچ ۔ حق وحقیقت کا۔ دھیایئے ۔ یادور یراض ۔
اسکے لئے الہٰی نام ست سچ حق وحقیقت کا تیز تیر چلائیا جائے
ਹਰਿਹਾਂ ਮਹਾਂ ਬਿਖਾਦੀ ਘਾਤ ਪੂਰਨ ਗੁਰੁ ਪਾਈਐ ॥੧੬॥
harihaaN mahaaN bikhaadee ghaat pooran gur paa-ee-ai. ||16||
O Lord! The way to slaughter these terrible sadistic enemies is obtained from the Perfect Guru. ||16||
Yes O’ my mate, when we obtain (the guidance of the) perfect Guru (we learn the way) to kill these most trouble-some enemies. ||16||
ਜਦੋਂ ਪੂਰਾ ਗੁਰੂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ (ਉਸ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਇਹਨਾਂ ਕਾਮਾਦਿਕ) ਵੱਡੇ ਝਗੜਾਲੂਆਂ ਦਾ ਨਾਸ (ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ) ॥੧੬॥
ہرِہاںمہاںبِکھادیِگھاتپوُرنگُرُپائیِئےَ॥੧੬॥
مہا دکھاوی۔ بھری جھگڑنے والے ۔ گھات ۔ نشانہ باندھ کر ۔گھات لگا کر۔ پورن گر۔ کامل مرشد۔ پاییئے ۔ ملتا ہے ۔
اس سے ان جھگڑالوؤں کا خاتمہ ہو سکتا ہے ۔ جو کامل مرشتہ سے ملتا ہے ۔
ਸਤਿਗੁਰ ਕੀਨੀ ਦਾਤਿ ਮੂਲਿ ਨ ਨਿਖੁਟਈ ॥
satgur keenee daat mool na nikhuta-ee.
The True Guru has blessed me with the bounty which shall never be exhausted.
(O’ my friends, the gift of God’s Name) bestowed by the true Guru never falls short.
ਗੁਰੂ ਦੀ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਹੋਈ ਹਰਿ-ਨਾਮ- ਦਾਤ ਕਦੇ ਭੀ ਨਹੀਂ ਮੁੱਕਦੀ,
ستِگُرکیِنیِداتِموُلِننِکھُٹئیِ॥
سچے گرو نے مجھے فضل سے نوازا ہے جو کبھی ختم نہیں ہوگا۔
ਖਾਵਹੁ ਭੁੰਚਹੁ ਸਭਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਛੁਟਈ ॥
kaavahu bhunchahu sabh gurmukhchhut-ee.
Eating and consuming it, all the Gurmukhs are emancipated.
Even after enjoying and sharing with others the Guru following person is emancipated (from worldly evils).
ਬੇਸ਼ੱਕ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਇਸ ਦਾਤ ਨੂੰ ਵਰਤੋ। (ਸਗੋਂ) ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ (ਇਸ ਦਾਤ ਨੂੰ ਵਰਤਣ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ) ਬਚਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
کھاۄہُبھُنّچہُسبھِگُرمُکھِچھُٹئیِ॥
اس کو کھا کر کھا لو ، اور سارے گورموخ آزاد ہوگئے۔
ਅੰਮ੍ਰਿਤੁ ਨਾਮੁ ਨਿਧਾਨੁ ਦਿਤਾ ਤੁਸਿ ਹਰਿ ॥
amrit naam niDhaan ditaa tus har.
The Lord, in His Mercy, has blessed me with the treasure of the Ambrosial Naam.
Nanak says (O’ my friend), if being pleased, God has given you the Immortalizing treasure of His Name,
ਆਤਮਕ ਜੀਵਨ ਦੇਣ ਵਾਲਾ (ਇਹ) ਨਾਮ-ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਪਰਮਾਤਮਾ (ਆਪ ਹੀ) ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਦੇਂਦਾ ਹੈ।
انّم٘رِتُنامُنِدھانُدِتاتُسِہرِ॥
پروردگار نے اپنی رحمت میں ، مجھے اپنے نام کے خزانہ سے نوازا ہے۔
ਨਾਨਕ ਸਦਾ ਅਰਾਧਿ ਕਦੇ ਨ ਜਾਂਹਿ ਮਰਿ ॥੧੭॥
naanak sadaa araaDh kaday na jaaNhi mar. ||17||
O Nanak, worship and adore the Lord, who never dies. ||17||
-then always meditate on God, (by doing so) you would never die (a spiritual death and would ultimately be united with God). ||17||
ਹੇ ਨਾਨਕ! (ਆਖ-ਹੇ ਭਾਈ!) ਸਦਾ ਇਸ ਨਾਮ ਨੂੰ ਸਿਮਰਿਆ ਕਰ, ਤੈਨੂੰ ਕਦੇ ਆਤਮਕ ਮੌਤ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗੀ ॥੧੭॥
نانکسداارادھِکدےنجاںہِمرِ॥੧੭॥
اے نانک ، رب کی عبادت کرو اور سجدہ کرو ، جو کبھی نہیں مرتا۔
ਜਿਥੈ ਜਾਏ ਭਗਤੁ ਸੁ ਥਾਨੁ ਸੁਹਾਵਣਾ ॥
jithai jaa-ay bhagat so thaan suhaavanaa.
Wherever the Lord’s devotee goes is a blessed, beautiful place.
Wherever the devotee (of God) goes that place becomes beauteous (and blessed).
ਜਿਸ ਥਾਂ ਤੇ (ਭੀ ਕੋਈ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ) ਭਗਤ ਜਾ ਬੈਠਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਥਾਂ (ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਦੇ ਵਾਯੂ-ਮੰਡਲ ਨਾਲ) ਸੁਖਦਾਈ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,
جِتھےَجاۓبھگتُسُتھانُسُہاۄنھا॥
جتھے ۔ ۔جہاں ۔ بھگت ۔ ۔ عاشق الہٰی۔ تھان۔ مقام۔ جگہ۔ سہاونا۔ خوبصورت۔
عاشقان الہٰی جاتے ہیں جہاں وہ مقام خوشنما ہو جاتا ہے
ਸਗਲੇ ਹੋਏ ਸੁਖ ਹਰਿ ਨਾਮੁ ਧਿਆਵਣਾ ॥
saglay ho-ay sukh har naam Dhi-aavanaa.
All comforts are obtained, meditating on the Lord’s Name.
Peace prevails all around there (because in the company of the devotee, many others start) meditating on God’s Name.
ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਸਿਮਰਦਿਆਂ (ਉਥੇ) ਸਾਰੇ ਸੁਖ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
سگلےہوۓسُکھہرِنامُدھِیاۄنھا॥
سگلے ۔ سارے ۔ نام دھیاونا۔ سچ ۔ حق وحقیقت مین توجہ دینی ۔
اور الہٰی نام کی یادوریاض سے ہر طرح کے آرام و آسائش میسر ہوجاتے ہیں
ਜੀਅ ਕਰਨਿ ਜੈਕਾਰੁ ਨਿੰਦਕ ਮੁਏ ਪਚਿ ॥
jee-a karan jaikaar nindak mu-ay pach.
People praise and congratulate the devotee of the Lord, while the slanderers rot and die.
All other beings hail the devotee but the slanderers are consumed (with jealousy).
(ਉਥੇ ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਸਾਰੇ) ਜੀਅ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸਿਫ਼ਤ-ਸਾਲਾਹ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। (ਪਰ ਭਾਗਾਂ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ) ਨਿੰਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮਨੁੱਖ (ਸੰਤ ਜਨਾਂ ਦੀ ਵਡਿਆਈ ਵੇਖ ਕੇ ਈਰਖਾ ਦੀ ਅੱਗ ਨਾਲ) ਸੜ ਸੜ ਕੇ ਆਤਮਕ ਮੌਤ ਸਹੇੜ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
جیِءکرنِجیَکارُنِنّدکمُۓپچِ॥
جیئہ کرن جیکار۔ ایمان یا یقین لانیوالے سجدے کرتے ہیں۔ بدگوئی کرنیوالے ۔ نندک۔ مونے پچ۔ حسد کی آگ میں جلتے ہین۔
وہان لوگ سر جھکاتے ہیں اور بدگوئی کرنیوالے حسد کی آگ میں جلتے ہیں
ਸਾਜਨ ਮਨਿ ਆਨੰਦੁ ਨਾਨਕ ਨਾਮੁ ਜਪਿ ॥੧੮॥
saajan man aanand naanak naam jap. ||18||
Says Nanak, O friend, chant the Naam, and your mind shall be filled with bliss. ||18||
But still O’ Nanak by meditating on God’s Name happiness prevails in the minds of good people. ||18||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪ ਜਪ ਕੇ ਸੱਜਣ ਜਨਾਂ ਦੇ ਮਨ ਵਿਚ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ॥੧੮॥
ساجنمنِآننّدُنانکنامُجپِ॥੧੮॥
ساجن۔ دوست۔
بجکہ دوست کے دل کو سکنو ملتا ہے اے نانک نام کی یادوریاض سے ۔
ਪਾਵਨ ਪਤਿਤ ਪੁਨੀਤ ਕਤਹ ਨਹੀ ਸੇਵੀਐ ॥
paavan patit puneet katah nahee sayvee-ai.
The mortal never serves the Immaculate Lord, the Purifier of sinners.
We don’t ever serve (or worship that God) who can sanctify the worst sinners.
(ਮਾਇਆ ਦੇ ਝੂਠੇ ਰੰਗ ਵਿਚ ਟਿਕੇ ਰਹਿ ਕੇ) ਪਵਿੱਤਰ-ਸਰੂਪ ਹਰੀ ਨੂੰ ਵਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਪਵਿੱਤਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਰੀ ਨੂੰ ਕਦੇ ਭੀ ਸਿਮਰਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ
پاۄنپتِتپُنیِتکتہنہیِسیۄیِئےَ॥
پاون۔ پاک خدا۔ پتت۔ بدکردار ۔ پنیت۔ نہایت پاک۔ کتہ ۔ کبھی۔ سیویئے ۔ خدمت۔ جھوٹھےرنگ۔
جھوٹی نعمتوں کی محبت میں کسکو آرام نصیب ہوا ہے ۔
ਝੂਠੈ ਰੰਗਿ ਖੁਆਰੁ ਕਹਾਂ ਲਗੁ ਖੇਵੀਐ ॥
jhoothai rang khu-aar kahaaN lag khayvee-ai.
The mortal wastes away in false pleasures. How long can this go on?
I wonder, for how long we could keep rowing the boat (of our life, which is) being wasted in the false show (of worldly pleasures)?
ਮਾਇਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ (ਫਸੇ ਰਹਿ ਕੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ) ਬੇੜੀ ਬਹੁਤਾ ਵਿਚ (ਸੁਖ ਨਾਲ) ਨਹੀਂ ਚਲਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ, (ਆਖ਼ਰ) ਖ਼ੁਆਰ ਹੀ ਹੋਈਦਾ ਹੈ।
جھوُٹھےَرنّگِکھُیارُکہاںلگُکھیۄیِئےَ॥
پیار جھوٹھے ۔ خوآر۔ ذلیل۔کہاں لگ۔ کب تک ۔ کھوییئے ۔ کب تک جاری رہ سکتی ہے ۔
جبتک گناہگاروں بدکرداروں کو راہ راست پر لاکر پاک و پائش بنانے والے کی خدمتنہیں کی ۔
ਹਰਿਚੰਦਉਰੀ ਪੇਖਿ ਕਾਹੇ ਸੁਖੁ ਮਾਨਿਆ ॥
harichand-uree paykh kaahay sukh maani-aa.
Why do you take such pleasure, looking at this mirage?
Why we have felt joy on seeing (those pleasures, which are short-lived like) castles in the sky.
(ਮਾਇਕ ਪਦਾਰਥਾਂ ਦੇ ਇਹਨਾਂ) ਹਵਾਈ ਕਿਲ੍ਹਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਖ ਵੇਖ ਕੇ ਤੂੰ ਕਿਉਂ ਸੁਖ ਪ੍ਰਤੀਤ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈਂ? (ਨਾਹ ਇਹ ਸਦਾ ਕਾਇਮ ਰਹਿਣੇ, ਅਤੇ ਨਾਹ ਹੀ ਇਹਨਾਂ ਦੇ ਮੋਹ ਵਿਚ ਫਸਿਆਂ ਪ੍ਰਭੂ ਦਰ ਤੇ ਆਦਰ ਮਿਲਣਾ)।
ہرِچنّدئُریِپیکھِکاہےسُکھُمانِیا॥
ہری چندوری ۔ ہوائی قلعے ۔ پیکھ ۔ دیکھکر۔
ایسی حالت مین کب تک زندگی بسر ہوگی
ਹਰਿਹਾਂ ਹਉ ਬਲਿਹਾਰੀ ਤਿੰਨ ਜਿ ਦਰਗਹਿ ਜਾਨਿਆ ॥੧੯॥
harihaaN ha-o balihaaree tinn je dargahi jaani-aa. ||19||
O Lord! I am a sacrifice to those who are known and approved in the Court of the Lord. ||19||
O’ my mate, I am a sacrifice to those who have been recognized in God’s court (for meditating on God’s Name). ||19||
ਮੈਂ (ਤਾਂ) ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਸਦਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਜਿਹੜੇ (ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪ ਜਪ ਕੇ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਹਜ਼ੂਰੀ ਵਿਚ ਸਤਕਾਰੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ॥੧੯॥
ہرِہاںہءُبلِہاریِتِنّنجِدرگہِجانِیا॥੧੯॥
درگیہہ۔ بارگاہ خدا۔
۔ قربان ہوں ان پر جو خدا کے دربار میں عزت پاتے ہیں۔
ਕੀਨੇ ਕਰਮ ਅਨੇਕ ਗਵਾਰ ਬਿਕਾਰ ਘਨ ॥
keenay karam anayk gavaar bikaar ghan.
The fool commits countless foolish actions and so many sinful mistakes.
Some foolish and uncivilized persons do many sinful deeds.
ਮੂਰਖ ਮਨੁੱਖ ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਕੁਕਰਮ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
کیِنےکرمانیکگۄاربِکارگھن॥
گوار۔ جاہل۔ کرم انیک۔ بیشمار اعمال۔ بکار۔ فضول۔
جاہل انسان بیشمار بدکاریاں کرتا ہے اور بدیوں ومیں مشغول رہتا ہے ۔
ਮਹਾ ਦ੍ਰੁਗੰਧਤ ਵਾਸੁ ਸਠ ਕਾ ਛਾਰੁ ਤਨ ॥
mahaa darugaNDhat vaas sath kaa chhaar tan.
The fool’s body smells rotten, and turns to dust.
They live amidst the most sinful atmosphere, and their body (is so full of bad habits, as if it has) become a heap of ashes.
ਵੱਡੇ ਕੁਕਰਮਾਂ ਦੀ ਗੰਦਗੀ ਵਿਚ ਇਸ ਦਾ ਨਿਵਾਸ ਹੋਇਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਮੂਰਖ ਦਾ ਸਰੀਰ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਰੁਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ (ਅਮੋਲਕ ਮਨੁੱਖਾ ਸਰੀਰ ਕੌਡੀ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ)।
مہاد٘رُگنّدھتۄاسُسٹھکاچھارُتن॥
مہاں ۔ بھاری ۔ درگندھت۔ بدبودار۔ واس۔ رہائش ۔ چارتن ۔ جسم خا میں ملتا ہے ۔
جسکی وجہ سے خاک چھانتا ہے
ਫਿਰਤਉ ਗਰਬ ਗੁਬਾਰਿ ਮਰਣੁ ਨਹ ਜਾਨਈ ॥
firta-o garab gubaar maran nah jaan-ee.
He wanders lost in the darkness of pride, and never thinks of dying.
But still such a person roams around puffed up in ego and never realizes that soon he or she may have to face death.
(ਅਜਿਹਾ ਮਨੁੱਖ) ਅਹੰਕਾਰ ਦੇ ਹਨੇਰੇ ਵਿਚ ਤੁਰਿਆ ਫਿਰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਮੌਤ (ਭੀ) ਨਹੀਂ ਸੁੱਝਦੀ।
پھِرتءُگربگُبارِمرنھُنہجانئیِ॥
گربھ ۔ غرور ۔ غبار اندھیرا ۔ مرن نہ جانیئ ۔ موت کی سمجھ نہیں۔
غرور اور جہالت میں زندگی بسر کرتاموت کی خبر نہیں
ਹਰਿਹਾਂ ਹਰਿਚੰਦਉਰੀ ਪੇਖਿ ਕਾਹੇ ਸਚੁ ਮਾਨਈ ॥੨੦॥
harihaaN harichand-uree paykh kaahay sach maan-ee. ||20||
O Lord! The mortal gazes upon the mirage; why does he think it is true? ||20||
O’ my friend, why seeing (false illusions which are like) castles in the air, you deem them as true? ||20||
ਇਸ ਹਵਾਈ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਵੇਖ ਵੇਖ ਕੇ ਪਤਾ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਕਿਉਂ ਇਸ ਨੂੰ ਸਦਾ-ਕਾਇਮ ਰਹਿਣਾ ਮੰਨੀ ਬੈਠਾ ਹੈ ॥੨੦॥
ہرِہاںہرِچنّدئُریِپیکھِکاہےسچُمانئیِ॥੨੦॥
ہری چندوری ۔ سراب۔ ہوائی قلعے ۔ پیکھ۔ دیکھکر ۔ سچ مانیئی ۔ حقیقت سمجھتا ہے ۔
اور ہوائی قلعے اور جھوٹی اُمیدیں باھندتا رہتا ہے اور اس زندگی کو صدیوی سمجھتا ہے ۔
ਜਿਸ ਕੀ ਪੂਜੈ ਅਉਧ ਤਿਸੈ ਕਉਣੁ ਰਾਖਈ ॥
jis kee poojai a-oDhtisai ka-un raakh-ee.
When someone’s days are over, who can save him?
(O’ my friend), no one can save the one whose end of life has come.
ਜਿਸ (ਮਨੁੱਖ) ਦੀ (ਉਮਰ ਦੀ) ਆਖ਼ਰੀ ਹੱਦ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਮਨੁੱਖ (ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ) ਬਚਾ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ।
جِسکیِپوُجےَائُدھتِسےَکئُنھُراکھئیِ॥
پوجے اودھ۔ عمر ختم ہوجائے ۔ تسے ۔ اپسے ۔
جو شخص عمر رسیدہ ہوگیا اسے کون بچا سکتا ہے
ਬੈਦਕ ਅਨਿਕ ਉਪਾਵ ਕਹਾਂ ਲਉ ਭਾਖਈ ॥
baidak anik upaav kahaaN la-o bhaakh-ee.
How long can the physicians go on, suggesting various therapies?
A physician may try myriads of ways, but cannot utter words (of hope, indefinitely).
ਹਿਕਮਤ-ਵਿੱਦਿਆ ਦੇ ਅਨੇਕਾਂ ਹੀ ਢੰਗ (ਨੁਸਖ਼ੇ) ਕਿੱਥੋਂ ਤਕ (ਕੋਈ) ਦੱਸ ਸਕਦਾ ਹੈ?
بیَدکانِکاُپاۄکہاںلءُبھاکھئیِ॥
بیدک۔ حکیمی ۔ حکمت۔ اُاو۔ علاج۔ بھاکھئی۔ بیان کرتے ہیں۔
حکیم بہت دوائیں نسخے بناتا ہے
ਏਕੋ ਚੇਤਿ ਗਵਾਰ ਕਾਜਿ ਤੇਰੈ ਆਵਈ ॥
ayko chayt gavaar kaaj tayrai aavee.
You fool, remember the One Lord; only He shall be of use to you in the end.
O’ foolish person, meditate only on one (God) who could really help you.
ਹੇ ਮੂਰਖ! ਇਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਹੀ ਯਾਦ ਕਰਿਆ ਕਰ, (ਉਹ ਹੀ ਹਰ ਵੇਲੇ) ਤੇਰੇ ਕੰਮ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
ایکوچیتِگۄارکاجِتیرےَآۄئیِ॥
ایکو ۔ واحد۔ مراد خدا۔ چیت۔ یاد۔ کاج ۔ کام۔
اے احمق ، ایک ہی رب کو یاد رکھو۔ آخرکار وہی تمہارے کام آئے گا۔
ਹਰਿਹਾਂ ਬਿਨੁ ਨਾਵੈ ਤਨੁ ਛਾਰੁ ਬ੍ਰਿਥਾ ਸਭੁ ਜਾਵਈ ॥੨੧॥
harihaaN bin naavai tan chhaar baritha sabh jaav-ee. ||21||
O Lord! Without the Name, the body turns to dust, and everything goes to waste. ||21||
O’ my mate without (meditating on God’s) Name the body is (worthless like) dust and it would all go waste. ||21||
ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਇਹ ਸਰੀਰ ਮਿੱਟੀ (ਸਮਾਨ) ਹੈ, ਸਾਰਾ ਵਿਅਰਥ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ॥੨੧॥
ہرِہاںبِنُناۄےَتنُچھارُب٘رِتھاسبھُجاۄئیِ॥੨੧॥
ہرہاں ۔ اے خدا۔ بن ناوے ۔ الہٰی نام کے بگیر۔ چھار۔ خاک۔ برتھا۔ بیکار۔
یہ جسم خا ک کے برابر ہے بیکار چلا جاتاہے ۔
ਅਉਖਧੁ ਨਾਮੁ ਅਪਾਰੁ ਅਮੋਲਕੁ ਪੀਜਈ ॥
a-ukhaDh naam apaar amolak peej-ee.
Drink in the medicine of the Incomparable, Priceless Name.
(O’ my friends), the medicine of Name is of limitless benefit.
(ਆਤਮਕ ਰੋਗਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ) ਨਾਮ (ਹੀ) ਦਵਾਈ ਹੈ, ਬਹੁਤ ਹੀ ਕੀਮਤੀ ਦਵਾਈ ਹੈ। (ਇਹ ਦਵਾਈ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਮਿਲ ਕੇ) ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ائُکھدھُنامُاپارُامولکُپیِجئیِ॥
اوکھد۔ دوائی۔ اپار۔ بیشمار۔ امولک۔ اتنا قیمتی کہ قیمت کا تعین نہ ہوسکے ۔ پیجی ۔ ذہن نشین اور عمل پیرا کیجیئے۔
الہٰی نام ست سچ حق و حقیقت ایسی بیش قیمت دوائیجس کی قیمت مقرر کرنا محال اور ناممکن ہے ۔
ਮਿਲਿ ਮਿਲਿ ਖਾਵਹਿ ਸੰਤ ਸਗਲ ਕਉ ਦੀਜਈ ॥
mil mil khaaveh sant sagal ka-o deej-ee.
Meeting and joining together, the Saints drink it in, and give it to everyone.
This is a priceless elixir, which you should drink. Joining together, the saints take this (medicine themselves and) distribute to all (who are present there).
(ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ) ਸੰਤ ਜਨ ਸਦਾ ਮਿਲ ਕੇ (ਇਹ ਹਰਿ-ਨਾਮ ਦਵਾਈ) ਖਾਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ (ਜਿਹੜੇ ਭੀ ਵਡਭਾਗੀ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ) ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ (ਇਹ ਨਾਮ-ਦਵਾਈ) ਵੰਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
مِلِمِلِکھاۄہِسنّتسگلکءُدیِجئیِ॥
مل مل گھاویہہ سنت۔ محبوب خدا سے ملکر ذہن نشین کرؤ۔ سگل کو دیجیئے ۔ اور اس دوائی کو سب کو دیجیئے ۔
اسے پیؤمراد ذہن نشین کرؤ۔ اور اس پر عملکرؤ۔ محبوب الہٰی سنت سے ملکر ذہن نشین کرؤ عملکرؤ اور سب میں بانٹو۔
ਜਿਸੈ ਪਰਾਪਤਿ ਹੋਇ ਤਿਸੈ ਹੀ ਪਾਵਣੇ ॥
jisai paraapat ho-ay tisai hee paavnay.
He alone is blessed with it, who is destined to receive it.
However, only those persons are blessed with this (gift) who are destined to receive it.
ਪਰ ਉਸੇ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇਹ ਨਾਮ-ਦਵਾਈ ਮਿਲਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਦਾ ਮਿਲਣਾ ਲਿਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
جِسےَپراپتِہوءِتِسےَہیِپاۄنھے॥
پراپت۔ حاصل تسے ۔ اسے ۔پاونے ۔ پاتا ہے ۔
مگراُسےملتیہےجو اسکاحقدار ہوتا ہے
ਹਰਿਹਾਂ ਹਉ ਬਲਿਹਾਰੀ ਤਿੰਨ੍ਹ੍ਹ ਜਿ ਹਰਿ ਰੰਗੁ ਰਾਵਣੇ ॥੨੨॥
harihaaN ha-o balihaaree tinH je har rang raavnay. ||22||
O Lord! I am a sacrifice to those who enjoy the Love of the Lord. ||22||
Therefore O’ my friend, I am a sacrifice to those who enjoy the love of God’s Name. ||22||
ਮੈਂ ਸਦਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਜਿਹੜੇ (ਹਰਿ-ਨਾਮ ਜਪ ਕੇ) ਪ੍ਰਭੂ-ਮਿਲਾਪ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਦੇ ਹਨ ॥੨੨॥
ہرِہاںہءُبلِہاریِتِنّن٘ہ٘ہجِہرِرنّگُراۄنھے॥੨੨॥
ہر رنگ راونے ۔ الہٰی پیار کا لطف لیتے ہیں۔
۔قربانو ہوں انپرجو الہٰیپیارکالطف اُٹھاتے ہیں۔
ਵੈਦਾ ਸੰਦਾ ਸੰਗੁ ਇਕਠਾ ਹੋਇਆ ॥
vaidaa sandaa sang ikthaa ho-i-aa.
The physicians meet together in their assembly.
(O’ my friends, when the saints get together, assume that) assembly of physicians has got together.
(ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਆਤਮਕ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਚਾਣ ਵਾਲੇ) ਹਕੀਮਾਂ (ਸੰਤ-ਜਨਾਂ) ਦੀ ਸੰਗਤ ਇਕੱਠੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ۄیَداسنّداسنّگُاِکٹھاہوئِیا॥
جب روحانی حکیموں کی سنگت اکھٹی ہوتی ہے
ਅਉਖਦ ਆਏ ਰਾਸਿ ਵਿਚਿ ਆਪਿ ਖਲੋਇਆ ॥
a-ukhad aa-ay raas vich aap khalo-i-aa.
The medicines are effective, when the Lord Himself stands in their midst.
Then the medicine (of Name being distributed) proves beneficial to all because God Himself stands amidst them.
(ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੀ ਹੋਈ ਤੇ ਦੱਸੀ ਹੋਈ ਹਰਿ-ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਦੀ) ਦਵਾਈ (ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ) ਆਪਣਾ ਪੂਰਾ ਅਸਰ ਕਰਦੀ ਹੈ (ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਇਕੱਠ ਵਿਚ ਪਰਮਾਤਮਾ ਆਪ ਹਾਜ਼ਰ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ)।
ائُکھدآۓراسِۄِچِآپِکھلوئِیا॥
تو دوائی معافق ہوجاتی ہے جب خدا خود امدادی ہوتا ہے
ਜੋ ਜੋ ਓਨਾ ਕਰਮ ਸੁਕਰਮ ਹੋਇ ਪਸਰਿਆ ॥
jo jo onaa karam sukaram ho-ay pasri-aa.
Their good deeds and karma become apparent.
Whatever step they take that proves to be the right deed.
(ਆਤਮਕ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਉਹ ਵੈਦ ਸੰਤ-ਜਨ) ਜਿਹੜੇ ਜਿਹੜੇ ਨਿੱਤ ਦੇ ਕਰਤੱਬ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਉਹ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਆਏ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ) ਵਧੀਆ ਪੂਰਨੇ ਬਣ ਕੇ ਪਰਗਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ,
جوجواوناکرمسُکرمہوءِپسرِیا॥
تو انکے کئے ہوئے نیک اعمال اور نیکیاں ہر طرف پھیل جاتی ہیں۔
ਹਰਿਹਾਂ ਦੂਖ ਰੋਗ ਸਭਿ ਪਾਪ ਤਨ ਤੇ ਖਿਸਰਿਆ ॥੨੩॥
harihaaNdookh rog sabh paap tan tay khisri-aa. ||23||
O Lord! Pains, diseases and sins all vanish from their bodies. ||23||
O’ my friend, then every kind of sorrow, ailment and sin is removed from the body (of the devotees participating in that congregation). ||23||
(ਇਸੇ ਵਾਸਤੇ ਸਾਧ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਆਏ ਵਡਭਾਗੀਆਂ ਦੇ) ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਦੁੱਖ ਸਾਰੇ ਰੋਗ ਸਾਰੇ ਪਾਪ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ॥੨੩॥
ہرِہاںدوُکھروگسبھِپاپتنتےکھِسرِیا॥੨੩॥
لہذا ہمیشہ قسم کی بیماریں اور گناہ دور ہوجاتے ہیں۔
ਚਉਬੋਲੇ ਮਹਲਾ ੫
cha-ubolay mehlaa 5
Chaubolas, Fifth Mehl:
ਗੁਰੂ ਅਰਜਨਦੇਵ ਜੀ ਦੀ ਬਾਣੀ ‘ਚਉਬੋਲੇ’।
چئُبولےمہلا੫
ੴ ਸਤਿਗੁਰ ਪ੍ਰਸਾਦਿ ॥
ik-oNkaar satgur parsaad.
One Universal Creator God. By The Grace Of The True Guru:
ਅਕਾਲ ਪੁਰਖ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਸਤਿਗੁਰੂ ਦੀ ਕਿਰਪਾ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ایک اونکارستِگُرپ٘رسادِ॥
ایک آفاقی خالق خدا سچے گرو کے فضل سے جانا گیا
ਸੰਮਨ ਜਉ ਇਸ ਪ੍ਰੇਮ ਕੀ ਦਮ ਕ੍ਯ੍ਯਿਹੁ ਹੋਤੀ ਸਾਟ ॥
samman ja-o is paraym kee dam ki-yahoo hotee saat.
O Samman, if one could buy this love with money,
O’ Samman, if it was possible to trade true love for money,
ਹੇ ਦਾਨੀ ਮਨੁੱਖ! (ਧਨ ਦੇ ਵੱਟੇ ਹਰਿ-ਨਾਮ ਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਨਹੀਂ ਮਿਲ ਸਕਦਾ) ਜੇ ਇਸ ਪ੍ਰੇਮ ਦਾ ਵਟਾਂਦਰਾ ਧਨ ਤੋਂ ਹੋ ਸਕਦਾ,
سنّمنجءُاِسپ٘ریمکیِدمک٘ز٘زِہُہوتیِساٹ॥
سحن۔ جو شاہباز پوے کا ایک سکھ ہوا ہے ۔ اے سمن ۔ جؤ۔ جب ۔ پریم۔ پیار۔ دم۔ دولت ۔ ساٹ۔ تبادلہ ۔
اے سخی خیرات کرنیوالے سمن اگر پریم پیار محبت کا تبادلہ چندسکوں کے بدلےہو جاتا تو راون ایک بادشاہ تھا غریب اور کنگال نہیں تھا۔
ਰਾਵਨ ਹੁਤੇ ਸੁ ਰੰਕ ਨਹਿ ਜਿਨਿ ਸਿਰ ਦੀਨੇ ਕਾਟਿ ॥੧॥
raavan hutay so rank neh jin sir deenay kaat. ||1||
then consider Raawan the king. He was not poor, but he could not buy it, even though he offered his head to Shiva. ||1||
-then a king like Raavan (who ruled over golden Sri Lanka could have purchased love of god Shiva for any amount of money and he) wouldn’t have cut off and surrendered his head (ten times) for Shiva’s blessings. ||1||
ਤਾਂ ਉਹ (ਰਾਵਣ) ਜਿਸ ਨੇ ਸ਼ਿਵ ਜੀ ਨੂੰ ਖ਼ੁਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਗਿਆਰਾਂ ਵਾਰੀ ਆਪਣੇ) ਸਿਰ ਕੱਟ ਕੇ ਦਿੱਤੇ ਸਨ (ਸਿਰ ਦੇਣ ਦੇ ਥਾਂ ਬੇਅੰਤ ਧਨ ਦੇ ਦੇਂਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ) ਰਾਵਣ ਵਰਗੇ ਕੰਗਾਲ ਨਹੀਂ ਸਨ ॥੧॥
راۄنہُتےسُرنّکنہِجِنِسِردیِنےکاٹِ॥੧॥
راون ۔ بتے ۔ راون جیسے ۔ رنک۔ کنگال۔ غریب۔ جن۔ ۔ جسنے ۔ سردینے کاٹ۔ سربھینٹ کر دیئے (1)
جسکی ساری سلطنت سونے کی تھی اُسنے مذہبی کتابوں کے مطابق شوجی کو خوش کرنے کے لئے دس سرکات کر دیئے (1)
ਪ੍ਰੀਤਿ ਪ੍ਰੇਮ ਤਨੁ ਖਚਿ ਰਹਿਆ ਬੀਚੁ ਨ ਰਾਈ ਹੋਤ ॥
pareet paraym tan khach rahi-aa beech na raa-ee hot.
My body is drenched in love and affection for the Lord; there is no distance at all between us.
(O’ my friend), one whose heart is absorbed in God’s love, (becomes so totally absorbed and united with Him) that not even a mustard’s seed distance remains between that person and his or her Beloved (God).
(ਹੇ ਦਾਨੀ ਮਨੁੱਖ! ਵੇਖ, ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਦਾ) ਹਿਰਦਾ (ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੀਤਮ ਦੇ) ਪ੍ਰੇਮ-ਪਿਆਰ ਵਿਚ ਮਗਨ ਹੋਇਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ (ਉਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰੀਤਮ ਨਾਲੋਂ) ਰਤਾ ਭਰ ਭੀ ਵਿੱਥ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ,
پ٘ریِتِپ٘ریمتنُکھچِرہِیابیِچُنرائیِہوت॥
تن کھچ رہیا۔ جسم محوومجذوب ہوگیا بیچ نہ رائی ہوت۔ رائی کے دانے جتنا مراد ذا سا بھی فرق نہیں رہا۔
میرا جسم پریم پیار میں اتنا محو ومجذوب ہوگیا ہے ۔کہ معمولی اور ائی جتنا بھی فرق نہیں رہا۔
ਚਰਨ ਕਮਲ ਮਨੁ ਬੇਧਿਓ ਬੂਝਨੁ ਸੁਰਤਿ ਸੰਜੋਗ ॥੨॥
charan kamal man bayDhi-o boojhan surat sanjog. ||2||
My mind is pierced through by the Lotus Feet of the Lord. He is realized when one’s intuitive consciousness is attuned to Him. ||2||
Such a person’s mind is pierced through with the lotus feet (the loving memory of God). But one realizes this thing only if one’s mind is truly attuned to his or her beloved (God). ||2||
(ਜਿਵੇਂ ਭੌਰਾ ਕੌਲ-ਫੁੱਲ ਵਿਚ ਵਿੱਝ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਿਵੇਂ ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਦਾ) ਮਨ (ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ) ਸੋਹਣੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿਚ ਵਿੱਝਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਸਮਝਣ ਵਾਲੀ ਮਾਨਸਕ ਤਾਕਤ ਲਗਨ ਵਿਚ ਹੀ ਲੀਨ ਹੋਈ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ॥੨॥
چرنکملمنُبیدھِئوبوُجھنُسُرتِسنّجوگ॥੨॥
چرن کمل۔ پاک پاؤں ۔ من بیدھیؤ ۔ دل کو گرفتار کر لیا۔ بوجھن۔ سمجھ ۔ سرت۔ ہوش۔ سنجوگ۔ ملاپ (2)
میرا دل پا پاؤں کا گرویدہ ہوگیا ہے اسکی سمجھ عقل و ہوش کے الہٰی ملاپ سے آتی ہے (2)