ਮਾਇਆ ਮੋਹੁ ਬਿਵਰਜਿ ਸਮਾਏ ॥
maa-i-aa moh bivaraj samaa-ay.
By controlling the love for Maya, the worldly riches and power, one gets absorbed in God’s Name. ਮਾਇਆ ਦਾ ਮੋਹ ਰੋਕ ਕੇ ਮਨੁੱਖ ਪ੍ਰਭੂ-ਨਾਮ ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ l
مائِیا مۄہُ بِورجِ سماۓ ॥
مائِیا۔ دنیاوی دولت
دنیاوی دولت سے لگاؤ ختم کرکے ، خداوند میں ضم ہوجاتا ہے۔
ਸਤਿਗੁਰੁ ਭੇਟੈ ਮੇਲਿ ਮਿਲਾਏ ॥
satgur bhaytai mayl milaa-ay.
When one meets with the true Guru, then he (the Guru) unites that person with God by bringing him in the holy congregation. ਜਦੋ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸਤਿਗੁਰੁ ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਮਿਲਾ ਕੇ ਪ੍ਰਭੂ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਦਿਂਦਾ ਹੈ l
ستِگُرُ بھیٹےَ میلِ مِلاۓ ॥
ستِگُرُ بھیٹےَ ۔ سچے گرو سے ملاقات
سچے گرو سے ملاقات کرنے سے ہم اس کے اتحاد میں شامل ہو گئے ہیں۔
ਨਾਮੁ ਰਤਨੁ ਨਿਰਮੋਲਕੁ ਹੀਰਾ ॥
naam ratan nirmolak heeraa.
God’s Name is like a priceless gem or diamond. ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ (ਮਾਨੋ ਇਕ) ਅਮੋਲਕ ਰਤਨ ਹੈ ਹੀਰਾ ਹੈ।
نامُ رتنُ نِرمۄلکُ ہیِرا ॥
نِرمۄلکُ ۔ انمول
نام ، رب کا نام ، ایک انمول زیور ، ایک ہیرا ہے
ਤਿਤੁ ਰਾਤਾ ਮੇਰਾ ਮਨੁ ਧੀਰਾ ॥੨॥
tit raataa mayraa man Dheeraa. ||2||
Imbued with it, my mind has become pacified and stable. ||2|| ਉਸ ਨਾਮ ਵਿਚ ਰੰਗੀਜ ਕੇ ਮੇਰਾ ਮਨ ਟਿਕ ਗਿਆ ਹੈ ॥੨॥
تِتُ راتا میرا منُ دھیِرا ॥2॥
اس کی خوشی سے ، ذہن سکون اور حوصلہ افزائی پاتا ہے
ਹਉਮੈ ਮਮਤਾ ਰੋਗੁ ਨ ਲਾਗੈ ॥
ha-umai mamtaa rog na laagai.
The diseases of egotism and love for Maya do not afflict the one, ਹਉਮੈ-ਰੋਗ ਮਾਇਆ ਦੀ ਮਮਤਾ ਦਾ ਰੋਗ ਉਸ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਚੰਬੜਦਾ,
ہئُمےَ ممتا رۄگُ ن لاگےَ ॥
ہئُمےَ ممتا رۄگُ ۔ غرور اور ملکیت کی بیماریاں
غرور اور ملکیت کی بیماریاں برداشت نہیں کرتی ہیں
ਰਾਮ ਭਗਤਿ ਜਮ ਕਾ ਭਉ ਭਾਗੈ ॥
raam bhagat jam kaa bha-o bhaagai.
who performs the devotional worship of God and his fear of death disappears. ਜੋ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਭਗਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਮੌਤ ਦਾ ਡਰ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
رام بھگتِ جم کا بھءُ بھاگےَ ॥
ایک جو رب کی عبادت کرتا ہے۔ موت کے فرشتے کا خوف بھاگتا ہے
ਜਮੁ ਜੰਦਾਰੁ ਨ ਲਾਗੈ ਮੋਹਿ ॥
jam jandaar na laagai mohi.
Now even the terrible demon of death does not come near me, ਭਿਆਨਕ ਜਮ ਭੀ ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪੋਂਹਦਾ,
جمُ جنّدارُ ن لاگےَ مۄہِ ॥
موت کا پیغام لانے والا روح کا دشمن ، مجھے ہر گز نہیں چھوتا ہے
ਨਿਰਮਲ ਨਾਮੁ ਰਿਦੈ ਹਰਿ ਸੋਹਿ ॥੩॥ nirmal naam ridai har sohi. ||3|| because God’s immaculate Name is embellishing my heart. ||3|| (ਕਿਉਂਕਿ) ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਪਵਿਤ੍ਰ ਨਾਮ ਮੇਰੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਸੋਭ ਰਿਹਾ ਹੈ ॥੩॥
نِرمل نامُ رِدےَ ہرِ سۄہِ ॥3॥
رِدےَ ۔ روشن کرتا ہے
خداوند کا بے پایاں نام میرے دل کو روشن کرتا ہے
ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰਿ ਭਏ ਨਿਰੰਕਾਰੀ ॥
sabad beechaar bha-ay nirankaaree.
We come to belong to the formless God by reflecting on the Guru’s divine word. ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਵਿਚਾਰ ਕੇ ਜੋ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਸੇਵਕ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
سبدُ بیِچارِ بھۓ نِرنّکاری ॥
ہم گرو کے الہی کلام پر غور کرتے ہوئے بے اختیار خدا سے تعلق رکھتے ہیں
ਗੁਰਮਤਿ ਜਾਗੇ ਦੁਰਮਤਿ ਪਰਹਾਰੀ ॥
gurmat jaagay durmat parhaaree.
They become spiritually awakened through the Guru’s teachings and their evil intellect vanishes. ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦੁਆਰਾ ਜਾਗ ਪੈਣ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭੈੜੀ ਮੱਤ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
گُرمتِ جاگے دُرمتِ پرہاری ॥
دُرمتِ پرہاری۔ بددیانتی دور ہو جاتی ہے
گورو کی تعلیمات بیدار کردیتی ہیں بددیانتی دور ہو جاتی ہے۔
ਅਨਦਿਨੁ ਜਾਗਿ ਰਹੇ ਲਿਵ ਲਾਈ ॥
an-din jaag rahay liv laa-ee.
Those who attune to God’s Name and always remain awake and alert to the onslaught of Maya, ਜੇਹੜੇ ਮਨੁੱਖ ਪ੍ਰਭੂ-ਚਰਨਾ ਵਿਚ ਸੁਰਤ ਜੋੜ ਕੇ ਹਰ ਵੇਲੇ (ਮਾਇਆ ਦੇ ਹੱਲਿਆਂ ਵੱਲੋਂ) ਸੁਚੇਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,
اندِنُ جاگِ رہے لِو لائی ॥
اندِنُ جاگِ ۔ دن رات جاگتےہیں
دن رات جاگتے اور بیدار رہنے والے خداوند کی طرف محبت سے مرکوز رہتے ہیں ،
ਜੀਵਨ ਮੁਕਤਿ ਗਤਿ ਅੰਤਰਿ ਪਾਈ ॥੪॥
jeevan mukat gat antar paa-ee. ||4||
they attain such a supreme spiritual status, which liberates them from the bonds of Maya while still living with Maya. ||4|| ਉਹ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਉਹ ਉੱਚੀ ਆਤਮਕ ਅਵਸਥਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਮਾਇਆ ਵਿਚ ਵਰਤਦਿਆਂ ਹੀ ਮਾਇਆ ਦੇ ਬੰਧਨਾਂ ਤੋਂ ਆਜ਼ਾਦ ਕਰ ਦੇਂਦੀ ਹੈ ॥੪॥
جیِون مُکتِ گتِ انّترِ پائی ॥4॥
ایک جیون مکتا بن جاتا ہے – زندہ رہتے ہوئے آزاد ہوا۔ اسے یہ کیفیت اپنے اندر گہری معلوم ہوتی ہے
ਅਲਿਪਤ ਗੁਫਾ ਮਹਿ ਰਹਹਿ ਨਿਰਾਰੇ ॥
alipat gufaa meh raheh niraaray.
Those who remain detached from the world as if their mind is residing in a secluded cave of the body, ਜੇਹੜੇ ਮਨੁੱਖ ਸਰੀਰ-ਗੁਫਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਮਾਇਆ ਤੋਂ ਨਿਰਲੇਪ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਮਾਇਆ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਤੋਂ ਵੱਖਰੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ,
الِپت گُپھا مہِ رہہِ نِرارے ॥
الِپت گُپھا ۔ ویران غار
ویران غار میں ، میں کوئی تعلق نہیں رکھتا ہوں۔
ਤਸਕਰ ਪੰਚ ਸਬਦਿ ਸੰਘਾਰੇ ॥
taskar panch sabad sanghaaray.
through the Guru’s teachings, they control their vices (lust, greed, anger, attachment and ego) as if they have killed the five robbers. ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਕਾਮਾਦਿਕ ਪੰਜਾਂ ਚੋਰਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।
تسکر پنّچ سبدِ سنّگھارے ॥
شبد کی مدد سے میں نے پانچوں چوروں کو مار ڈالا
ਪਰ ਘਰ ਜਾਇ ਨ ਮਨੁ ਡੋਲਾਏ ॥
par ghar jaa-ay na man dolaa-ay.
They do not let their mind waiver from truth and crave for others’ wealth. ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਪਰਾਏ ਘਰ ਵਲ ਜਾ ਕੇ ਡੋਲਣ ਨਹੀਂ ਦੇਂਦੇ ।
پر گھر جاءِ ن منُ ڈۄلاۓ ॥
منُ ڈۄلاۓ۔ دماغ ڈگمگاتا ہے
میرا دماغ ڈگمگاتا ہے اور نہ ہی کسی دوسرے کے گھر جاتا ہے۔
ਸਹਜ ਨਿਰੰਤਰਿ ਰਹਉ ਸਮਾਏ ॥੫॥
sahj nirantar raha-o samaa-ay. ||5||
They continuously remain in a state of spiritual poise ||5|| ਉਹ ਅਡੋਲ ਆਤਮਕ ਅਵਸਥਾ ਵਿਚ ਇਕ-ਰਸ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦੇਂ ਹਨ॥੫॥
سہج نِرنّترِ رہءُ سماۓ ॥5॥
میں اندرونی طور پر گہری اندر جاذب رہتا ہوں۔
ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਾਗਿ ਰਹੇ ਅਉਧੂਤਾ ॥
gurmukh jaag rahay a-uDhootaa.
A true recluse is the one who follows the Guru’s teachings and remains awake and alert to the worldly allurements. ਅਸਲ ਤਿਆਗੀ ਉਹੀ ਹੈ ਜੋ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈ ਕੇ ਮਾਇਆ ਦੇ ਹੱਲਿਆਂ ਵਲੋਂ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
گُرمُکھِ جاگِ رہے ائُدھۄُتا ॥
ائُدھۄُتا۔ بغیر کسی واسطے کے
بطور گرمکھ ، میں بیدار اور باخبر رہتا ہوں ، بغیر کسی واسطے کے۔
ਸਦ ਬੈਰਾਗੀ ਤਤੁ ਪਰੋਤਾ ॥
sad bairaagee tat parotaa.
One who keeps enshrined God, the essence of reality, in his mind, he remains detached from Maya forever. ਜੇਹੜਾ ਮਨੁੱਖ ਜਗਤ ਦੇ ਮੂਲ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਪ੍ਰੋਈ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਉਹ ਸਦਾ (ਮਾਇਆ ਤੋਂ) ਵੈਰਾਗਵਾਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
سد بیَراگی تتُ پرۄتا ॥
ہمیشہ کے لئے علیحدہ ، میں حقیقت کے جوہر میں بنے ہوئے ہوں
ਜਗੁ ਸੂਤਾ ਮਰਿ ਆਵੈ ਜਾਇ ॥
jag sootaa mar aavai jaa-ay.
while the rest of the world engrossed in the love for Maya, becomes spiritually dead and remains in the cycle of birth and death. ਜਗਤ ਮਾਇਆ ਦੇ ਮੋਹ ਦੀ ਨੀਂਦ ਵਿਚ ਸੁੱਤਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤੇ, ਆਤਮਕ ਮੌਤ ਸਹੇੜ ਕੇ ਜਨਮ ਮਰਨ ਦੇ ਗੇੜ ਵਿਚ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
جگُ سۄُتا مرِ آوےَ جاءِ ॥
جگُ سۄُتا ۔ دنیا سو رہی ہے
دنیا سو رہی ہے؛ یہ مر جاتا ہے ، اور آتا ہے اور نو عمر میں چلا جاتا ہے۔
ਬਿਨੁ ਗੁਰ ਸਬਦ ਨ ਸੋਝੀ ਪਾਇ ॥੬॥
bin gur sabad na sojhee paa-ay. ||6||
And this understanding does not come without the Guru’s divine word. ||6|| (ਮਾਇਆ ਦੀ ਨੀਂਦ ਵਿਚ ਸੁੱਤੇ ਪਏ ਨੂੰ) ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਇਹ ਸਮਝ ਹੀ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੀ ॥੬॥
بِنُ گُر سبد ن سۄجھی پاءِ ॥6॥
سۄجھی۔ سمجھ
گورو کے کلام کے بغیر یہ سمجھ نہیں آتا ہے۔
ਅਨਹਦ ਸਬਦੁ ਵਜੈ ਦਿਨੁ ਰਾਤੀ ॥
anhad sabad vajai din raatee.
The continuous melody of the Guru’s divine word keeps playing day and night in that person’s mind, ਗੁਰੂ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਦਿਨ ਰਾਤ ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਦੇ ਅੰਦਰ ਇਕ-ਰਸ ਵੱਜਦਾ ਹੈ,
انہد سبدُ وجےَ دِنُ راتی ॥
شباب کی غیر متوقع آواز کی وجہ سے دن رات کمپن ہوتا ہے۔
ਅਵਿਗਤ ਕੀ ਗਤਿ ਗੁਰਮੁਖਿ ਜਾਤੀ ॥ avigat kee gat gurmukh jaatee.
who comes to know about the state of the intangible God through the Guru’s teachings.
ਜਿਸ ਨੂ੍ੰ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਦੁਆਰਾ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਟ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ (ਸੇਵਾ-ਭਗਤੀ ਦੀ) ਸੂਝ ਆ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
اوِگت کی گتِ گُرمُکھِ جاتی ॥
مرید مرشد دائمی ، غیر متزلزل خداوند کی حالت کو جانتا ہے۔
ਤਉ ਜਾਨੀ ਜਾ ਸਬਦਿ ਪਛਾਨੀ ॥
ta-o jaanee jaa sabad pachhaanee.
But, one comes to know about this state through the Guru’s word and relizes, ਪਰ ਇਹ ਸੂਝ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਤਦੋਂ ਹੀ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਾਹੀਂ (ਇਹ ਭੇਤ) ਪਛਾਣਦਾ ਹੈ,
تءُ جانی جا سبدِ پچھانی ॥
پچھانی۔ پہچان
شبد کو پہچاننے سے ہی اس حالت کی پہچان ہوتی ہے
ਏਕੋ ਰਵਿ ਰਹਿਆ ਨਿਰਬਾਨੀ ॥੭॥
ayko rav rahi-aa nirbaanee. ||7||
that the desire-free God is pervading everywhere. ||7||
ਕਿ ਵਾਸਨਾ-ਰਹਿਤ ਪ੍ਰਭੂ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪ ਹੀ ਹਰ ਥਾਂ ਵਿਆਪਕ ਹੈ ॥੭॥
ایکۄ روِ رہِیا نِربانی ॥7॥
ایک ہی رب نروانا میں ہر جگہ پھیل رہا ہے
ਸੁੰਨ ਸਮਾਧਿ ਸਹਜਿ ਮਨੁ ਰਾਤਾ ॥
sunn samaaDh sahj man raataa.
The mind of that person intuitively remains in the state of deepest trance, ਉਸ ਮਨੁੱਖ ਦਾ ਮਨ ਸੁਖੈਨ ਹੀ ਅਫੁਰ ਤਾੜੀ ਅੰਦਰ ਟਿਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ,
سُنّن سمادھِ سہجِ منُ راتا ॥
میرا دماغ ذہانت سے گہری سمادھی کی حالت میں جذب ہے۔
ਤਜਿ ਹਉ ਲੋਭਾ ਏਕੋ ਜਾਤਾ ॥
taj ha-o lobhaa ayko jaataa.
comes to realize God after renouncing egotism and greed. ਜੋ ਹਉਮੈ ਤੇ ਲੋਭ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਇਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਾਲ ਹੀ ਡੂੰਘੀ ਸਾਂਝ ਪਾਈ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
تجِ ہءُ لۄبھا ایکۄ جاتا ॥
غرور اور لالچ کو ترک کرتے ہوئے ، میں نے ایک رب کو پہچان لیا ہے۔
ਗੁਰ ਚੇਲੇ ਅਪਨਾ ਮਨੁ ਮਾਨਿਆ ॥
gur chaylay apnaa man maani-aa.
That disciple whose mind accepts the Guru’s teachings; ਜਿਸ ਸਿੱਖ ਦਾ ਆਪਣਾ ਮਨ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਚ ਪਤੀਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ;
گُر چیلے اپنا منُ مانِیا ॥
گُر چیلے۔گرو کا شاگرد
جب شاگرد کا ذہن گرو کو قبول کرتا ہے ،
ਨਾਨਕ ਦੂਜਾ ਮੇਟਿ ਸਮਾਨਿਆ ॥੮॥੩॥
naanak doojaa mayt samaani-aa. ||8||3||
O’ Nanak, erasing duality, he remains absorbed in God. ||8||3|| ਹੇ ਨਾਨਕ! ਦਵੈਤ-ਭਾਵ ਮਿਟਾ ਕੇ ਉਹ ਪਰਮਾਤਮਾ ਵਿਚ ਹੀ ਲੀਨ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ॥੮॥੩॥
نانک دۄُجا میٹِ سمانِیا ॥8॥3॥
سمانِیا۔ مل جاتا ہے
اے نانک ، دقلیت ختم ہوچکی ہے ، اور وہ خداوند میں مل جاتا ہے۔
ਰਾਮਕਲੀ ਮਹਲਾ ੧ ॥
raamkalee mehlaa 1.
Raag Raamkalee, First Guru:
رامکلی محلا 1॥
ਸਾਹਾ ਗਣਹਿ ਨ ਕਰਹਿ ਬੀਚਾਰੁ ॥ saahaa ganeh na karahi beechaar. O’ pundit, you calculate the auspicious moment for important occasions, but you do not reflect on the fact that,
ਹੇ ਪੰਡਿਤ! ਤੂੰ (ਵਿਆਹ ਆਦਿਕ ਸਮਿਆਂ ਤੇ ਜਜਮਾਨਾਂ ਵਾਸਤੇ) ਸਭ ਲਗਨ ਮੁਹੂਰਤ ਗਿਣਦਾ ਹੈਂ, ਪਰ ਤੂੰ ਇਹ ਵਿਚਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ,,
ساہا گݨہِ ن کرہِ بیِچارُ ॥
ساہا گݨہِ ۔ دنوں کا حساب
تم اچھے دنوں کا حساب لگاتے ہو ، لیکن تم سمجھتے نہیں ہو
ਸਾਹੇ ਊਪਰਿ ਏਕੰਕਾਰੁ ॥
saahay oopar aykankaar.
all occasions, auspicious or not, are under God’s command. ਕਿ ਸ਼ੁਭ ਸਮਾਂ ਬਣਾਣ ਨਾਹ ਬਣਾਣ ਵਾਲਾ ਪਰਮਾਤਮਾ (ਆਪ) ਹੈ।
ساہے اۄُپرِ ایکنّکارُ ॥
کہ ایک خالق خداوند ان اچھے دنوں سے بالاتر ہے
ਜਿਸੁ ਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਸੋਈ ਬਿਧਿ ਜਾਣੈ ॥
jis gur milai so-ee biDh jaanai.
One who meets the Guru, knows the way to make all such moments auspicious. ਜਿਸ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਮਿਲ ਪਏ ਉਹ ਜਾਣਦਾ ਹੈ (ਕਿ ਵਿਆਹ ਆਦਿਕ ਦਾ ਸਮਾ ਕਿਸ) ਢੰਗ (ਨਾਲ ਸ਼ੁਭ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ)।
جِسُ گُرُ مِلےَ سۄئی
بِدھِ جاݨےَ ۔ راستہ جانتا ہے
گرو سے ملنے والا ہی یہ راستہ جانتا ہے
ਗੁਰਮਤਿ ਹੋਇ ਤ ਹੁਕਮੁ ਪਛਾਣੈ ॥੧॥
gurmat ho-ay ta hukam pachhaanai. ||1||
When one follows the Guru’s teachings, then he realizes God’s Command. ||1|| ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਏ ਤਦੋਂ ਉਹ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਰਜ਼ਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ॥੧॥
گُرمتِ ہۄءِ ت حُکمُ پچھاݨےَ ॥1॥
حُکمُ پچھاݨےَ۔ حکم کا علم ہوجاتا ہے
جب کوئی گرو کی تعلیمات کی پیروی کرتا ہے ، تب اسے خدا کے حکم کا علم ہوجاتا ہے
ਝੂਠੁ ਨ ਬੋਲਿ ਪਾਡੇ ਸਚੁ ਕਹੀਐ ॥
jhooth na bol paaday sach kahee-ai.
O’ Pundit, do not tell lies about the auspicious occasions and speak the truth. ਹੇ ਪੰਡਿਤ! ( ਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤ ਲੱਭਣ ਦਾ) ਝੂਠ ਨਾਹ ਬੋਲ। ਸੱਚ ਬੋਲਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
جھۄُٹھُ ن بۄلِ پاڈے سچُ کہیِۓَ ॥
اے پنڈت ، جھوٹ نہ کہو۔ اے دینی عالم ، سچ کہو۔
ਹਉਮੈ ਜਾਇ ਸਬਦਿ ਘਰੁ ਲਹੀਐ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ha-umai jaa-ay sabad ghar lahee-ai. ||1|| rahaa-o.
When egotism is eradicated through the Guru’s word, then one finds God’s dwelling in one’s heart. ||1||Pause|| ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਵਿਚ ਜੁੜ ਕੇ ਹਉਮੈ ਦੂਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਦੋਂ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਘਰ ਲੱਭ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ॥੧॥ ਰਹਾਉ ॥
ہئُمےَ جاءِ سبدِ گھرُ لہیِۓَ ॥1॥ رہاءُ ॥
جب کلام الشبد کے ذریعہ مغروریت کا خاتمہ ہوجاتا ہے ، تب ایک شخص اپنا گھر ڈھونڈتا ہے
ਗਣਿ ਗਣਿ ਜੋਤਕੁ ਕਾਂਡੀ ਕੀਨੀ ॥
gan gan jotak kaaNdee keenee.
The pandit makes someone’s horoscope by calculating and counting the astrological charts. ਪੰਡਿਤ ਨੇ ਜੋਤਸ਼ ਦੇ ਲੇਖੇ ਗਿਣ ਗਿਣ ਕੇ ਕਿਸੇ ( ਜਜਮਾਨ ਦੇ ਪੁੱਤਰ) ਦੀ ਜਨਮ ਪੱਤ੍ਰੀ ਬਣਾਂਈ
گݨِ گݨِ جۄتکُ کانْڈی کیِنی ॥
گݨِ گݨِ ۔ حساب کتاب
حساب کتاب اور گنتی کرتے ہوئے ، نجومی نجومات کی طرف متوجہ ہوتا ہے
ਪੜੈ ਸੁਣਾਵੈ ਤਤੁ ਨ ਚੀਨੀ ॥
parhai sunaavai tat na cheenee.
He studies it and recites it, but he does not understand the reality, (ਜੋਤਸ਼ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਆਪ) ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ ਤੇ (ਜਜਮਾਨ ਨੂੰ) ਸੁਣਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਅਸਲੀਅਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ ।
پڑےَ سُݨاوےَ تتُ ن چیِنی ॥
سُݨاوےَ۔ اعلان کرتا ہے
وہ اس کا مطالعہ کرتا ہے اور اس کا اعلان کرتا ہے ، لیکن وہ حقیقت کو نہیں سمجھتا ہے
ਸਭਸੈ ਊਪਰਿ ਗੁਰ ਸਬਦੁ ਬੀਚਾਰੁ ॥
sabhsai oopar gur sabad beechaar.
that contemplation on the Guru’s word is above all other thoughts.
ਕਿ ਗੁਰੂ ਦੇ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਿਚਾਰ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਸ੍ਰੇਸ਼ਟ ਵਿਚਾਰ ਹੈ
سبھسےَ اۄُپرِ گُر سبدُ بیِچارُ ॥
سبھسےَ اۄُپرِ ۔ سب سے بڑھ کر
سمجھ لو ، کہ گرو کے الفاظ کا کلام سب سے بڑھ کر ہے
ਹੋਰ ਕਥਨੀ ਬਦਉ ਨ ਸਗਲੀ ਛਾਰੁ ॥੨॥
hor kathnee bada-o na saglee chhaar. ||2||
I don’t say or talk about other things, which are all useless like ashes. ||2|| ਮੈਂ (ਗੁਰ-ਸ਼ਬਦ ਦੇ ਟਾਕਰੇ ਤੇ ਕਿਸੇ) ਹੋਰ ਗੱਲ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਹੋਰ ਸਾਰੀਆਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਿਅਰਥ ਹਨ ॥੨॥
ہۄر کتھنی بدءُ ن سگلی چھارُ ॥2॥
کسی اور چیز کی بات مت کرنا؛ یہ سب صرف راکھ ہے۔
ਨਾਵਹਿ ਧੋਵਹਿ ਪੂਜਹਿ ਸੈਲਾ ॥
naaveh Dhoveh poojeh sailaa.
(O’ Pundit), you bathe and wash your body and then worship the stone idols. (ਹੇ ਪੰਡਿਤ!) ਤੂੰ (ਤੀਰਥ ਆਦਿਕ ਤੇ) ਇਸ਼ਨਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈਂ (ਸਰੀਰ ਮਲ ਮਲ ਕੇ) ਧੋਂਦਾ ਹੈਂ, ਤੇ ਪੱਥਰ (ਦੇ ਦੇਵੀ ਦੇਵਤੇ) ਪੂਜਦਾ ਹੈਂ,
ناوہِ دھۄوہِ پۄُجہِ سیَلا ॥
ناوہِ دھۄوہِ ۔غسل کرنا
تم غسل کرتے ہو ، نہاتے ہو اور پتھروں کی پوجا کرتے ہو۔
ਬਿਨੁ ਹਰਿ ਰਾਤੇ ਮੈਲੋ ਮੈਲਾ ॥ bin har raatay mailo mailaa. But without being imbued with God’s love, the mind still remains filthiest of the filthy. ਪਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਨਾਮ-ਰੰਗ ਵਿਚ ਰੰਗੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾ (ਮਨ ਵਿਕਾਰਾਂ ਨਾਲ) ਸਦਾ ਮੈਲਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
بِنُ ہرِ راتے میَلۄ میَلا ॥
میَلۄ میَلا۔گندہ
لیکن خداوند کے ساتھ سحر طاری کیے بغیر ، آپ غلیظ ترین ہیں۔
ਗਰਬੁ ਨਿਵਾਰਿ ਮਿਲੈ ਪ੍ਰਭੁ ਸਾਰਥਿ ॥
garab nivaar milai parabh saarath.
The supreme wealth of God’s Name is received by eradicating ego. ਅਹੰਕਾਰ ਦੂਰ ਕੀਤਿਆਂ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਗੁਣਦਾਇਕ ਦੌਲਤ ਮਿਲ ਜਾਦੀ ਹੈ।
گربُ نِوارِ مِلےَ پ٘ربھُ سارتھِ ॥
اپنے غرور کو دبانے سے ، آپ کو خدا کی اعلی دولت نصیب ہوگی
ਮੁਕਤਿ ਪ੍ਰਾਨ ਜਪਿ ਹਰਿ ਕਿਰਤਾਰਥਿ ॥੩॥
mukat paraan jap har kirtaarath. ||3||
Therefore, lovingly remember God who liberates one from the vices and makes one’s life successful. ||3|| (ਤਾਂ ਤੇ) ਜਿੰਦ ਨੂੰ ਵਿਕਾਰਾਂ ਤੋਂ ਖ਼ਲਾਸੀ ਦਿਵਾਣ ਵਾਲੇ ਤੇ ਜੀਵਨ ਸਫਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਨਾਮ ਜਪ ॥੩॥
مُکتِ پ٘ران جپِ ہرِ کِرتارتھِ ॥3॥
بشر آزاد اور نجات پانے والا ہے ، رب کا دھیان دے رہا ہے
ਵਾਚੈ ਵਾਦੁ ਨ ਬੇਦੁ ਬੀਚਾਰੈ ॥
vaachai vaad na bayd beechaarai.
Generally a pundit does not reflect on vedas (scriptures) for spiritual guidance, but he looks at them for proving his point in a religious conflict. ਪੰਡਿਤ ਵੇਦ ਆਦਿਕ ਧਰਮ-ਪੁਸਤਕਾਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਵਿਚਾਰਦਾ, ਅਰਥ ਤੇ ਕਰਮ ਕਾਂਢਾ ਦੀ ਬਹਿਸ ਨੂੰ ਹੀ ਪੜ੍ਹਦਾ ਹੈ।
واچےَ وادُ ن بیدُ بیِچارےَ ॥
آپ دلائل کا مطالعہ کرتے ہیں ، لیکن ویدوں پر غور نہیں کرتے ہیں
ਆਪਿ ਡੁਬੈ ਕਿਉ ਪਿਤਰਾ ਤਾਰੈ ॥
aap dubai ki-o pitraa taarai.
One who remains drowned in such conflicts, how can he ferry his ancestors across the world-ocean of vices ? ਜੇਹੜਾ ਆਪ ਸੰਸਾਰ-ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਵਿਕਾਰਾ ਵਿਚ ਡੁੱਬਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਉਹ ਆਪਣੇ ਬੀਤ ਚੁਕੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਪਾਰ ਲੰਘਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?
آپِ ڈُبےَ کِءُ پِترا تارےَ ۔ ॥
جو خود ڈوبا ہوا ہے اپنے آباؤ اجداد کو کیسے بچائیں گے
ਘਟਿ ਘਟਿ ਬ੍ਰਹਮੁ ਚੀਨੈ ਜਨੁ ਕੋਇ ॥
ghat ghat barahm cheenai jan ko-ay.
Only a rare person realizes that God is pervading each and every heart. ਕੋਈ ਵਿਰਲਾ ਮਨੁੱਖ ਪਛਾਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਮਾਤਮਾ ਹਰੇਕ ਸਰੀਰ ਵਿਚ ਮੌਜੂਦ ਹੈ।
گھٹِ گھٹِ ب٘رہمُ چیِنےَ جنُ کۄءِ ॥
گھٹِ گھٹِ ۔ ہر دل میں ہے
کتنا نایاب ہے وہ شخص جس کو یہ احساس ہو کہ خدا ہر دل میں ہے
ਸਤਿਗੁਰੁ ਮਿਲੈ ਤ ਸੋਝੀ ਹੋਇ ॥੪॥
satgur milai ta sojhee ho-ay. ||4||
When one meets the true Guru, only then he attains this understanding. ||4|| ਜਦ ਮਨੁੱਖ ਸੱਚੇ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਪਏ, ਕੇਵਲ ਤਦ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ॥੪॥
ستِگُرُ مِلےَ ت سۄجھی ہۄءِ ॥4॥
جب کوئی سچے گرو سے ملتا ہے ، تب وہ سمجھ جاتا ہے۔
ਗਣਤ ਗਣੀਐ ਸਹਸਾ ਦੁਖੁ ਜੀਐ ॥
ganat ganee-ai sahsaa dukh jee-ai.
When we enter into all these calculations (of auspecious and unauspecious moments), we subject our mind to cynicism and suffering ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਸ਼ੁਭ ਅਸ਼ੁਭ ਮੁਹੂਰਤਾਂ ਦੇ ਲੇਖੇ ਗਿਣਦੇ ਰਹੀਏ ਤਿਉਂ ਤਿਉਂ ਜਿੰਦ ਨੂੰ ਸਦਾ ਸਹਿਮ ਦਾ ਰੋਗ ਲੱਗਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
گݨت گݨیِۓَ سہسا دُکھُ جیِۓَ ॥
اس کا حساب کتاب کرنا ، مذموم اور مصائب اس کی روح کو تکلیف دیتے ہیں
ਗੁਰ ਕੀ ਸਰਣਿ ਪਵੈ ਸੁਖੁ ਥੀਐ ॥
gur kee saran pavai sukh thee-ai.
But when one enters the refuge of the Guru, he attains celestial peace. ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਤਦੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਆਤਮਕ ਆਨੰਦ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
گُر کی سرݨِ پوےَ سُکھُ تھیِۓَ ॥
سرݨِ۔ پناہ گاہ
گرو کی پناہ گاہ کی تلاش کر کے امن پایا جاتا ہے
ਕਰਿ ਅਪਰਾਧ ਸਰਣਿ ਹਮ ਆਇਆ ॥
kar apraaDh saran ham aa-i-aa.
Even after committing sins, when we come to the refuge of God, ਪਾਪ ਅਪਰਾਧ ਕਰ ਕੇ ਭੀ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਸਰਨ ਆਉਂਦੇ ਹਾਂ,
کرِ اپرادھ سرݨِ ہم آئِیا ॥
اپرادھ۔ گناہ
میں نے گناہ کیا اور غلطیاں کیں ، لیکن اب میں آپ کا حرمت ڈھونڈتا ہوں۔
ਗੁਰ ਹਰਿ ਭੇਟੇ ਪੁਰਬਿ ਕਮਾਇਆ ॥੫॥
gur har bhaytay purab kamaa-i-aa. ||5||
then according to our past deeds, God unites us with the Guru (who shows us the righteous way of life). ||5|| ਤਾਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਸਾਡੇ ਪੂਰਬਲੇ ਕਰਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਗੁਰੂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਦੇਂਦਾ ਹੈ (ਤੇ ਗੁਰੂ ਸਹੀ ਜੀਵਨ-ਰਾਹ ਵਿਖਾਂਦਾ ਹੈ) ॥੫॥
گُر ہرِ بھیٹے پُربِ کمائِیا ॥5॥
بھیٹے۔ملاقات کی
گرو نے مجھے گذشتہ اعمال کے مطابق ، خداوند سے ملنے کے لئے میری رہنمائی کی
ਗੁਰ ਸਰਣਿ ਨ ਆਈਐ ਬ੍ਰਹਮੁ ਨ ਪਾਈਐ ॥
gur saran na aa-ee-ai barahm na paa-ee-ai.
Unless we come to the refuge of the Guru, we do not realize God. ਜਦੋਂ ਤਕ ਗੁਰੂ ਦੀ ਸਰਨ ਨਾਹ ਆਵੀਏ ਤਦ ਤਕ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ,
گُر سرݨِ ن آئیِۓَ ب٘رہمُ ن پائیِۓَ ॥
اگر کوئی گرو کے حرم خانہ میں داخل نہیں ہوتا ہے تو ، خدا کو نہیں مل سکتا
ਭਰਮਿ ਭੁਲਾਈਐ ਜਨਮਿ ਮਰਿ ਆਈਐ ॥
bharam bhulaa-ee-ai janam mar aa-ee-ai.
And deluded by doubt, we keep going through the cycle of births and deaths. ਭਟਕਣਾ ਵਿਚ ਕੁਰਾਹੇ ਪੈ ਕੇ ਆਤਮਕ ਮੌਤ ਸਹੇੜ ਕੇ ਮੁੜ ਮੁੜ ਜਨਮ ਵਿਚ ਆਉਂਦੇ ਰਹੀਦਾ ਹੈ।
بھرمِ بھُلائیِۓَ جنمِ مرِ آئیِۓَ ॥
شک سے دوچار ، ایک پیدا ہوا ، صرف مرنے کے لئے ، اور دوبارہ واپس آنا۔
ਜਮ ਦਰਿ ਬਾਧਉ ਮਰੈ ਬਿਕਾਰੁ ॥
jam dar baaDha-o marai bikaar.
By always remaining in the fear of the demon of death, one unnecessarily keeps dying spiritually, ਜੀਵ ਜਮ ਦੇ ਦਰ ਤੇ ਬੱਧਾ ਹੋਇਆ ਵਿਅਰਥ ਹੀ ਆਤਮਕ ਮੌਤੇ ਮਰਦਾ ਹੈ,
جم درِ بادھءُ مرےَ بِکارُ ॥
بدعنوانی میں مرتے ہوئے وہ موت کے دروازے پر جکڑا ہوا ہے۔
ਨਾ ਰਿਦੈ ਨਾਮੁ ਨ ਸਬਦੁ ਅਚਾਰੁ ॥੬॥
naa ridai naam na sabad achaar. ||6||
because he neither has god’s Name nor the Guru’s word in his heart, and his conduct is also not good. ||6|| ਉਸ ਦੇ ਹਿਰਦੇ ਵਿਚ ਨਾਹ ਪ੍ਰਭੂ ਦਾ ਨਾਮ ਵੱਸਦਾ ਹੈ ਨਾਹ ਗੁਰੂ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਵੱਸਦਾ ਹੈ, ਨਾਹ ਹੀ ਉਸ ਦਾ ਚੰਗਾ ਆਚਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ ॥੬॥
نا رِدےَ نامُ ن سبدُ اچارُ ॥6॥
خداوند کا نام ، اس کے دل میں نہیں ہے ، اور وہ شبد کے مطابق کام نہیں کرتا ہے۔
ਇਕਿ ਪਾਧੇ ਪੰਡਿਤ ਮਿਸਰ ਕਹਾਵਹਿ ॥
ik paaDhay pandit misar kahaaveh.
Many call themselves religious teachers, pandits and brahmins, ਅਨੇਕਾਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪਾਂਧੇ ਪੰਡਿਤ ਅਤੇ ਬ੍ਰਾਹਮਣ ਅਖਵਾਂਦੇ ਹਨ,
اِکِ پادھے پنّڈِت مِسر کہاوہِ ॥
مِسر ۔ مذہبی اسکالر
کچھ اپنے آپ کو پنڈت ، مذہبی اسکالر اور روحانی استاد کہتے ہیں۔
ਦੁਬਿਧਾ ਰਾਤੇ ਮਹਲੁ ਨ ਪਾਵਹਿ ॥
dubiDhaa raatay mahal na paavahi.
but filled with the love of duality, they do not attain God’s presence. ਪਰ ਪਰਮਾਤਮਾ ਤੋਂ ਬਿਨਾ ਹੋਰ ਹੋਰ ਆਸਰੇ ਦੀ ਝਾਕ ਵਿਚ ਗ਼ਲਤਾਨ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਦਰ-ਘਰ ਨਹੀਂ ਲੱਭ ਸਕਦੇ।
دُبِدھا راتے محلُ ن پاوہِ ॥
دُبِدھا۔ دوغلے پن
دوغلے پن کے ساتھ جکڑے ہوئے لوگوں کو رب کی موجودگی کی حویلی نہیں مل پاتی۔